نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره شغلی دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

3 دانشیار گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تحلیل چگونگی بهزیستی مسیر رشدی انتخاب شغل دانش آموزان بود. روش پژوهش، کیفی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات مصاحبه عمیق بوده است. جامعه تحقیق دانش آموزان، والدین و معلمان دوره دوم متوسطه و متخصصان مشاوره و روانشناسی بودند. روش نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و تا حد اشباع بوده، بنابراین، نمونه شامل 30 نفر از دانش آموزان، 20 نفر از والدین، 20 نفر از معلمان و 15 از متخصصان مشاوره و روانشناسی بود که در یک مصاحبه نیمه ساختاریافته شرکت کردند. داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها، با روش نظریه زمینه‌ای، طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. کُدهای باز شامل 100 مفهوم و کُدهای محوری شامل 20 مقوله عمده که مشتمل بر 5 مقوله اصلی است که عوامل مؤثر بر بهزیستی فرآیند مسیر رشدی انتخاب شغل را پوشش می‌دهند. مقوله‌های اصلی عبارت بودند از: عوامل فردی پایدار؛ عوامل فردی ناپایدار؛ عوامل خانوادگی؛ عوامل مربوط به مدرسه؛ عوامل مربوط به جامعه. میل به رشد و بالندگی مسیر شغلی، به‌عنوان هسته محوری پژوهش حاضر، شناسایی گردید. بر اساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت مشاوره بهزیستی فرآیند مسیر رشدی انتخاب شغل دانش آموزان مستلزم در نظر گرفتن مهم‌ترین مؤلفه‌های بهزیستی فرآیند مسیر رشدی انتخاب شغل است و با بهبود شاخص‌های بهزیستی، بهزیستی فرآیند مسیر رشدی انتخاب شغل دانش آموزان هم ارتقا می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of how welfare of the career choice process case study : high school students in Isfahan city

نویسندگان [English]

  • morteza espanani 1
  • m a 2
  • parisa nilforooshasn 3

1 isfahan uoniversity

2

3 Isfahan university

چکیده [English]

The purpose of this study was to analyze how well - being of a developmental path was to choose the job of students. the research method has been qualitative, qualitative and the tool of data collection was deep. The research community was students, parents, teachers and experts in counseling and psychology. The sampling method was purposeful and so the sample consisted of 30 students, 20 teachers, 20 teachers and 15 of the teachers and 15 of the counseling and psychology students who took part in a semi - structured interview. The data from the interviews, with the context theory method, were analyzed in three open coding stages, including 100 main themes and codes, including 20 major categories, which include five main categories, which cover effective factors on the welfare of the career choice process. key categories were: sustainable individual factors; transient individual factors; family factors; social factors; social factors. the desire for the growth and development of the job path was recognized as the central core of the present study. the results of this study can be concluded that welfare counselling process selection process is required to consider the most important social welfare components of the job selection process and improve the welfare indices, welfare process and promotion of student job selection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "welfare of the career choice process"
  • "career path counseling"
  • "grounded theory"
ارشدی، نسرین؛ فردوسی زاده، امیر و نیسی، عبدالکاظم. (1399). «طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشایندهای شادکامی در کار». فصلنامۀ مشاوره شغلی و سازمانی دانشگاه شهید بهشتی، 12(42)، 9-30.
آزاد، یاسر؛ فرح‌بخش، کیومرث؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ ربیعی، محمد و سلیمی، حسین. (1397). «نقش مهارت انتخاب شغل در انگیزۀ تحصیلی دانشجویان دانشگاه شهرکرد». فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی دانشگاه علامۀ طباطبایی، 9(36)، 51-76.
حجازی، الهه؛ صادقی، ناهید و شیرزادی فرد، میثم. (1392). «رابطه باورهای اساسی و ادراک از روابط والدینی با بهزیستی ذهنی دانش آموزان».مجله روانشناسی مدرسه، 2(4)، 43-61.
شفیع‌آبادی، عبداللّه. (1388). «نظریه‌پردازی انتخاب شغل بر اساس مکتب روانشناسی فردی»، مجموعه مقالات هشتمین سمینار انجمن مشاوره ایران، تهران: بعثت.
شفیع‌آبادی، عبداللّه. (1390). راهنمایی و مشاوره شغلی حرفه‌ای و نظریه‌های انتخاب شغل، چاپ بیستم، تهران: انتشارات رشد.
شفیع‌آبادی، عبداللّه. (1391). راهنمایی و مشاوره شغلی و نظریه‌های انتخاب شغل (با تجدید نظر کلی و اضافات)، چاپ بیست و یکم، تهران: انتشارات رشد.
صالحی، رضوان. (1393).«تدوین مدل مشاوره تحصیلی و بررسی تأثیر آن بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان سال اول دبیرستان‌های شهرکرد». پایان‌نامه دکتری مشاوره شغلی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
صالحی، رضوان؛ عابدی، محمدرضا و نیلفروشان، پریسا. (1398). «تدوین مدل مفهومی موفقیت تحصیلی: یک مطالعه کیفی». فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی دانشگاه علامۀ طباطبایی، 10(38)، 1-30.
عبدالله‌آبادی، فهیمه؛ غفاری، مجید و نادری، حبیب اله. (1398). «حمایت اجتماعی مرتبط با نقش تعارضات نقش کار- خانواده تحصیل و فرسودگی تحصیلی در زنان». فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی دانشگاه علامۀ طباطبایی»، 10(40)، 155-182.
قره داغی، علی و مبینی کشه، فریبا. (1399). «مقایسۀ خودپنداره، نقش جنسیتی و بلوغ عاطفی در فرزندان با و بدون تجربه طلاق والدین». فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی دانشگاه علامۀ طباطبایی، 11(42)،231-260.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر وگال، جویس. (1942). روش‌های تحقیق کم و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ترجمه نصر و همکاران (1383). جلد دوم، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
گلاسر، ویلیام. (1391). مدرسه کِیفی، مدیریت بدون توسل به زور و اجبار. ترجمه شریعتمداری. تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
میکائیلی منیع، فرزانه. (1391). «آزمون مدل شناختی-اجتماعی رضایت از تحصیل در دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه ارومیه». مجله روانشناسی، زمستان، 17 (2)، 201-219.
نعامی، عبدالزهرا؛ پیریایی، صالحه. (1392). «نقش موفقیت شغلی ادراک شده در پیش‌بینی بهزیستی شغلی کارکنان یک شرکت صنعتی». مجله علوم رفتاری، زمستان، 7 (4)، 320 -315.
Adler, M. G., Fagley, N. S. (2005).Appreciation: Individual Differences in Finding Value and Meaning as a Unique Predictor of Subjective Well-Being. Journal of ersonality,73(1), 79-114.
Aronson, J. (2002). Improving academic achievement, impact of psychological factors on education. New York, Elsevier Science(USA).
Avey,J.B., Luthans,F., Smith,R.M., Plamer,N.F. (2010).Impact of positive psychokogical capital on employee well-bing.Journal of occupational health psychology,15,17-28.
Belfi, B., Goos, M., Fraine, B.D., & Damme, J.V. (2012). The effect of class composition by gender and ability on secondary school students’ school well-being and academic self-concept: A literature review. Educational Research Review.; 7(1): 62-74.
Ben-Zur, H. (2003). Happy Adolescents: The Link Between Subjective Well-Being, Internal Resources, and Parental Factors. Journal of Youth and Adolescence, 32(2), 67–79.
Bimrose, J., Barnes, S. A.,Hughes, D. (2008). Adult career progression and advancement: A five years study of the effectiveness of guidance. Journal of College Student Development,60,110-130.
Blau,P.M.,& et al. (1956). Occupational choice: A conceptual framework. Industry and labor relations review, vol.9.
Bowman,N.A. (2010).The Development of Psychological Well-Being Among First-Year College Students. Journal of College Student Development,51,180-200.
Bradshaw, J., Keung, A., Rees, G.,Goswami, H. (2011). Children's subjective wellbeing: International comparative perspectives. Children and Youth Services Review, 33,548–556.
Caprara,G.V. (2006).Looking for adolescents’ well-being: self-efficacy beliefs as determinants of positive thinking and happiness. Epidemiologia Psichiatria Sociale, 15,30-37.
Cotter, E.W., Fouad,N. (2012).The relationship between subjective well-being and vocational personality type. Journal of career assessment,19(1),51-60.
Diener, E. (1984). Subjective well-being psychological bulletin. 543.
Diener, E. (2009).Subjective Well-Being. In E. Diener (Eds.), The Science of Well-being, social indicators research series. New York: Springer.
Diener, E. D., Suh, E. M., Lucas, R. E., & Smith, H. L. (2003). Subjective well-being. Three decadesdissertation,Wayne State University. Psychological Well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.
Diener, E.D., Oishi, S.H., & Lucas, R.E., (2003). Personality, Culture, and Subjective well-being: Emotional and Cognitive Evaluations of Life. Annual Reviews Psychology. 54, 403-425.
Gale, R. (2002). Transition from school to work. at www.Workforce.com.
Guba, E.G., & Lincoln,Y.S. (1985). Naturalistic inquiry (VOL.75). Beverly Hills,CA:sage.
Harter, J. K., Arora, R. (2010). The Impact of Time Spent Working and Job Fit on Well-Being Around the World. In Diener, E., Helliwell, J.F., & Kahneman, D. (Eds.) International Differences in Well-Being(pp. 398-435). Oxford University Press, Inc.
Heilman, P. S. (1999). Classroom climate factors related to student motivation and effort. PhD Dissertation for of Education, University of  South Dakota.
Hughes, D. M., Gration, G. (2009).Evidence and impact: Careers and guidance –related interventions. British Journal of Guidance & Counselling,12(2),33-45.
Karademas,E. (2006). Self-efficacy, social support and well-being: The mediating role of optimism. Personality and Individual Differences,40, 1281–1290
Kid,M.J. (2008). Exploring the components career well-being and emotion associated with significant career experience. Journal of career development,35,166-168.
Kirby, M.M. & DiPaola, M.F. (2011). Academic optimism and community engagement in urban schools. Journal of Educational Administration, 49 (5), 542-562.
Lankar, D. (1995). Family role in career development. Journal of Eric Digest. No. 164.
Lent, R.W., Taveira, M., & Lobo, C. (2012). Two tests of the social cognitive model of well- being in Portuguese college students. Journal Vocational Behavior, 80(2), 362-371
Lent,R.W,& Brown,S.D. (2006).Integrating person and situati on perspectives on work satisfaction: A social-cognitive view. Journal of Vocational Behavior, 69, 236 – 247.
Luthans,F., Avolio,B. J. (2007).positivist psychological capital:measurement and relationship with performance and satisfaction.Personnel Psychology,6,138-148.
Martin, A. J., Marsh, H. W. (2008). Academic buoyancy: Towards an  understanding of students' everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46 , 53–83.
 Myers,D.G. & Diener,E. (1995). "Who is happy?"; psychological science. 6.pp. 10-19.
Robertson,P. (2013).The well-being outcomes of career guidance.British. Journal of guidance &counselling,41,254-266.
Rosen,C.L. (2011). Creating the optimistic classroom: What law schools can learn from attribution style effects? McGeorge L Rev 2011; 42: 319.
 Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069- 1081.
Sagiv, L.,Schwartz, S.H. (2013).Person-Environment Value Congruence and Satisfaction with Life. International Journal of Humanities and Social Scienc,3,57-60.
Sarracino, F. (2010). Social capital and subjective well-being trends: Comparing 11 western European countries. The Journal of Socio-Economics, 39(4), 482-517.
Schaufeli, W. B. & Bakker, A. B. (2004). Job demands, resources and their  relationship with burnout and engagement. Journal of organization behavior, 25, 293­315.Schimmack, U., Diener, E. (2003). Predictive validity of explicit and implicit self-esteem for subjective well- being. Journal of Research in Personality, 37(2), 100–106.
 Seligman, M. E,Steen,T, Park, N. & Peterson, ch. (2005). "Positive psychology: Anintroduction.American Psychologist, 55, 5-14.
Shultz, M. (2008). Occupational well-being: The development of a measure: Kansas State University.
Singh, B., Udainiya, R. (2009). Self-Efficacy and Well-Being of Adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology,35,227-232.
Singh, S., Manasi, M. (2009). psychological capital predictor of psychological well-being. Journal of Indian academy of applied psychology,35,233-238.
Strauser, D.R., Lustig, D.C., Çiftçi, A. (2008). Psychological Well-Being: Its Relation to Work Personality, Vocational Identity, and Career Thoughts. The Journal of Psychology, 142, 21-35.
Valickas, A.,Valickiene, R.P. (2014). The role career competencies on subjective well-being social and behavioral science,116,2736-40.
Wiese, B. (2007).Successful pursuit of personal goals and subjective well-being. Successful pursuit of personal goals and subjective well-being. Lawrence: Erlbaum Associate Publishers.
Wood, A.M., Joseph, S., Maltby,J. (2009). Gratitude predicts psychological well-being above the Big Five facets. Personality and Individual Differences,46(4), 443-47.
Woolfolk Hoy, A., Hoy, W. K., & Kurz, N. (2011). Teacher s academic optimism: the development and test of a new construct. Teaching and Teacher Education, 24, 821-834.
YeeHo, M., Cheung, F.M., Cheung,S.F. (2010).The role of meaning in life and optimism in promoting subjective well-being.Personality and Individual Difference,48,658-663.