سلامت روانی
روح الله محمدعلی نژاد عمران؛ حمیدرضا فاضلی؛ علی رضا فاضلی
چکیده
یکی از اهداف قرآن کریم، هدایت و راهبری انسان برای داشتن جامعه‌ای سالم می‌باشد و در بُعد فردی سلامت اجتماعی، قرآن کریم راهکارهایی را جهت ارتقا بیان کرده است. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌ای و به شیوه توصیفی- تحلیلی در جهت دست‌یابی به راهکارهای افزایش بعد فردی سلامت اجتماعی، سوره حجرات را به‌صورت موردی بررسی نمود. یافته‌های پژوهش ...
بیشتر
یکی از اهداف قرآن کریم، هدایت و راهبری انسان برای داشتن جامعه‌ای سالم می‌باشد و در بُعد فردی سلامت اجتماعی، قرآن کریم راهکارهایی را جهت ارتقا بیان کرده است. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌ای و به شیوه توصیفی- تحلیلی در جهت دست‌یابی به راهکارهای افزایش بعد فردی سلامت اجتماعی، سوره حجرات را به‌صورت موردی بررسی نمود. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده چهار راهکار در ابعاد بینشی، منشی، انگیزشی و کنشی جهت بالابردن سلامت فردی در اجتماع است: اولین راهکار با عنوان «راهکار بینشی» شامل باور بر علم الهی، نعمت شمردن فرصت بندگی خدا، باور به برادری افراد جامعه، مثبت اندیشی نسبت به افراد جامعه، باور به برابری افراد جامعه و ایمان به خداوند می‌باشد؛ راهکار دوم با نام «راهکار منشی» مواردی همچون رعایت تقوای الهی و اطاعت از خداوند را معرفی می‌نماید؛ راهکار سوم، «راهکار انگیزشی» است که به مواردی همچون خوشبینی به آینده و امیدواری در رسیدن به پاداش را توصیه میکند و راهکار چهارم با عنوان «راهکار کنشی» به رعایت ادب نسبت به پیامبراکرم (ص)، عدم اعتماد به سخنان بدون منبع معتبر، رعایت احترام به یکدیگر، صلح و عدم تمسخر و غیبت می‌پردازد. دستاورد مهم دیگر پژوهه حاضر ارتباط مستقیم چهار راهکار فوق یکدیگر است که دراین صورت، سلامت فردی تحقق می‌یابد.
رضا میرعرب رضی؛ مریم طالبی؛ علیرضا بادله
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر موسیقی و آوای قرآن‌کریم بر میزان افسردگی و افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان خوابگاهی انجام شد. روش: در قالب یک طرح آزمایشی پیش‌آزمون/ پس‌آزمون/ پیگیری با گروه کنترل، از بین جامعه‌ی دانشجویان خوابگاهی دانشگاه مازندران، بر اساس توزیع نمرات سیاهه‌ی افسردگی بک (BDI) و پرسشنامه خودکارآمدی بندورا، ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر موسیقی و آوای قرآن‌کریم بر میزان افسردگی و افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان خوابگاهی انجام شد. روش: در قالب یک طرح آزمایشی پیش‌آزمون/ پس‌آزمون/ پیگیری با گروه کنترل، از بین جامعه‌ی دانشجویان خوابگاهی دانشگاه مازندران، بر اساس توزیع نمرات سیاهه‌ی افسردگی بک (BDI) و پرسشنامه خودکارآمدی بندورا، 40 نفر از دانشجویانی که سطح افسردگی آنها بالاتر از متوسط بود، انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی‌های گروه آزمایش به مدت 20 روز، هر روز به مدت 20 دقیقه (در دو نوبت 10 دقیقه‌ای) به سوره‌های معینی از قرآن کریم (رعد، شمس و مائده) با صدای استاد عبدالباسط و مصطفی اسماعیل گوش دادند، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. میزان افسردگی آزمودنی‌های دو گروه پس از پایان 20 روز (پس‌آزمون) و دو ماه بعد از آن (پیگیری) مورد سنجش قرار گرفت. همچنین با اجرای پرسشنامه خودکارآمدی، تاثیر موسیقی و آوای قرآن‌کریم نیز مورد پیمایش قرارگرفت. یافته‌ها: نتایج تحلیل‌کوواریانس با افزایش خودکارآمدی تحصیلی کاهش معناداری را در نمره‌های افسردگی گروه آزمایش در پس‌آزمون نشان داد. همچنین نتایج آزمون t همبسته نشان داد که اثربخشی موسیقی قرآن کریم تا مرحله‌ی پیگیری استمرار داشته است. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر از اهمیت کاهش افسردگی و افزایش خودکارآمدی تحصیلی از طریق رجوع به قرآن و موسیقی آن حمایت میکند.
محمدرضا تمسکی
چکیده
چکیده اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش تنها از سه «مدل مشاوره‌ای» تحصیلی، شغلی یا سازشی سخن به میان آورده‌اند، اما نسبت به«مدل راهنمایی» بومی یا غیر بومی ساکتند. سه مدل یادشده نمی‌توانند همه اهداف اسناد فوق را محقق سازند و نیاز به مدل‌هایی متناسب با اهداف اسناد تحول احساس می‌شود. به علاوه «راهنمایی»، که جنبه پیشگیری ...
بیشتر
چکیده اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش تنها از سه «مدل مشاوره‌ای» تحصیلی، شغلی یا سازشی سخن به میان آورده‌اند، اما نسبت به«مدل راهنمایی» بومی یا غیر بومی ساکتند. سه مدل یادشده نمی‌توانند همه اهداف اسناد فوق را محقق سازند و نیاز به مدل‌هایی متناسب با اهداف اسناد تحول احساس می‌شود. به علاوه «راهنمایی»، که جنبه پیشگیری نیز دارد، نیازمند مدل قابل اجرا، ساختار و تشکیلات مناسب و شرح وظیفه برای همه عوامل انسانی مدرسه است. در همین راستا مقاله علمی-پژوهشی حاضر از تحقیق «تحلیل محتوای راهنمایی در قرآن مجید» و «تحلیل محتوای کیفی (مضمونی) اسناد سه‌گانه» استخراج شده و پاسخی است به «مدل‌های راهنمایی مورد نیاز تحول بنیادین آموزش و پرورش»؛ در این مقاله با کمک شش مدل ابداعی به نقد تحلیلی- انتقادی ده مدل سنتی و معاصر می‌پردازیم و وجه اشتراک و افتراق آنها را مشخص خواهیم کرد. سه مدل از ده مدل رایج صرفأ در تخصص مشاور مدرسه هستند؛ مابقی با شش مدل ابداعی ما شامل «علم، ایمان و عمل شایسته»، «بینش و بصیرت»، «راهیابی به حقایق نهان»، «راهگشایی»، «داوری» و «راهنمایی معنوی» با اختلافاتی همپوشانی دارند. شش مدل پیشنهادی، ساختاری بوده و وظیفه راهنمایی را برعهده همه عوامل انسانی مدرسه از جمله دانش‌آموزان می‌گذارند، تا آموزش و پرورشی خلاق، پویا و شادکام را رهبری کنند و دانش‌آموزان از حضور در مدرسه لذت برده و به حداکثر توان بالقوه خود برسند. کلیدواژه: مدل، راهنمایی و مشاوره، قرآن کریم، سند تحول
فاطمه اسمعیل طلایی؛ آسیه شریعتمدار؛ احمد برجعلی؛ کیومرث فرحبخش؛ محمد حسین خونین زاده
چکیده
در گزارههای متون دینی، پیش‌زمینه تشکیل خانواده -که خواستگاری نیز جزئی از آن است - میتواند از عوامل مؤثر بر ثبات خانواده باشد؛ بنابراین، این پژوهش با هدف واکاوی خواستگاری اسلامی بر مبنای قرآن کریم انجام شد. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه پژوهش شامل کلیّه آیات قران مربوط به مرحله خواستگاری بود که با استفاده از تفاسیر ...
بیشتر
در گزارههای متون دینی، پیش‌زمینه تشکیل خانواده -که خواستگاری نیز جزئی از آن است - میتواند از عوامل مؤثر بر ثبات خانواده باشد؛ بنابراین، این پژوهش با هدف واکاوی خواستگاری اسلامی بر مبنای قرآن کریم انجام شد. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه پژوهش شامل کلیّه آیات قران مربوط به مرحله خواستگاری بود که با استفاده از تفاسیر با رویکرد تحلیلی – اجتماعی، مضامین اصلی شناسایی شده برای مرحله خواستگاری، تسهیل گریهای خانواده، توجه به آیینهای خواستگاری و ضرورت آشناییها و ارزیابیهای اولیه، انتخاب شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که با توجه به مضامین اصلی، خانواده باید در امر خواستگاری به احساسات دختر و نشانههای میل او، فراهم کردن شرایطی مناسب، دعوت از پسر و شناخت او در حین رعایت حرمت دختر و ایجاد فضای آرام‌بخش برای دختر و پسر توجه داشته باشد. خانواده باید بازخوردهای منفی اطرافیان را مبنی بر ناصحیح بودن ازدواج دختر کوچکتر قبل از دختر بزرگتر نادیده گرفته و خود را مقید به این باورهای نادرست ننمایند. از بدو آشنایی باید رفتارهای طرفین مورد توجّه قرار گیرد (در مورد هر دو جنس دختر و پسر، ویژگی‌های ایمان، کفویت اعتقادی، مسئولیتپذیری، پاکدامنی، داشتن صلاحیت اداره زندگی مشترک، اصالت خانواده و کفویت شخصیتی، فرهنگی و فکری از نکات مهم برای انتخاب همسر است). از طرفی در مرحله آشنایی، از طریق پرسشهایی در مورد قومیت خانواده، شغل، سوابق خانواده، روایت کنونی فرد و اهدافش، شخص مورد ارزیابی قرار گیرد.
سید صدرالدین شریعتی؛ سپیده انصافی مهربانی
چکیده
یکی از معضلات همیشگی جوامع، وجود خُرافه و اعتقاد به آن است. عوامل و زمینههای خُرافهگرایی در همه کشورها، آیینها و دینها وجود دارد و بمانند پوستینی وارونه در پی تحریف واقعیتاند. نحلههای خرافهپرستی یکی پس از دیگری رشد یافته و هر روز عدهای زیادی از مردم ناآگاه (از جمله مردم ایران) را جذب خود میکند. براین اساس در نوشتار فوق برآنیم تا با نگاهی ...
بیشتر
یکی از معضلات همیشگی جوامع، وجود خُرافه و اعتقاد به آن است. عوامل و زمینههای خُرافهگرایی در همه کشورها، آیینها و دینها وجود دارد و بمانند پوستینی وارونه در پی تحریف واقعیتاند. نحلههای خرافهپرستی یکی پس از دیگری رشد یافته و هر روز عدهای زیادی از مردم ناآگاه (از جمله مردم ایران) را جذب خود میکند. براین اساس در نوشتار فوق برآنیم تا با نگاهی تربیتی، به روش پژوهش توصیفی از نوع اسنادی، از طریق تجزیه و تحلیلکیفی اطلاعات به این سوال پاسخ دهیم که؛ خرافهپرستی در ایران و جهان مبتنی برچه جایگاهی بوده و چه راهکارهای تربیتی برای آن میتوان ارائه نمود؟ در پایان نیز به این نتیجه رسیدهایم؛ خُرافهپرستی حاصل دورههای مختلف تاریخی بوده و آثار مخرب و بعضاً غیرقابلجبرانی دارد. و ما در این راه نیاز به رویکردی تربیتی جهت درمان این معضل اجتماعی داریم. دو راهکار تربیتی عقلانی و عرفانی پیشنهاد میگردد؛ چراکه از اهداف اساسی تربیت عقلانی و عرفانی؛ تربیت انسانهای هوشیار و آگاهی است که تفکر خود را بر پایه استدلال صحیح و منطقی بنا نهاده و در برخورد با دنیای پیرامون خود با اندیشهای جامع و عمیق، جوانب مختلف امور را بررسی کرده و از قابلیت انعطاف بالایی در مواجهه با مسائل زندگی برخوردار باشند.
