نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور

چکیده

رفتاردرمانی دیالتیکی یکی از درمان‌های موج سوم در زمینه درمان اختلالات رفتاری است. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر امید به زندگی و تاب آوری مادران دارای کودک اسنثنایی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مادران مراجعه‌کننده به مرکزآموزشی کودکان استثنایی شهر سبزوار در زمستان 1394 بود. به‌منظور انتخاب نمونه، از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. از بین مادران دارای کودک استثنایی مراجعه‌کننده تعداد 30 نفر انتخاب شد و بعد از همتاسازی، در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌های امید به زندگی اشنایدر و پرسشنامه کونور و دیویدسون استفاده شد که پایایی این پرسشنامه‌ها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. از هردو گروه پیش آزمون به عمل آمد، سپس الگوی رفتاردرمانی دیالکتیکی در طی 12 جلسه (5/1 ساعت) به‌صورت هفته‌ای دوبار برای گروه آزمایش اجرا شد و بعد از پایان جلسات، پس‌آزمون و پیگیری 2 ماهه گرفته شد. برای تحلیل نتایج از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. نتیجه نشان داد رفتاردرمانی دیالکتیکی بر امید به زندگی و تاب آوری (p≥0/001) مؤثر است. این درمان توانست به‌طور معناداری باعث افزایش امید به زندگی و تاب آوری شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Group Dialectical Behavioral Therapy on Increasing the Life Expectancy and Resilience of Exceptional Children's Mothers

نویسندگان [English]

  • f b 1
  • Yones Zahedi 2

1 a

2 MA of Counseling And Guidance, Islamic Azad University Of Neyshabor, Neyshabor , Iran

چکیده [English]

Dialectical behavioral therapy is one of the third-wave therapy in the treatment of behavioral disorders. The aim of this study was to Determining the Effectiveness of Dialectical Behavioral Therapy on the Life Expectancy and resilience of Mothers of Exceptional Children. The study population consisted of all mothers of children attending the training center are exceptional Sabzevar in winter 1394. For the purpose of sampling, the sampling method was used. Of the mothers of disabled children attending, 30 people were selected randomly and matched in two groups (n = 15) and control (n = 15) were randomly assigned to the case. To collect information from questionnaires life expectancy Schneider and Connor and Davidson questionnaire was used to assess the validity and reliability, has been confirmed in several studies. For analysis, analysis of variance with repeated measures was used. The result showed that dialectical behavior therapy on life expectancy and resiliency p≥0 / 001() is effective. This treatment could significantly increase the life expectancy and resiliency.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dialectical behavior therapy
  • life expectancy
  • Resilience
اسکندری، حسین، قادری بگه جان، کاوه. (1396). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی گروهی بر افزایش تاب آوری معلولان جسمی حرکتی. مجله مطالعات ناتوانی، دوره دوم، شماره 7، صحفه 18.
برجی پور، مریم، اسد زاده، حسن، کرد میرزا، عزت الله. (1389). آموزش مبتنی بر تاب آوری در کاهش اضطراب دانش آموزان دختر متوسطه منطقه 19 شهر تهران. فصلنامه فرهنگ و مشاوره و روان‌درمانی، سال 1، شماره 3، صحفه 3.
تاجی قراجه، مرجان. (1396). اثربخشی مشاوره گروهی بر پذیرش تعهد و تاب آوری زنان مطلقه. دانشگاه بجنورد، پایانامه کارشناسی ارشد.
حسینی قمی، طاهره. (1391). اثربخشی آموزش تاب آوری بر سطح کیفیت زندگی در مادارن دارای فرزندان مبتلا به سرطان. فصلنامه روان‌شناسی سلامت، شماره 4 صحفه 5.
خالدیان، محمد، سهرابی، فرامرز، گنجی، عسگر، کرمی باغطیفونی، زهرا. (1396). مقایسه اثربخشی دودرمانی گروهی شناختی- رفتاری و معنا درمانی گروهی بر کاهش افسردگی و افزایش امید به زندگی در سندم آشیانه‌ای. فصلنامه فرهنگ و مشاوره و روان‌درمانی، سال 8، شماره 29، صحفه 12.
خدابخشی کولایی، آناهیتا، درخشنده، مریم. (1394). اثربخشی امید درمانی گروهی بر معنا جویی و تاب آوری مادران دارای فرزند معلول. فصلنامه پرستاری کودکان، شماره 3، صحفه 11.
زمانی، نرگس، فرهادی، مهران، جمیلیان، حمید رضا، حبیبی، مجتبی. (1393). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی با تکیه بر مؤلفه تحمل پریشانی و نظم بخشی هیجانی بر رفتارهای تکانشی و خشم انفجاری. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک. سال 17، شماره 11 صفحه 21.
سلیمانی، مهسا، خداویردی، ترانه، قاسم زاده، عزیز رضا. (1393). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی بر کاهش میزان پرخوری و افسردگی بیماران زن مبتلا به اختلال پرخوری افراطی. مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، دوره 32، شماره 1، صحفه 14.
شیر پور، امیر حسین، مقدم، حسین. (1395). اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر افزایش رضایت زناشویی و امید به زندگی در افراد مبتلا به ایدز. مجله ایده‌های نوین روان‌شناسی، دوره 1، شماره 1، صحفه 25.
ضمیری نژاد، سمیه، گلزاری، محمود، برجعلی، احمد، حجت، کاوه، اکابری، آرش. (1391). مقایسه اثربخشی آموزش تاب‌آوری بصورت گروهی و شناخت درمانی گروهی بر کاهش میزان افسردگی دانشجویان دختر خوابگاهی. مجله علوم پزشکی خراسان شمالی، دوره 4، شماره 4، صفحه 17.
عزیزی، امیر، محمدی، جواد (1395). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی گروهی بر استرس ادراک شده و افسردگی بیماران سندرم روده تحریک پذیر. مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، ندیدوره 16، شماره 1، صحفه 5.
عینی میرزاوند، مجتبی. (1392). اثربخشی آموزش هوش معنوی و ذهن آگاهی بر بهزیستی روان‌شناختی و امید به زندگی بیماران ایدزی. پایانامه کارشناسی ارشد. دانشگاه محقق اردبیلی.
غلامی، مریم، پاشا، غلامرضا، سودانی، منصور. (1388). اثربخشی آموزش معنادرمانی گروهی بر امید به زندگی و سلامت عمومی دختران تلاسمی. فصلنامه دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، شماره 42، صحفه 44.
فرنام، علی. (1395). تأثیر آموزش مثبت نگری در افزایش کیفیت و امید به زندگی در سالمندان. پژوهشنامه روان‌شناسی مثبت، دوره 2، شماره 1، صحفه 33.
کاشانی، فرح لطفی، وزیری، شهرام. (1392). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی بر کاهش علایم شخصیت مرزی. فصلنامه اندیشه و رفتار، دوره 7، شماره 28، صحفه 6.
کناری، فاطمه، جدیدیان، علی، سلگی، محمد. (1394). اثربخشی آموزش تاب آوری بر کاهش استرس والدگری مادران دارای فرزند اوتیسم. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دوره 23، شماره 4، صحفه 88.
گلندری، فاطمه، حشین ثابت، فاطمه، مهاجر، یحیی. (1392). بررسی تأثیر آموزش هیجانی به روش درونگردی جذب و انطباق بر تای آوری و پرخاشگری در دختران نوجوان. فصلنامه فرهنگ و مشاوره و روان‌درمانی، سال 4، شماره 15، صحفه 55.
مامی، شهرام، ابراهیمیان، شیرین، سلطانی، شیرین. (1395). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر علائم افسردگی، اضطراب و استرس در بیماران مبتلا به اختلال بی اشتهایی عصبی: مورد پژوهی چهار بیمار. مجله پزشکی ارومیه، دوره 27، شماره 5، صحفه 44.
مگیار، مویی، جنیا، آل. (2009). فنون روان‌شناسی مثبت نگر. ترجمه فرید براتی سده، چاپ اول، تهران: نشر رشد.
نادری، حبیب الله، مختاری، معصومه، محمد پور، مریم. (1393). اثربخشی آموزششادمانی به شیوه فورادیس بر میزان امید به زندگی زوجین در حال متارکه. مجله روان‌شناسی شناخت، دوره 1، شماره 2، صحفه 20.
ندیمی، محسن. (1394). اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی گروهی بر افزایش تحمل آشفتگی و بهبود تنظیم هیجانی مواد مخدر. فصلنامه اعتیاد پژوهی، سال 9، شماره 36، صحفه 32.
نیک راه، ندا، زارع، مهدی، خاکباز، حمید. (1392). اثربخشی آموزش گروه درمانی حل مسئله اجتماعی بر تاب آوری مادران دارای فرزند معتاد. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 15، شماره 56، صحفه 25.
Bartlett, J. D. & Easterbrooks, M. A. (2015). The moderating effect of relationships on intergenerational risk for infant neglect by young mothers.  Child abuse & neglect, 45, 21-34.
Bohus, M. Dyer, A. S. Priebe, K. Krüger, A. Kleindienst, N. Schmahl, C... . & Steil, R. (2013). Dialectical behaviour therapy for post-traumatic stress disorder after childhood sexual abuse in patients with and without borderline personality disorder: A randomised controlled trial.  Psychotherapy and psychosomatics, 82(4), 221-233.
Bonanno, G. A. Galea, S. Bucciareli, A. & Vlahov, D. (2007). What predicts psychological resilience after disaster? The role of demographics, resources, and life stress. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 75(5), 671-682.
Chiesa A. (2009). Serretti A. Mindfulness-based stress reduction for stress management in healthy people: a review and meta-analysis. J Altern Complement Med;15(5):593–600.
Demerouti, E. van Eeuwijk, E. Snelder, M. & Wild, U. (2011). Assessing the effects of a ‘personal effectiveness’ training on psychological capital, assertiveness and self - awareness using self – other agreement. Career Development International, 16, 60–81
Frederickson BL. (2009). Positivity: Ground breaking research reveals how to embrace the hidden strength of positive emotions, overcome negativity and thrive. New York: Grown Publishing
Gau SSF, Chou MC, Chiang HL, Lee JC, Wong CC, Chou W J, Wu YY. (2012). Parental adjustment, marital relationship, and family function in families of children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders. 2012;6(1): 263-270.
Goodman, M., Carpenter, D., Tang, C. Y., Goldstein, K. E., Avedon, J., Fernandez, N.,... & Siever, L. J. (2014). Dialectical behavior therapy alters emotion regulation and amygdala activity in patients with borderline personality disorder.  Journal of Psychiatric Research57, 108-116.
Hashemi L, Jokar B. (2011). Relationship between moral excellence and resilience in students. Journal of studies educational psychology. 2011; 8(13): 123-142.
Kessing, L. V. Vradi, E. & Andersen, P. K. (2015). Life expectancy in bipolar disorder.  Bipolar disorders17(5), 543-548.
Kordichhall D, Pearson J. (2005). Resilience giving children the skills to bounce back. J Edu Health 2005;23:12–5.
Lee, I. M., Shiroma, E. J., Lobelo, F., Puska, P., Blair, S. N., Katzmarzyk, P. T., & Lancet Physical Activity Series Working Group. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.  The lancet380(9838), 219-229.
Linehan M. (2008). Dialectical Behavior therapy frequently Asked Questions. USA(Seattle): Behavioral Tech, LLC; 2008.
Linehan, M. M., Korslund, K. E., Harned, M. S., Gallop, R. J., Lungu, A., Neacsiu, A. D.,... & Murray-Gregory, A. M. (2015). Dialectical behavior therapy for high suicide risk in individuals with borderline personality disorder: a randomized clinical trial and component analysis.  JAMA psychiatry72(5), 475-482.
Luthar SS, Cicchetti D, Becker B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child Development. 2000; 71: 543- 562.
Lynch TR. (2000). Treatment of elderly depression with personality disorder comorbidity using dialectical behavior therapy. Cognitive and Behavioral Practice;7(4):468–77.
Martell, C. R. Dimidjian, S. & Herman-Dunn, R. (2010). Behavioral activation for depression: A clinician’s guide. New York, NY: Guilford Press.
May, M. T., Gompels, M., Delpech, V., Porter, K., Orkin, C., Kegg, S.,... & Chadwick, D. (2014). Impact on life expectancy of HIV-1 positive individuals of CD4+ cell count and viral load response to antiretroviral therapy.  AIDS(London, England)28(8), 1193.
Mcmurran, V. & Riochardson, c. (2011). The relationslip between social problem- solving and personality in mentally disordered offenders. Personality and Individual Differences/ 30.
Mehlum, L., Tørmoen, A. J., Ramberg, M., Haga, E., Diep, L. M., Laberg, S.,... & Grøholt, B. (2014). Dialectical behavior therapy for adolescents with repeated suicidal and self-harming behavior: a randomized trial.  Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry53(10), 1082-1091.
Ozbay F, Fitterling H, Charney D, Southwick S. (2008). Social support and resilience to stress across the life span: a neurobiologic framework. Current psychiatry reports. 2008;10(4): 304-310.
Sexton, M. B. Hamilton, L. McGinnis, E. W. Rosenblum, K. L. & Muzik, M. (2015). The roles of resilience and childhood trauma history: main and moderating effects on postpartum maternal mental health and functioning.  Journal of affective disorders, 174, 562-568.
Shechtman, Z. and Gilat, I. (2005). The Effectiveness of counseling groups in reducing stress of parents of children withlearning disabilities. Group Dynamics, 9(4):275-286.
Terni, P. (2015). Solution-Focus: Bringing Positive Psychology into the Conversation. International Journal of Solution-Focused Practices, 3(1), 8-16