نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه تبریز

چکیده

تشخیص و درمان مشکلات رفتاری-هیجانی کودکان در سال‌های پیش دبستانی امکان بهبود آن را افزایش می‌دهد. یکی از شایع‌ترین مشکلات رفتاری کودکان خردسال که موجب مراجعه به مراکز بهداشت روانی می‌گردد، پرخاشگری است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی نقاشی درمانی بر کاهش پرخاشگری کودکان پیش‌دبستانی می‌باشد. در این تحقیق از طرح چند خط پایه‌ای تک آزمودنی استفاده شد. در طرح مذکور مشاهده یا اندازه‌گیری را در فواصل زمانی در مورد یک واحد که ممکن است فرد یا گروهی از افراد باشد، به کار برده شد. مرحله اول این طرح (A) که خط پایه و مرحله دوم(B)، مرحله مداخله است. پس از اتمام مرحله مداخله، مرحله پیگیری انجام می‌شود و نتایج مشاهدات این مرحله به‌دنبال مرحله دوم رسم می‌شود. آزمودنی‌های تحقیق حاضر را 5 کودک پرخاشگر از مراکز پیش‌دبستانی تشکیل می‌دادند که آزمودنی‌ها 4 پسر و 1 دختر بودند. در تحلیل داده‌های پژوهش‌، از تحلیل دیداری و ترسیم نمودار استفاده شد. در تحلیل دیداری، تغییرات حاصل از مداخله براساس سطح، روند و تغییرپذیری مشاهدات، بررسی و تفسیر شد. نتایج به دست آمده از میانگین کل کودکان در مرحله خط‌پایه، مداخله، و پیگیری و نیز اندازه اثر مشاهده شده برای کل کودکان و نتایج تحلیل دیداری، نشان داد که نقاشی‌درمانی اثر بالایی بر کاهش پرخاشگری کودکان پیش‌دبستانی داشته است. بنابراین، نقاشی درمانی بر کاهش علایم پرخاشگری کودکان پیش‌دبستانی تأثیر داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A multiple-baseline evaluation of Painting therapy on decreasing Aggression sings of preschool children

نویسندگان [English]

  • shahram vahedi 1
  • n s 2

چکیده [English]

The Early diagnosis and intervention during the preschool years will improve your child’s chances for overcoming his or her behavioral-emotional problems. One of most common problems of behavioral visit that of People to the mental health centers is aggression. This study examined the effectiveness of painting therapy in reducing aggression of preschool children. Thus, a single-subject multiple baseline design was used. In this research, the observed or measured intervals in which a unit may be an individual or group of individuals, was used. The first phase of the project (A) is baseline and second (B) is the intervention phase. After the intervention, the follow-up observations were carried out and the results of the second search step plotted. Subjects of the research were five aggressive children from preschool centers in Tabriz city (4 boys and 1 girl). In the analysis of date charting and visual analysis was used. In the visual analysis, changes resulting from intervention on the level, trend and variability of observations were reviewed and interpreted. The results are the average of all children at baseline, intervention, and follow up and effect size observed for all children and visual analysis of the results showed the painting effect in reducing aggression in preschool children was high. Therefore, painting therapy has an impact on reducing symptoms of preschool aggression.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aggressive
  • art therapy
  • Preschool children
  • painting therapy
  • Multiple-baseline design
انصارحسین، سروین (1391). اثربخشی درمان فراشناختی در کاهش علائم نوجوان مبتلا به اختلال هراس اجتماعی. پایان­نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی.
آناستازی، آنا (1379). روان آزمایی، ترجمه محمدنقی براهنی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
به­پژوه، احمد؛ نوری، فریده (1381). تأثیر نقاشی­درمانی در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه دانش­آموزان عقب­ماندۀ­ذهنی. مجلۀ روان­شناسی و علوم­تربیتی. سال32 ، شمارۀ 2، ص 170 ـ 155.
خوش­کنش، ابوالقاسم (1390). روش­ها و کاربردهای هنردرمانی. دومین کنگره سراسری هنردرمانی در ایران. دانشگاه شهید بهشتی پژوهشکده خانواده مطالعات هنردرمانی. صص30.
رحمانی، جهانبخش و عابدی، محمدرضا (1383). هنجاریابی آزمون ریون رنگی کودکان 5 تا 10 ساله در استان اصفهان، فصلنامه آموزه،  23، 81-86.
شهیم، سیما (1386). پرخاشگری رابطه­ای در کودکان پیش­دبستانی، مجلۀ روان­پزشکی و روان­شناسی بالینی ایران. سال سیزدهم، شمارۀ 3، صص 271 ـ 264.
کرمی، ابوالفضل (1390). روان آزمایی. انتشارات نشر روان سنجی.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس ( 1389). روش­های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، مترجمان جمعی از نویسندگان. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
لندگارتن، هلن (1387). هنردرمانی بالینی. ترجمۀ کیانوش هاشمیان و الهام ابوحمزه، تهران: نشر دانژه.
مددی، نازنین (1379).بررسی تأثیر نقاشی­درمانی در کاهش رفتارهای اختلالهای هیجانی در کودکان عادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، چاپ نشده، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
نژادی کاشانی، غزاله؛ میرزمانی، سیّدمحمود؛ داورمنش، عباس؛ صالحی، مسعود (1389). تأثیر نقاشی بر کاهش پرخاشگری دانش­آموزان دختر عقب­ماندۀ­ذهنی آموزش­پذیر مقطع ابتدایی، ویژه­نامۀ توانبخشی اعصاب کودکان، دورۀ یازدهم، شمارۀ پنجم، شمارۀ مسلسل 45، ص 84 ـ 78.
نصیرزاده، راضیه؛ روشن، رسول (1389). تأثیر قصّه­گویی در کاهش پرخاشگری پسران شش تا هشت­ساله، مجلۀ روان­پزشکی وروان­شناسی بالینی ایران. سال شانزدهم، شمارۀ 2، ص 126 ـ 118.
واحدی، شهرام، فتحی آذر، اسکندر، حسینی نسب، سید داود و مقدم، محمد (1386). بررسی پایایی و روایی مقیاس پرخاشگری پیش دبستانی. مشهد: فصلنامه اصول بهداشت روانی، 37، 15-24.
هربرت، مارتین (1387). روانشناسی بالینی؛ یادگیری­اجتماعی، رشد و رفتار. ترجمۀ مهرداد فیروزبخت، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
 
Allen, P. (2008). Commentary on community-based art studios: Underlying principles. Art Therapy: Journal of the American Art therapy Association, 25(1), 11-13.
Bowers, J.J .(2005). Therapy through art: facilitating treatment of sexyal abuse. Journal of psychosocial Nursing and Mental Health Services, 30, 15- 24.
Eaton, L.G., Doherty, K.L., Rebekah, M & .Widrick, B.A. (2007). A review of research and methods used to establish art therapy as an effective treatment method for traumatized children. The Art in Psychotherapy, 34, 256-262.
Elif Daglioglu H.& Deniz U. (2010). A study on the emotional indicators in 5-6-year-old girls’ and boys’ human figure drawings. Procedia Social and Behavioral Sciences 2:1503–1510.
Friedrich, W.F. (2006). Art therapy and CBT in child abuse trauma. Association for play Therapy, 17(1), 7- 10.
Gower, A, Crick, N. (2011). Baseline autonomic nervous system arousal and physical and relational aggression in preschool: The moderating role of effortful control.International Journal of Psychophysiology, 81 :142–151.
Kratochwill, T. R., Hitchcock, J., Horner, R. H., Levin, J. R., Odom, S. L., Rindskopf, D. M & Shadish, W. R. (2010). Single-case designs technical documentation. Retrieved from What Works Clearinghouse website: http://ies.ed.gov/ncee/wwc/pdf/wwc_scd.pdf.
Leff S.S., & Crick N.R. .(2010) Interventions for Relational Aggression: Innovative Programming and Next Steps in Research and Practice. School Psychol Rev, 39(4): 504-507.
Li HL. Painting therapy for a child with emotional and behavioral disorders. A single case study. Thesis for master of art in art therapy and counseling; 2002, Abstract page.
Mathieson, C.L,. Murray-Close D, Crick, R.N, Woods, F.K., Zimmer-Gembeck, M, Geiger, C.T& Morales, R.J. (2011). Hostile Intent Attributions and Relational Aggression: The Moderating Roles of Emotional Sensitivity, Gender, and Victimization. J Abnorm Child Psychol, 39: 977–987.
Meyer, C. D., Bender, B., Metzl, E. & Diaz, K. (2011). Psychotropic Medication and Art Therapy: Overview of Literature and Clinical Considerations. The Arts in Psychotherapy, 38,29-35.
Murphy, J. (2004). Art therapy with sexually abused children and young people, International Journal of Art therapy, 3(1):10 -16.
Nissimov – Nahum, E. (2009). Use of a Drawing Task to Study Art Therapists Personal Experiences in Treating Aggressive Children. The Arts in Psychotherapy, 36, 140-147.
Ogles, B. M., Lunner, K. M., & Bonesteel, K. (2001). Clinical significance: History, application and current practice. Clinical Review, 21, 421-446.
Parker, R.I., Hagan-Burke, S., & Vannest, K. J. (2007). Percent of all non-overlapping data PAND: An alternative to PND. Journal of Special Education, 40, 194-204.
Pellegrini, D.A., Bohn-Gettler C., Dupuis D., Hickey M., Roseth C., Solberg D.) 2011). An empirical examination of sex differences in scoring preschool children’s aggression. Journal of Experimental Child Psychology, 109: 232–238.
Pifalo, T. (2002). Art therapy with sexually abused children. Journal of the American Art therapy Association, 19(4), 12- 22.
Rastle M.A. Individual art therapy counseling with at-risk children in school setting. Thesis for master of art in art therapy and counseling. USA. Ursuline college; 2008, Abstract page.
 
Slayton, S.C. (2012). Building Community as Social Action: An Art Therapy Group with Adolescent Males. The Art in Psychotherapy, 39)3(:179-185.
Smeijsters, H, &   Kil, J, & Kurstjens, H, &  Welten, J, & Willemars, G(2011). Arts therapies for young offenders in secure care—A practice-based. The Arts in Psychotherapy. 38 41–51.
Warson, E. (2012). Healing Pathways: Art Therapy for American Indian Cancer Survivors. Springer Science Business Media, 1,47-56.