نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه اصفهان

2 استادیار گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

3 استاد گروه مشاوره دانشگاه اصفهان

4 استاد گروه مشاوره دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه‌ی تاثیر روش‌های مشاوره مسیرشغلی مبتنی بر نظریه شناختی- اجتماعی، سازه‌گرایی و انگیزشی بر اشتیاق مسیرشغلی دانشجویان انجام گردید.
روش: این پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی و دارای طرح پیش، پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه الزهرا در سال تحصیلی 95-94 بودند. به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم جامعه تعداد 361 نفر از دانشجویان پرسشنامه اشتیاق مسیرشغلی را تکمیل کردند. از بین آنها تعداد74 نفر نمره یک انحراف استاندارد پایین تر از میانگین کسب کردند. مرحله دوم 60 نفر از افرادی که داوطلب شرکت در مرحله دوم پژوهش بودند انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش(هر کدام 15) و یک گروه کنترل قرار گرفتند. مشاوره مسیرشغلی مبتنی بر نظریه شناختی- اجتماعی، سازه‌گرایی و انگیزشی در مورد سه گروه آزمایش انجام شد. در پایان چهار گروه دوباره با استفاده از پرسشنامه اشتیاق مسیرشغلی هیرشی (2014) سنجیده شدند.
یافته‌ها: نتایج درون و بین‌آزمودنی حاصل از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و واریانس چندمتغیری نشان دادند که ارائه آموزش بر بهبود میانگین نمرات اشتیاق مسیرشغلی تاثیر داشته است(p < 0/001). نتایج آزمون تعقیبی بیان‌گر آن بود که نمره کل اشتیاق مسیرشغلی در مراحل پس‌آزمون و پیگیری در گروه کنترل به طور معناداری از سه گروه مشاوره مسیرشغلی مبتنی بر رویکرد شناختی- اجتماعی، سازه‌‌گرایی و انگیزشی کمتر بود(p < 0/001).
نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر بیانگر این است که آموزش مشاوره مسیرشغلی مبتنی بر رویکرد شناختی- اجتماعی، سازه‌‌گرایی و انگیزشی بر افزایش اشتیاق مسیرشغلی دانشجویان دختر موثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Career Counseling Method Based on Social-Cognitive Theory, constructive, motivational on Students’ Career Engagement

نویسندگان [English]

  • HAMIDEH AB 1
  • parisa nilforooshasn 2
  • M A 3
  • S H 4

1

2

3

4

چکیده [English]

Aim: the present study was to comparing the effect of career counseling method based on social-cognitive theory, constructive, motivational on students’ career engagement.Methods: this research was quasi experimental study with the pre-test, post-test and follow up as well as control group. The study population consisted of undergraduate students of Alzahra University in 2015-2016 academic years. The stratified sampling method was used to identify and select appropriate sample. Among approximately 6,000 undergraduate students based on the Cochran sample size formula, 361 students were completed Career Engagement Questionnaire (Hirsch, Freund, & Herrmann, 2014). 60 students were selected and randomly assigned into the 3 experimental groups and 1 control (15 pre a group), and were assessed in pre-test, post-test and follow up by Career Engagement scale (CES, 2014).Results: the results of the within and between subjects from analysis of repeated measures and MANOVA revealed that training have a significant effect on enhancement of career engagement (P< 0.01). The post hoc test also revealed that total scores career engagement in post-test and follow up steps in control group were significantly lower than career counseling method based on social-cognitive theory, constructive, motivational.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Career Engagement
  • Career Counseling
  • Social-Cognitive Theory
  • constructive Theory
  • motivational Theory
آرکوویتز، هال.، ویسترا، هنی ا.، میلر، ویلیام آر.، رولنیک، استفن. (2008). مصاحبه انگیزشی در درمان مشکلات روانشناختی. (ترجمه علی نویدیان، محمدرضا عابدی، نورمحمد بخشانی، حمید پورشریفی، 1389). مشهد: انتشارات سخن­گستر؛ زاهدان: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی زاهدان، معاونت تحقیقات وفناوری.
اخوت، مینا. (1392). اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد شناختی- اجتماعی لنت و براون برکاهش خودناتوان‌سازی تحصیلی و شغلی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته‌های فنی دانشگاه‌های آزاد شهر اصفهان. پایان نامۀ کارشناسی ارشد. رشته مشاوره و راهنمایی،  دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد خمینی شهر.
دهقانی فیروزآبادی، سمیره.، قاسمی، حامد.، صفری، سعیده.، ابراهیمی، علی اکبر.، اعتمادی، عذرا.(1392). اثربخشی جلسات گروهی مصاحبه انگیزشی بر ارتقاء عزت نفس و خودکارآمدی زنان معتاد. اعتیاد پژوهی. تابستان،7 (26): 145-158.
سمیعی، فاطمه.، باغبان، ایران.، عابدی، محمدرضا.، حسینیان، سیمین. (1391). نظریه­های مشاوره مسیرشغلی"مسیر تکامل انتخاب شغل". اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان.
شماعی زاده، مرضیه. (1384). بررسی تأثیر مشاوره شغلی شناختی­- اجتماعی بر افزایش خودکارآمدی کارآفرینی دانشجویان دانشگاه اصفهان. پایان نامه­ی کارشناسی ارشد. رشته مشاوره و راهنمایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان. ­
کریمی، سرگل. (1388). بررسی اثربخشی مشاوره شغلی براساس رویکرد شناختی-اجتماعی بندورا بر افزایش باورهای خودکارآمدی جانبازان باشگاه ورزشی شهید مهرانی تهران. پایان نامه­ی کارشناسی ارشد. رشته مشاوره و راهنمایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی. ­
موسوی، مطهره. (1392). بررسی تأثیر مشاوره مسیرشغلی سازه­گرا بر قابلیت استخدام دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان. پایان نامه­ی کارشناسی ارشد. رشته مشاوره و راهنمایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان. ­
نویدیان، علی.، عابدی، محمدرضا.، باغبان، ایران.، فاتحی زاده، مریم.، پورشریفی، حمید. (1389). تأثیر مصاحبه انگیزشی بر تغییرات سبک زندگی مراجعان مبتلا به پرفشاری خون. مجله علوم پزشکی رازی. 17(71): 79–94.
 
Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual review of psychology, 52(1), 1-26.
Greenhaus, J. H., Callanan, G. A., & Godshalk, V. M. (2010). Career management. Thousand Oaks, CA: Sage.
Grier-Reed, T. L., Skaar, N. R., & Conkel-Ziebell, J. L. (2009). Constructivist career development as a paradigm of empowerment for at-risk culturally diverse college students. Journal of Career Development, 35(3), 290-305.
Hirschi, A., Freund, P. A., & Herrmann, A. (2014). The Career Engagement Scale Development and Validation of a Measure of Proactive Career Behaviors. Journal of Career Assessment, 22(4), 575-594.
Hirschi, A., Lee, B., Porfeli, E. J., & Vondracek, F. W. (2013). Proactive motivation and engagement in career behaviors: Investigating direct, mediated, and moderated effects. Journal of Vocational Behavior, 83(1), 31-40.
Miller, W. R., & Rollnick, S. (2004). Talking oneself into change: motivational interviewing, stages of change, and therapeutic process. Journal of Cognitive Psychotherapy, 18(4), 299-308.
Neault, R. A., & Pickerell, D. A. (2011). Career engagement: Bridging career counseling and employee engagement. Journal of Employment Counseling, 48(4), 185-189.
Nilforooshan, P., & Salimi, S. (2016). Career adaptability as a mediator between personality and career engagement. Journal of Vocational Behavior, 94, 1-10.
Prochaska, J. O., DiClemente, C. C., & Norcross, J. C. (1992). In search of how people change: applications to addictive behaviors. American psychologist, 47(9), 1102.
Rogers, M. E., Creed, P. A., & Glendon, A. I. (2008). The role of personality in adolescent career planning and exploration: A social cognitive perspective. Journal of Vocational Behavior, 73(1), 132-142.
Rubak, S., Sandba ek, A., Lauritzen, T., & Christensen, B. (2005). Motivational interviewing: a systematic review and meta-analysis. British Journal of General Practice, 55(513), 305-312.
Savickas, M. L. (2005). “The Theory and Practice of Career Construction.”  Pp. 42-70 in Career Development and Counseling: Putting Theory and Research to Work, edited by S. D. Brown and R. W. Lent.  Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: A multi-sample study. Journal of organizational Behavior, 25(3), 293-315.
Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V., & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness studies, 3(1), 71-92.
Stickland, R. (1996). Career self-management–can we live without it? European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(4), 583-596.
Sullivan, K. R., & Mahalik, J. R. (2000). Increasing Career Self-Efficacy for Women: Evaluating a Group Intervention. Journal of Counseling & Development, 78(1), 54-62.