نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• مجتبی حافظی ¹
• حمید رفیعی هنر ²
• علی رضا فاضلی مهرآبادی ³
• مجتبی فرهوش ⁴

¹ دانشجوی دکتری روان‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم

² استادیار گروه روان شناسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم

³ دانشجوی دکتری روان شناسی سلامت دانشگاه تهران

⁴ دانشجوی دکتری روان شناسی جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل مفهومی نشانگان خودفزون‌دهی مرضی در منابع اسلامی و بررسی میزان روایی آن بود. با توجه به هدف، از روش آمیخته کیفی و کمی استفاده شده است. در بخش کیفی، ابتدا با استفاده از روش حوزه‌های معنایی ‏(تریر، 2019) به‌وسیله 35 واژه مرتبط، 481 گزاره دینی با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند بر اساس اصل اشباع جمع‌آوری و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مایرینگ به شیوه تحلیل محتوای استقرایی ‏(2004) به‌وسیله سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. سپس در بخش کمی، اعتبار یافته‌ها با استفاده از روش ارزیابی نظرات کارشناسان به‌وسیله 11 متخصص با محاسبه شاخص روایی محتوا ارزیابی شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که سازه خودفزون‌دهی مرضی دارای 3 محور و 14 نشانه می‌باشد. بخش اول مولفه‌های میل‌محور (سیری ناپذیری خواسته‌ها، تمایل به بیشتر از مقدار کفایت برای خود، علاقه شدید به جمع‌آوری و نگهداری مال)، بخش دوم مولفه‌های هیجان‌محور (رنج کشیدن از نرسیدن به خواسته‌ها، نداشتن رضایت، آرزوی عمر طولانی، داشتن غم و اندوه، نداشتن آسایش، حقارت مقابل دیگران بخاطر درخواست‌ها) و بخش سوم مولفه‌های رفتار‌محور (به خود سخت گرفتن در زندگی، بهانه‌تراشی زیاد برای عدم بخشندگی، نپرداختن حقوق الهی، کسب و نگهداری مال از راه غیردرست، توانایی رد خواسته‌های خود را نداشتن) می‌باشد. نتایج حاصل از نشانگان این سازه، زمینه مناسبی برای تشخیص، طراحی مقیاس و تدوین مداخلات درمانی این سازه فراهم کرده است.

کلیدواژه‌ها

• "بیشینه‌خواهی"
• "بخل"
• "حرص"
• " طمع"
• "علائم"

عنوان مقاله [English]

Development of a Conceptual Model of Psychopathological Self-Maximizing syndrome; A construct in religious psychology

نویسندگان [English]

• Mojtaba Hafezi ¹
• Hamid rafii honar ²
• Alireza Fazeli Mehrabadi ³
• MOJTABA FARHOUSH ⁴

¹ Research Institute of Hawzah and University

² Islamic Science and Culture Academy, Qom, Iran

³ Department of Health Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

⁴ Al-Mustafa International Society

چکیده [English]

The aim of this study was to develop a conceptual model of Psychopathological Self-Maximizing syndrome in Islamic sources and to evaluate its validity. According to the purpose, the qualitative and quantitative mixed method has been used. In the qualitative part, first using the method of semantic domains (Trier, 2019) with 35 related words, 481 religious propositions were collected using purposive sampling based on the principle of saturation and using the method of qualitative content analysis by the method of inductive content analysis. (2004) were analyzed by three steps of open, axial and selective coding. Then, in the quantitative part, the validity of the findings was evaluated using the method of evaluating the opinions of experts by 11 experts by calculating the content validity index. Findings showed that the Psychopathological Self-Maximizing construct has 3 axes and 14 symptoms. The first part of the desire-oriented components (insatiability of desires, desire to be more than enough for oneself, intense interest in collecting and maintaining wealth), the second part of emotion-oriented components (suffering from not achieving desires, dissatisfaction, longing for life, grief) , Lack of comfort, humiliation in front of others due to requests) and the third part are the components of behavior-oriented (self-hardening in life, excessive excuse for not giving, not paying divine rights, acquiring and keeping property through wrongdoing, not being able to reject their demands). The results of the syndrome of this construct have provided a suitable background for diagnosis, scale design and formulation of therapeutic interventions of this structure.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Maximizing"
• "Stinginess"
• "Greed"
• "covetousness"
• "Symptoms"