نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• زهرا طباطبایی جبلی ¹
• علی دلاور ²
• احمد برجعلی ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش دانشگاه علامه طبا طبایی

² عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

شناخت ویژگی های شخصیت وچگونگی بر انگیخته شدن انسان ها در شرایط استرس زای شغلی  وهمچنین پیامد های روانی استرس شغلی از جمله مباحث مطرح در روانشناسی است.تحقیقات بسیاری رابطه متغیرهای شخصیتی با استرس شغلی را بررسی کرده اند. اما گاهی نتایج آن ها نا هماهنگ ومتناقض  هستند. پژوهش فراتحلیلی، مجموعه ای ازفنون نظام دار برای حل تناقض درمورد یافته های حاصل ازتحقیقات مختلف درباره یک موضوع است. براین اساس پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه متغیرهای شخصیتی واسترس شغلی به شیوه فراتحلیل انجام شد.  ابتدا با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی و نیز دانشگاه های شهر تهران نسبت به جمع آوری تمام گزارش های پژوهشی اقدام شد. نهایتا  نتایج106 مطالعه انجام شده بین سال  های 1373-1390 که ملاک ورود به فراتحلیل را داشتند ، تحلیل شدند. شاخص اندازه اثرترکیبی r متغیر های شخصیتی در مدل اثرات ثابت 0.23 و در مدل اثرات تصادفی 0.24 بودکه باتوجه به معیار کوهن اندازه اثر کمی است. اما در بررسی جداگانه، اندازه اثرمتغیرهای جرات ورزی،  اضطراب، فرسودگی شغلی،  کمالگرایی،  مدیریت زمان ، سخت رویی، تاب آوری و  عاطفه مثبت  زیاد بود .  نتایج روش های بررسی تورش انتشار ،  حاکی از عدم تورش انتشار در نمونه فراتحلیل بود . با توجه به ناهمگنی در مطالعات،  تحلیل تعدیل کننده ها صورت گرفت که بیانگر تاثیر تعدیل کنده های نوع شغل،  ابزار اندازه گیری ، روش نمونه گیری و نوع پژوهش بود.  نتایج کلی حاکی از آن است که متغیر های شخصیتی که بر خود فرد وشناخت افراد از خود تاکید دارند نقش تاثیر گذار بیشتری در کاهش استرس شغلی دارند.  بنابراین باید مطالعات بیشتری در این زمینه با در نظر گرفتن متغیر های شغلی وتعدیل کننده های روش شناسی و فردی صورت گیرد.  

کلیدواژه‌ها

• استرس شغلی
• متغیر های شخصیتی
• فراتحلیل

عنوان مقاله [English]

The Meta-Analysis of the relationship between stress job and personality variables

نویسندگان [English]

• zahra tabatabaie jabali ¹
• ali delavar ²
• ahmad borjali ²

چکیده [English]

In recent decades, many studies have examined the relationship between job stress and personality variables. But the results are not consistent and sometimes different results have been reported. Meta-analysis is a systematic technique to solve different resultsin the findings studies about the same topic.Accordingly, the aim of the present research was a meta-analysis of the association between job stress and personality variables.  Data collected from 106 studies conducted from 1993-2013 and was analyzed then the effect sizes were computed.Findings revealed that the combined effect size for fixed model was 0. 23 and   for random model  was 0. 24, which both  were small effect sizes) Cohen, 1988).  Further meta-analysis showed that the Positive affect, anxiety, burnout, perfectionism, time management, hardiness, resiliency, assertiveness variables had significant large positive effects size on job stress.  We checked for Publication bias and heterogeneity of effects.  The results showed no bias but due to heterogeneity of effects, demographic and methodological variables were examined . Findings revealed that sampling, kind of job, kind of studies and Measuring tools could moderate the relationship between job stress and personality variables as the moderator effects.  The overall results suggested that personality variables that emphases on self-understanding have more impact in reducing job stress.  Therefore, a further study in this area is needed. 

کلیدواژه‌ها [English]

• job stress
• Meta-analysis
• personality variables