نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مشاوره دانشگاه کردستان

2 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف این پژوهش پیش‌بینی تعارض زناشویی از طریق تمایز یافتگی و تیپ‌های شخصیتی است زیرا شناخت عوامل افزایش‌دهنده‌ی تعارض زناشویی نقش مهمی در کاهش طلاق دارد. پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه پژوهش شامل کلیه‌ی والدین دانش آموزان شهرستان سنندج در سال 1396 است. نمونه موردمطالعه شامل 500 نفر (250 زوج) از والدین بود که به روش خوشه‌ای دومرحله‌ای انتخاب شدند و هرکدام پرسشنامه‌های تمایز یافتگی، تیپ شخصیتی و تعارض زناشویی را تکمیل نمودند. داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها با دو نرم‌افزار Spss و Amos مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند.یافته­ها بیانگر رابطه همبستگی منفی و معنی‌دار بین تعارض زناشویی با تیپ‌های شخصیتی (به‌جز تیپ روان رنجور) و تمایز یافتگی است. به‌عبارت‌دیگر تیپ‌های شخصیتی (به‌جز تیپ روان رنجور) و تمایز یافتگی بالا سبب کاهش تعارض زناشویی می‌شود و برعکس. همچنین همبستگی بین تیپ شخصیتی و تمایز یافتگی مثبت و معنی‌دار است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که تیپ شخصیتی افراد و سطح تمایز یافتگی آن‌ها می‌توانند فاکتورهای خوبی برای سنجش و پیش‌بینی تعارض زناشویی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining a model to predict marital conflict based on differentiation and personality types

نویسندگان [English]

  • naser yoosefi 1
  • Arman Azizi 2

چکیده [English]

Aim and Background: The purpose of this research is to predict marital conflict through differentiation and personality types, since understanding the factors that increase marital conflict plays an important role in reducing divorce.
Methods and Materials: This study is descriptive - correlational and structural equation modeling. Population consist of all parents of students in Sanandaj, Iran in 2017. The sample consisted of 500 parents (250 couples) who were selected by two-stage cluster sampling method and completed Big Five Factor Personality, Differentiation of Self Inventory and Marital conflict questionnaire. The data from the questionnaires were analyzed using SPSS and AMOS software.
Findings: The findings indicate a negative and significant relationship between marital conflict with personality types (except neurotic type) and differentiation. In other words, personality types (except neurotic type) and high differentiation reduce marital conflict, and vice versa. Also, the correlation between personality type and Differentiation is positive and significant
Conclusions: The results of this study show that personality type of individuals and their differentiation level can be good factors for measuring and predicting marital conflict

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital conflict
  • Personality types
  • Differentiation
  • divorce
  • Structural Equation Models (SEM)
اسکیان، پرستو. (1384). بررسی تأثیر سایکودرام (روان نمایشگری) بر افزایش تمایز یافتگی فرد از خانواده اصلی در دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه 5 تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
براتی، طاهره. (1375). تأثیر تعارض­های زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن.
بهاری، فرشاد. (1388). مقایسه تأثیر مشاوره زناشویی مبتنی بر امید، بخشش و ترکیبی بر میزان تعارض زناشویی؛ تحریف‌های شناختی بین فردی، سبک‌های اداره تعارض بین فردی زوج‌های متقاضی طلاق ارجاعی به مرکز مداخله در بحران (به‌منظور کاهش طلاق) شهر اصفهان. پایان‌نامه دکتری مشاوره. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه اصفهان.
جلیلی، فرید؛ بخشایش، علیرضا؛ فارسی نژاد، مریم. (1388). بررسی رابطة بین ویژگی‌های شخصیتی و رفتار همسر آزاری چکیدة مقالات پنجمین همایش مشاوره اسلامی، قم، مؤسسه مطالعاتی مشاورة اسلامی، 156 و 157.
جهانفر، شایسته؛ رمضانی تهرانی، فهیمه و سادات هاشمی، مهدی. (1381). بررسی شیوع حاملی‌های ناخواسته و عوامل مؤثر بر آن در خانم‌های مراجعه‌کننده به درمانگاه‌های تنظیم خانواده بیمارستان‌های 10 شهر ایران (1379). مجله دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران، 60(4)، 340-334.
ریاحی، محمداسماعیل؛ علی وردی نیا، اکبر؛ بهرامی کاکاوند، سیاوش. (1386). تحلیل جامعه شناختی میزان گرایش به طلاق (مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه). مجله زن در توسعه و سیاست، 5(3)، 140-109.
دیویس، کنت. (1999). خانواده: راهنمای مفاهیم وفنون برای متخصص یاوری. ترجمه بهاری و همکاران. (1382). تهران: انتشارات تزکیه.
شاهمرادی، سمیه؛ فاتحی زاده، مریم؛ احمدی، احمد. (1390). پیش‌بینی تعارض زناشویی از طریق ویزگی های شخصیتی، روانی و جمعیت شناختی زوج‌ها. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی اصفهان.
عباسی، روح االله؛ رسول‌زاده طباطبایی، کاظم؛ کبیر، احسن؛ ابراهیم پور، رضا؛ عباسی، رضا. (1389). پیش‌بینی رضایتمندی زناشویی بر مبنای ویژگی‌های شخصیتی: مقایسه مدل شبکه عصبی مصنوعی و روش رگرسیون، مجله علوم رفتاری،4 (3): 175-171.
علیکی، محمود؛ نظری، علی محمد. (1387). بررسی رابطه بین تمایزیافتگی و رضایت زناشویی. تازه‌ها و پژوهشهای مشاوره، جلد 7. شماره 26.
فخرایی، سیروس؛ منصوریان، محمدکریم. (1386). تحلیل جامعه­شناختی تعارضات همسران در خانواده­های شیراز. مجله علمی-پژوهشی تحقیقات زنان، 2(1)، 113-75.
فرح‌بخش، کامران. (1383). مقایسه میزان اثربخشی مشاوره زناشویی به شیوه شناختی آلیس، واقعیت­درمانی گلاسر و اختلاطی از هر دو در کاهش تعارض­های زناشویی. رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
قربانی، آزاد؛ امانی، احمد. (1394). تبیین مدل نظری برای سبک‌های فرزند پروری، سبک‌های دل‌بستگی و خود متمایزسازی زوجین. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 6(21)، 86-67.
کیامهر، جلال. (1381). هنجاریابی فرم کوتاه پرسشنامة پنج عاملی I.F.F.NEO در بین دانشجویان دانشکدة علوم انسانی دانشگاه تهران و بررسی ساختار عاملی آن (تحلیل تأییدی). پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، تهران، دانشکدة روا نشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
نادری، فرح؛ افتخار، زهذا؛ آملازاده، صفری. (1389). رابطه ویژگیهای شخصیت و روابط صمیمی همسر با دلزدگی زناشویی در همسران معتادان مرد اهواز. یافته‌های نو در روان‌شناسی. 61-78.
نجفلویی، فاطمه. (1385). نقش تمایزخود در روابط زناشویی. اندیشه‌های نوین تربیتی، 12(2)، 37- 27.
یونسی، فاطمه. (1385). هنجاریابی و تعیین ویژگی‌های روانسنجی آزمون خود متمایز سازی در بین افراد 50- 25 ساله. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
Amato, P. R. (2000). The consequences of divorce for adult and children, Journal of Marriage & Family, 62(4), 19-26.
Barelds DPH, Dijkstra P. (2011). Positive illusions about a partner's personality and relationship quality. J Res Pers; 45(1):37_43.
Bhatt, P (2001). Differentiation of self and marital adjustment within the Asian American population. Journal of Marital and Family Therapy: 56, 440-448.
Bowen, M (1978). Family therapy in Clinical Practice. New York: Aronson.
Caughlin, J.P., Huston, T.L., & Houts, R.N. (2000). How does personality matter in marriage? An examination of trait anxiety interpersonal negativity, and marital satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 78, 326-336.
Comstock, J., and Strzyzewski, (1990). Interpersonal interaction on television: Family conflict and Jealousy on prime time. Journal of Broadcasting and Electronic Media, 34:263-282.
Costa, P.T. & McCrae, R.R. (1989). The NEOPI/FFI: Manual supplement. Psychological Assessment Resources, Odessa, FL.
Costa, P.T., & McCrae, R.R. (2004). Professional Manual: Revised NEO. Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) Psychological Assessment Resources, Inc.
Cummings, E. M., Kouros, C. D., & Papp, L. M. (2007). Marital aggression and children’s responses to everyday interparental conflict. European Psychologist, 12 (1), 17-28.
Davis, C. M., Yarber, W. L., Bauserman, R., Schreer, G., & Davis, S. L. (1998).Handbook of sexuality-related measures. SAGE Handbook Publications, Incorporated.
Donnellan, B. M. Conger, R. D., & Bryant, C. M. (2004). The big five and enduring marriages. Journal of Research in Personality, 38, 481-504.
Ghorbani, K. (2005). Rational treatment of couple’s therapy - emotional and behavioral Inconsistent and irrational thoughts counseling center in Isfahan. M.Sc. Thesis, University of Isfahan (Persian).
Ferdinand, L. (2001).The influence of differentiation of in individual and couples functioning in premarital and newlywed couples. Masters of thesis in GeorgiaState University.
Fincham FD, Bradbury TN. (2004). The assessment of marital quality: A reevaluation. J Marriage Fam. 1987; 49:797-809.
Gaunt R. (2006). Couple similarity and marital satisfaction: Are similar spouses happier? J Pers, 74(5): 1401_1420.
Gottman, J. M. (2002). Marital research the 21th century, Family Process, 41(2), 159
Gottman, J.M. (1994).What predict divorce? The relationship between marital processes and marital outcomes. Hillsdale.N.J. Lawrence Erlbaum Association.
Grohan, S.E. (1992). Marital happiness and spousal consensus on beliefs about marital conflict: A longitudinal investigation. Journal of social and personal Relationships, 9:89-1-02
Halford, Wk. (2001).Brief couple therapy for couples. New York: Guilford publications.
Heras, J. E. (2008). A clinical application of Bowen family systems theory [On-line]. Available: www.thebowencenter.org
Jarvis, M.O. (2006). The long term role of newlywed conscientiousness and religiousness in marriage. Unpublished Doctoral Dissertation. University of Texas at Austin.
Johanson, P. & Waldo, M. (1998). Integrating Minuchin’s Boundary Continuum and Bowen's Differentiation Scale: A curvilinear representation. Contemporary Family Therapy, 20. 403-413.
Klever, Ph. (2009). Goal differentiation effectiveness, emotional maturity, and nuclear family functioning. Journal of Marital Family Therapy. 35(3):308-24
Kurdek, L.A. (1993). Predicting marital dissolution: A 5 year prospective longitudinal study of newlywed couples. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 221-242.
Lane JD, McCaslill CC, Williams PG, Parekh PI. (2000). Personality correlates of glycemic control in type 2 diabetes. Diabetes Care; 23(5): 1321-1325.
Lue, S., & Klohnen, E. (2005). Quality in newlyweds: A couple centered approach, Journal of Pres Social Psychology, 88, 304-326.
Pineo, P. (2012). Disenchantment in the later years of marriage. Marriage and Family Living, 23, 3-11.
 Pervin, Lawrence, Cervone, Daniel. (2010). Personality Theory and research, WILEY, eleventh edition
Rabino-Massa, E., Prost, M. & Boetsch, G. (2005) Social structure and consanguinity in a French mountain population (1550-1849). Hum. Biol.: vol 77(2): PP. 201-12.
Shiota, N., & Levenson, W. (2007). Birds of a feather don't always fly farthest: Similarity in big five personality predicts more negative marital satisfaction trajectories in long-term marriages, Psychology Aging, 22, 666-675.
Skorown, E. (2000).The role of differentiation of self in marital adjustment. Journal of counseling psychology. 47, 229- 237.
Skowron, E.A., & Dendy, A.K. (2004). Differentiation of self and attachment in adulthood: relational correlates of effortful control. Contemporary Family Therapy, 26, 337-357.
Tuason, M. T, & Friedlander, M. L. (2000). Do parents' differentiation levels predict those of their adult children? And other tests of bowen theory in Philippine sample. Journal of Counseling Psychology, 47(1), 27-35.
Utne, M. K., Hatfield, E., Traupmann, J., & Greenberger, D. (2011). Equity, marital satisfaction and stability. Journal of Social and Personal Relationships, 1, 323-332.
Wang. Q. (2006). Linking Goals to Avoidance in Interpersonal Conflict Situations. A Cognitive Approach. Doctoral Dissertation for philosophy. Submitted to the faculty of the Graduate School of University of Maryland.
Worthington. E.L. (2005). Hope- Focused Marriage Counseling: A Guide to Brief Therapy. IVp Academic.
Yoo ya.Y. (2007). The relationship among the family functioning, self-differentiation and junior high school student’s irrational beliefs. Journal of Pres Social Psychology, 73, 223-234.