نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

مربی مشاوره دانشگاه فرهنگیان

چکیده

چکیده
اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش تنها از سه «مدل مشاوره‌ای» تحصیلی، شغلی یا سازشی سخن به میان آورده‌اند، اما نسبت به«مدل‌ راهنمایی» بومی یا غیر بومی ساکتند. سه مدل یادشده نمی‌توانند همه اهداف اسناد فوق را محقق سازند و نیاز به مدل‌هایی متناسب با اهداف اسناد تحول احساس می‌شود. به علاوه «راهنمایی»، که جنبه پیشگیری نیز دارد، نیازمند مدل قابل اجرا، ساختار و تشکیلات مناسب و شرح وظیفه برای همه عوامل انسانی مدرسه است.
در همین راستا مقاله علمی-پژوهشی حاضر از تحقیق «تحلیل محتوای راهنمایی در قرآن مجید» و «تحلیل محتوای کیفی (مضمونی) اسناد سه‌گانه» استخراج شده و پاسخی است به «مدل‌های راهنمایی مورد نیاز تحول بنیادین آموزش و پرورش»؛ در این مقاله با کمک شش مدل‌ ابداعی به نقد تحلیلی- انتقادی ده مدل‌ سنتی و معاصر می‌پردازیم و وجه اشتراک و افتراق آنها را مشخص خواهیم کرد.
سه مدل از ده مدل رایج صرفأ در تخصص مشاور مدرسه هستند؛ مابقی با شش مدل ابداعی ما شامل «علم، ایمان و عمل شایسته»، «بینش و بصیرت»، «راهیابی به حقایق نهان»، «راهگشایی»، «داوری» و «راهنمایی معنوی» با اختلافاتی همپوشانی دارند.
شش مدل‌ پیشنهادی، ساختاری بوده و وظیفه راهنمایی را برعهده همه عوامل انسانی مدرسه از جمله دانش‌آموزان می‌گذارند، تا آموزش و پرورشی خلاق، پویا و شادکام را رهبری کنند و دانش‌آموزان از حضور در مدرسه لذت برده و به حداکثر توان بالقوه خود برسند.
کلیدواژه: مدل، راهنمایی و مشاوره، قرآن کریم، سند تحول

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Models of Guidance needed for the Fundamental Transformation of Education

نویسنده [English]

  • mohamad reza tamasoki

Retired university of culture

چکیده [English]

Abstract
Documents which are set for the fundamental transformation of the education system in Iran discuss only three counseling models, including educational, vocational and agreement types; and they neglect guidance models generally, let alone indigenous ones, in particular. Applying three proposed models do not lead into achieving all the objectives of the documents and there is a serious need to models appropriate for reaching all the documents goals and perspectives.
Furthermore, while only guidance makes prevention possible, it needs executive models, proper structure and organization and duty description for all the school personnel.
This article is a response to required guidance models for the fundamental transformation of the education system, and is the result of two previous researches done under the title of “guidance content analysis in Quran” and “qualitative theme analysis of triple documents”.
Through six innovative models which are introduced here, ten previous common models are criticized and their differences and commonalities are revealed. Three of the ten are among consultant models which should be applied only by the consultant of the school; the rest overlap six innovative models, encompassing "Knowledge, Faith and Good Practice", "Insight", "Access to the Hidden Truth", "Justification", "Judgment" and "Spiritual Guidance", altogether, in spite of some differences.
By the six proposed models, students might enjoy school attendance and reach their full potential.
Keywords: Model, Guidance, Quran, Basics of the Documents for Transformation in Education System

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: model
  • guidance and counseling
  • Holy Qur'an
  • Theoretical Basis of the Transformation Document
 باقری، خسرو. (1398). نگاهی دو باره به تربیت اسلامی. ج 1، چاپ 45، تهران: انتشارات مدرسه.
جعفری، پریوش؛ طالب‌زاده، فاطمه. (1389). «ارائه مدلی برای نشاط و شادی در مدارس ابتدایی شهر تهران». فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، سال چهارم، شماره 14، ص 9 -32.
سید رضی، محمد بن حسین بن موسی. (1376). نهج‌البلاغه. خطبه 158، ترجمه و شرح فیض‌الاسلام، تهران: انتشارات محیا.
شورای عالی آموزش‌وپرورش (1390). سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش. سند مشهد مقدس.
شورای عالی آموزش‌وپرورش (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی ج.ا.ا.
شورای عالی آموزش‌وپرورش (1391). برنامه درسی ملی.
طب‍اطب‍ایی، سیدم‍ح‍م‍دح‍سی‍ن. (1382). ت‍رجم‍ه‌ی ت‍ف‍سی‍رال‍میزان. سیدم‍ح‍م‍د باق‍ر م‍وس‍وی‌ه‍م‍دانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
قاضی، قاسم. (1373). زمینه مشاوره و راهنمایی. چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قرشی بنابی، علی‌اکبر. (1371). قاموس قرآن. چاپ ششم، تهران: دارالکتب‌الإسلامیه.
کار، آلان. (1957). روان‌شناسی مثبت (علم شادمانی و نیرومندی‌های انسان). ترجمه حسن‌ پاشاشریفی؛ جعفر نجفی. زند (1385)، تهران: سخن.
گلن، ویلیام؛ مارتین، هنری. (1856). کتاب مقدس/عهد عتیق و عهد جدید. ترجمه فاضل‌خان همدانی (۱۳۷۹)، تهران: اساطیر.
مطهری، مرتضی. (1396). انسان و ایمان (مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی1). قم: صدرا.
ملایی، زهره؛ خوشبخت، فریبا؛ کریمی، محمدحسن. (1394). «مطالعه اخلاق حرفه‌ای از دیدگاه مشاوران مدارس مقطع متوسطه». فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، دوره 6، شماره 24، ص 81-109.
منصوریان، یزدان. (1388). «امیدها و تردیدهای پژوهشگران به رویکرد کیفی در فرایند پژوهش». کتاب ماه، اسفند.
نودهای، داوود. (1389). «ضرورت توجه به مبانی دینی در نقد نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی و طراحی الگوهای بومی». فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، دوره 1، شماره 4، ص 111-140.
الوانی، سید مهدی. (1375). «چگونگی طراحی و تبیین ساختار سازمانی پویا و خلاق در آموزش‌وپرورش». تعلیم و تربیت، شماره 48، ص 35- 46.
وبگاه ایران خبر. (۱۳۹۵). «شمی و شادی را با روش‌های علمی به دست آورید». www.irankhabar.ir/fa/doc/report
Shertzer, B; stone, Sh C. (1971). Fundamentals of Guidance. Houghton Co.
Hoyt, K B. (1962). "Guidance: A Constellation of Services". Personnel and Guidance Journal. Vol. 40 (April).