روان شناسی
سهیلا رجبی مرندیان؛ مرضیه طالب زاده شوشتری؛ حمداله جایروند
چکیده
شیوع اختلالات درونی و برونی‌سازی شده در نوجوانان یکی از موارد جدی تهدیدکننده سلامت روان در جهان است. بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی مدل علی اختلالات درونی و برونی‌سازی شده نوجوانان براساس تکانشگری با میانجیگری راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان بود. روش پژوهش کمی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش ...
بیشتر
شیوع اختلالات درونی و برونی‌سازی شده در نوجوانان یکی از موارد جدی تهدیدکننده سلامت روان در جهان است. بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی مدل علی اختلالات درونی و برونی‌سازی شده نوجوانان براساس تکانشگری با میانجیگری راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان بود. روش پژوهش کمی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر دورۀ دوم متوسطه شهرستان اندیمشک در سال تحصیلی 1399-1400 تشکیل دادند که از بین آنها با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای 326 نفر (165 دختر و 161 پسر) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاد این پژوهش شامل مقیاس خودسنجی نوجوانان (آشنباخ و رسکورلا، 2001)؛ تکانشگری (پاتون، استنفورد و بارت، 1994) و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از الگویابی معادلات ساختاری با روابط واسطه ای با نرم افزار AMOS/18 استفاده شد. نتایج نشان داد که برای هر دو مسیر غیرمستقیم اثر تکانشگری بر اختلالات درونی‌سازی شده از طریق تنظیم هیجان سازگارانه و ناسازگارانه معنی‌دار نیست و رد می‌شوند. (p>0/05)همچنین دو مسیر غیرمستقیم اثر تکانشگری بر اختلالات بیرونی سازی شده از طریق راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان معنی‌دار است و مورد تأیید قرار می‌گیرند (p<0/05). براساس یافته های پژوهش راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان می‌توانند در رابطه بین تکانشگری و اختلالات درونی و برونی‌سازی شده نوجوانان نقش میانجی داشته باشند. مدل ارزیابی شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر در اختلالات درونی و برونی‌سازی شده نوجوانان است.
آرزو امینی؛ مه سیما پورشهریاری؛ عباس عبدالهی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر، واکاوی عوامل انگیزشی استفاده از رسانه‌های اجتماعی مجازی در بین نوجوانان بود. روش: این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور، 17 نفر از نوجوانان دختر 14 تا 16 ساله که در استفاده از رسانه‌های اجتماعی دچار بدکارکردی بودند به روش نمونه‌گیری هدفمندِ بر اساس معیار انتخاب شدند. سپس عوامل ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر، واکاوی عوامل انگیزشی استفاده از رسانه‌های اجتماعی مجازی در بین نوجوانان بود. روش: این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور، 17 نفر از نوجوانان دختر 14 تا 16 ساله که در استفاده از رسانه‌های اجتماعی دچار بدکارکردی بودند به روش نمونه‌گیری هدفمندِ بر اساس معیار انتخاب شدند. سپس عوامل انگیزشی استفاده از رسانه‌های اجتماعی از دیدگاه آنها به کمک مصاحبه‌ی عمیق نیمه ساختاریافته مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت داده‌ها طبقه‌بندی و کدگذاری شده و نتایج با استفاده از روش گزارش روایی بیان شدند. یافته ها: تحلیل تجارب، منجر به شناسایی7 مضمون اصلی شامل رابطه همزیستی با همسالان ، حضور همه جانبه، تنظیم هیجان، ایده آل سازی در برابر عادی سازی، مقایسه‌ی اجتماعی، کارکرد و پاسخ به مسائل وجودی- انسان گرا شد که هر یک به ترتیب 5، 7، 8، 4، 5، 15 و 3 مضمون فرعی را شامل شدند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان دهنده‌ی آن است که استفاده دردسرساز نوجوانان از شبکه‌های اجتماعی نه به انگیزه‌ی جدید یا مد روز بودن بلکه به صورت هدفمند و به انگیزه برآورده شدن نیازهای اساسی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) صورت می‌گیرد. لذا لازم است متولیان امر ضمن به رسمیت شناختن نیازها و انگیزه‌های این گروه، از فرصت فناورانه‌ی شبکه‌های اجتماعی، برای پاسخ‌گویی مناسب به نیازهای مغفول مانده‌ی آنها در دنیای واقعی برنامه‌ریزی کنند. همچنین مشاوران می‌توانند با در نظرداشتن انگیزه‌های مذکور درجهت اقدامات پیشگیرانه و یا طراحی محتواهای فناورانه‌ی هدفمند برای نوجوانان وارد عمل شوند.
غزال زندکریمی؛ کوثر دهدست؛ زهرا کربلایی شالباف
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، تدوین و اعتباریابی برنامه آموزش فرزندپروری نوجوانان در فضای مجازی بود. روش پژوهش کیفی از نوع نظریه زمینه‌ای به روش استراوس و کوربین بوده و داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته عمیق با والدین مدارس منطقه 13 تهران بدست آمد. نمونه‌گیری به روش هدفمند بوده و شرکت کنندگان واجد ملاک‌های ورود به پژوهش ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، تدوین و اعتباریابی برنامه آموزش فرزندپروری نوجوانان در فضای مجازی بود. روش پژوهش کیفی از نوع نظریه زمینه‌ای به روش استراوس و کوربین بوده و داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته عمیق با والدین مدارس منطقه 13 تهران بدست آمد. نمونه‌گیری به روش هدفمند بوده و شرکت کنندگان واجد ملاک‌های ورود به پژوهش بودند. ابزار مطالعه مصاحبه عمیق بود و نمونه‌گیری تا اشباع کامل ادامه یافت. داده‌ها در سه سطح گذگذاری شدند. در رابطه با کد نظری آسیب شناسی، کدهای محوری آسیهای روانی، اجتماعی، جسمانی، عملکردی و تربیتی همراه با 22 کد باز استخراج شدند و در رابطه با کد نظری راهبردهای مقابله با آسیبهای فضای مجازی کدهای محوری کنترل زمان ارتباطات، کنترل دسترسی‌ها، آگاه‌سازی فرزندان، مهارت و آگاهی والدین، قانون‌گذاری و تعامل موثر با نوجوانان همراه با 32 کد باز استخراج گردیدند. کدهای باز، مفهومی و نظری بر اساس مدل استراوس و کوربین با تایید شش متخصص مشاوره و روانشناسی به اعتباریابی درونی و سازه مورد بررسی قرار گرفتند. سپس مدل مفهومی تعامل دو طرفه آسیبها و راهبردهای مقابله با آسیبها در فضای مجازی طراحی شد. نهایتا و بر اساس مدل مفهومی، برنامه آموزش فرزندپروری نوجوانان در فضای مجازی تدوین گردید. طبق مدل بدست آمده، آسیبها و راهبردهای مقابله با فضای مجازی با هم در تعامل هستند و رابطه دوطرفه دارند. لذا برنامه شش مرحله‌ای آموزش فرزندپروری والدین در فضای مجازی قادر است راهبردهای موثری در زمینه فرزندپروری با توجه به آسیبهای فضای مجازی به والدین پیشنهاد بدهد.
نوشین میرجهانیان میرجهانیان؛ محمد رضا عابدی؛ مسعود دیاریان
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل مفهومی گذران اوقات فراغت نوجوانان دارای انطباق‌پذیری بالای مسیر شغلی بوده است. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی (کلایزی) و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق بوده است. جامعه پژوهش نوجوانان 18-16 ساله و افراد شاغل دارای انطباق‌پذیری بالای مسیر شغلی بوده است. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند بوده به این صورت ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل مفهومی گذران اوقات فراغت نوجوانان دارای انطباق‌پذیری بالای مسیر شغلی بوده است. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی (کلایزی) و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق بوده است. جامعه پژوهش نوجوانان 18-16 ساله و افراد شاغل دارای انطباق‌پذیری بالای مسیر شغلی بوده است. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند بوده به این صورت که تا جایی که دیگر اطلاعات جدیدی دست پیدا نمی‌شد نمونه‌گیری نیز پایان می‌پذیرفت؛ بنابراین نمونه شامل 6 نوجوان و 6 فرد دارای انطباق‌پذیری بالا بوده که در یک مصاحبه نیمه ساختاریافته شرکت کردند. داده‌های حاصل با روش کلایزی تحلیل شدند و مضامین اصلی اوقات فراغت استخراج شد لازم به ذکر است برای اعتبار یابی داده‌ها از روش سه سوسازی (مصاحبه با والدین، متخصصین و تحلیل متون) استفاده شد. به دین ترتیب عوامل اوقات فراغت در دو مضمون اصلی کدگذاری شد که هرکدام دارای مضامین فرعی دیگری می‌شد. مضامین اصلی به‌دست‌آمده عبارت‌اند از 1- رضایت از اوقات فراغت که شامل فاکتورهای مثبت فردی، فاکتورهای مثبت خانوادگی و فاکتورهای مثبت اجتماعی 2 – عدم رضایت از اوقات فراغت شامل فاکتورهای منفی فردی، فاکتورهای منفی خانوادگی و فاکتورهای منفی اجتماعی. به‌طورکلی اوقات فراغت از عوامل متعدد مثبت و منفی فردی، خانوادگی و اجتماعی متأثر است و شناخت این فاکتورها می‌تواند در سیاست‌گذاری مسئولین تربیتی کشور سودمند باشد.
حسین قمری کیوی؛ سید محمد بصیر امیر؛ عسگر فرزانه؛ عفت قوی بازو
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ماندالا درمانی در کاهش اضطراب نوجوانان انجام شد. پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون گسترش‌یافته با یک گروه آزمایش و دو گروه مقایسه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهرستان گرمی با دامنه سنی 15 تا 18 سال تشکیل می‌دادند که از میان آنها 45 نفر به‌تصادف انتخاب شد و در ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ماندالا درمانی در کاهش اضطراب نوجوانان انجام شد. پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون گسترش‌یافته با یک گروه آزمایش و دو گروه مقایسه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهرستان گرمی با دامنه سنی 15 تا 18 سال تشکیل می‌دادند که از میان آنها 45 نفر به‌تصادف انتخاب شد و در سه گروه، یک گروه آزمایش (15 نفر) و دو گروه مقایسه (هر گروه 15 نفر) به‌تصادف گمارده شدند. آزمودنی‌ها پرسشنامه اضطراب موقعیتی اشپیلبرگر (1983) را در دو نوبت (پیش‌آزمون و پس‌آزمون) تکمیل کردند. از گروه آزمایش خواسته شد که به مدت 20 دقیقه به رنگ‌آمیزی طرح ماندالا بپردازند، همچنین از گروه اول مقایسه خواسته شد که به مدت 20 دقیقه به رنگ‌آمیزی صفحه شطرنجی مشغول شوند و از گروه دوم مقایسه نیز خواسته شد به مدت 20 دقیقه به کشیدن نقاشی آزاد بپردازند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت میان گروه‌ها در پس‌آزمون اضطراب از لحاظ آماری معنادار است، به این معنی که هر سه روش رنگ‌آمیزی ماندالا، رنگ‌آمیزی صفحه شطرنجی و نقاشی آزاد در کاهش اضطراب مؤثر بوده‌اند. در ادامه نتایج حاصل از آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد روش رنگ‌آمیزی ماندالا نسبت به دو روش دیگر تأثیر بیشتری داشته است. این تفاوت می‌تواند بر اثر فراخوانی کنش‌های خود برای یکپارچه‌سازی فعالیت‌ها در جریان درگیر شدن آزمودنی‌ها در رنگ‌آمیزی ماندالا تفسیر شود.
مهدی خانجانی؛ فرشته قنبری؛ ابراهیم نعیمی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی بررسی ارتباط کارکرد خانواده، سبک دلبستگی و سبک‌های تربیتی والدین با اعتیاد به اینترنت در نوجوانان بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و روش مطالعه همبستگی بود. از میان جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان دختر ۱۲ تا ۱۸ سال منطقه پنج تهران در نیم سال دوم تحصیلی ۱۳۹۵-۹۶ به تعداد ۲۶۸۸ نفر ، نمونه ای به تعداد ۳۳۸ ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی بررسی ارتباط کارکرد خانواده، سبک دلبستگی و سبک‌های تربیتی والدین با اعتیاد به اینترنت در نوجوانان بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی و روش مطالعه همبستگی بود. از میان جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان دختر ۱۲ تا ۱۸ سال منطقه پنج تهران در نیم سال دوم تحصیلی ۱۳۹۵-۹۶ به تعداد ۲۶۸۸ نفر ، نمونه ای به تعداد ۳۳۸ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردید و با پرسشنامه های دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید، پرسشنامهی سبک‌های تربیتی فرزندپروری شیفر، آزمون اعتیاد به اینترنت و ابزار سنجش خانواده مورد ارزیابی قرار گرفتند، جهت تجزیه و تحلیل دادها از نرم افزار آماریSPSS- ۲۲ و با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی شامل همبستگی و رگرسیون گام به گام استفاده گردید. نتایج تجزیه تحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای کارکرد خانواده و سبک‌های تربیتی و سبک دلبستگی ایمن با اعتیاد به اینترنت ارتباط منفی و بین سبک های دلبستگی دوسوگرا و اجتنابی با اعتیاد به اینترنت ارتباط مثبت معناداری وجود دارد. پیشنهاد می شود از نتایج پژوهش حاضر در طراحی برنامه های درمانی آموزشی اعتیاد به اینترنت نوجوانان استفاده گردد.
زهرا دیدگاه؛ سید صدر الدین شریعتی؛ سعید بهشتی؛ محسن ایمانی نایینی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی و تبیین نقش مسئولیت‌پذیری در تربیت اجتماعی نوجوانان بر اساس تفسیر المیزان بوده است. روش مورداستفاده در این پژوهش تحلیل محتوای تفسیر المیزان بود. جامعه موردنظر پژوهش قرآن و تفاسیر قرآنی بوده و نمونه پژوهش تفسیر المیزان بوده است. روش نمونه‌گیری نیز سرشماری از آیات قرآن بود. یافته‌ها نشان داد مسئولیت یعنی مورد ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی و تبیین نقش مسئولیت‌پذیری در تربیت اجتماعی نوجوانان بر اساس تفسیر المیزان بوده است. روش مورداستفاده در این پژوهش تحلیل محتوای تفسیر المیزان بود. جامعه موردنظر پژوهش قرآن و تفاسیر قرآنی بوده و نمونه پژوهش تفسیر المیزان بوده است. روش نمونه‌گیری نیز سرشماری از آیات قرآن بود. یافته‌ها نشان داد مسئولیت یعنی مورد بازخواست قرار گرفتن در برابر آنچه به ما سپرده شده است. انسان در مقابل خود، جامعه و پروردگار خویش مکلف به انجام وظایفی است. ازجمله لوازم مسئولیت‌پذیری اجتماعی می‌توان به داشتن اختیار، آگاهی، اراده فردی و جمعی، برخورداری از قدرت و توانمندی، گرایش‌های متضاد، انتخاب قبل از عمل اشاره نمود. همچنین از کارکردهای مسئولیت‌پذیری می‌توان به بهبود رابطه میان فرد و جامعه، ارتقای درک و شعور اجتماعی، که یکی از پایه‌های بسیار مهم در رشد مسئولیت‌پذیری است، اشاره کرد، زیرا اگر شخصیت اجتماعی درست تربیت نشود، منجر به بروز اختلالاتی مانند افسردگی، بدبینی، استرس و پرخاشگری در روابط اجتماعی نوجوان با دیگران خواهد شد. برای مسئول بارآوردن نوجوانان استفاده از روش‌هایی مانند: داشتن استقلال، الگوبرداری، نظارت اجتماعی نسبت به عملکرد، ایفای نقش توأم با انضباط، ایجاد فضای تصمیم‌گیری و مواجهه با نتیجه عمل، کاربردی به نظر می‌رسد. هدف از مسئول بار آوردن نوجوانان این است که، نوجوانان با شناخت امانات و تعهد نسبت به آنها ولایت خداوند را در زندگی قبول کرده و در قبال آن پاسخگو خواهند بود.
انور میری؛ نورعلی فرخی؛ عدالت کریمیان
چکیده
چکیده هدف: پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی راه حل مدار و روایت مدار در کاهش اختلالات رفتاری دانش‌آموزان دختر پایه‌ی راهنمایی شهرستان سقز انجام گرفته است. روش: با استفاده از طرح نیمه آزمایشی تعداد 45 نفر پس از غربال‌گری اولبه از بین 300 نفر به صورت تصادفی در در دوگروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه راه حل مدار ...
بیشتر
چکیده هدف: پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی راه حل مدار و روایت مدار در کاهش اختلالات رفتاری دانش‌آموزان دختر پایه‌ی راهنمایی شهرستان سقز انجام گرفته است. روش: با استفاده از طرح نیمه آزمایشی تعداد 45 نفر پس از غربال‌گری اولبه از بین 300 نفر به صورت تصادفی در در دوگروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه راه حل مدار در 5 جلسه و روایتمدار در 4 جلسه دو ساعته به مدت یک و نیم ماه در معرض مداخله قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه 76 سوالی ودوورث(1388) برای قبل و بعد از مداخله استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس یکطرفه برای اثربخشی روشها و با آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه گروههای آزمایشی با یکدیگر و با گروه کنترل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس نشان داد که اولاْ روشهای راهحلمدار و روایتمدار در کاهش اختلالات رفتاری مؤثرند و ثانیاْ روش راهحلمدار از کارایی بیشتری برخوردار است. نتیجه‌گیری: با استفاده از نتایج این پژوهش، مشاوران مدارس می‌توانند به عنوان رویکردی که در کاهش اختلالات رفتاری مؤثر است استفاده کنند.
حسن شفیعی؛ مجید صفاری نیا
چکیده
پژوهش حاضر به موضوع خودشیفتگی، عزت نفس و پرخاشگری در نوجوانان می پردازد، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین خودشیفتگی، عزت نفس و پرخاشگری و مقایسه آن در نوجوانان دختر و پسر صورت گرفت، 258 نوجوان (124 پسر و 134 دختر) 18-14 ساله با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند، پرسشنامه های شخصیت خودشیفته (NPI-16) ...
بیشتر
پژوهش حاضر به موضوع خودشیفتگی، عزت نفس و پرخاشگری در نوجوانان می پردازد، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین خودشیفتگی، عزت نفس و پرخاشگری و مقایسه آن در نوجوانان دختر و پسر صورت گرفت، 258 نوجوان (124 پسر و 134 دختر) 18-14 ساله با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند، پرسشنامه های شخصیت خودشیفته (NPI-16) عزت نفس و پرخاشگری بر روی نمونه اجرا گردید، به منظور تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و آزمون T مستقل استفاده گردید، نتایج این پژوهش نشان دادکه بین خودشیفتگی و متغیرهای عزت نفس و پرخاشگری رابطه مثبت و بین عزت نفس و پرخاشگری رابطه معکوس معناداری وجود دارد، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که عزت نفس پایین بیشترین سهم را در پیش بینی پرخاشگری در نوجوانان برعهده دارد، یافته های این پژوهش نشان دادکه هیچ گونه تفاوت جنسی در ویژگی های خودشیفتگی و عزت نفس در بین نوجوانان وجود ندارد و تفاوت جنسی در ابعاد پرخاشگری در نوجوانان فقط در بعد پرخاشگری فیزیکی مشاهده گردید، نتایج این پژوهش می تواند از جهت نظری و بالینی در فهم بهتر ارتباط بین خودشیفتگی، عزت نفس و پرخاشگری در دوره نوجوانانی سودمند باشد
