پژوهش های مشاوره ای مبتنی بر فرهنگ ایرانی اسلامی
فضل الله حسنوند؛ کامران شیوندی؛ فریبرز درتاج؛ علی دلاور؛ اسماعیل سعدی پور
چکیده
شادکامی یکی از عوامل مهم در گستره روانشناسی مثبت گرا است که درک دقیق تعریف آن نیازمند بررسی دقیق در بافت فرهنگی هر جامعه است. از این رو، این پژوهش با هدف بازتعریف مقهوم شادکامی در ایران تحت عنوان خرّم‌زیستی یا شادکامی خردمندانه مبتنی بر شاهنامه فردوسی انجام گرفت. این تحقیق از نظر هدف، بنیادی و بر اساس ماهیت، کیفی مبتنی بر روش داده-بنیاد ...
بیشتر
شادکامی یکی از عوامل مهم در گستره روانشناسی مثبت گرا است که درک دقیق تعریف آن نیازمند بررسی دقیق در بافت فرهنگی هر جامعه است. از این رو، این پژوهش با هدف بازتعریف مقهوم شادکامی در ایران تحت عنوان خرّم‌زیستی یا شادکامی خردمندانه مبتنی بر شاهنامه فردوسی انجام گرفت. این تحقیق از نظر هدف، بنیادی و بر اساس ماهیت، کیفی مبتنی بر روش داده-بنیاد بود. جامعه آماری شامل متن شاهنامه فردوسی تصحیح جلال خالقی مطلق بود. تجزیه و تحلیل مبتنی بر فرایند کدگذاری باز، کدگذاری محوری و مولفه‌سازی در نرمافزار MAXQUDA نسخه 2018 انجام شد. اعتبار مدل بر اساس دیدگاه متخصصان و پایایی کدگذاری بر اساس شاخص کاپا برابر با 89/0 به دست آمد. یافته ها نشان داد که خرّم زیستی یا شادکامی خردمندانه در شاهنامه فردوسی مشتمل بر 12 خردهمولفه بود که خرّم زیستی مبتنی بر اصول اخلاقی، توان پذیرش دشواریهای غیرقابل تغییر، یادگیری هدفمند، برخورداری از اندیشه‌های منطقی و رهایی از اندیشه های آشفته ساز، تمرکز بر زمان حال، فضای ارتباطی مثبت، تنظیم هیجان و کنترل تکانشگری، ارتباط معنوی با پروردگار، رویارویی شجاعانه و تابآورانه با دشواریها و رنج‌های زندگی، امید به آینده و خوشبینی در شرایط دشوار، فعالیت جسمی و دوری از سستی و تامین نیازهای مادی اوّلیه زندگی به ترتیب دارای بیشترین کدهای آزاد استخراج شده بودند. در نتیجه، به سبب جامعیت تعریف خرّم زیستی، توصیه می شود با ساخت پرسشنامه‌های استاندارد و مداخلات آموزشی متمرکز بر این مفهوم، ضمن وضعیت‌سنجی سطح خرم‌زیستی در جامعه، اقدامات لازم متمرکز بر راهبردهای برگرفته از فرهنگ ایرانی انجام شود
ندا افشاریان؛ فریبرز درتاج؛ اسماعیل سعدی پور؛ علی دلاور؛ سید صدر الدین شریعتی
چکیده
بحث درباره عشق‌ورزی در ایران عموماً در چارچوب تحلیلی مبتنی بر پژوهش‌ها و نظریه‌پردازی‌هایی که در غرب صورت گرفته تمرکز یافته است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مفهومی شناسایی ادراک عشق‌ورزی دانشجویان مجرد و بر مبنای نظریه زمینه‌ای و با به کارگیری روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام شد. 32 دانشجو (18 دختر و 14 پسر)، به روش نمونه‌گیری ...
بیشتر
بحث درباره عشق‌ورزی در ایران عموماً در چارچوب تحلیلی مبتنی بر پژوهش‌ها و نظریه‌پردازی‌هایی که در غرب صورت گرفته تمرکز یافته است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مفهومی شناسایی ادراک عشق‌ورزی دانشجویان مجرد و بر مبنای نظریه زمینه‌ای و با به کارگیری روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام شد. 32 دانشجو (18 دختر و 14 پسر)، به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و دادهها تا رسیدن به اشباع نظری گردآوری و پس از پیاده‌سازی متن مصاحبه‌ها و ورود اطلاعات به نرم افزار تحلیل داده‌های کیفی MAXQDA10، با کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. نتایج کدگذاری باز و محوری منجر به شناسایی 103 مفهوم و 16 مقوله محوری شد. همچنین، نتایج کدگذاری گزینشی نشان داد که مقوله هسته ادراک عشق‌ورزی دانشجویان است که تحت تأثیر شرایط علّی (باورداشت‌های اعتقادی و مذهبی؛ جوّ خانواده و نظارت والدینی؛ چالش‌ها و تجارب اخلاقی) و در کنار شرایط مداخله‌گر (تحولات هویتی فردی، اجتماعی و فرهنگی؛ هویت‌سازی رسانه‌های نوین ارتباطی) و شرایط زمینه‌ای (جنسیت؛ سن؛ پایگاه اجتماعی اقتصادی؛ تحصیلات دانشگاهی) بر برساخت عشق‌ورزی با جنس مخالف در دانشجویان مجرد در قالب راهبردهای اخلاق‌پیروی منطقی؛ خودپیروی عاطفی و خودپیروی ضداخلاقی تأثیر می‌گذارد که حاصل آن شکل‌گیری ازدواج‌های متناسب، پایدار و یا تصادفی و نامتناسب است. با توجه به نتایج به دست آمده میتوان نتیجه گرفت که عشق‌ورزی در بین دانشجویان مجرد، طیفی از مکانیسم‌های خودپیروی تا اخلاق‌پیروی را در پی‌داشته که میتواند کنش دانشجویان را به سمت و سویی منفی یا مثبت جهت‌دهی کند. لذا شناخت این مکانیسم‌ها میتواند در سیاست‌گذاری دست‌اندرکاران تربیتی کشور مؤثر باشد.
سید حسین جزایری؛ علی دلاور؛ فریبرز درتاج
چکیده
احساس شادی نقش مهمی در کیفیت زندگی افراد دارد و یافتن عوامل همبسته با این احساس اهمیت فراوانی دارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل شادکامی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی، هوش هیجانی، سبک‌های دلبستگی، فعالیتهای ارادی و ویژگی‌های جمعیتشناختی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل 12373 زن شاغل در سازمان‌های استان ...
بیشتر
احساس شادی نقش مهمی در کیفیت زندگی افراد دارد و یافتن عوامل همبسته با این احساس اهمیت فراوانی دارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل شادکامی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی، هوش هیجانی، سبک‌های دلبستگی، فعالیتهای ارادی و ویژگی‌های جمعیتشناختی بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل 12373 زن شاغل در سازمان‌های استان لرستان بود که تعداد 400 نفر بر اساس فرمول کوکران با روش نمونه‌گیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شد. دادهها از طریق مقیاس شخصیتی نئو، هوش هیجانی شیرینگ، پرسشنامه دلبستگی کولینز و رید، پرسشنامه فعالیتهای ارادی و پرسشنامه شادی آکسفورد جمعآوری و با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل گردید. نتایج نشان داد که مدل شادکامی از برازش لازم برخوردار است و اثر مستقیم و غیرمستقیم روان رنجوری و اثر مستقیم برون‌گرایی و گشودگی به تجربه بر شادکامی معنادار است (01/0>p). همچنین اثر مستقیم هوش هیجانی و فعالیتهای ارادی و اثر کل سبک‌های دلبستگی بر شادکامی معنادار است (01/0>p). بین ویژگی‌های جمعیتشناختی و شادکامی رابطه معناداری وجود ندارد (05/0>p). بر اساس یافتههای پژوهش میتوان گفت که شادکامی میتواند از شخصیت، سبک دلبستگی، هوش هیجانی و فعالیتهای ارادی متأثر شود و مدیران سازمانها میتوانند با اولویت قرار دادن و آموزش آن‌ها به ارتقای شادکامی کارکنان کمک نمایند.
