نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
چکیده
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مثبتنگری بر افزایش کیفیت زندگی با تأکید بر قرآن و آموزههای اسلامی در کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان بود. این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی همراه با گروه آزمایش و گواه بود. روش نمونهگیری ابتدا کل جامعه آماری به تعداد 300 نفر پرسشنامه‌ی کیفیت زندگی 36-sf را تکمیل کردند و شرکت‌کنندگانی که پایینترین نمره را اخذ کردند تعداد 50 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. به گروه آزمایش هشت جلسهی نود دقیقهای به صورت هفتگی، آموزش مثبتنگری با تأکید بر قرآن و آموزههای دینی ارائه گردید. در پایان آموزش، از هر دو گروه خواسته شد پرسشنامه مذکور را دوباره تکمیل نمایند. در مرحلهی بعد، پس از سه ماه آزمون پیگیری برای سنجش ماندگاری آموزشهای داده شده اجرا گردید. برای تحلیل دادهها علاوه بر استفاده از آمار توصیفی از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری (MANCOVA) و تحلیل کوواریانس تک‌متغیری (ANCOVA) استفاده شد. نتایج آزمون‌های تجزیه و تحلیل کواریانس چندمتغیری و تک‌متغیری نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین دو گروه در افزایش کیفیت زندگی در مرحله پسآزمون وجود دارد. و در مرحلهی پیگیری نیز ثبات داشته است. نتایج نشان میدهد که آموزش گروهی مثبتنگری با تأکید بر قرآن و آموزههای اسلامی باعث افزایش تمامی زیر مقیاسهای کیفیت زندگی در گروه آزمایش شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Effectiveness of Positivism Training on Enhancement of Quality of life With Emphasis on Qur'an and Islamic Issues.
نویسندگان [English]
- ali farnam
- mohammad hamidi
آقایوسفی، علیرضا؛ شقاقی، فرهاد؛ دهستانی؛ مهدی و برقیایرانی، زیبا (1391). ارتباط کیفیت زندگی و سرمایه روان شناختی با ادراک بیماری در مبتلایان به ام اس. روان شناسی و سلامت، 1 (1)، 15-1.
ابن ابی جمهور احسائی، محمد (بیتا). عوالی اللئالی. قم: مطعبه سیدالشهداء.
احمدپور، مژگان(1390). شیوههای تربیتی والدین و ارتباط آن در رشد اجتماعی کودکان پیش دبستانی. سیاستروز.64170 بازیابی شده در19اردیبهشت1390. http://siasatrooz.ir/vdchvzn-23nk qdft2.html
باباپورخیرالدین، جلیل؛ رسول زاده طباطبایی، کاظم؛ اژهای، جواد و فتحیآشتیانی، علی (1382). بررسی رابطه بین شیوههای حل مسأله و سلامت روانشناختی دانشجویان. روانشناسی، 7 (1)، 16-3.
بلقانآبادی، مصطفی؛ حسنآبادی، حسین و اصغرینکاح، سید محسن (1390). تاثیر زوج درمانی مثبتنگر بر امیدواری مادران کودکان با نیازهای ویژه. یافتههای نو در روانشناسی، 7، 121-113.
پاکزادیان، سید محمد (1387). رشد اجتماعی نوجوانان. بازیابی شده در10 اسفند1393. http://www.pakzadian . com/print_show.php? id=433
پناهیان، علیرضا(1391). توجه قرآن کریم به کیفیت سبک زندگی انسان‌ها، خبرگزاری فارس، حوزه آیین و اندیشه، دانشگاه تهران، بازیابی شده در30/8/1391 از http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13910830000446
پیل وینسنت، نورمن (1998). نتایجشگفتانگیز تفکر مثبت. ترجمه: امیر بهنام .(۱۳۸۸). تهران: انتشارات نسل نواندیش
تمیمیآمدی، عبدالواحد (540 ق). غررالحکم و دررالکلم. ترجمه: سید هاشم رسولیمحلاتی(1308). چاپ اول، تهران : نشر دفتر فرهنگ.
حرّعاملی، محمدبن حسین(1416). تفصیل وسائل الشیعهالی تحصیل مسائل الشریعه. بیروت: مؤسسه آل البیت(ع).
- خدایاری فرد، محمد(1379). کاربرد مثبت نگری در روان درمانگری با تاکید بر دیدگاه اسلامی. مجله روان شناسی و علوم تربیتی، سال پنجم، شماره یک، صفحات140-164.
خدایاریفرد، محمد وغباری بناب، باقر(1391). ساخت و بررسی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس مثبت نگری. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
خدایاریفرد، محمد؛ سهرابی، فرامرز؛ شکوهی یکتا، محسن؛ غباری بناب، باقر؛ به پژوه، احمد؛ فقیهی، علینقی؛ اکبری زردخانه، سعید و عابدینی، یاسمن (1386). روان درمانگری و توانبخشی زندانیان و بررسی اثربخشی آن در زندان رجایی شهر. مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، 12، 23-45.
خسروپور، فرشید و ساردوئی، غلامرضا (1380). بررسی تأثیر ارزشهای مذهبی در طول مدت درمان بیماران مبتلا به افسردگی. مجموعه چکیده مقالات همایش نقش دین در بهداشت روان. تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
زینیوند، مریم؛کاظمی، فرنگیس و سلیمی، حسین (1393). بررسی آموزش تفکر مثبت و خوش بینی بر سلامت روان والدین کودکان سرطانی بیمارستان محک تهران. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی. 5 (19)، 50-34.
سیدرضی، محمد (406). نهج‌البلاغه. ترجمه: سیدجعفر شهیدی (1368). چاپ هشتم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
طباطبایی، سید محمد حسین (1374). المیزان فی تفسیرالقرآن. ترجمه: سید محمد باقر موسوی همدانی (1374)، تهران: محمدی.
عباس‌زاده، فاطمه؛ باقری، اعظم و مهران، ناهید (1388). ابعاد مختلف کیفیت زندگی در زنان باردار. فصلنامه پایش، 9 (1)، 75-69.
علیبیک، فتانه؛ احمدی، سید احمد؛ فرحبخش، کیومرث؛ عابدی، احمد و علیبیک، مرتضی (1390). تاثیرآموزش خوشبینی برکیفیت زندگی دانشجویان دختر مقیم خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله آموزش در علوم پزشکی، شماره 12/9 ، 709-720.
علمی، قربان (1380). نقش دین و اعتقادات دینی در بهداشت روان، مجموعه چکیده مقالات همایش نقش دین در بهداشت روان. تهران، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
فریش، مایکل بی.(2006). روان درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی. ترجمه: اکرم خمسه (1389). جلد اول و دوم، تهران انشارات ارجمند و نسل فردا.
قمی، عباس (1319). مفاتیح الجنان. ترجمه: سیدفضل الله میرشفیعی خوانساری (1390). چاپ سوم، تهران انتشارات اسوه.
کار، آلان (1957). روانشناسیمثبت: علم شادمانی و نیرومندیهای انسان، ترجمه: حسن‌پاشا شریفی و جعفر نجفیزند و باقر ثنایی(1391). چاپ سوم، تهران: انتشارات سخن.
کاویانی، محمد و پناهی، علی احمد (1393). مفاهیم روانشناختی در قرآن. چاپ اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
لیمن، آوریل و مکماهن، گلادیانا (1952). روانشناسی مثبت. ترجمه: فریبا مقدم (1393). چاپ دوم، تهران: انتشارات آوند دانش.
محمدی، سیدکاظم و دشتی، محمد(1369). المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه. چاپ دوم، قم: انتشارات امام علی(ع).
مگیار- موئی، جینا ال. (2009). فنون روانشناسی مثبتگرا. ترجمه: فریده براتیسده(1391). چاپ اول، تهران : انتشارات رشد.
منتظری، علی؛گشتاسبی،آزیتا و وحدانی‌نیا، مریم سادات (1384). ترجمه، تعیین پایایی و روایی گونه فارسی استاندارد36-sf . پایش، 5 ، 56-49.
نوری، نجیب‌الله و سقای بیریا، ناصر (1388). بررسی رابطه بین خوش بینی سرشتی و خوش بینی از دیدگاه اسلام با رضایت مندی از زندگی. روانشناسی و دین، 7: 67-29.
نیکمنش، زهرا و زندوکیل، مریم (1394). تأثیر آموزش مثبت نگری بر کیفیت زندگی، افسردگی، اضطراب و استرس بزهکاران نوجوان. پژوهش نامه روانشناسی مثبت، سال اول، شماره دوم، صفحات64-53
Duggleby WD, Degner L, Williams A,Wright K, Cooper D, Popkin D, et al. (2007). Living with hope: initial evaluation of apsychosocial hope intervention for older palliative home care patients. Journal Pain Symptom Manage. 33(7): 247-257.
Dukworth, A. L; Steen, T. A & Seligman, M. E. P.(2005). Positive Psychology in Clinical Practice. Annual Review of Clinical Psychology, 1(1), 629-651.
Hagerty, M. R; Cummins, R. A; Ferriss, A. L; Land, K; Michalos, A. C; Peterson, M; Sharpe, A; Sirgy, J & Vogel, J.(2001) “Quality of life indexes for national policy: Review and agenda for research”, Social Indicators Research, 55, 1, 1-96.
Liu, L.(2006). Quality of life as a social representation in China: A qualitative study. Social Indicators Research, 75, 217 - 240.
Malkina, I. G & Pykh,Y.Q. A.(2008). Quality-of-life indicators at different scales:heoretical background. Ecological Indicators, 8, 854-862.
Muldoon M.F; Barger S.D & Flory J.D, Manuck S.B.(1998).What are quality of life measurements measuring? British Medical Journal; 316: 542.
Phillips, D.(2000). Quality of life concept policy and practice. London: rputledge.
Seligman MEP.(1998). Learned Optimism: How to Change Your Mind and Your Life. New York: Free Press.
Snyder, C. R., Lopez, S.J. (2007). Positive psychology: the scientific and practical explorations of human strengths. New York: Sage publication Inc.
Sumi ,K.(1997). Optimism,social support, stress, and physical and psychological well-being in Japanese women. Psychological Reports; 81(1): 299-306.
Taft, CT;Schumm, J& Orazem RJ.(2010). Examining the link between posttraumatic stress disorder symptoms and dating aggression perpetration. Violence and Victims ,25(4), 456-69.
Taylor S.E, Kemeny M.E, Reed G.M, Bower J.E, Gruenewald T.L. (2000) Psychological resources positive illusions health. American Psychologist, 55(1): 99-109.
Ware J. E & Sherbourne C.D.(1992). Conceptual framework and item selection The MOS 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36). Medical Care, 30:473-483.
)