مقاله علمی - پژوهشی
پژوهش های مشاوره ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی اسلامی
اعظم کلائی؛ خدابخش احمدی؛ جواد خدادادی سنگده؛ ابراهیم نعیمی
چکیده
هدف از مطالعه حاضر شناسایی فرایند و روشهای «مراقبت» در خانواده برای پیشگیری از بحرانهای آن بود که با رویکرد کیفی و روش دادهبنیاد انجام شد. جامعه پژوهش، خانوادههای ساکن شهر تهران در سال 1402 و شامل خانوادههای سالم و درگیر بحران بود که با روش نمونهگیری هدفمند، انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری در نهایت، 21 خانواده سالم و ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر شناسایی فرایند و روشهای «مراقبت» در خانواده برای پیشگیری از بحرانهای آن بود که با رویکرد کیفی و روش دادهبنیاد انجام شد. جامعه پژوهش، خانوادههای ساکن شهر تهران در سال 1402 و شامل خانوادههای سالم و درگیر بحران بود که با روش نمونهگیری هدفمند، انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری در نهایت، 21 خانواده سالم و 18خانواده درگیر حداقل یکی از بحرانها (اعتیاد، خشونت و خیانت) مورد مصاحبه نیمهساختاریافته قرارگرفتند. دادهها با استفاده از روش استراوس و کوربین تحلیل شدند که یافتههای مرحله کدگذاری، 84 کد باز، 9 کد محوری و 3 کد انتخابی بود. بر این اساس، فرایند مراقبت در خانواده، عبارت بود از محافظت، تأمین نیاز و هدایت و روشهای بهکارگیری مراقبت (که مورد استفادهی خانوادههای سالم و یا فقدان آن در خانوادهی درگیر بحران، محسوس و عامل ایجاد بحران بود) شامل پیشگیری از آسیب، رعایت حدود و مرزها، آمادگی برای شرایط دشوار، مودت و رحمت، رسیدگی به امور خانواده، همراهی و همکاری، حمایت معنوی و کمک به رشد خانواده بود. نتایج نشان داد «مراقبت»، مبتنی بر بافت فرهنگ اسلامی ایرانی، فرایندی است که شامل حرکت آگاهانهی مستمر اعضای خانواده جهت محافظت، تأمین نیاز و هدایت خانواده است و ثمره و پیامد آن، پیشگیری از آسیب، استقرار امنیت، آرامش و رضایت در خانواده است. بنابراین، مجموعه عوامل مرتبط با فرایند و روشهای مراقبت در خانواده، عوامل محوری هستند که ضروری است در مداخلات پیشگیرانه، تشخیص و مداخله در خانواده مورد توجه قرار گیرد.
مقاله علمی - پژوهشی
پژوهش های مشاوره ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی اسلامی
زهرا اسلامی خوزانی؛ زهرا سادات پورسید اقایی؛ مجتبی حقانی زمیدانی
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مؤثرترین عوامل در هویت دینی فرزندان، خانواده است. لذا برای تربیت نسلی جوان با هویتی دینی، لزوم توجه به خانواده و سبک تربیتی آن اهمیت پیدا میکند؛ ازاینرو هدف پژوهش حاضر، تدوین الگوی تکوین هویت دینی در دختران بر اساس سبکهای تربیتی والدین بود. روش: پژوهش حاضر، کیفی و از نوع نظریه دادهبنیاد است. جمعیت موردمطالعه، ...
بیشتر
زمینه و هدف: یکی از مؤثرترین عوامل در هویت دینی فرزندان، خانواده است. لذا برای تربیت نسلی جوان با هویتی دینی، لزوم توجه به خانواده و سبک تربیتی آن اهمیت پیدا میکند؛ ازاینرو هدف پژوهش حاضر، تدوین الگوی تکوین هویت دینی در دختران بر اساس سبکهای تربیتی والدین بود. روش: پژوهش حاضر، کیفی و از نوع نظریه دادهبنیاد است. جمعیت موردمطالعه، والدین دارای حداقل یک فرزند دختر دانشجو با هویت دینی بود که بر اساس روش نمونهگیری هدفمند و رعایت سایر معیارهای ورود، برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. دادهها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق، گردآوری شد و اشباع نظری در مصاحبه هجدم محقق شد. دادههای حاصل از مصاحبه، با بهرهگیری از روش تحلیل مقایسه مداوم استراوس و کوربین در سه مرحله (کدگذاری باز، محوری و انتخابی)، تجزیهوتحلیل شدند. یافتهها: در تحلیل یافتهها 201 کد باز، 17کد محوری و 5 کد انتخابی «والدگری مسئولانه دینی؛ تدارک بافت تربیت دینی؛ موانع / تسهیلگرها؛ تربیت تعاملی توحیدمحور و تحقق حیات طیبه» حاصل شد. نتیجهگیری: نتایج این پژوهش ضمن ارتقای بینش نسبت به بسترهای شکلگیری هویت دینی در نوجوانان، به خانوادههای دغدغهمندِ تربیت دینی، رهنمودهای کاربردیِ مبتنی بر سبکهای والدگری ارائه میدهد. این الگو با تبیین نقش محوریِ سبک تربیتی مسئولانه دینی، چارچوبی عملیاتی برای تربیت نسل جوان فراهم میسازد.
مقاله علمی - پژوهشی
روان درمانی
فاطمه حاجی زاده؛ سیدعلی کیمیایی؛ حدیث حسینی
چکیده
در این پژوهش به تحلیل کیفی ترسیم خانواده در کودکان پرخاشگر و غیرپرخاشگر و مقایسه آنها با سبک دلبستگی والدینشان پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل پسران پیشدبستانی ساکن شهر مشهد در محدوده سنی 5 تا 7 ساله میباشد. بررسیهای انجام شده نشان میدهد که میانگین سبک دلبستگی مادران کودکان پرخاشگر در هر سه سبک ایمن و اجتنابی و ...
بیشتر
در این پژوهش به تحلیل کیفی ترسیم خانواده در کودکان پرخاشگر و غیرپرخاشگر و مقایسه آنها با سبک دلبستگی والدینشان پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل پسران پیشدبستانی ساکن شهر مشهد در محدوده سنی 5 تا 7 ساله میباشد. بررسیهای انجام شده نشان میدهد که میانگین سبک دلبستگی مادران کودکان پرخاشگر در هر سه سبک ایمن و اجتنابی و دوسوگرا با سبک دلبستگی مادران کودکان غیرپرخاشگر تفاوت معناداری ندارد. همچنین، فراوانی شاخص ترسیمی نیرو به طور معناداری در کودکان پرخاشگر و غیرپرخاشگر بالاتر است؛ و سایر شاخصهای ترسیمی در نقاشی از جمله ناحیهای که نقاشی کشیده شده، وسعت نقاشی و جهت نقاشی تفاوت معناداری وجود ندارد؛ یافتهها همچنین نشان داد، بین کودکان پرخاشگر و غیرپرخاشگر در شاخصهای محتوایی نقاشی از جمله ارزنده سازی، ناارزنده سازی، اشخاص اضافه شده، نزدیکی کودک به مادر یا پدر، فاصله یکی از افراد از بقیه، همسانسازی هشیار، همسانسازی ناهشیار، مشابهت این دو همسانسازی و عینیت نقاشی تفاوت معناداری وجود ندارد؛ نتایج نشان داد، پرخاشگری در کودکان عوامل زیادی از جمله شخصیت و خلقوخوی کودک و متغیرهای دیگر مربوط به رابطه والد - فرزند میباشد. همچنین، شاخصهای محتوایی نقاشی کودکان به تنهایی نشانگر میزان پرخاشگری کودکان نبوده و این شاخصها بیشتر نمایانگر روابط کودک با والدین و سایر اعضای خانواده است.
مقاله علمی - پژوهشی
مشاوره مدرسه
بهرام ملکی
چکیده
چکیدههدف این مطالعه شناسایی مؤلفههای اثربخش بر نگرش مدیران و معلمان از وظایف و جایگاه شغلی و تبیین اهمیت آن در مشاوران مدارس بود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع مرور نظاممند بود. جامعۀ آماری شامل مطالعات فارسی و انگلیسی منتشر شدۀ مرتبط در 8 سال اخیر بود که از طریق جستجو در پایگاههای اطلاعاتی انتخاب شدند. پس از غربالگری گزارشها ...
بیشتر
چکیدههدف این مطالعه شناسایی مؤلفههای اثربخش بر نگرش مدیران و معلمان از وظایف و جایگاه شغلی و تبیین اهمیت آن در مشاوران مدارس بود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع مرور نظاممند بود. جامعۀ آماری شامل مطالعات فارسی و انگلیسی منتشر شدۀ مرتبط در 8 سال اخیر بود که از طریق جستجو در پایگاههای اطلاعاتی انتخاب شدند. پس از غربالگری گزارشها با استفاده از سایت کتچی، تعداد 240 مقاله خارجی و 23 مقاله داخلی انتخاب شدند. این گزارشها به روشهای پیمایشی، آزمایشی، پدیدارشناسی، همبستگی و داده بنیان انجام شده بود. در این مطالعه، 26 مقاله مطابق با معیارهای ورود وارد مرور نهایی شدند و مؤلفههای اثربخش مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد سه دسته مؤلفه، شامل مؤلفههای مرتبط با مدرسه و جامعه، مدیران و معلمان و مؤلفههای مرتبط با مشاوران در این زمینه مؤثرند. نتایج این مطالعه، بیانگر کمبود میزان آگاهی مدیران و معلمان از وظایف و جایگاه شغلی مشاوران به عنوان مهمترین مؤلفۀ اثربخش بر نگرشهای متناقض آنها در ارتباط با مشاوران مدارس بود. بر این اساس، بهترین روش برای حل این مسئله تشکیل یک شورای مشاوره در هر مدرسه، متشکل از مدیر، معلمان و مشاور مدرسه است. این شورا میتواند زمینۀ استحکام جایگاه شغلی و وظایف مشاوران مدارس را فراهم نموده و فرایند تحقق اهداف آموزش و پرورش را تسهیل کند.
مقاله علمی - پژوهشی
پژوهش های مشاوره ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی اسلامی
امین توحیدی ثانی؛ سید علی قرشی؛ مریم شکفته
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی تعامل والد-نوجوان با رویکرد کیفی و بر مبنای نظریه دادهبنیاد و با بهکارگیری روش مصاحبه نیمهساختاریافته انجام شد. روش: بدین منظور تعداد 12 نوجوان در شهرهای مشهد، سبزوار، جوین و کاشمر در سال 1403-1402 به شیوه نمونهگیری هدفمند و در دسترس انتخاب و دادهها تا رسیدن به اشباع نظری گردآوری و پس از پیادهسازی ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی تعامل والد-نوجوان با رویکرد کیفی و بر مبنای نظریه دادهبنیاد و با بهکارگیری روش مصاحبه نیمهساختاریافته انجام شد. روش: بدین منظور تعداد 12 نوجوان در شهرهای مشهد، سبزوار، جوین و کاشمر در سال 1403-1402 به شیوه نمونهگیری هدفمند و در دسترس انتخاب و دادهها تا رسیدن به اشباع نظری گردآوری و پس از پیادهسازی متن مصاحبهها با روش تجزیهوتحلیل اشترواس و کوربین در فرایندی سهمرحلهای با کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافتهها: نتایج کدگذاری باز و محوری منجر به شناسایی 151 کد باز و 14 مقوله محوری گردید. همچنین، نتایج کدگذاری انتخابی نشان داد که مقوله هسته «تعامل سازنده والد-نوجوان» است که تحتتأثیر شرایط علّی (گفتمان حمایتی، تعاملی و عاطفی)، شرایط مداخلهگر(عوامل درون و برون خانوادگی) و شرایط زمینهای (بستر مدیریتی) در قالب راهبردهای حمایتگرانه، تعاملی-مشارکتی، نقّادانه، مدیریتی و خلاقانه است که حاصل آن پیامدهایی در ابعاد فردی، تعاملی و اجتماعی در راستای تعامل والد-نوجوان است. نتیجهگیری: با توجه به یافتههای پژوهش حاضر توصیه میشود از الگوی حاضر بهمنظور بهبود تعامل والدین و نوجوانان و همینطور طراحی برنامههای مختلف در جهت تسهیل و تقویت روابط والد-نوجوان استفاده گردد.
مقاله علمی - پژوهشی
سلامت عمومی کودکان و بزرگسالان
زهره عباسی؛ زهرا رهبر
چکیده
هدف این پژوهش انجام فراتحلیل بر روی پژوهش هایی است که در قلدری مداخله کرده اند تا از این رهگذر موثرترین شیوه در کاهش قلدری شناسایی شود. فراتحلیل بر روی 63 پژوهش صورت گرفت که از این تحقیقات 68 اندازه اثر به دست آمد. این تحقیقات در فصلنامه ها و مجلات علمی-پژوهشی و پایگاه های اطلاع رسانی جهاد دانشگاهی کشور، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، ...
بیشتر
هدف این پژوهش انجام فراتحلیل بر روی پژوهش هایی است که در قلدری مداخله کرده اند تا از این رهگذر موثرترین شیوه در کاهش قلدری شناسایی شود. فراتحلیل بر روی 63 پژوهش صورت گرفت که از این تحقیقات 68 اندازه اثر به دست آمد. این تحقیقات در فصلنامه ها و مجلات علمی-پژوهشی و پایگاه های اطلاع رسانی جهاد دانشگاهی کشور، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، سایت خصوصی بانک مجلات ایران،گنج ایرانداک، ﭘﺎﺑﻤﺪ، اﺳﭙﺮﯾﻨﮕﺮ، اﺳﮑﻮپ، ﭘﺮوﮐﯿﻮﺳﺖ، اﻟﺰوﯾﺮ، ﺳﺎﯾﻨﺲ داﯾﺮﮐﺖ، ﮔﻮﮔﻞ اﺳﮑﺎﻟﺮ به چاپ رسیده اند. بعد از بررسی ملاک های ورود و خروج، یافته های کمی پژوهش های منتخب با نرم افزار CMA نسخه 2 تحلیل شدند. نتایج فراتحلیل نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بیشترین تاثیر را در کاهش قلدری دارد. طبق نتایج حاصل به مسئولان آموزش توصیه می شود جهت کاهش میزان قلدری، از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد سود جویند.درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد سود جویند