نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• رضا فرضی ¹
• فاطمه فیاض ²
• مائده سادات ثابت‌قلم فرد ¹

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره خانواده دانشگاه تهران

² استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهرا

چکیده

اختلال افسردگی اساسی، یکی از چالش‌های مهم در حیطه سلامت روان محسوب می‌شود.. هدف پژوهش حاضر بررسی کیفی نقش رواندرمانی مبتنی بر قرآن کریم بر روند بهبودی افسردگی در یک نمونه افسرده بود. روش پژوهش، کیفی از نوع «مطالعه موردی» و بر اساس طرح خط پایه -مداخله-پیگیری بود. مورد انتخاب‌شده خانم 60 ساله‌ی متأهل ساکن تهران، دارای تحصیلات لیسانس و خانه‌دار بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند از جامعه آماری زنان دارای تشخیص اختلال افسردگی اساسی ساکن شهر تهران در سال 1402، در دامنه‌ی سنی 19-60 سال انتخاب شد و طی 10 جلسه، تحت فرایند درمان افسردگی با رویکرد قرآنی قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل مصاحبه بالینی ساختاریافته تشخیصی (SCID)، پرسشنامه افسردگی بک (BDI-II) و مقیاس افسردگی مبتنی بر قرآن بود؛ نمرات فرد در مقیاس‌های مذکور در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک‌ماهه، مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد نمرات فرد در مقیاس افسردگی بک و مقیاس قرآنی در مرحله پس‌آزمون به نسبت پیش‌آزمون کاهش قابل‌توجهی داشته و پس از پیگیری یک‌ماهه نیز اثرات درمان حفظ شده بود. در مجموع نتایج حاکی از آن بود که روان‌درمانی مبتنی بر رویکرد قرآنی در کاهش علائم ناشی از اختلال افسردگی و بهبود این اختلال مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

• درمان‌های معنوی-مذهبی
• رواندرمانی مبتنی بر قرآن
• مداخله
• مطالعه موردی

موضوعات

• روان درمانی

عنوان مقاله [English]

The role of psychotherapy with a Quranic approach to improving women's depression: A Case Study

نویسندگان [English]

• REZA FARZI ¹
• Fatemeh Fayyaz ²
• Maedeh sadat Sabetghalam Fard ¹

¹ -

² PhD, Department of Psychology, Women Research Center, Alzahra University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Major depressive disorder is one of the significant challenges in the field of mental health. The present study aimed to qualitatively examine the role of psychotherapy based on the Holy Qur’an in the recovery process of depression in a depressed individual. This qualitative research employed a case study design using a baseline–intervention–follow-up framework. The selected case was a 60-year-old married woman living in Tehran with a bachelor’s degree and working as a homemaker. She was purposefully chosen from a population of women aged 19–60 diagnosed with major depressive disorder in Tehran in 2023. The participant received ten sessions of Qur’an-based psychotherapy for depression. Research instruments included the Structured Clinical Interview for DSM Disorders (SCID), the Beck Depression Inventory-II (BDI-II), and a Qur’an-based Depression Scale. Scores on these measures were assessed at three time points: pre-test, post-test, and one-month follow-up. The findings indicated a significant reduction in the participant’s scores on both the BDI-II and the Qur’an-based scale at post-test compared to pre-test, with treatment effects maintained at the one-month follow-up. Overall, the results suggest that Qur’an-based psychotherapy was effective in reducing depressive symptoms and improving major depressive disorder in this case.

کلیدواژه‌ها [English]

• Clinical Depression
• Spiritual-religious therapies
• Quranic-based psychotherapy
• Intervention
• Single-case study