نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره توان بخشی دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی درمان مرور زندگی بر اضطراب مرگ و رضایت از زندگی زنان سالمند شهر تهران برگزار شد. پژوهش از نوع مطالعات نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان زن ساکن آسایشگاه‌های شهر تهران در اردیبهشت و خرداد ماه سال 94 بود. از بین آسایشگاه‌های موجود در شهر تهران، آسایشگاه مهر گل به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شد. پس از اجرای آزمون (اضطراب مرگ(داس) (1970) و رضایت از زندگی داینر، آمونز، لارسن و گریفین (1985)) بر 57 نفر از سالمندان زن آسایشگاه، 30 نفر از کسانی که در آزمون اضطراب مرگ نمرۀ بالاتر از 7 و در رضایت از زندگی نمره پایین گرفته بودند، به‌طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. برای گروه آزمایش 8 جلسه گروه درمانی مرور زندگی بر اساس طرح درمانی پژوهش اجرا شد. پس از اتمام جلسات درمانی، پس‌آزمون اضطراب مرگ و رضایت از زندگی برای هر دو گروه اجرا شد و نتایج با آزمون تحلیل کواریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس تک‌متغیری بین دو گروه بر روی نمرات تعدیل شدۀ متغیر اضطراب مرگ 87.39=(27/1)F و سطح معناداری 001/0 تفاوت معناداری را بین دو گروه  با 99 در صد اطمینان نشان داد (01.0>P). نتیجه گرفته می‌شود درمان مرور زندگی در کاهش اضطراب مرگ سالمندان زن مؤثر بوده است. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس تک‌متغیری بین دو گروه بر روی نمرات تعدیل شدۀ متغیر رضایت از زندگی با 54.44= (27/1 F( و سطح معناداری 001/0 تفاوت معناداری را بین دو گروه  با 99 درصد اطمینان نشان داد (01.0>P). نتیجه گرفته می‌شود درمان مرور زندگی در افزایش رضایت از زندگی سالمندان زن مؤثر بوده است. بنابراین برای افزایش سطح رضایت از زندگی و کاهش اضطراب مرگ، به‌ویژه در مراکز سالمندان می‌توان از درمان‌های گروهی مرور زندگی بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

effectiveness of life review therapy on death anxiety and life satisfaction of old women of Tehran

نویسندگان [English]

  • kobra dehghan 1
  • asieh shariatmadar 2
  • atoosa kalantar hormozi 2
اسدورو، لستر. (2008). روان شناسی(چاپ پنجم).  (ترجمه جهانبخش صادقی،1393). تهران: سمت.
اسماعیلی، معصومه. (1389). مطالعه اثربخشی درمان مرور زندگی با تاکید بر اصول هستی شناسی اسلامی بر کاهش نشانگان اختلال استرس پس از سانحه. فرهنگ مشاوره و راهنمایی. 2، 20-1.
برک، لورا.ای. (2001). روان شناسی رشد ( جلد دوم). ( ترجمه یحیی سید محمدی، 1387). تهران: ارسباران.
پاشا، غلامرضا، صفرزاده، سحر، و مشاک، رویا. (1386). مقایسه سلامت عمومی و حمایت اجتماعی بین سالمندان ساکن خانه سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده. فصلنامه خانواده پژوهی. 3، 504-503.
پروچاسکا، جیمز، و نورکراس، جان. (2007). نظریه‌های روان درمانی. (ترجمه یحیی سید محمدی، 1391). تهران: روان.
پروین، لارنس. (2000). روان‌شناسی شخصیت: نظریه و تحقیق( چاپ دوم). ( ترجمه پروین کدیور و محمد جعفر جوادی 1381). تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
پور سردار، فیض الله؛ عباس پور، ذبیح الله؛ عبدی زرین، سهراب؛ سنگری، علی اکبر. (1391). تاثیر تاب آوری بر سلامت روانی و رضایت از زندگی، یک الگوی روان شناختی از بهزیستی. فصلنامه یافته، (14) 1، 89-81.
تقدسی, محسن، و فهیمی فر، آمنه. (1393).تاثیر درمان مرور زندگی با رویکرد معنوی بر کیفیت زندگی در بین بیماران مبتلا به سرطان. دو ماه نامه علمی پژوهشی فیض، (2) 18، 144-135.
رجبی، غلامرضا، و بحرانی، محمود. (1380). تحلیل عاملی سوالهای مقیاس اضطراب مرگ. مجله روانشناسی، 20، 344- 331.
سروندیان، نگین، و حسن پور، ندین . (1382). مقایسه احساس تنهایی و ترس از مرگ در زنان و مردان سالمند برای سالمندان شهرستان اهواز 1382-1381. پایان نامه کارشناسی روان شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
سهرابی، محمد باقر ، ذوالفقاری، پونه ، مهدی زاده، فرزانه ، آقایان، محمد، قاسمیان، مجتبی و شریعتی، زهرا. (1387). بررسی مقایسه ای وضعیت شناختی و افسردگی سالمندان مقیم سزای سالمندان و ساکن منزل شخصی. فصلنامه دانش و تندرستی. 27، 32-28.
شولتز، دوان، شولتز، سیدنی آلن. (2013). روانشناسی شخصیت( چاپ 26). ( ترجمه ی یحیی سید محمدی، 1392). تهران: رشد.
علیزاده فرد، سوسن. (1391). تاثیر روش درمان گروهی مرور زندگی در سالمندان مبتلا به درد مزمن. مجله سالمندی ایران، (25) 7، 67-60.
علیا نسب، سید حسن ( 1389). بررسی رابطه دین داری و اضطراب مرگ در بین دانشجویان و طلاب ضهر قم. مجله روانشناسی و دین، 1، 68-55.
کریمی، مریم. (1387). اثربخشی درمان مرور زندگی در مرحله یکپارچه سازی با تاکید بر نظریه اریکسون بر میزان افسردگی زنان سالمند یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
کرین، ویلیامز. ( 2013). نظریه های رشد، مفاهیم و کاربردها(چاپ نهم). ( ترجمه ی غلامرضا خوی نژاد و علیرضا رجایی، 1392). تهران: رشد.
لطف آبادی، حسین. (1379). روان شناسی رشد(2) نوجوانی، جوانی و بزرگسالی( چاپ دوم). تهران: سمت.
موزیری، عباس؛ بهمنی، بهمن؛ نظری، علی محمد؛ و بیگلریان، اکبر. (1392). اثربخشی گروه درمانی وجودی بر اضطراب مرگ در سالمندان. پژوهش های مشاوره،43, 150-136.
میراب زاده اردکانی، آرش. (1387). سالمندی بهنجار، مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین المللی سالمندی در ایران، مسائل روان شناختی، ورزش و تغذیه در سالمند ( جلد سی). تهران: گروه بانوان نیکوکار.
یالوم، اروین. (2002). روان درمانی اگزیستانسیال. (ترجمه سپیده حبیب، 1390 ). تهران: نی.
 
Butler, R., Erikson, E. (1963). Relationships Among an Older Adults life Review, Ego Integrity، and Death Anxiety. International Psychogeriatrics, 4(4), 267-277.
Butler، R. (1963). The life review: an interpretation of reminiscence in the aged.Psychiatry. 26، 65- 76.
Butler، R. (1974). Successful aging and the role of the life review. J AM Geriatr S.O C.22،  529- 535.
Bohlmeijer, E.S.,& Filip, C.P. (2003). Effects of reminiscence and lifereview on late depression: A meta analysis. International Journal of Ggeriatric Psychiatry, 18(12), 1088-1094.
Chiang K. J، Chu H، Chang H.J، Chung M. H، Chen C. H، Chiou H. Y، Chou K. R. (2009). The effects of reminiscence therapu on psychological well- being، depression and lineliness among the institutionalized aged. International Journal of Geriatric psychiatry،25(4): 380-8.
Clayton، v.(1975). Ericksons theory of human development as it apples to the ged.Human Development. 18، 119- 128.
Cohen، AB.، Pierce، JD.، Chambers، J.(2005). Meade religiosity، belief in the after life، death anxiety and life satisfaction in young Catholics and Protestans. JJRP. 39، 307-324.
Dinner, E., Oishi, S., Lucas, R.E. (2003). Personality, Culture and subjective well being,Emotional andcognitive evaluations of life annul review of psychology.
Diener, E. D., Emmons, R., Larsen, R.,& Griffin, S. (1985). The Satisfaction With Life Scale. Journal of personality Assesment, 1, 71-75.
Erlen, J.A., Mellors, M.P., Sereika, S.M.,  Cook, C. (2001).The use of life review to enhance uality of life of people living whth AIDS: A feasibility study. Quality of life research, 19, 453-464.
Extremera, N., A. Duran. (2009). “The moderating effect of trait meta – mood perceived strss on life satisfaction.” Personality and Individual Differences, 47(2), 116-121.
Haber, D. (2006). Life review: Implementation. Theory, research, and therapy. International Journal of aging and Human Development, 63(2), 153-171.
Haight، B.،  Mchel، y.، and Hendrix، S.(2009). The extended effect of the life review in nursing home residents. Internasional Sournal af Aging and Human Development. 50، 151- 168.
Haight، B.،  Mchel، y.، and Hendrix، S.(2008). Life review: preventing despair in newly relocated nursing home residents short- time and long- time effectives.International Journal af Aging and human Development. 47، 119- 142.
Haight، B.K.، Webster.J.D. (1995). The artan science of reminiscence wash ington. D.C.: Taylor & Francis.
Hirsch، C.R.،  and Mouratoglou، V.M.(1999). Life review of an adults with memory Difficutties. International Journal of Geriatris psychiatry.14،  261-265.
Holland، D.S. (1997). The effect of life review on ego despair in the geriatric population: A case study.  united states: UMI.
Kastenbaum، R.)2005(.The psychology of death(3 re). New York: springer.
Lacy, S.D. (2002). Facilitating life review of the terminally ill: perceptations of the experience.Dissertation AbstractsInternational, 63(04-A), 12-25.
Maltbay، J.، Mccutcheon، LE.، Gillet، R.، Houran، g.، and Ashe، D.D. (2004). Prsonality and coping: A contex for examiming celebrity worship and mental health. British Journal of Psychology. 95، 411-428.
Mastel- smity، B.A.، farlane، J.، Sierpina، M.، Malecha، A.، Hail،B.(2007). Improving depressaion symptoms in community- dwelling older adnlts a psychological intervention using life review and writing. Journal of Geront o Logical Nursing.56،146- 150.
Mearcher، A.(2009). Life review technique in the treatment of PTSD in the patients: Rational and three single case studies. Journal of Clinical Neuropsychology. 8، 236-249.
Melendez، J.C، J.M. Tomas، l.(2009). Psychological and Physical dimensions explaining life satisfaction among the elderly: A Structuralmodel examination”Archives of Gerontology and Geriatrics 48، 291-295.
Meyers، D. (2000). The friends،  funds، and faith of happy people. American Psychology. 55، 56- 67.
Mollaoglu، M. ، O. Tuncacy،. ( 2010). Mobility disability and life satisfaction in elderly people. Archives of Gerontology and Geriatrics،51، 115-119.
pickrel, J. ( 1989). Tell me your story: using life review in counseling the terminaly ill. Death Study, 13, 127-135.
 
Suhail، K.B.، Akrams، M.S. (2002). Correlats of deaty anxiety in pakistan. Death Studies، 26(1)، 39-50.
Taft، L.L.،  Nehrke، M. (1990). Reminiscence، life review،  and ego integrity in nursing home residents. International Journal of aging and human Develompent. 30،  189- 196.
Templer، D.L. (1970). The construction and validation of a death anxiety scale.Journal of General Psycology. 82، 165-177.
Vanderkift، G.K. (2001). Breaking bad news. A M fam physicin. 64،  197- 198.
Watt، l.، Cappeliez، p. (2010). Integrative and instrument reminiscence therapies for anxiety in adults: intervevtion strategies and treatment effevtiveness. Aging & mental Health. 4، 166-183.
Weiss،  J.(2010). Acamparison of cognitive group therapy to life review group therapy with adults. Dessrrtation abstract، West، Virjinia university،  Moranton, West Virginia.
Wilson, L.A. ( 2006). A comparison of the effects of reminiscence therapy and transmissive reminiscence therapy on levels of depression in nursing home residents. USA: proQuest Information and Learning compony.