نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• اعظم کلائی ¹
• خدابخش احمدی ²
• جواد خدادادی سنگده ³
• ابراهیم نعیمی ⁴

¹ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

² دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)

³ استادیار گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی (ره)

⁴ استادیار گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف از مطالعه حاضر شناسایی فرایند و روش‌های «مراقبت» در خانواده‌ برای پیشگیری از بحران‌های آن بود که با رویکرد کیفی و روش داده‌بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش، خانواده‌های ساکن شهر تهران در سال 1402 و شامل خانواده‌های سالم و درگیر بحران بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری در نهایت، 21 خانواده سالم و 18خانواده درگیر حداقل یکی از بحران‌ها (اعتیاد، خشونت و خیانت) مورد مصاحبه نیمه‌ساختاریافته قرارگرفتند. داده‌ها با استفاده از روش استراوس و کوربین تحلیل شدند که یافته‌های مرحله کدگذاری، 84 کد باز، 9 کد محوری و 3 کد انتخابی بود. بر این اساس، فرایند مراقبت در خانواده، عبارت بود از محافظت، تأمین نیاز و هدایت و روش‌های به‌کارگیری مراقبت (که مورد استفاده‌ی خانواده‌های سالم و یا فقدان آن در خانواده‌ی درگیر بحران، محسوس و عامل ایجاد بحران بود) شامل پیشگیری از آسیب، رعایت حدود و مرزها، آمادگی برای شرایط دشوار، مودت و رحمت، رسیدگی به امور خانواده، همراهی و همکاری، حمایت معنوی و کمک به رشد خانواده بود. نتایج نشان داد «مراقبت»، مبتنی بر بافت فرهنگ اسلامی ایرانی، فرایندی است که شامل حرکت آگاهانه‌ی مستمر اعضای خانواده جهت محافظت، تأمین نیاز و هدایت خانواده است و ثمره و پیامد آن، پیشگیری از آسیب، استقرار امنیت، آرامش و رضایت در خانواده است. بنابراین، مجموعه عوامل مرتبط با فرایند و روش‌های مراقبت در خانواده، عوامل محوری هستند که ضروری است در مداخلات پیشگیرانه، تشخیص و مداخله در خانواده مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• مراقبت
• پیشگیری
• بحران‌های خانواده
• نظریه داده بنیاد
• بافت فرهنگی

موضوعات

• پژوهش های مشاوره ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی اسلامی

عنوان مقاله [English]

The process and methods of "care" in the family: a way to prevent Family crises based on cultural context

نویسندگان [English]

• Azam Kalaee ¹
• Khodabakhsh Ahmadi, ²
• javad Khodadadi Sangdeh ³
• Ebrahim Naeimi ⁴

¹ Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

² Behavioral Sciences Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences

³ Counseling Department. Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Allameh Tabatabai, Tehran, Iran

⁴ Assistant Professor Department of Counseling Faculty of Psychology & Educational Sciences Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

The purpose of this study was to identify the process and methods of "care" in the family to prevent its crises, which was done with a qualitative approach and data base method. The research community consisted of families living in Tehran in 1402 and included healthy families and families involved in crisis, and 21 healthy families and 18 families involved in at least one of the crises (addiction, violence and betrayal) were interviewed in a semi-structured manner using the purposeful sampling method. The data were analyzed using the Strauss and Corbin method, and the findings of the coding stage were 84 open codes, 9 central codes, and 3 selective codes. The care process in the family consisted of protection, provision and guidance, and some methods of applying care, including preventing harm, respecting limits and boundaries, problem solving, kindness and mercy, handling family affairs, companionship and cooperation, spiritual support and helping It was the growth of the family. The results showed that care is a process that includes the continuous conscious movement of family members to protect, provide and guide the family, and its fruit and consequence is the prevention of harm, the establishment of security, peace in the family.

کلیدواژه‌ها [English]

• Care
• Prevention
• Family crises
• Grounded theory
• cultural context