فرهنگ مشاوره و روان درمانی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تدوین و اعتباریابی برنامه آموزش فرزندپروری نوجوانان در فضای مجازی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی دانشکده رفاه

2 استادیار گروه مشاوره دانشکده رفاه

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره دانشکده رفاه

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، تدوین و اعتباریابی برنامه آموزش فرزند‌پروری نوجوانان در فضای مجازی بود. روش پژوهش کیفی از نوع نظریه زمینه‌ای به روش استراوس و کوربین بوده و داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته عمیق با والدین مدارس منطقه 13 تهران بدست آمد. نمونه‌گیری به روش هدفمند بوده و شرکت کنندگان واجد ملاک‌های ورود به پژوهش بودند. ابزار مطالعه مصاحبه عمیق بود و نمونه‌گیری تا اشباع کامل ادامه یافت. داده‌ها در سه سطح گذگذاری شدند. در رابطه با کد نظری آسیب شناسی، کدهای محوری آسیهای روانی، اجتماعی، جسمانی، عملکردی و تربیتی همراه با 22 کد باز استخراج شدند و در رابطه با کد نظری راهبردهای مقابله با آسیبهای فضای مجازی کدهای محوری کنترل زمان ارتباطات، کنترل دسترسی‌ها، آگاه‌سازی فرزندان، مهارت و آگاهی والدین، قانون‌گذاری و تعامل موثر با نوجوانان همراه با 32 کد باز استخراج گردیدند. کدهای باز، مفهومی و نظری بر اساس مدل استراوس و کوربین با تایید شش متخصص مشاوره و روانشناسی به اعتباریابی درونی و سازه مورد بررسی قرار گرفتند. سپس مدل مفهومی تعامل دو طرفه آسیب‌ها و راهبرد‌های مقابله با آسیبها در فضای مجازی طراحی شد. نهایتا و بر اساس مدل مفهومی، برنامه آموزش فرزندپروری نوجوانان در فضای مجازی تدوین گردید. طبق مدل بدست آمده، آسیبها و راهبردهای مقابله با فضای مجازی با هم در تعامل هستند و رابطه دوطرفه دارند. لذا برنامه شش مرحله‌ای آموزش فرزندپروری والدین در فضای مجازی قادر است راهبردهای موثری در زمینه فرزندپروری با توجه به آسیبهای فضای مجازی به والدین پیشنهاد بدهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Codification and Validation of Adolescents Parenting Program in Cyberspace

نویسندگان [English]

  • Ghazal Zandkarimi 1
  • kowsar dehdast 2
  • Zahra Karbalaee Shalbaf 3

1 Psychology Department of Refahi University

2 Counseling department of Refahi university

3 MA, Psychology Group, Refahi University College

چکیده [English]

The purpose of this study was to develop and validate a program for educating adolescents in cyberspace. The present study is a qualitative theory grounded and the research data were obtained using semi-structured and in-depth interviews with parents of Tehran’s Area 13 who met the entry criteria. The study measure was in-depth interview and sampling was continued until complete saturation. Data were coded at three levels. Regarding to the theoretical code of cyberspace psychopathology, the central codes of mental, social, physical, functional and educational pathologies along with 22 open codes were extracted and in relation to the theoretical code of coping strategies for dealing with cyberspace injuries, Parental awareness, legislation and effective interaction with adolescents were extracted with 32 open codes. Open, conceptual, and theoretical codes based on the Strauss-Korbin model were validated by counselings and psychologists with validation by constructive and internal method of evaluations. Then, a conceptual model of two-way interaction of psychopathologies and coping strategies to deal with cyberspace were designed. Finally, based on the conceptual model, a program for educating adolescents in cyberspace was developed. According to the obtained model, the pathologies and strategies of dealing with cyberspace interact with each other and have a two-way relationships. Therefore, the six-stage program of parenting education in cyberspace is able to suggest effective strategies in the field of parenting with regard to the harms of cyberspace for parents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adolescents
  • Cyberspace
  • Educational program
  • Parenting
  • Social situation
مراجع
اوستان، فرزانه؛ احمدیان؛ زهرا؛ پروانه، فاطمه. (1400). «بررسی نقش فناوری اطلاعات و فضای مجازی در تربیت اسلامی دانش آموزان دوره ابتدا شهر قم با تأکید بر دوران کرونا». فصلنامه پیشرفت‌های نوین در روان‌شناسی، علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش؛ 41(10)، 21-31.
پرکاری‌کلور، لیلا. (1399). شناسایی الگو‌های فرزندپروری مبتنی بر تجربه زیسته نوجوانان 13 تا 17 ساله تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده رفاه.
رمضانی، شیما؛ علوی، خدیجه. (1399). «نقش سبک‌های فرزندپروری ادراک‌شده و شفقت به خود در پیش‌بینی آمادگی اعتیاد در نوجوانان». فصلنامه اعتیاد پژوهی؛ 58(24)، 89-112.
حسینی کلایی، سیده ساناز؛ اسدی، مسعود. (1399). «اثربخشی آموزش والدگری موفق به مادران بر سازگاری عاطفی، تحصیلی و اجتماعی دختران نوجوان». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی؛ 11(43)، 89-120.
سلیمی، هادی؛ حاجی علیزاده، کبری؛ عامری سیاهویی، مجتبی؛ بهدوست، پریسا. (1400). «نقش میانجی استرس کرونا در رابطه بین اعتیاد به اینترنت با تعارض و خشونت زناشویی و خانوادگی». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی؛ 12(45)، 100-83.
عباسی شوازی، محمدتقی؛ معینی، مهدی و پوردیان، روح‌الله. (1397). «فضای مجازی، همنشینی و رفتار‌های پرخطر: مطالعه رابطه همنشینی دانشجویان در فضای مجازی با رفتار‌های پرخطر در فضای واقعی و مجازی». فصلنامه انتظام اجتماعی؛ 10(3)، 77-104.
عربی، مهدی. (1396). «بررسی رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی تحت موبایل با طلاق عاطفی زوجین، موردمطالعه: مراجعین به مرکز مشاوره آرامش ناجا و دفاتر مددکاری شهر اصفهان در سال 96». فصلنامه دانش انتظامی اصفهان؛ 4(12)، 40-63.
عرفان‌منش، ایمان و صادقی‌فسایی، سهیلا. (1398). «واکاوی مسائل اجتماعی نوظهور در روابط نظارتی والدین و نوجوانان با توجه به فناوری‌های جدید». فصلنامه راهبرد فرهنگ؛ 12(48)، 71-102.
قربانی، آزاد و امانی، احمد. (1394). «تبیین مدل نظری برای سبک‌های فرزند پروری، سبک‌های دلبستگی و خود متمایزسازی زوجین». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی؛ 21(6)، 36-69.
غلامی، منظر. (1400). «نقش آموزش‌وپرورش در مقابله با آسیب‌های فضای مجازی با تأکید بر شبکه‌های اجتماعی». فصلنامه پیشرفت‌های نوین در روان‌شناسی، علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش. 40(13)، 249-261.
یاری‌زاده، محمد؛ بهلولی، علی؛ احمدوند، فاطمه و خورشیدی، محمد. (1395). فضای مجازی و اثر آسیب آن در خانواده‌ها، کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری، تهران.
https: //civilica. com/doc/553954
Carmen, T., Vismara, L., Sechi, C., Ricciardi, P., Marino, V., & Babore, A. (2021). "Internet Addiction: The Role of Parental Care and Mental Health in Adolescence". International Journal of Environmental Research and Public Health; 18(24), 12876-12898. 
Eichenberg, C., Schott, M., Decker, O., & Sindelar, B. (2017). “Attachment Sstyle and internet addiction: An online survey”. Journal of Medical Internet Research; 19(5), 170-185.
Faltýnková, A. & Blinka, L., Ševˇcíková, A., & Husarova, D. (2020). “The Associations between Family-Related Factors and Excessive Internet Use in Adolescents”. International Journal of Environmental Research and Public Health; 17(5), 1754- 1765.
Fathi, A., Sadeghi, S., Maleki-rad, A. A., Sharifi, R. S., Rostami, H., & Abdolmohammadi, K. (2020). “The role of cyberspace use on lifestyle promoting health and coronary anxiety in young people”. Iranian Journal of psychiatry and Clinical Psychology; 26(3), 332-347.
Kapetanovic, S., Rothenberg, W. A., Lansford, J. E., Bornstein, M. H., Chang, L., Deater-Deckard, K., et al. (2020). “Cross-cultural examination of links between parent-adolescent communication and adolescent psychological problems in 12 cultural groups”. Journal of Youth and Adolescence, 49, 1225–1244. 
Kimble, B. A. (2014). “The parenting styles and dimensions Questionnaire: a reconceptualization and validation” [dissertation]. Oklahoma: Oklahoma State University.
Lam L. T. (2020). “The Roles of Parent-and-Child Mental Health and Parental Internet Addiction in Adolescent Internet Addiction: Does a Parent-and-Child Gender Match Matter?” Frontiers in public health, 8(142), 1-8.
Lo, B. C. Y., Romance, N. M. Lai, T. K. & Haobi W. (2020). "Worry and Permissive Parenting in Association with the Development of Internet Addiction in Children". International Journal of Environmental Research and Public Health; 17(21), 7722-7738. 
Mileiko, M. (2022). “Cyber security in Estonia 2022: Learning from security vulnerabilities makes us stronger”. Estonia: Information System Authority
Mihic. J., Skinner, M., Novak, M., Feric, M., Kranželic, V. (2022). “The importance of family and school protective factors in preventing the risk behaviors of youth”. International Journal of Environmental Research; 19(1630), 1-14.
Morin, A. (2021). “6 types of parenting styles and how they affect kids.” The Asian Parent. Medically reviewed by Ann-Louise T. Lockhart, PsyD. Available at: http: //www. asiaone. com/lifestyle/6-types-parenting-styles-and-how-they-affect-kids
Polit, D. F, & Beck, C. T. (2006). “The content validity Index: are you sure you know what ’ s being Reported? Critique and recommendations”. Research of Nursing Health; 29(5), 489-497.
Shek, D. T., & Yu, L. (2016). “Adolescent internet addiction in Hong Kong: prevalence, change, and correlates”. Journal of Pediatric Adolescent Gynecology, 29, S22–S30.
Skilbred-Field, S., Reme, S. E., & Mossige, S. (2020). “Cyberbullying involvement and mental health problems among late adolescents”. Cyber psychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace; 14(1), 1-5.
Soh, P. C. H., Chew, K. W., Koay, K. Y., & Ang, P. H. (2018). “Parents vs peers’ influence on teenagers’ Internet addiction and risky online activities”. Journal of Telematics and Informatics, 35, 225-236.
Strauss, A., & Corbin, J. (2010). “Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory". 2nd ed, SAGE Publication, Tausand Oaks, CA, USA.
Suzuki, K., Kita, Y., Kaga, M., Takehara, K., Misago, C., & Inagaki, M. (2016). “The Association between Children's Behavior and Parenting of Caregivers: A Longitudinal Study in Japan”. Frontiers in public health; 4(17), 1-6.
Yang, X., Zhu, L., Chen, Q., Song, P., & Wang, Z. (2016). “Parent marital conflict and internet addiction among Chinese college students: the mediating role of father-child، mother-child، and peer attachment”. Computers in Human Behavior, 59, 221–229.‌
 
‌ ‌استناد به این مقاله: زند کریمی، غزال.، کربلائی حسین شالباف، زهرا.، ده دست، کوثر. (1401). تدوین و اعتباریابی برنامه آموزش فرزندپروری نوجوانان در فضای مجازی، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 13(51)، 1-30.
DOI: 10.22054/QCCPC.2022.63466.2788
 Counseling Culture and Psychotherapy is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
فرهنگ مشاوره و روان درمانی
دوره 13، شماره 51 - شماره پیاپی 51
مهر 1401
صفحه 1-30
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار