نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار دانشگاه پیام نور ساری

چکیده

در جامعه ایران ازدواج و تشکیل خانواده تحت تاثیر عوامل مختلف، تغییرات ساختاری و کارکردی بسیاری به خود دیده است. در پژوهش حاضر برای تبیین گرایش جوانان نسبت به ازدواج، از چارچوب نظری پارادایم زناشویی استفاده شده است. این پارادایم توسط دو سامانۀ بزرگ از باورها، یکی «باور به متأهل شدن» و «باور به متأهل ماندن» در قالب 6 متغیر زمانبندی، فرایند، برجستگی، ماندگاری، زمینه و مرکزیت زناشویی، بر رفتار و قصد زناشویی تاثیر می گذارد. این مطالعه به روش «پیمایش» انجام گرفته و جمعیت آماری آن را «کلیه دختران و پسران جوان ساکن شهر تهران در سال 1401» تشکیل داده اند. شیوه نمونه‌گیری از نوع «نمونه‌گیری چند مرحله‌ای» بوده و حجم نمونه برابر با 355 نفر می باشند. ابزار جمع آوری داده ها، «پرسشنامه» بوده و اعتبار مفاهیم از طریق اعتبار صوری و سازه و نیز پایایی با کمک آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شده است. نتایج نشان می دهند که حدود نیمی از جوانان مورد مطالعه در شهر تهران رفتار زناشویی مقیدانه ای دارند که به لحاظ هنجاری بیانگر آن است که هیچ رابطه ای با جنس مخالف ندارند. در بررسی رابطه بین دو سامانه «باور به متاهل شدن» و «باور به متاهل ماندن» مشاهده گردید که رفتار زناشویی مقیدانه جوانان بیش از هر چیزی متاثر از متغیرهای سامانه «باور به متاهل ماندن» است تا «باور به متاهل شدن؛ به عبارتی جوانانی که در سطوح مختلف رابطه مقیدانه ای با جنس مخالف دارند؛ در حفظ، تعهد و نقش های زناشویی آینده نیز بهتر و مقیدتر عمل می کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Marital behavior and intention of young people in Tehran from the perspective of marital paradigm

نویسندگان [English]

  • ahmad ghiasvand 1
  • Bab allah Bakhshi poor juybari 2

1 Faculty of Allameh Tabatabai University

2 Assistant Professor of Payame Noor Sari University

چکیده [English]

در جامعه ایران ازدواج و تشکیل خانواده تحت تاثیر عوامل مختلف، تغییرات ساختاری و کارکردی بسیاری به خود دیده است. در پژوهش حاضر برای تبیین گرایش جوانان نسبت به ازدواج، از چارچوب نظری پارادایم زناشویی استفاده شده است. این پارادایم توسط دو سامانۀ بزرگ از باورها، یکی «باور به متأهل شدن» و «باور به متأهل ماندن» در قالب 6 متغیر زمانبندی، فرایند، برجستگی، ماندگاری، زمینه و مرکزیت زناشویی، بر رفتار و قصد زناشویی تاثیر می گذارد. این مطالعه به روش «پیمایش» انجام گرفته و جمعیت آماری آن را «کلیه دختران و پسران جوان ساکن شهر تهران در سال 1401» تشکیل داده اند. شیوه نمونه‌گیری از نوع «نمونه‌گیری چند مرحله‌ای» بوده و حجم نمونه برابر با 355 نفر می باشند. ابزار جمع آوری داده ها، «پرسشنامه» بوده و اعتبار مفاهیم از طریق اعتبار صوری و سازه و نیز پایایی با کمک آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شده است. نتایج نشان می دهند که حدود نیمی از جوانان مورد مطالعه در شهر تهران رفتار زناشویی مقیدانه ای دارند که به لحاظ هنجاری بیانگر آن است که هیچ رابطه ای با جنس مخالف ندارند. در بررسی رابطه بین دو سامانه «باور به متاهل شدن» و «باور به متاهل ماندن» مشاهده گردید که رفتار زناشویی مقیدانه جوانان بیش از هر چیزی متاثر از متغیرهای سامانه «باور به متاهل ماندن» است تا «باور به متاهل شدن؛ به عبارتی جوانانی که در سطوح مختلف رابطه مقیدانه ای با جنس مخالف دارند؛ در حفظ، تعهد و نقش های زناشویی آینده نیز بهتر و مقیدتر عمل می کنند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • پارادایم زناشویی
  • قصد ازدواج
  • رفتار زناشویی
  • باور به متأهل ماندن
  • باور به متأهل شدن
افشاریان، ندا؛ درتاج؛ فریبرز؛ سعدی پور، اسماعیل؛ دلاور، علی؛ شریعتی، سید صدرالدین (1400). ارائه الگوی مفهومی شناسایی ادراک عشق‌ورزی در دانشجویان مجرد.  فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 12 (47). 160- 123.
 ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) (1392). سنجش نگرش جوانان ایرانی به ازدواج و تشکیل خانواده، تهران: موج اول.
 ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) (1394). سنجش نگرش جوانان ایرانی به ازدواج و تشکیل خانواده: موج دوم.
 ایمان، محمدتقی (1395). فلسفه روش تحقیق در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
آزادارمکی، تقی (1400). طرح پژوهشی: بررسی میزان شیوع همخانگی (ازدواج سفید) در بین جوانان و عوامل مؤثر بر آن، کارفرما: وزارت ورزش و جوانان.
آزادارمکی، تقی؛ و غیاثوند، احمد (1383). جامعه‌شناسی تغییرات فرهنگی در ایران، تهران: نشر آن.
خدادادی سنگده، جواد؛ کلائی، اعظم؛ و گوهری پور، مرتضی. (1399). تدوین الگوی مفهومی رضایت از ازدواج در بستر خانواده‌ سالم: مبتنی بر بافت فرهنگی.  فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی 11 (41). 27-60.
رشوند، مرجان (1397). متمایزکننده‌های وضعیت ازدواج در میان زنان شهر تهران، رساله دکتری جمعیت‌شناسی، دانشگاه تهران.
ریتزر، جرج (1374). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران:‌‌ نشر نی.
شاهی، حسن؛ مؤمنی خدامراد؛ کرمی، جهانگیر؛ و اشرفی، عماد (1398). پارادایم‌های زناشویی در جوانان ایرانی: معرفی و ارزشیابی یک نظریۀ نوین در زمینۀ روابط زناشویی، فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 9(35)، 1-39.
 غیاثوند، احمد (1396). پیمایش «ارزش‌ها و نگرش‌های زنان در شهر تهران، تهران، کارفرما: شهرداری تهران.
 غیاثوند، احمد (1399). پیمایش «ارزش‌ها و نگرش‌های زنان در شهر تهران، تهران، کارفرما: شهرداری تهران.
 فیضی، ایرج؛ و ابراهیمی، مرضیه (1399). پیمایش ملی خانواده، سازمان مجری: جهاد دانشگاهی واحد استان البرز.
گودرزی، محسن (1390). ارزش‌ها و نگرش‌های اجتماعی فرهنگی شهروندان تهرانی، طرح پژوهشی. کارفرما: شهرداری تهران.
 مارچ، جیمز (1396). درآمدی بر علم تصمیم‌گیری (تصمیم‌گیری چگونه رخ می‌دهد). ابراهیم افشار. تهران: نشر نی.
 وزارت ارشاد (1379). پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، دفتر طرح‌های ملی.
 وزارت ارشاد (1380). پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، دفتر طرح‌های ملی.
 وزارت ورزش و جوانان (1383). پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان، دفتر مطالعات و تحقیقات.
 وزارت ورزش و جوانان (1399). پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان کشور، دفتر مطالعات و تحقیقات.
References
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50,
An, D. Lee, S.L. Woo, H. (2022). "Marriage Intention among Korean Young Adults: Trends and Influencing Factors" International Journal of Environmental Research and Public Health 19, no. 14: 8557. https://doi.org/10.3390/ijerph19148557.
Axinn, W. G., & Thornton, A. (1992). The relationship between cohabitation and divorce: Selectivity or causal influence? Demography, 29, 357-374.
Brian J. Willoughby1 and Scott S. Hall (2014) Enthusiasts, Delayers, and the Ambiguous Middle: Marital Paradigms Among Emerging Adults, Society for the Study of Emerging Adulthood and SAGE Publications, Reprints and permission: sagepub.com/journalsPermissions.nav
Carroll, J. S., Badger, S., & Yang, C. (2006). The Ability to Negotiate or the Ability to Love?: Evaluating the Developmental Domains of Marital Competence. Journal of Family Issues, 27, 1001-1032.
Carroll, J. S., Badger, S., Willoughby, B., Nelson, L. J., Madsen, S., & Barry, C. M. (2009). Ready or not? Criteria for marriage readiness among emerging adults. Journal of Adolescent Research, 24, 349-375.
Carroll, J. S., Willoughby, B., Badger, S., Nelson, L. J., Barry, C. M., & Madsen, S. D. (2007). So close, yet so far away: The impact of varying marital horizons on emerging adulthood. Journal of Adolescent Research, 22, 219-247.
Dennison, R. P., & Koerner, S. S. (2006). Post-divorce interparental conflict and adolescents’ attitudes about marriage: The influence of maternal disclosures and adolescent gender. Journal of Divorce & Remarriage, 45, 31–49.
Good, W. (1963), “World Revolution and Family Patterns”, London:
Hall, S. S. (2006). Marital meaning: Exploring young adults’ belief systems about marriage. Journal of Family Issues, 27, 1437–1458.
Hall, S. S. (2012). Implicit theories of the marital institution. Marriage & Family Review, 48, 1-19.
Hall, S. S., & Willoughby, B. J. (2016). Relative work and family role centralities: Beliefs and behaviors related to the transition to adulthood. Journal of Family and Economic Issues, 37, 75-88.
Hoffnung, M. (2004). Wanting it all: Career, marriage, and motherhood during college-educated women’s 20s. Sex roles, 50, 711-723.
Holman, T. B. (2001). Premarital prediction of marital quality or breakup: Research, theory, and practice. New York, NY: Kluwer Academic/Plenum.
Holman, T. B., & Li, B. D. (1991). Premarital factors influencing perceived readiness for marriage. Journal of Family Issues, 18, 124-144.
Keldal, G., & Yıldırım, İ. (2022). Factors associated with marital readiness among Turkish young adults. Family Relations, 71( 1), 307– 324.
Larson, J. H., Benson, M. J., Wilson, S. M., & Medora, N. (1998). Family of origin influence on marital attitudes and readiness for marriage in late adolescents. Journal of Family Issues, 19, 750-768.
Mahay, J., & Lewin, A. C. (2007). Age and the desire to marry. Journal of Family Issues, 28, 706-723.
Mosko, J. E., & Pistole, M. C. (2010). Attachment and religiousness: Contributions to young adult marital attitudes and readiness. Family Journal, 18, 127-135.
sassler, S., & Schoen, R. (1999). The effect of attitudes and economic activity on marriage. Journal of Marriage and the Family, 61, 147-159
Stanley, S. M., & Markman, H. J. (1992). Assessing commitment in personal relationships. Journal of Marriage and Family, 54, 595-608.
Sternberg, R. J. (2004). A Triangular Theory of Love. In H. T. Reiss, & C. E. Rusbult (Eds.), Close Relationships (pp. 213-227). New York: Psychology Press.
Wilcox, W. B., & Dew, J. (2010). Is love a flimsy foundation? Soulmate versus institutional models of marriage. Social Science Research, 39, 687–699.
Willoughby, B. J. (2010). Marital attitude trajectories across adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 39, 1305-1317.
Willoughby, B. J. (2012a). Associations between sexual behavior, sexual attitudes and marital horizons during emerging adulthood. Journal of Adult Development, 19, 100-110.
Willoughby, B. J. (2012b). Using marital attitudes in late adolescence to predict later union transitions. Youth & Society. Advance online publication. doi:10.1177/ 0044118X12436700
Willoughby, B. J., & Carroll, J. S. (2010). Sexual experience and couple formation attitudes among emerging adults. Journal of Adult Development, 17, 1-.11
Willoughby, B. J., & Carroll, J. S. (2012). Correlates of attitudes toward cohabitation: Looking at the associations with demographics, relational attitudes and dating behavior. Journal of Family Issues.Advance online publication. doi:10.1177/0192513X11429666.
Willoughby, B. J., Yorgason, J., James, S., & Kramer Holmes, E. (2021). What Does Marriage Mean to Us? Marital Centrality among Newlywed Couples. Journal of Family Issues, 42(7), 1631–1654.