نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روان شناسی دانشگاه لرستان

2 دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی دانشگاه لرستان

4 دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش خوددلگرم­سازی شوناکر بر احساس تنهایی و بهزیستی روان‌شناختی بود. روش­ پژوهش حاضر نیمه­آزمایشی از نوع پیش­ آزمون-پس­ آزمون با گروه گواه بود. جامعه­ آماری پژوهش شامل کلیه دانش­ آموزان دختر پایه دوم دوره متوسطه دوم شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 96-1395 بود. به‌منظور اجرای پژوهش غربالگری انجام گرفت که بر اساس نمرات به دست آمده 30 نفر از دانش­آموزانی که نمره آنان در مقیاس احساس تنهایی یک انحراف معیار بالاتر از میانگین و در عین حال نمره آنان در مقیاس بهزیستی روان‌شناختی یک انحراف معیار پایین­تر از میانگین بود به‌صورت تصادفی به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. سپس نمونه منتخب به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش طی 10 جسله 90 دقیقه‌ای به مدت 2 ماه تحت آموزش خوددلگرم­سازی قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل مقیاس­های احساس تنهایی راسل و همکاران (1980) و بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989) بود. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از شاخص‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره) استفاده شد. نتایج نشان داد، آموزش خوددلگرم­سازی موجب کاهش احساس تنهایی و افزایش بهزیستی روان‌شناختی درگروه آزمایش شده است. بر اساس یافته­های پژوهش می­توان گفت آموزش خوددلگرم­سازی به‌عنوان یک مهارت می­تواند باعث کاهش احساس تنهایی و بهبود بهزیستی روان‌شناختی دانش­آموزان گردد. لذا، چنین برنامه­ای به­منظور کاهش احساس تنهایی و ارتقاء بهزیستی روان‌شناختی دانش­آموزان جهت ایجاد و حفظ سلامت روانی بیشتر در آنان به مسئولین آموزش‌وپرورش توصیه می­گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Shoenaker's Self Encouragement Training on Loneliness Felling and Psychological well being

نویسندگان [English]

  • Ezatolah Ghadampour 1
  • Leila Mansouri 2
  • zahra khaliligeshnigani 3
  • Forouzan Amraei 4

1 Associate Professor in Spychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran

2 Psychology, Shahid Chamran University, Ahwaz, Iran (Corresponding Author)

3 lorestsn university

4 Sharekord Islamic Azad University

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of self encouragement training on loneliness felling and psychological well being. This study was semi experimental pre-test, post-test with the control group design. The statistical population of this study consisted of all female second grade students of high schools in Khoramabad city in the academic year of 2015-2016. Screening was conducted and 30 students according to obtained score, who had the highest scores
in loneliness felling and low scores in psychological well being questionnaires were selected and were assigned randomly to experimental and control groups (each group 15 people). The instruments used in this study were loneliness felling (Racel & etal, 1980) and psychological well being questionnaires (Ryfe & etal,1989). The experimental group received self-encouragement training for ten 90-minutes sessions, one sessions in a week lasting for two month. Analysis of the data was done using descriptive (average & standard deviation) and inferential (multiple covariance analysis) tests. Experimental group showed significant decrease in loneliness felling and significant increase in psychological well being after being trained. Based on the result we can say that self encouragement as an a skill can decrease loneliness felling and raised psychological well being in students. Therefore it is recommended to edcuational authorities to use such teaching program in order to decrease loneliness felling and increase psychological well being of students so that their mental health could be maintained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • self encouragement
  • loneliness felling
  • psychological well being
آقایوسفی، علیرضا؛ مهمان­نوازان، اشرف، و دهستانی، مهدی. (1394). اثربخشی آموزش خوددلگرم­سازی شوناکر مبتنی بر نظریه آدلر بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان سرپرست خانوار. مجله روان‌شناسی و روان‌پزشکی شناخت دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 2(2)، 15-1.
برجعلی، محمود؛ کوله­مرز، محمدجواد؛ بختی، جواد، و عباسی، مسلم. (1393). اثربخشی آموزش دلگرمی مبتنی بر رویکرد آدلری بر بهبود بهزیستی هیجانی و اجتماعی دانش­آموزان مدارس شبانه­روزی. فصلنامه خانواده و پژوهش، 21، 99-84.
بیانی، علی­اصغر؛ کوچکی، عاشورمحمد، و بیانی، علی. (1387). روایی و پایایی مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف، مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 14(2)، 20-14.
پیمانفر، الیکا؛ علی­اکبری­دهکردی، مهناز، و محتشمی، طیبه. (1391). مقایسه احساس تنهایی و احساس معنا در زندگی سالمندان با سطوح نگرش مذهبی متفاوت. روان‌شناسی و دین، 5(4)، 52-41.
جعفری­شیرازی، فائزه. (1391). بررسی تأثیر آموزش مهارت­های زندگی بر بالا بردن خودکارآمدی زنان سرپرست خانوار شهرداری شهر تهران در سال 90-80. پژوهش­نامه زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 3(2)، 70-47.
خانجانی، مهدی؛ شهیدی، شهریار، فتح­آبادی، جلیل؛ مظاهری، محمدعلی، و شکری، امید. (1393). ساختار عاملی و ویژگی­های روان­سنجی فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر، مجله اندیشه و رفتار، 8(32)، 38-27.
­دانه­کار، معصومه؛ گلچین، ندا؛ ترخان، مرتضی، و دهستانی، مهدی. (1393). اثربخشی درمان میان­فردی گروهی بر افسردگی و احساس تنهایی دانشجویان دختر افسرده. مطالعات روان‌شناختی، 10(1)، 71-56.
رحیم­زاده، سوسن؛ بیات، مریم، و اناری، آسیه. (1388). احساس تنهایی و خوداثربخشی اجتماعی در نوجوانان. روان‌شناسی تحولی: روان­شناسان ایرانی-6(12)، 96-87.
سفیدی، فاطمه و فرزاد، ولی­اله. (1388). رواسازی آزمون بهزیستی شناختی ریف در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین، مجله دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 16(1)، 66-70.
صفاری­نیا، مجید و مهمان­نوازان، اشرف. (1393). تأثیر آموزش خوددلگرم­سازی بر ارتقاء مهارت­های جرأت­ورزی و خودکارآمدی عمومی زنان سرپرست خانوار. زن و جامعه، 5(4)، 130-107.
صیادی­سرینی، مهوش؛ حجت­خواه، سید محسن، و رشیدی، علیرضا. (1395). اثربخشی آموزش مهارت­های مثبت­اندیشی بر بهزیستی روان‌شناختی و احساس تنهایی زنان سالمند. مجله روان‌شناسی پیری، 2(1)، 71-61.
عسلی­طالکویی، سکینه؛ سلیمی­بجستانی، حسین، و شفیع­آبادی، عبداله. (1392). اثربخشی آموزش خوددلگرم­سازی بر کاهش اضطراب امتحان و کمال­گرایی دانش­آموزان دختر سال اول دبیرستان منطقه­ی 9 شهر تهران در سال 91. فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 4(14)، 74-54.
عشورنژاد، فاطمه؛ کدیور، پروین، و حجازی، الهه. (1396). رابطه عاملیت، برنامه­ریزی و فرهنگ مدرسه با بهزیستی روان‌شناختی و پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان عادی و تیزهوش: تحلیل چندسطحی، فصلنامه پژوهش­های نوین روان‌شناختی، 12(47) 106-79.
علی­اکبری­دهکردی، مهناز؛ علیپور، احمد و مهمان­نوازان، اشرف. (1395). اثربخشی آموزش خوددلگرم­سازی بر بهزیستی اجتماعی و روان‌شناختی زنان معتاد. پژوهش­های روان‌شناسی اجتماعی، 6(23)، 64-51.
کشتی­دار، محمد؛ بهزادنیا، بهزاد، و ایمانپور، فهیمه. (1390). مقایسه نقش فوق برنامه ورزشی در استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی دانش­آموزان دختر مقطع راهنمایی. مطالعات مدیریت ورزشی، 17، 104-89.
کلانتری، عبدالحسین؛ حسینی­زاده­آرانی، سیدسعید؛ سخایی، ایوب، و امامعلیزاده، حسین. (1394). انزوا و سلامت: بررسی ارتباط میان انزوای اجتماعی و سلامت روان شهروندان 18+ سال تهرانی با عطف توجه به نقش میانجیگری حمایت اجتماعی. دوفصلنامه پژوهش­های جامعه­شناسی معاصر، 4(6)، 116-89.
کلانترهرمزی، آتوسا و کانی­سانانی، ئه­وین. (1394). بررسی رابطه بین نگرش نوجوانان نسبت به پدر و احساس تنهایی. فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 6(23)، 66-46.
 هومن، حیدرعلی؛ حسن، احدی؛ سپاه­منصور، مژگان، و شیخی، منصور. (1389). مدل­یابی احساس تنهایی بر پایه ساختار بهزیستی معنوی، خودکارآمدی و رضایت از زندگی. تحقیقات روان‌شناختی، 2(7)، 32-19.
Bahlmann,R. & Dinter, L,D. (2001). Encouraging self encouragement. An Effect study of the Encouragement Training Schoenaker- Concept. The Journal of IndividualPsychology,15(23), 273-288.
Bernerth, J. B., & Hirschfeld, R. R. (2016). The subjective well-being of group leaders as explained by the quality of leader–member exchange. The Leadership Quarterly, 27(4), 697-710.
Besharat MA, Etemadi Nia M, Farahani H. (2013). Anger and Major Depressive Disorder: The Mediating Role of Emotion Regulation and Anger Rumination. AsianJ Psychiatr, 6(1), 35- 41
Blalock, E (2008). First Step to success Benefits for teachers: Treatment fidelity andteachers’ belifs and behaviors about Encouragement. Doctoral Dissertation, university of New Mexico.
Boehm,J.K., Kubzansky, L.D. (2012). The heart's content: the association between positive psychological wellbeing and cardiovascular health, Psychology. Bull. 138(4), 655–691.
Carlson, C., Clemmer, F., Jennings, T., Thompson, C., & Page, L. J. (2007). Organizational development: 101 lessons from Star Wars. The Journal of Individual Psychology, 63(3), 424-439.
Caspaner, L. L., Fijaco De Milla, A. D. A., & Prins, L. H. (2010). Work Relations That Enhance the Weil -Being of Organizations and Individuals.The Journal of Individual Psychology, Vol. 62, No. 1, pp. 81 -84.
Doman, L. C., & Le Roux, A. (2012). The relationship between loneliness and psychological well-being among third-year students: a cross-cultural investigation. International Journal of Culture and Mental Health, 5(3), 153-168.
Eckstein, D., Belongia, M., & Elliott-Applegate, G. (2000). The four directions of encouragement within families. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 8(4), 406-415.
Evans, T. (2005). The tools of encouragement. The International Child and Youth Care Network (Vol. 73). Retrieved from http://www.cyc-net.org/cyc-online/cycol-0205- encouragement.html
Greaves, C.J., & Farbus, L. (2006). Effects of creative and social activity on the health and well-being of socially isolated older people: Outcomes from a multi-method observational study. Journal of the Royal Society for the Promotion of Health, 126(3), 134−142.
Guner-Kucukkaya, P., & Isik, I. (2010). Predictors of psychiatric symptom scores in a sample of Turkish high school students. Nursing and Health Sciences, 12(4), 429-436.
Guse, T., Vescovelli, F., & Croxford, S. A. (2017). Subjective Well-Being and Gratitude Among South African Adolescents: Exploring Gender and Cultural Differences. Youth & Society, 31, 1-25.
Hartz, L., & Thick, L. (2005). Art therapy strategies to raise self- esteem in female juvenile offenders: A comparison of art psychotherapy and art as therapy approaches. Art Therapy: Journal of the American Art Therapy Association, 22(2),
 Jaaskela, P., Poikkeus, A. M., Vasalampi, K., Valleala, U. M., & Rasku-Puttonen, H. (2017). Assessing agency of university students: validation of the AUS Scale. Studies in Higher Education, 42(11), 2061-2079.
Lee, V., Cohen, S. R., Edgar, L., Laizner, A. M., & Gagnon, A. J. (2006). Meaningmaking intervention during breast or colorectal cancer treatment improves selfesteem, optimism, and self-efficacy. Social Science & Medicine, 62(12), 3133–3145.
Navarro,D., Montserrat,C., Malo,S., González, M., Casas,F.,& Crous,. (2017). Subjective well-being: What do adolescents say? Child & Family Social Work, 22, 175-184.
Nel, L. (2011). The Psychofertological Experiences Of Master s Degree Stuents In Professional Psychology Programms: An Interpretative Phenomenological Analysis. Thesis in fulfilment of the requirements for the degree. Department Of Psychology Faculty Of The Humanities: University Of The Free State Bloemfontein. 48- 84.
O’Brien, M. E. (2014). A middle-range theory of spiritual well-beingin illness. In O’Brien, M. E. (Ed.). (2014). Spirituality in nursing: Standing on holly ground, (Vol. 5). Burlington, MA: Jones & Bartlett Learning.
Ryff CD. (1989).Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well- being. Journal of Personality and Social Psychology. 57:1069-1081.
Ryff CD, Singer B. (1998). The contours of positive human health. PsychInqu; 9, 1–28.
Ryff, C.D., & Singer, B. (2006). Flourishing under fire: Resilience as a prototype of challenged thriving. In C.L.M. Keyes & J. Haidt (Eds.), Positive psychology and the life well-lived (pp. 15–36). Washington, DC: APA.
Russell, D., Peplau, L. A., & Cutrona, C. E. (1980). The revised UCLA loneliness scale: concurrent and discriminate validity evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 39, 472-480.
Shankar, A., Rafnsson, S. B., & Steptoe, A. (2015). Longitudinal associations between social connections and subjective wellbeing in the English Longitudinal Study of Ageing. Psychology & health, 30(6), 686-698.
Vazquez C., Hervas G., Rahona J. J., & Gomez D. (2009). Psychological wellbeing and health. Contributions of positive psychology. Annuary of Clinicaland Health Psychology, 5, 15-27.
Watts, R, E. & Garza,Y. (2008). using children's Drawings to facilitate the acting "As If" technique. The Journal of individual psychology. 64(1),113-118.