ابن شعبه الحرّانی، حسن بن علی (1404 ق). تحف العقول: تحقیق علی‌اکبر الغفاری، الطبع الثانی، قم: الجامعه المدرسین.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414 ق). لسان العرب، الطبع الثالث، بیروت: دار صادر.
ابوطالبی، مهدی (1389). «جایگاه عقل در فلسفه سیاسی و نقش آن در نظام سیاسی»، معرفت سیاسی، شماره 4، 140-121.
ازدى، عبدالله بن محمد (1387 ش). کتاب الماء، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران-موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، چاپ اول.
ازهرى، محمد بن احمد (1421 ق). تهذیب اللغة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
اسعدی، سمانه (1391). «بررسی تحول تفکر انتزاعی و خردمندی از دوره نوجوانی تا سالمندی در شهر اصفهان»، رساله دکتری رشته روانشناسی، دانشگاه اصفهان: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
بداشتی، علی‌الله (1383). «انسان‌شناسی شناخت عقل در پرتو عقل و نقل»، پژوهشهای فلسفی-کلامی، شماره 1، 42-17.
برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371 ق). المحاسن، تحقیق جلال‌الدین محدث، الطبع الثانی، قم: دار الکتب الإسلامیة.
برنجکار، رضا (1374). «ماهیت عقل و تعارض عقل و وحی» نقد و نظر، شماره 3 و 4، 204-184.
بیات، علی (1399). تدوین مدل مفهومی خرد و فرآیند خردورزی بر اساس منابع اسلامی، پایان‌نامه ارشد رشته روانشناسی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. ص 286.
بیات، علی؛ رفیعی هنر، حمید؛ و جهانگیرزاده، محمدرضا (1401 الف). «مفهوم‌شناسی خرد در روانشناسی و تناظرشناسی مفاهیم آن در منابع اسلامی». روانشناسی و دین. 15(3)، 46-27.
بیات، علی؛ رفیعی هنر، حمید؛ و جهانگیرزاده، محمدرضا (1401 ب). «تدوین مدل مفهومی خرد بر اساس منابع اسلامی: تحلیل داده بنیاد». مطالعات اسلام و روانشناسی. 16(31)، 36-7.
دلفان بیرانوند، آرزو؛ نوقابی، رسول (1394). «ویژگیهای خردمندان در تفکر دینی در مقایسه با نظریههای روانشناسی خرد: یک مطالعه تطبیقی»، دومین کنفرانس بینالمللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، دانشگاه تربت‌حیدریه، مشهد.
پدرامنیا، سوده؛ یوسفی، زهرا (1397) «رابطه ابعاد خردمندی و راهبردهای مهار فکر مادران با علائم اختلالات رفتاری دختران»، فصلنامه سلامت کودک، 5(2)، 141-131.
پسندیده، عباس (1388). اخلاق پژوهی حدیثی، تهران: سمت.
تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد (1366). تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، تصحیح مصطفی درایتی، قم: دار الکتاب الاسلامی.
جهانگیرزاده، محمدرضا (1396). مؤلفههای خودنظم‌جویی اسلامی و برنامه زوج‌درمانی مبتنی بر خودنظم‌دهی با رویکرد اسلامی، رساله دکتری رشته روانشناسی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. ص 326.
چراغی، فرشته؛ کدیور، پروین؛ عسگری، علی؛ فرزاد، ولیاله (1394). «مفهوم خرد بر پایه دو رویکرد نظری متفاوت: یک همبستگی بنیادی»، فصلنامه تازههای علوم شناختی، 17(3)، 54-47.
خزاز رازى، على بن محمد (1401 ق). کفایة الأثر فی النصّ على الأئمة الإثنی عشر، تحقیق عبد اللطیف الحسینى الکوهکمرى، قم: بیدار.
خلج، فائزه؛ کریمی، فریبا؛ و شاهرودی، محمدرضا (1401). «الگوی خردورزی مدیران آموزش عالی در تفسیر المیزان». قرآن و علم، 16(31)، 381-354.
دستا، مهدی؛ شکری، امید؛ پاکدامن، شهلا؛ و فتح‌آبادی، جلیل (1399). «مفهوم خرد درجامعه ایران». فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 13(3)، 62-33.
دیلمی، حسن بن محمد (1412 ق). إرشاد القلوب إلى الصواب (للدیلمی)، قم: الشریف الرضی.
ذبیحیحصاری، نرجس؛ چاجی، محمدرضا؛ مقدم، علیزارع (1396). «رابطه خردمندی با بهزیستی روانشناختی و سرزندگی تحصیلی در دانشآموزان»، پژوهشهای تربیتی، شماره 35، 35-21.
رفیعی‌هنر، حمید (1397). الگوی درمانی خود-نظم‌جویی برای افسردگی بر اساس منابع اسلامی: تدوین مدل مفهومی و طرح‌نمای درمان و مطالعه امکان‌سنجی و نتایج اوّلیه آن، رساله دکتری رشته روانشناسی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. ص 334.
زبیدى، محمد بن محمد (1414 ق). تاج العروس من جواهر القاموس، 20 جلد، بیروت: دار الفکر.
سبحانی، نارین؛ عباسی‌فر، حدیث؛ شفیعی، یاسمن؛ علی‌پور، فرزانه؛ فرخ بلاغی، فاطمه؛ جعفری کلیبر، فاطمه (1402). «جایگاه خرد و خردورزی در شاهنامه فردوسی». دستاوردهای نوین در مطالعات اسلامی، 6(60)، 25-34.
سماواتیان، حسین؛ کلانتری، مهرداد؛ اصلی‌پور، عادله؛ عابدی، احمد (1400). اثربخشی درمان شناختی رفتاری والد-کودک بر مشکلات رفتاری هیجانی کودکان سوگ. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 12(47)، 47-96.
شجاعی، محمدصادق (1388). درآمدی بر روانشناسی تنظیم رفتار با رویکرد اسلامی، قم: دارالحدیث.
شریف الرضی، محمد بن حسین (1414). نهج البلاغه (للصبحی صالح): تحقیق و تصحیح فیض الاسلام، قم: هجرت.
شوقی، بهزاد؛ رباط میلی، سمیه؛ نصراللهی، بیتا (1401). «اثربخشی آموزش خرد بر سرمایه روانشناختی و سلامت معنوی دانش آموزش دوره دوم مقطع متوسطه شهر تهران». روانشناسی تربیتی، 18(64)، 221-199.
صدوق، محمد بن علی ابن بابویه (1362). الخصال، تحقیق علی اکبر الغفاری، قم: الجامعه المدرسین.
___________________________،(1403 ق). معانی الأخبار: تحقیق علی اکبر الغفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طباطبایی، سید محمد کاظم (1390). منطق فهم حدیث، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
طوسى، محمد بن الحسن (1414 ق). الأمالی (للطوسی)، قم: دار الثقافة.
عسکرى، حسن بن عبدالله (1400 ق). الفروق فى اللغة، بیروت: دار الافاق الجدیدة.
فتحی آشتیانی، علی؛ محمدی، بهاره؛ و فتحی آشتیانی، مینا (1395). آزمون‌های روانشناختی، جلد 2، تهران: بعثت.
فیومى، احمد بن محمد (1414 ق). المصباح المنیر فى غریب الشرح الکبیر للرافعى، الطبع الثانی، قم: موسسه دار الهجرة.
قره داغی، علی (1401). مدلسازی معادله ساختاری تعیین‌گرهای خردمندی بر اساس ادراک از والدگری پدر با نقش میانجی قدرت ایگو در دانشجویان. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 13(49)، 193-218.
قمی، علی بن ابراهیم (1404 ق). تفسیر القمی: تحقیق طیب موسوی جزائری، الطبع الثالث، قم: دار الکتاب.
کردنوقابی، رسول (1395)، روانشناسی خرد، تهران: ارجمند.
کردنوقابی، رسول؛ دلفان بیرانوند، آرزو (1395). «نظریههای ضمنی خرد در ایران: بررسی پدیدار شناسی»، پژوهشنامه روانشناسی اسلامی، 2(3)، 105-78.
کردنوقابی، رسول؛ آسوده، مریم (1401). «تأثیر آموزش خرد بر استرس شغلی معلمان». نظریه و عمل در تربیت معلمان، 8(14)،254-270.
کردنوقابی، رسول؛ دلفان بیرانوند، آرزو؛ عربلو، زینب (1394). «دیدگاه سالمندان در مورد خرد و مؤلفههای آن: روانشناسی خرد»، مجله روانشناسی پیری، 1(3)، 167-157.
کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407). الکافی: تصحیح علی اکبر الغفاری و محمد الآخوندی، الطبع الرابع، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
مالکی، فاطمه؛ عابدی، محمدرضا؛ دیاریان، محمدمسعود (1395). «پیشبینی رضایت از زندگی زناشویی بر مبنای خرد و شادکامی در بین زنان شهر اصفهان»، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 2(1/2)، 54-47.
محمدپور، احمد (1398). ضد روش: زمینه‌های فلسفی و رویه‌های عملی در روش‌شناسی کیفی، چاپ دوم، قم: لوگوس.
ملک محمدی، حسین؛ هاشمی آذر پیلهرود، ژانت؛ پزشک، شهلا؛ صرامی، غلامرضا (1393). «ارزیابی کیفی و کمی مفهوم خرد بر اساس تحلیل عاملی غیر خطی»، فصلنامه افراد استثنایی، 4(13)، 102-82.
ملک محمدی، حسین؛ رحمانی شمس، حسن؛ حشمت، قاسم؛ فرامرزی راد، بهروز (1396). «بررسی مفهوم خرد در بزرگسالان با استفاده از صفات شخصیتی»، مجله اصول بهداشت روانی، 19(3)، 178-172.
مهدی‌زاده، حسین (1382). «درآمدی بر معناشناسی عقل در تعبیر دینی»، معرفت، شماره 74، 38-28.
میردریکوندی، رحیم (1395). عقل دینی و هوش روانشناختی، چاپ دوم، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
نرم افزار «جامع الاحادیث نسخه 5/3»، قم: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
نرم افزار «جامع التفاسیر 2(نورالانوار 3)»، قم: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
نرم افزار «قاموس اللغه 2»، قم: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
نعمانی، محمد بن ابراهیم (1397 ق). الغیبة (للنعمانی)، تصحیح علی الکبر الغفاری، تهران: نشر صدوق.
References
Aldwin C.M., Levenson M.R. (2019) The Practical Applications of Self-Transcendent Wisdom. In: Sternberg R., Nusbaum H., Glück J. (eds) Applying Wisdom to Contemporary World Problems. Palgrave Macmillan, Cham: 293-306.
Al-Hidabi, D.& Khiati, M. (2022). Wisdom: Concept, Dimensions, Measurement. The International Journal for Talent Development, 12(23),91-118.
Ardelt, M. (1997). Wisdom and Life Satisfaction in Old Age. The journals of gerontology. Series B, Psychological sciences and social sciences. 52.15-27.
________, (2000). Antecedents and effects of wisdom in old age: A longitudinal perspective on aging well. Research on Aging, 22, 360- 394.
________, (2008). Being wise at any age. In S.J. Lopez (Ed.), Positive psychology: Exploring the best in people. Volume 1: Discovering human strengths (pp. 81-108).
Arlin, P. K. (1990). Wisdom: The art of problem finding. In R. J. Sternberg (Ed.), Wisdom: Its nature, origins, and development (pp. 230–242). New York: Cambridge University Press.
Kramer, D. A. (1990). Conceptualizing wisdom: the primacy of affect-cognition relations. In R. J. Sternberg (Ed.), Wisdom: Its nature, origins, and development (pp. 279–313). New York: Cambridge University Press.
Kim, J (2023). A Conceptualization of Wisdom and Method of Wisdom Education. Korean Association for Learner-Centered Curriculum and Instruction, 23(11), 27-44
Baltes P.B. & Smith, J. (1990). Towards a psychology of wisdom and its ontogenesis. In R.J. Sternberg (Ed.), Wisdom – Its nature, origins, and development (pp. 87-120). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Baltes, P. B., & Smith, J. (2008). The fascination of wisdom: Its nature, ontogeny, and function. Perspectives on Psychological Science, 3(1), 56–64.
Baltes, P. B., & Kunzmann, U. (2003). Wisdom. The Psychologist, (16), 131–132.
Baltes, P. B., Gluck, J., & Kunzmann, U. (2002). Wisdom: Its structure and function in regulating successful life span development. In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 327–347). Oxford: Oxford University Press.
Baltes, P.B. & Staudinger, U. M. U. (1993). The search for a psychology of wisdom. Current Directions in Psychological Science, 2(3), 75-80.
_____________________________, (2000). Wisdom: a metaheuristic (pragmatic) to orchestrate mind and virtue toward excellence. American Psychological Association; 55(1):122–36.
Bangen, K.J., Meeks, T.W., & Jeste, D.V. (2013). Defining and assessing wisdom: a review of the literature. The American journal of geriatric psychiatry: official journal of the American Association for Geriatric Psychiatry, 21 (12), p: 1254-1266.
Birren, J. E., & Fisher, L. M. (1990). Conceptualizing wisdom: the primacy of affect-cognition relations. In R. J. Sternberg (Ed.), Wisdom: Its nature, origins, and development (pp. 317–332). New York: Cambridge University Press.
Birren, J., Svensson, C. (2005). Wisdom in History. In R. Sternberg & J. Jordan (Eds.), A Handbook of Wisdom: Psychological Perspectives (pp. 3-31). Cambridge: Cambridge University Press.
Brown, S. C. (2002, Summer). A model for wisdom development and its place in career services. Journal of College and Employers, 29-36.
Brown, S. C., & Greene, J. A. (2006). The wisdom development scale: Translating the conceptual to the concrete. Journal of College Student Development, 47, 1-19.
DiGangi J.A, Jason L. A, Mendoza L, Miller SA, Contreras R. (2103). The relationship between wisdom and abstinence behaviors in women in recovery from substance abuse. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse. 39(1):33-7.
Erikson, E. H (1964). Insight and responsibility. Lectures on the ethical implications of psychoanalytic insight. New York, NY: Norton.
Gilmore, A. (2014). "A Cultural Examination of Hardiness: Associations with Self-Esteem, Wisdom, Hope and Coping Efficacy". University Honors Program Theses.
Grossmann, I., Dorfman, A., Oakes, H., Santos, H. C., Vohs, K. D., & Scholer, A. A. (2021). Training for wisdom: The distanced-self-reflection diary method. Psychological Science, 32(3), 381-394.
Grossmann, I., Na, J., Varnum, M. E. W., Park, D. C, Kitayama, S., & Nisbett, R. E. (2010). Reasoning about social conflicts improves into old age. PNAS Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 107, 7246–7250.
Grossmann, I. (2017). Wisdom in context. Perspectives on Psychological Science, 12(2), 233-257.
Jeste, D.V.; Vahia, I. V. (2008). Comparison of the conceptualization of wisdom in ancient Indian literature with modern views: focus on the Bhagavad Gita. Psychiatry, 71(3), 197–209.
Kurd Noqabi, R., & Asoodeh, M. (2021). The Effectiveness of Wisdom-Tl rrppi on EeL Taahhrrsm ccc upoooonll Burnout. Iranian Journal of Learning & Memory, 4(15), 15-28.
Levenson, M. R., Jennings, P. A., Aldwin, C. M., & Shiraishi, R. W. (2005). Self-transcendence: Conceptualization and measurement. International Journal of Aging and Human Development, 60, 127–43.
Lieberei, B. & Linden M. (2011) Wisdom psychotherapy. In: M. Linden & A. Maercker (Eds), Embitterment, 209-218.
Linden, M., Baumann, K., Lieberei, B., Lorenz, C., & Rotter, M. (2011). Treatment of posttraumatic embitterment disorder with cognitive behavior therapy based on wisdom psychology and hedonia strategies. Psychotherapy and Psychosomatics, 80, 199–205.
McLean, K. C., & Syed, M. (Eds.). (2015). Oxford library of psychology. The Oxford handbook of identity development. Oxford University Press.
Oh, H., & Oh, J. H. (2020). A wisdom-based salesforce development model: the role of wisdom in salesforce training and well-being. Journal of Personal Selling & Sales Management, 41(1), 70-82.
Perry, C.L. Komro, K.A. Jones, R.M. Karen, M. Carolyn, L. W. Leonard, J. (2002). The measurement of wisdom and its relationship to adolescent substance use and problem behaviors. Journal of Child & Adolescent Substance Abuse, 12(1), 45-63.
Clayton, V.P. & Birren, J. E. (1980). The development of wisdom across the lifespan: a reexamination of an ancient topic. In: Baltes P.B. & Brim, O.G. (eds). Life-span development and behavior. New York: Academic,3, 103-135.
Rani, G. S. & Banu, N. (2018). Relationship between Life-satisfaction and Wisdom of Retired Professionals. International Journal of Educational Science and Research (IJESR), 8(1), 19-24.
Skerrett, K. (2016). We-ness and the Cultivation of Wisdom in Couple Therapy. Family Process, 55(1): 48-61.
Staudinger, U. M., & Baltes, P. B. (1996). Interactive minds: A facilitative setting for wisdom-related performance? Journal of Personality and Social Psychology, 71, 746–762.
Staudinger, U. M., Gluck, J. (2011); Psychological Wisdom Research: Commonalities and Differences in a Growing Field; Annual Review of Psychology; 62, 215-241.
Sternberg, R. (1985). Implicit theories of intelligence, creativity, and wisdom. Journal of Personality and Social Psychology, 49(3), 607-627.
__________, (2001). Why schools should teach for wisdom: the balance theory of wisdom in educational settings. Educational Psychologist, 36 (4), 227-245.
________, (2019). Race to Samarra: The Critical Importance of Wisdom in the World Today. In R. Sternberg & J. Gluck (Eds.), The Cambridge Handbook of Wisdom (Cambridge Handbooks in Psychology, 3-9). Cambridge: Cambridge University Press.
Taylor, M., Bates, G., & Webster, J. D. (2011). Comparing the psychometric properties of two measures of wisdom: Predicting forgiveness and psychological well-being with the Self- Assessed Wisdom Scale (SAWS) and the Three-Dimensional Wisdom Scale (3D-WS). Experimental Aging Research, 37(2), 129–141.
Thomas, M. L., Bangen, K. J., Palmer, B. W., Sirkin Martin, A., Avanzino, J. A., Depp, C. A., et al. (2017). A new scale for assessing wisdom based on common domains and a neurobiological model: The San Diego Wisdom Scale (SDWISE). Journal of Psychiatric Research. (1-23).
Webster, J. D. (2003). An exploratory analysis of a self-assessed wisdom scale. Journal of Adult Development, 10(1), 13–22.
___________, (2007). Measuring the character strength of wisdom. International Journal of Aging & Human Development, 65(2), 163–83.
Yang, S.Y. (2001). Conceptions of Wisdom among Taiwanese Chinese. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32(6), 662–680.
_________, (2008). A process view of wisdom. Journal of Adult Development, 15, 62–75.
_________, (2014). Wisdom and learning from important and meaningful life experiences. Journal of Adult Development, 21, 129– 146.
Zacher, H., & Staudinger, U. M. (2018). Wisdom and well-being. In E. Diener, S. Oishi, & L. Tay (Eds.), Handbook of well-being. Salt Lake City, UT: DEF Publishers.
Zhang, K., Shi, J., Wang, F., & Ferrari, M. (2023). Wisdom: Meaning, structure, types, arguments, and future concerns. Current Psychology, 42(18), 15030-15051.
)