نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه تهران مرکزی(کارمندآموزش وپرورش)

2 عضو هیات علمی بازنشسته (دانشگاه علامه طباطبایی)

3 عضوهیت علمی دانشگاه تهران مرکزی (گروه علوم تربیتی)

4 عضوهیت علمی دانشگاه تهران مرکزی(گروه مشاوره ومدیریت)

10.22054/qccpc.2023.66974.2918

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین بهزیستی تحصیلی با کمال گرایی چندبعدی با نقش واسطه ای درگیری تحصیلی انجام گردید. حجم نمونه 373 نفر بود که از جامعه آماری دختران نوجوانان مدارس متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه های بهزیستی تحصیلی توسط تومینین ـ سوینی و همکاران (2012)، مقیاس کمال گرایی چند بعدی فراست (1990) و پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو (2013) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که اثر استاندارد مسیر مستقیم کمال گرایی چندبعدی (β=-.330 , P< . 05) بر بهزیستی تحصیلی و اثر غیرمستقیم کمال گرایی چندبعدی (β=-.198, p<.05) با نقش میانجی درگیری تحصیلی بر بهزیستی تحصیلی معنی دار بود. طراحی دقیق تری از مدل بهزیستی تحصیلی نوآوری این پژوهش تلقی می گردد. نتیجه کلی پژوهش این بود که مدل آزمون شده، از برازش مناسب جهت تبیین بهزیستی تحصیلی بر اساس کمال گرایی چندبعدی با واسطه گری درگیری تحصیلی در دختران نوجوان برخوردار می باشد. پیشنهاد می گردد یافته های این پژوهش در طراحی و اجرای یک «برنامه آموزشی ارتقای درگیری تحصیلی متناسب با دوره پساکرونا مبتنی بر جهت دهی مثبت به کمال گرایی در دانش آموزان» با هدف افزایش بهزیستی تحصیلی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Causal Model of Academic Achievement Well-being based on Multidimensional Perfectionism through Mediation of Student Engagement in Female Adolescents

نویسندگان [English]

  • shaahin shakeri 1
  • Abolfazl Karami 2
  • Mahshid Izadi 3
  • Afsanh Ghanbari Panah 4

1 PhD Student in Counseling, Central Tehran University (Education Staff)

2 Retired faculty member (Allameh Tabatabai University)

3 Scientific membership of Central Tehran University (Department of Educational Sciences) نماد &laquo;مورد تأیید انجمن&raquo;

4 Scientific membership of Central Tehran University (Department of Consulting and Management)

چکیده [English]

The aim of the present research was the study of relation between Academic Achievement Well-being and Multidimensional Perfectionism through mediative role of Student Engagement. The Statistical Society of the research included the all of the female teenager students who were educating in the secondary high schools of Tehran in 1400-1401 academic year. A sample of 373 people was selected by Sampling method of clustered Multi-stage. Achievement well-being questionnaire, Frost Multidimensional Perfectionism Scale and Reeve Academic engagement Scale were the measurement means of the research. The collected data were analyzed by using Structural Equation Model in order to determine the fitness of the model. The findings of the research showed that the direct (β=-.330 , P< . 05) and indirect (β=-.198, p<.05) standard effect sizes of Multidimensional Perfectionism on Academic Achievement Well-being through mediation of Student Engagement were significant. Designing a more accurate model of Academic Achievement Well-being is the innovation of this research. The results of the research supported the examined model and that it was an appropriate model in order to explain Academic Achievement Well-being based on Multidimensional Perfectionism through Mediation of Student Engagement in female teenagers. It is suggested that the results of this research is used in designing and performing “ An instructive plan for enhancing Academic Engagement appropriate with Post- Covid-19 era based on positively directing students’ perfectionism’’ in order to develop their Academic Achievement Well-being.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic Achievement Well-being
  • Multidimensional Perfectionism
  • Student Engagement
ابراهیمی، مارال؛ شریفی رهنمو، سعید و فتحی، آیت‌اله (۱۴۰۰). تعلل‌ورزی تحصیلی و بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان دختر بر اساس میزان اعتیاد اینترنتی. فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، ۴۵ (۴)، ۲۲-۵.
احمدی، حمیرا؛ جدیدی، هوشنگ و خلعتبری، جواد (1398). تدوین مدل درگیری تحصیلی بر اساس خوش‌بینی تحصیلی و انگیزش پیشرفت با میانجی‌گری بهزیستی مدرسه و سرزندگی تحصیلی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 14(56): 23-1.
اصفا، آرزو؛ ابوالمعالی الحسینی، خدیجه و هاشمیان، کیانوش (1396). الگوی ساختاری پیش‌بینی اهمال‌کاری  تحصیلی بر اساس سرمایه روان‌شناختی با میانجی‌گری بهزیستی روان‌شناختی، هیجانی و اجتماعی در دانشجویان. نشریه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 11(39): 46-25.
آهی، قاسم؛ منصوری، احمد؛ درتاج، فریبرز؛ دلاور، علی و ابراهیمی قوام، صغری (1395). مدل‌یابی رابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی با توجه به نقش میانجی انگیزش و درگیری تحصیلی دانش‌آموز. مجله دستاوردهای روان‌شناختی، 23 (2): 90-69.
بهارلوئی، مریم (۱۳۹۹). روایت دانشجویان از آموزش مجازی در شرایط پاندمی ویروس کرونا، اولین کنگره ملی دانشگاه و کووید - ۱۹، تهران.
بی‌طرف، شبنم؛ شعیری، محمدرضا؛ حکیم­جوادی، منصور (1389). هراس اجتماعی، سبک­های والدگری و کمال‌گرایی. روان­شناسی تحولی: روان­شناسان ایرانی، 7 (25): 75-82.
ثمری صفا، جعفر و پوردل، مژگان (۱۴۰۱). ارائه مدل فرسودگی تحصیلی بر اساس جوعاطفی خانواده، سرمایه روان‌شناختی، هدف‌گرایی، اهمال‌کاری و درگیری تحصیلی دانشجویان کارشناسی‌ارشد. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، ۱۳ (۴۹)، ۱۶۲-۱۳۱.
حجازی، ‌الهه و عابدینی، ‌یاسمین (1387). الگوی ساختاری رابطه اهداف رویکردی- عملکردی، درگیری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی. روانشناسی، 47 (12): 348- 332.
حکمتیان فرد، صادق؛ رجبی، سوران و حسینی، فریده سادات (۱۴۰۰). اثربخشی درمان حساسیت‌زدایی با حرکت چشم و پردازش مجدد بر اضطراب سخنرانی و خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، ۱۲ (۴۵)، ۲۹۴-۲۶۹.
درگاهی، علی؛ قاسمی، رضا؛ درگاهی، شهریار؛ نظری، مسعود و جلیلی نیکو، سعید (1393). بررسی رابطه کمال‌گرایی والدین با فرسودگی تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی. ششمین کنگره ملی آسیب‌شناسی خانواده. تهران.
رمضانی، ملیحه؛ خامسان، احمد (1396). شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو 2013: با معرفی درگیری عاملی. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 8 (29): 204 – 185.
سماوی، سید عبدالوهاب؛ ابراهیمی، کلثوم و جاودان، موسی (1396). بررسی رابطه درگیری‌های تحصیلی، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس. نشریه راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(7): 71-92.‎  
صادقی، مسعود و بیرانوند، زینب (1396). تأثیر آموزش مثبت‌‌نگر گروهی بر پیوند با مدرسه در دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه. پژوهش‌نامه روانشناسی مثبت، 3(2): 36-19.
صلاحیان، شیوا و صلاحیان، نوشین،1399، هیجان تحصیلی و رضایت از تدریس آنلاین دانشجویان حسابداری در دوران شیوع کرونا، اولین کنگره ملی دانشگاه و کووید - ۱۹، تهران.
صیف، محمدحسن؛ رستگار، احمد و ارشادی، راحله (1396). بررسی رابطه کمال‌گرایی با فرسودگی به‌واسطه درگیری تحصیلی. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 9(2):43-34.‎
طاهرزاده قهفرخی، سجاد؛ احمدی، وحید؛ حیدری، سارا و شهبازی، الهام (۱۳۹۹). پیش‌بینی تعلل ورزی تحصیلی بر اساس ابعاد کمال‌گرایی، باورهای هوشی وانمودگرایی در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی شهر ایلام. پیشرفت‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش، 28(۳)، ۲۶-۱۵.
عباسی، مسلم؛ پیزانی، ذبیح و صالحی، الهه (1396). بررسی رابطه کمال‌گرایی مثبت و منفی با بهزیستی هیجانی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان پرستاری. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 10 (46):447-454.
عطادخت، اکبر و عبادی، متینه (۱۴۰۱). نقش واسطه­ای هیجان‌های تحصیلی و بهزیستی روان‌شناختی در رابطه کمال‌گرایی و تنیدگی تحصیلی در دانشجویان. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، ۱۳ (۲)، ۳۰۲-۲۸۳.
کریمی، کامبیز؛ کاوسیان، جواد؛ عبدی، بهشته و کرامتی، هادی (1396). بررسی رابطه کمال‌گرایی، انگیزش تحصیلی و بهزیستی روان‌شناختی با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان متوسطه. کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، مشاوره، تعلیم و تربیت، مشهد.
کریمی، کامبیز؛ کاوسیان، جواد؛ کرامتی، هادی و عرب زاده، ولی اله (1395). الگوی ساختاری کمال‌گرایی، انگیزش تحصیلی و بهزیستی روان‌شناختی در دانش‌آموزان دبیرستانی. روان‌شناسی کاربردی، 10(3):327          -311.
مرادی، مرتضی؛ سلیمانی خشاب، عباسعلی؛ شهاب زاده، صدیقه؛ صباغیان، حمید؛ دهقانی زاده، محمدحسین (1395). آزمون ساختار عاملی و سنجش همسانی درونی نسخه ایرانی پرسشنامه بهزیستی تحصیلی. فصلنامه  اندازه‌گیری تربیتی، 7 (26): 148 – 123.
مرادی، مرتضی (1396). ارائه مدلی علی ـ تجربی از بررسی نقش واسطه‌گری درآمیزی تحصیلی در رابطه باورهای خودکارآمدی تحصیلی و حرمت خود تحصیلی با بهزیستی تحصیلی در نوجوانان دبیرستانی. مطالعات آموزش و یادگیری، 9 (1): 90-68.
مکتبی، غلامحسین؛ فرامرزی، حمید و فرزادی، فاطمه (1396). رابطه علی ساختار توانمندساز با بهزیستی مدرسه با میانجی‌گری مؤلفه‌های خوش‌بینی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های شهرستان اهواز. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 12(47): 107-135.
میرز، لاورنس اس، گامست، گلن و گارینو، ا. جی (1999). پژوهش چند متغیری کاربردی. (مترجمان: حسن‌پاشا شریفی، سیمین دخت رضاخانی، حمیدرضا حسن‌آبادی، بلال ایزانلو و مجتبی حبیبی). تهران:1391، انتشارات رشد. چاپ دوم.
ناجی میدانی، الهام (1399). نقش مثبت آموزش مجازی در افزایش خود‌تنظیمی در یادگیری از دیدگاه دانشجویان. اولین کنگره ملی دانشگاه و کووید - ۱۹، تهران.
نعمتی، شهروز؛ بدری گرگری، رحیم و عرفانی، سجاد (۱۴۰۰). شفقت به خود و بهزیستی تحصیلی در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه وعادی. ناتوانایی‌های یادگیری، ۱۱ (۱)، ۷۹-۶۴.
نمازی، فرحناز و سهرابی شگفتی، نادره (1397). نقش واسطه‌گری سازگاری اجتماعی در بین الگوهای خانواده و سلامت روان نوجوانان. مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 15(29): 256-237.
ولی زاده، زهرا؛ احدی، حسن؛ حیدری، محمود؛ مظاهری، محمد مهدی و کجباف، محمد باقر (1395). رابطه ساختاری کمال‏­گرایی، خودکارآمدی، جهت‏‌گیری هدف و علاقه به رشته با اهمال‏ کاری تحصیلی دانشجویان. اندیشه‌های نوین تربیتی، 12(2): 30 – 9.
هاشمی، لادن؛ لطیفیان، مرتضی؛ حسین چاری، مسعود و فولادچنگ، محبوبه (1392). بررسی نقش واسطه‌ای ارزش تکلیف در رابطه بین کمال‌گرایی مثبت و منفی و اهمال‏کاری تحصیلی. نشریه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 7(21): 42-19.
References
Böheim, R., Urdan, T., Knogler, M., & Seidel, T. (2020). Student hand-raising as an indicator of            behavioral engagement and its role in classroom learning. Contemporary Educational         Psychology, 62, 101894.‏
Christenson, S. L. Reschly, A. L. Appleton, J. J. Berman, S. Spanjers, D. & Varro, P.   (2008). Best practices in fostering student engagement (5th ed). In A. Thomas, & J.   Grimes (Eds.), Best practices in school psychology. Washington, DC: National   Association of School Psychologists.
de la Fuente, J., Lahortiga-Ramos, F., Laspra-Solís, C., Maestro-Martín, C., Alustiza, I., Aubá, E., & Martín-Lanas, R. (2020). A structural equation model of achievement emotions, coping strategies and engagement-burnout in undergraduate students: A possible underlying mechanism in facets of perfectionism. International journal of environmental research and public health17(6), 2106.
Endleman, S., Brittain, H., & Vaillancourt, T. (2022). The longitudinal associations between perfectionism and academic achievement across adolescence. International Journal of Behavioral Development46(2), 91-100.
Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism and maladjustment: An overview of theoretical, definitional, and treatment issues. In P. L.Hewitt& G. L.Flett (Eds.), perfectionism (pp.5-         31).
Frost, Randy O.; Marten, Patricia; Lahart, Cathleen; Rosenblate, Robin (1990). The dimensions   of perfectionism. Cognitive Therapy and Research. 14 (5): 449 –468.
Haase, Anne M.,  Prapavessis, Harry & Owens, Glynn (1999).  Rowers: Moderating Effects of    Body Mass, Weight Classification and Gender. Psychology and Health 14(4):643-657.
Hawkins, C. C., Watt, H. M. G., & Sinclair, K. E. (2006). Psychometric Properties of the Frost   Multidimensional Perfectionism Scale With Australian Adolescent Girls Clarification of            Multidimensionality and Perfectionist Typology. Educ Psychol Meas, 66(6), 1001-1022.
Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991). Perfectionism in the self and social contexts: conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of   Personality and Social Psychology, 60, 456-470.
Hewitt, P. L., Flett, G. L., Besser, A., Sherry, S. B., & McGee, B. (2003). Perfectionism is   multidimensional: A reply to Shafran, Cooper, and Fairburn. Behaviour Research and   Therapy, 41, 1221-1236.
Holzer, J., Bürger, S., Lüftenegger, M., & Schober, B. (2022). Revealing associations between students' school-related well-being, achievement goals, and academic achievement. Learning and Individual Differences95, 102140.
Johnes, J., Portela, M., & Thanassoulis, E. (2017). Efficiency in education. Journal of the   Operational Research Society,68(4):331-338.
Lee, Y. J., & Anderman, E. M. (2020). Profiles of perfectionism and their relations to educational          outcomes in college students: The moderating role of achievement goals. Learning and         Individual Differences, 77, 101-113.‏
Linnenbrink, E. A. & Pintrich, P. R. (2003). The role of self – efficacy beliefs in student   engagement and learning in the classroom. Reading & Writing Quarterly, 19, 119 – 137.
Niemivirta, M. (2004). Stability and change in middle school students' school value: An   application of latent growth curve modeling. In A. Efklides, G. Kiosseoglou, & Y. Theodorakis (Eds.), Qualitative and quantitative research in psychology (Vol. 2, pp. 301–       314). Athens, Greece: Ellinika Grammata.
Osenk, I., Williamson, P., & Wade, T. D. (2020). Does perfectionism or pursuit of excellence   contribute to successful learning? A meta-analytic review. Psychological Assessment, 32(10), 972–983. https://doi.org/10.1037/pas0000942
Parker, P. D. & Salmela-Aro, K. (2011). Developmental processes in school burnout: A   comparison of major developmental models. Learning and Individual Differences, 21, 244–248.
Parray, W. M., & Kumar, S. (2017). Impact of assertiveness training on the level of assertiveness, self-esteem, stress, psychological well-being and academic achievement of            adolescents. Indian Journal of Health and Wellbeing, 8(12), 1476-1480.‏
Plutchik, R. (2001). The nature of emotions: Human emotions have deep evolutionary roots, a   fact that may explain their complexity and provide tools for clinical practice. American   scientist, 89(4), 344-350.‏
Salmela-Aro, K. & Upadyaya, K. (2012). The schoolwork engagement inventory: Energy,   dedication and absorption (EDA). European Journal of Psychological Assessment, 28, 60–67.
Salmela-Aro, K. Kiuru, N. Leskinen, E. & Nurmi, J. E. (2009). School burnout inventory (SBI): Reliability and validity. European Journal of Psychological Assessment, 25, 48–57.
Schnitzler, K., Holzberger, D., & Seidel, T. (2021). All better than being disengaged: Student   engagement patterns and their relations to academic self-concept and   achievement. European Journal of Psychology of Education, 36(3), 627-652.‏
Shafran, R., & Mansell, W. (2001). Perfectionism and psychopathology: A review of research   and treatment. Clinical Psychology Review, 21(6), 879-906. doi:10.1016/S0272-   7358(00)00072-6.
Sotardi, V. A., & Dubien, D. (2019). Perfectionism, wellbeing, and university performance: A   sample validation of the Frost Multidimensional Perfectionism Scale (FMPS) in New   Zealand. Personality and Individual Differences, 143, 103-106.‏
Stöber, J. (1998). The Frost Multidimensional Perfectionism Scale revisited: More perfect with   four (instead of six) dimensions. Pers Individ Dif, 24(4), 481-491.
Stoeber, J., Haskew, A. E., & Scott, C. (2015). Perfectionism and exam performance: The   mediating effect of task-approach goals. Personality and Individual Differences, 74, 171-        176.
Stricker, J., Schneider, M., & Preckel, F. (2019). School satisfaction differentially predicts   multidimensional perfectionism one year later. Personality and Individual   Differences, 143, 30-35.‏
Tuominen-Soini, H. Salmela-Aro, K. & Niemivirta, M. (2012). Achievement goal orientations   and academic well-being across the transition to upper secondary education. Learning   and Individual Differences, 22(3), 290-305.
Wei, H., Dorn, A., Hutto, H., Webb Corbett, R., Haberstroh, A., & Larson, K. (2021). Impacts of nursing student burnout on psychological well-being and academic achievement. Journal of Nursing Education60(7), 369-376.
World Health Organization (2014). Mental health: strengthening our response.  August 2014. Retrieved on 2021/01/22.