نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

چکیده

هدف این پژوهش مقایسه اثر بخشی الگوی چند محوری انتخاب شغل شفیع آبادی با نظریه واقعیت درمانی گلاسر بر فرسودگی شغلی معلمان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری مطالعه حاضر، تمامی معلمان مدارس متوسطه دخترانه ناحیه 4 شهر شیراز در سال تحصیلی95 -1394 بودند. که تعداد آنها بالغ بر420 نفر می باشد . نمونه گیری به شیوه خوشه ای انجام گردید. بدین ترتیب که ابتدا از مدارس متوسطه بخش شمالی ناحیه 4 شهر شیراز 5 مدرسه، از بخش جنوبی ناحیه 4 شهرشیراز 5 مدرسه و از بخش مرکزی ناحیه 4 شهرشیراز 5 مدرسه به تصادف انتخاب شد و معلمان این مدارس به پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش (1997) پاسخ دادند. سپس از بین گروهی از معلمان که نمره بیشتر از میانگین گرفتند. درهریک از بخش ها 15 نفر انتخاب شد و به تصادف یکی از گروه های 15 نفره در گروه آزمایش 1 دیگری در گروه آزمایش 2 و سومی در گروه گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش 1 هشت جلسه 1/5 ساعته آموزش بر اساس الگوی چند محوری و گروه آزمایش 2 هشت جلسه 1/5 ساعته آموزش بر اساس نظریه واقعیت درمانی دریافت کردند و در گروه گواه مداخله ای صورت نگرفت پس آزمون اجرا و یکماه بعد پیگیری انجام شد . نتایج مطالعه نشان داد که بین اثر بخشی و پایداری الگوی چند محوری شفیع آبادی با نظریه واقعیت درمانی گلاسر بر فرسودگی شغلی معلمان و ابعاد آن تفاوت معنادار وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Shafiabady’s multi-axial pattern With Glasser's Reality Therapy on teachers’ burnout

نویسندگان [English]

  • katrin fekri 1
  • Nargess Shahmanesh 2

1 Assistant professor of Department of counseling, Marvdasht Branch,Islamic Azad University Marvdasht, Iran

2 Student of department of counseling Marvdasht Branch, Islamic Azad University Marvdasht, Iran

چکیده [English]

This study set out to compare the effectives of Shafiabady’s Multi-Axial Pattern of vocational choice with that of Glasser's Reality Therapy in teachers’ burnout. This was a semi experimental study with pre- and post -test design and a control group. The statistical population included all teachers (420 in total) of all-girls middle schools in Region 4 of Shiraz during the school year 2015-2016. Data collection was done using cluster sampling as follows: First, 15 middle schools, in total, were randomly selected from the northern part (5 schools), southern part (5 schools), and central part (5 schools) of Region 4. Then, teachers of the selected schools responded to the Maslach Burnout Inventory (1997). Finally, from each area, 15 teachers with the highest scores in this inventory were selected and placed equally in the experimental group 1, experimental group 2, and control group. Groups 1 and 2 received eight 1.5-hour-long Multi-Axial Pattern of vocational choice and Reality Therapy sessions, respectively. The control group did not receive any intervention. The post-test and 1-month post-intervention follow up were implemented . Analytical results showed that There was no significant difference was observed between the effectiveness and sustainability of Shafiabady's multi-axial pattern and Glasser's reality therapy on teacher burnout and its dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shafiabady’s Multi-Axial Pattern
  • Glasser's Reality Therapy
  • Burnout
احیاکننده، منیژه و سودانی، منصور (1390) بررسی اثربخشی مشاوره شغلی به شیوه سازگاری شغلی دیویس بر کاهش عدم احساس موفقیت فردی کارکنان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، (8)2، 118-101.
امیری، مرضیه؛ آقا محمدیان، حمیدرضا؛ شعرباف و کیمیایی، علی (1391). اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی گروهی بر منبع کنترل و راهبردهای مقابله‌ای. مجله اندیشهورفتار، دوره 6، شماره 24. ص 69-59
ریاحی نیا، نصرت. (1390). تأثیر مشاوره گروهی و کتاب درمانی بر کاهش فرسودگی شغلی زنان کتابداران دانشگاهی. فصلنامهمشاورهشغلیوسازمانی. دوره 3، شماره 7، ص 112-97.
شریفی، اشرف السادات؛ شفیع‌آبادی، عبدالله و زارع بهرام‌آبادی، مهدی (1394) مقایسه اثربخشی الگوی چند محوری شفیع‌آبادی با نظریه محدودیت و سازش گاتفردسون بر فرسودگی شغلی کارکنان اسناد پزشکی سازمان تأمین اجتماعی، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، (21)6، 23-1.
شفیع‌آبادی، عبدالله (1392). راهنمایی و مشاوره شغلی و نظریه‌های انتخاب شغل (با تجدید نظر کلی و اضافات)، چاپ بیست و سوم، تهران: رشد.
غلامی حیدرآبادی، زهرا (1390) بررسی رابطه مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی با انگیزش و فرسودگی شغلی مشاوران شهر تهران، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، (7)2، 121-103.
فکری، کاترین؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ نورانی پور، رحمت الله و احقر، قدسی. (1390)."توانمندسازی زنان سرپرست خانوار از راه آموزش مهارتهای کارآفرینی "(با طراحی جلسات مشاوره شغلی بر اساس الگوی چندمحوری شفیع‌آبادی)، همایش ملی زنان سرپرست خانوار، دانشگاه شهیدبهشتی.
فیلیان، عماد (1371) بررسی میزان فرسودگی شغلی و بررسی ارتباط آن با روش‌های مقابله‌ای پرستاران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
 محمدی پور، رحمت اله و غلامی، صفورا.(1391). فشارهای روانی و فرسودگی شغلی حسابرسان مستقل بر کیفیت گزارش‌های حسابرسی،کنفرانس ملی حسابداری، مدیریت مالی و سرمایه گذاری، گرگان، دانشگاه جامع علمی-کاربردی استان گلستان .
Darbai M. (2007). Study of efficiency of teaching choice theory and reality therapy courses on increasing of intimacy among irreconcilable wives. MA. Dissertation. Tehran: Welfare and Rehabilitation University,p. 86. (Persian)
Duba. Jill D., Graham, M. A., Britzman, M., & Minatrea, N. (2009). Introducing the “Basic Needs Genogram” in Reality Therapy-based Marriage and Family Counseling. International Journal of Reality Therapy, 28 (2), PP.15-19.
Folkman, S., & Moskowitz, J. T. (2004). Coping: Pitfalls and promise. Annual Review of Psychology, 55(3), PP.745-768.
Kakia L.) 2010(Effect of group counseling based on reality therapy on identity crisis in students of guidance schools. J Fundament Mental Health 1:PP.430-437. (Persian).
Kim, G. J. (2008). A SWOT analysis of the field of virtual reality rehabilitation and therapy. Presence, 14(2), PP.119-146.
Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of occupational behavior, 2(2), PP.99-113.
Mousavi Asl, J. (2010). The training effectiveness of group therapy on self-responsibility and student teacher training center of Hazrat Khadija-Zahra University. MA Counseling Thesis, Science and Research Branch of Khuzestan. (Persian).
Parker, P. D., Martin, A. J., Colmar, S., & Liem, G. A. (2012). Teachers’ workplace well-being: Exploring a process model of goal orientation, coping behavior, engagement, and burnout. Teaching and Teacher Education, 28(4), PP.503-513.‏
Siu, O. L., Cooper, C. L., & Phillips, D. R. (2014). Intervention studies on enhancing work well-being, reducing burnout, and improving recovery experiences among Hong Kong health care workers and teachers. International Journal of Stress Management, 21(1),P. 69.‏
Skovholt, T. M., & Trotter-Mathison, M. J. (2014). The resilient practitioner: Burnout prevention and self-care strategies for counselors, therapists, teachers, and health professionals. Routledge.‏
Vafayee Jahan, G. (2012). Compare the effectiveness of group training and upgrading programs to enrich lives and improve the therapeutic index therapeutic Abuse addiction material suppliers.MA psychology Thesis, Ferdowsi University of Mashhad (Persian)
Wegner, R., Berger, P., Poschadel, B., Manuwald, U., & Baur, X. (2011). Burnout hazard in teachers results of a clinical-psychological intervention study. J Occup Med Toxicol, 6(1), P.37.