فرهنگ مشاوره و روان درمانی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثربخشی درمان شناختی رفتاری والد – کودک بر مشکلات رفتاری هیجانی کودکان سوگ

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشگاه اصفهان. دانشکده روانشناسی

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری والد – کودک بر مشکلات رفتاری هیجانی کودکان سوگ بود. روش شناسی: این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون – پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کودکان دختر 7 تا 11 ساله فاقد پدر تحت پوشش کمیته امداد شهر ساری و دارای مشکلات رفتاری هیجانی بودند. نمونه شامل 16 دختر 7 تا 11 ساله فاقد پدر تحت پوشش کمیته امداد شهر ساری بودند که به شیوه هدفمند انتخاب شده و در دو گروه مداخله و کنترل به تساوی قرار گرفتند، پرسشنامه سیاهه رفتاری کودک قبل و بعد از مداخله و پیگیری یکماهه توسط مادران آنها تکمیل گردید. درمان شناختی رفتاری والد - کودک برای گروه مداخله در قالب 8 جلسه 45 دقیقه‌ای هفتگی اجرا شد. جلسات اول تا ششم به کودکان و جلسات هفتم و هشتم به مادران آنها اختصاص داشت. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند. یافته‌ها: اجرای درمان شناختی رفتاری والد – کودک منجر به کاهش اضطراب، افسردگی، شکایات جسمانی، مشکلات اجتماعی، توجه و تفکر، رفتارهای قانون شکنانه و پرخاشگری درکودکان گروه مداخله شد علاوه براین در متغیرهای اضطراب، پرخاشگری، مشکلات اجتماعی و توجه بین دو گروه تفاوت معنادار مشاهده گردید. نتیجه‌گیری: استفاده از درمان شناختی رفتاری والد – کودک که به طور همزمان والد بازمانده و کودک را در فرایند درمان مدنظر قرار می‌دهد می‌تواند در کاهش مشکلات رفتاری هیجانی کودکان پس از فقدان والد موثر باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of parent – child cognitive behavioral therapy on emotional behavioral problems of grief children

نویسندگان [English]

  • hossein samavatyan 1
  • mehrdad kalantari 1
  • adeleh aslipoor 2
  • ahmad abedi 3

1 Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

2 Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

3 Isfahan university

چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to evaluate the effectiveness of parent – child cognitive behavioral therapy on emotional behavioral problems of grief children. Methodology: This research was an experimental study, with pretest - posttest – follow up design with control group. The statistical population included 7 to 11 years old girls without father and covered by the Relief Committee of Sari City and had emotional behavioral problems. The sample consisted of 16 girls, 7 to 11 years old, fatherless covered by Relief Committee that were selected purposefully and were equal in the two groups of intervention and control. The Child Behavior Checklist questionnaire was completed by their mothers before and after the intervention and one month follow-up. Parent-child cognitive-behavioral therapy was performed for the intervention group in the form of 8 sessions of 45 minutes weekly. The first to sixth sessions were for children and the seventh and eighth sessions were for their mothers. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance test. Results: Implementing parent-child cognitive-behavioral therapy led to a reduction in anxiety, depression, physical complaints, social problems, attention and thinking, law-breaking behaviors, and aggression in children in the intervention group. In addition, significant differences were observed between the two groups in the variables of anxiety, aggression, social problems and attention. Conclusion: The use of parent – child cognitive-behavioral therapy, which simultaneously considers the surviving parent and the child in treatment process, can be effective in reducing emotional behavioral problems in children after parental loss.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive behavioral therapy
  • parent – child
  • emotional behavioral problems
  • grief children
مراجع
ادیبی، مریم؛ گرجی، یوسف (1395). تأثیر آموزش گروهی به شیوه راه حل محور بر شادکامی نوجوانان دختر محروم از پدر. مجله سلامت جامعه،10 (3)، 10 – 1.
اصلاحکار، سعیده؛ فتاحی، اعظم؛ معصومی، رؤیا (1397). مطالعه طولی کنارآیی مادران کودکان مبتلا به سرطان در مقابل پدیده سوگ. اندیشه و رفتار، 13(50)، 36-27.
آقائی، الهام (1390). اثربخشی آموزش رفتاری مادران بر مشکلات هیجانی و رفتاری کودکان پیش‌دبستانی محروم از پدر. پایان نامه کارشناسی ارشد، روان‍شناسی، دانشگاه اصفهان.
باقری، فاطمه؛ خانجانی، زینب؛ هاشمی، تورج (1400). مقایسه سوگیری توجه نسبت به تهدید در کودکان دارای نشانه‍های اختلالات درونی‍سازی و برونی‍سازی شده. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‍درمانی، 12(46)، 170-135.
بهروز، بهروز (1395). اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد (ACT) بر اختلال استرس پس آسیبی، سبک مقابله‍ای و خودکارآمدی در دختران مبتلا به سوگ نابهنجار. مجله روان‌شناسی بالینی،7 (4)، 91 – 81.
جمشیدی سیانکی، مریم (1393). اثربخشی هنردرمانی بر کاهش مشکلات رفتاری و هیجانی کودکان دارای تجربه سوگ پدر. پایان‍نامه کارشناسی ارشد، روان‍شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
رمضانی کارگر، ماهگل (1394). اثربخشی قصه درمانی بر افسردگی و اضطراب کودکان دچار سوگ. پایان‍نامه کارشناسی ارشد. روان‍شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
زارع، سمیه؛ پورشهریاری، مه سیما؛ رحیمی، چنگیز (1396). تأثیر بازی درمانی بر نشانگان سوگ در کودکان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی. مجله پژوهش‍های مشاوره، 16(63)، 18 – 1.
ظاهری عبده‍وند، ابراهیم (1398). تحلیل شخصیت در رمان جای خالی سلوچ براساس نظریه تکالیف سوگ «وردن». ادبیات و پژوهش‍های میان‌رشته‌ای، 1(2)، 176-146.
عربگل، فریبا (1386). سوگ و سوگواری در کودکان. تهران: انجمن روان‍پزشکی کودک و نوجوان.
عظیم اوغلی اسکویی، پروین بانو؛ فرحبخش، کیومرث؛ مرادی، امید (1400). زمینه‍های مؤثر در تجربه سوگ بعد از مرگ عضو خانواده: یک مطالعه پدیدارشناسانه. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‍درمانی، 12(45)، 140-101.
علی‍پور دهاقانی، فاطمه (1399). بررسی اثربخشی مشاوره و درمان گروهی سوگ با رویکرد اسلامی بر ارتقای سطح کیفیت زندگی همسران شهدای مدافع حرم. فصلنامه روانشناسی نظامی، 11(41)، 16 – 5.
عمادی، زهرا؛ یزدخواستی، فریبا؛ مهرابی، حسینعلی (1394). اثربخشی روایت درمانی گروهی بر سازگاری با طلاق والدین، تاب‍آوری و مشکلات رفتاری – هیجانی دختران طلاق مقطع ابتدایی شهر اصفهان. مجله روانشناسی و روان‌پزشکی شناخت، 2(3)، 99 – 81.
فتاحی، راضیه؛ کلانتری، مهرداد؛ مولوی، حسین (1393). مقایسه اثربخشی سوگ درمانی اسلامی با برنامه سوگ درمانی گروهی بر مشکلات بیرونی سازی دختران نوجوان داغدیده. مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 8 (15)، 64 – 39.
کلانتری، مهرداد؛ فتاحی، راضیه؛ آقائی، الهام (1394). سوگ و داغدیدگی در کودکان و نوجوانان. چاپ اول. تهران: انتشارات ارجمند.
کوهن، جودیت ا؛ مانارینو، آنتونی؛ دبلینگر، استر (2006). درمان شناختی رفتاری معطوف به آسیب روانی و سوگ در کودکان و نوجوانان. ترجمه جواد محمودی قرائی؛ غزاله زرگری نژاد؛ نرگس علیرضایی (1393). چاپ اول. تهران: انتشارات قطره.
محمودی قرائی، جواد؛ بینا، مهدی؛ یاسمی، محمدتقی؛ امامی، آناهیتا؛ نادری، فاطمه (1385). اثر بازی‌درمانی گروهی بر نشانه‌های مرتبط با سوگ و آسیب ناشی از واقعه زلزله در کودکان 3 تا 6 سال بم. بیماری‌های کودکان ایران، 16 (2)، 142 – 137.
یزدخواستی، فریبا؛ عریضی، حمیدرضا (1390). هنجاریابی فرم‍های کودک، والدین و معلم سیاهه رفتاری کودک در شهر اصفهان. مجله ایرانی روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی، 17(1)، 70 – 60.
Akerman, R., & Statham, J (2011). Childhood Bereavement: a rapid literature review. London: Child Wellbeing Research Centre.
Beckman, T., Coyne, R. (2012). Loss of a parent by death: determining student impact. International Journal of Psychology, 10, 109 – 123.
Dopp, A. R., & Cain, A. C (2012). The role of peer relationships in parental bereavement during childhood and adolescence. Death studies, 36(1), 41-60.
Haine, R. A., Ayers, T. S., Sandler, I. N., & Wolchik, S. A (2008). Evidence-based practices for parentally bereaved children and their families. Professional Psychology: Research and Practice, 39, 113–121.
Holland, J (2008). How schools can support children who experience loss and death. British Journal of Guidance & Counseling, 36(4), 411- 424.
Nam, I (2016). Complicated Grief Treatment for older adults: The critical role of a supportive person. Journal of Psychiatry Research, 244, 97 – 102.
Oppenheimer, C (2010). Use of bibliotherapy as an adjunctive therapy with bereaved children. Doctoral dissertation, California State University, Long Beach.
Paris, M., Carter, L., Day, X., & Armsworth, W (2009). Grief and trauma in children after the death of a sibling. Journal of Child & Adolescent Trauma, 2(2), 71-80.
Ratnarajah, D., & Schofield, M. J (2007). Parental suicide and its aftermath: A review. Journal of Family Studies, 13(1), 78-93.
Revet, A. Bui, E. Benvegnu, G (2020). Bereavement and reactions of grief among children and adolescents: Present data and perspectives. L'Encephale, 46(5), 356 – 363.
Salloum, A., & Overstreet, S (2012). Grief and trauma intervention for children after disaster: Exploring coping skills versus trauma narration. Journal of Behaviors Research and Therapy, 50, 169 – 179.
Solomon, R.M., & Rando, T.A (2012). Treatment of grief and mourning through EMDR: Conceptual considerations and clinical guidelines. European Journal of Applied Psychology, 62, 231- 239.
Spuij, M., van Londen - Huiberts, A., & Boelen, P. A (2013). Cognitive-Behavioral Therapy for Prolonged Grief in Children: Feasibility and Multiple Baseline Study. Cognitive and Behavioral Practice, 20, 349-361.
Tejada, O (2012). Bereavement support for school children and adolescents. Master dissertation, California State University.
Treml, J. Kaiser, J. Plexnies, A. Kersting, A (2020). Assessing prolonged grief disorder: A systematic review of assessment instruments. Journal of Affective Disorders, 274, 420 – 434.
Webb, N. B (2011). Play therapy for bereaved children: Adapting strategies to community, school, and home settings. School Psychology International, 32(2), 132-143.
فرهنگ مشاوره و روان درمانی
دوره 12، شماره 47
مهر 1400
صفحه 195-220
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار