نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان شناسی پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار گروه روانشناسی خانواده پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی

4 استادیار گروه روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در پژوهش‌های مختلف سازه فراوانی تعارض و گستردگی مسائل تعارض‌آمیز به جای همدیگر مورد استفاده قرار می‌گرفتند و تمایزی بین آن‌ها وجود نداشت. در حالی که با گسترش مدل‌های نظری این سازه‌ها از هم متمایز شدند. با این وجود برخلاف سازه فراوانی تعارض که ابزاری برای سنجش آن وجود داشت، هنوز مدلی برای اندازه‌گیری سازه گستردگی حوزه‌های تعارض پیشنهاد نشده است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف اندازه‌گیری سازه گستردگی حوزه‌های تعارض و ارزیابی نقش آن در روابط والد - نوجوان انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری است و نمونه پژوهش را ۷۰۴ نوجوان که در مدارس شهر تهران مشغول به تحصیل بودند، تشکیل دادند. برای اندازه‌گیری سازه گستردگی مسائل تعارض‌آمیز از تعریف مدل «فرایند ادراک نوجوان از تعارضات با والدین» استفاده شد و مبتنی بر این مدل نمره‌گذاری جدیدی برای چک لیست بازسازی شده مسائل تعارض‌آمیز والد - نوجوان پیشنهاد شد و سپس این مدل مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی دو عامل را شناسایی کرد و تحلیل عاملی تأییدی نیز مدل های تک عاملی و دوعاملی را برای سنجش این سازه مورد تأیید قرار داد (۱۵/1 =χ2/df، 1= NNFI، ۱=CFI، 054/0 =SRMR، 02۱/0=RMSEA). نتایج مدل‌یابی معادلات ساختاری نیز اثر این سازه را بر نارضایتی روابط نوجوان با مادر و هم با پدر در قالب یک مدل ساختاری تأیید کرد. در نتیجه پژوهشگران می‌توانند برای سنجش گستردگی مسائل تعارض‌آمیز به عنوان یک سازه مجزا از فراوانی تعارض، از مدل اندازه‌گیری پیشنهادی پژوهش حاضر استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing and testing a model of the extent of parent-adolescent conflict dominations

نویسندگان [English]

  • Iraj Mokhtarnia 1
  • ali zadehmohammadi 2
  • Leili Panaghi 3
  • Mona Cheraghi 4

1 Iran, Tehran, daneshjo street, Shahid Beheshti University, Family research institute

2 Family department university of Shahid Beheshti Tehran Iran

3 Shahid Beheshti University. Tehran. Iran

4 Faculty of Education and Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Different studies used the construct of frequency of conflict and the extent of conflict issues interchangeably, and there was no distinction between them. While with the development of theoretical models, these constructs became different from each other. However, unlike the construction of frequency of conflict, which had an instrument to measure it, so far no model of assessment has been proposed to measure the construct of the extent of conflict dominations; Therefore, the present study aimed to measure the construction of the extent of conflict dominations and evaluate its role in parent-adolescent relationships. The present study is descriptive and structural equation modeling, and the research sample consisted of 704 adolescents studying in schools in Tehran. To measure the construction of the extent of conflict issues, the definition of the model "process of adolescent perception of conflict with parents" was used, and based on this model, a new scoring was proposed for the revised checklist of parent-adolescent conflict issues, and then this model was tested. The results of exploratory factor analysis identified two factors, and confirmatory factor analysis also approved one-factor and two-factor models for measuring this construction. The results of structural equation modeling also confirmed the effect of this construction on adolescent dissatisfaction with mother and father in the form of a structural model. As a result, researchers can use the proposed measurement model of the present study to measure the extent of conflict issues as a separate construct from the frequency of conflict.

کلیدواژه‌ها [English]

  • extent of parent-adolescent conflict
  • parent-adolescent
  • dissatisfaction
  • testing
اسدی یونسی، محمدرضا؛ مظاهری، محمدعلی؛ شهیدی، شهریار؛ طهماسیان، کارینه؛ فیاض بخش، محمدعلی (1390). تدوین و اعتباریابی پرسشنامه سنجش تعارض والد- نوجوان. فصلنامه خانواده و پژوهش، (12)8: 70-47.
اصلانی، خالد؛ وارسته، مرضیه؛ امان الهی، عباس (1395). اثربخشی آموزش برنامه والدگری مثبت بر کیفیت تعامل والد- کودک.  فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، (۲۸) ۷، ۲۰۱-۱۸۳.
پناغی، لیلی؛ مختارنیا، ایرج؛ کلانتری، فاطمه (1394). بررسی مقدماتی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس ادراک کارآمدی جمعی خانواده در نوجوانان،  خانواده پژوهی، (۴) ۱۱، ۵۵۰-۵۳۱.
خانجانی، مهدی؛ قنبری، فرشته؛ نعیمی، ابراهیم (1398). بررسی ارتباط کارکرد خانواده، سبک دلبستگی و سبک‌های تربیتی والدین با اعتیاد به اینترنت در نوجوانان. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، (۳۷) ۱۰، ۱۴۲-۱۲۱.
خسروجردی، زهرا (1398). رابطه توانمندی‌های منش و دلبستگی نوجوان به والدین و همسالان با تعارض با پدر و مادر، خانواده پژوهی، (۳) ۱۵، ۳۴۷-۳۶۰.
کشاورز، غلامرضا؛ نوابی نژاد، شکوه؛ زهراکار، کیانوش (۱۳۹۹). مدل مفهومی عوامل زمینه‌ساز تعارضات والد – نوجوان از دیدگاه والدین. فصلنامه خانواده و پژوهش، (۲) ۱۷، ۱۷۰-۱۴۷.
مختارنیا، ایرج؛ زاده محمدی، علی؛ پناغی، لیلی؛ چراغی، مونا (1400). تعارضات عمده نوجوانان ایرانی با والدین در پاندمی کووید 19. خانواده پژوهی، (۱۷) ۳، ۴۰۶-۳۸۵.
مختار نیا، ایرج؛ زاده محمدی، علی؛ حبیبی، مجتبی (1395). ساختار عاملی تأییدی و اعتباریابی پرسشنامه تعارض والد‎ـ‎نوجوان (فرم نوجوان).  روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، (۴۸) ۱۲، ۴۱۱-۳۹۷.
مختارنیا، ایرج؛ زاده محمدی، علی؛ حبیبی، مجتبی؛ میرزایی فر، فروزان (1395). تعارضات زناشویی و تعارضات والد - نوجوان: نقش میانجی ارزیابی‌های نوجوانان از تعارضات بین والدینی. خانواده پژوهی، (۴)، ۶۸۳-۶۶۳.
یوسفی، طیبه؛ فلاح، محمدحسین؛ وزیری، سعید؛ افشانی، علیرضا (۱۴۰۰). مطالعه کیفی: تبیین پیامد تعارض والد-نوجوان از دیدگاه والدین در شهر یزد. مجله مطالعات ناتوانی، (۱۱) ۹۵، ۹-۱.
 
Arkan, B., Güvenir, T., Ralph, A., & Day, J (2020). The efficacy and acceptability of the Triple P: Positive Parenting Program with Turkish parents. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, 33(3), 148-156. https://doi.org/https://doi.org/10.1111/jcap.12283
Assadi, S. M., Smetana, J., Shahmansouri, N., & Mohammadi, M (2011). Beliefs about parental authority, parenting styles, and parent-adolescent conflict among Iranian mothers of middle adolescents. International Journal of Behavioral Development, 35(5), 424-431.
Bandura, A. (1964). The stormy decade: Fact or fiction? Psychology in the Schools, 1 (3), 224-231.
Barkley, R. A., & Robin, A. L (2008). Your defiant teen: 10 steps to resolve conflict and rebuild your relationship. Guilford Press.
Barkley, R. A., & Robin, A. L (2014). Defiant teens: A clinician's manual for assessment and family intervention. Guilford Publications.
Bilsky, S. A., Friedman, H. P., Karlovich, A., Smith, M., & Leen-Feldner, E. W (2020). The interaction between sleep disturbances and anxiety sensitivity in relation to adolescent anger responses to parent adolescent conflict. Journal of Adolescence84, 69-77. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2020.08.005
Branje, S (2018). Development of parent–adolescent relationships: Conflict interactions as a mechanism of change. Child Development Perspectives, 12(3), 171-176.
Brown, N. D (2016). Ending the Parent-Teen Control Battle: Resolve the Power Struggle and Build Trust, Responsibility, and Respect. New Harbinger Publications.
Cloud, H., & Townsend, J (2017). Boundaries Updated and Expanded Edition: When to Say Yes, How to Say No To Take Control of Your Life. Zondervan.
Corbin, J., & Strauss, A (2014). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage publications.
Gehring, T. M., Wentzel, K. R., Feldman, S. S., & Munson, J (1990). Conflict in families of adolescents: The impact on cohesion and power structures. Journal of Family Psychology3(3), 290-309.‏
Grimm, L. G., & Yarnold, P. R (2000). Reading and understanding MORE multivariate statistics. American Psychological Association.
Gonzales, N. A., Knight, G. P., Gunn, H. J., Tein, J.-Y., Tanaka, R., & White, R. M (2018). Intergenerational gaps in Mexican American values trajectories: Associations with parent–adolescent conflict and adolescent psychopathology. Development and psychopathology, 30(5), 1611-1627. https://doi.org/10.1017/S0954579418001256
Graber, J. A., Brooks-Gunn, J., & Petersen, A. C (2018). Transitions through adolescence: Interpersonal domains and context. Psychology Press.
Ham, D. R (2005). Parents and adolescent depression: Evaluation of a model and an intervention program for parents. Unpublished doctoral dissertation). Griffith University, Brisbane, Australia.
Jose, P. E (2013). Doing statistical mediation and moderation. Guilford Press.
Kline, P (2014). An easy guide to factor analysis. Routledge.
Liu, L., Wang, N., & Tian, L. (2019). The Parent-Adolescent Relationship and Risk-Taking Behaviors Among Chinese Adolescents: The Moderating Role of Self-Control [10.3389/fpsyg.2019.00542]. Frontiers in Psychology, 10, 1-8.
Mastrotheodoros, S., Van der Graaff, J., Deković, M., Meeus, W. H. J., & Branje, S (2020). Parent–Adolescent Conflict across Adolescence: Trajectories of Informant Discrepancies and Associations with Personality Types. Journal of Youth and Adolescence, 49(1), 119-135. https://doi.org/10.1007/s10964-019-01054-7
McGoldrick, M., Carter, B., & Garcia-Preto, N (2014). The Expanded Family Life Cycle:  Individual, Family, Social Perspectives (4nd ed.). Pearson Education.
Micucci, J. A (2009). The adolescent in family therapy: harnessing the power of relationships. Guilford Press.
Moed, A., Gershoff, E. T., Eisenberg, N., Hofer, C., Losoya, S., Spinrad, T. L., & Liew, J (2015). Parent–Adolescent Conflict as Sequences of Reciprocal Negative Emotion: Links with Conflict Resolution and Adolescents’ Behavior Problems. Journal of Youth and Adolescence, 44(8), 1607-1622. https://doi.org/10.1007/s10964-014-0209-5
Mokhtarnia, I (2022). Identifying a model of the process of Iranian adolescents’ perception of conflicts with parents. [Manuscriptsubmitted for publication].
Mokhtarnia, I., Zadeh Mohammad, A., Panaghi, l., & Cheraghi, M (2022). The Revised Parent-Adolescent Conflict Issues Checklist (PACIC-R): Development, reliability, and validity. [Manuscript submitted for publication].
Mokhtarnia, I., Zadeh Mohammadi, A., & Habibi, M (2016). The Relationship between inter parenting conflict and tendency to risky behaviors: The mediator role of conflict intensity of parent-adolescent. Woman and Family Studies, 4(2), 101-130 [in Persian]. https://doi.org/10.22051/JWFS.2016.2565
Pallant, J. (2020). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using IBM SPSS. Routledge.
Robin, A. L., & Foster, S. L (2002). Negotiating parent-adolescent conflict: A behavioral-family systems approach. Guilford Press.
Robin, A. L., & Koepke, T (1986). Conceptualizing,  Assessing, and Treating  Parent-Adolescent Conflict. In B. B. Lahey & A. E. Kazdin (Eds.), Advances in Clinical Child Psychology (Vol. 9, pp. 87-124). Plenum Press. https://doi.org/10.1007/978-1-4613-9823-3
Seyed Mousavi, P. S., Sardari, N., Ghorbani, J., & Mokhtarnia, I. (2021). The Relation between Maternal Psychological Distress and Maternal Caregiving Quality: Marital Satisfaction as a Moderator. Psychological Studies, 434-444. https://doi.org/10.1007/s12646-021-00628-5
Smetana, J. G (1996). Adolescent-parent conflict: implications for adaptive and maladaptive development. In D. Cicchetti & S. L. Toth (Eds.) Adolescence:opportunities and challenges (pp.1-46). New York: University of Rochester Press.
Smetana, J. G (2010). Adolescents, families, and social development: How teens construct their worlds. John Wiley & Sons.
Smetana, J. G (2013). Concepts of self and social convention: Adolescents’ and parents’ reasoning about hypothetical and actual family conflicts. Minnesota symposia on child psychology,
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5). Pearson Boston, MA.
Tran, S. P., & Raffaelli, M (2020). Configurations of Autonomy and Relatedness in a Multiethnic US Sample of Parent–Adolescent Dyads. Journal of Research on Adolescence, 30(1), 203-218. https://doi.org/10.1111/jora.12517
Vangelisti, A. L. (2012). The Routledge handbook of family communication. Routledge.
Weymouth, B. B., Buehler, C., Zhou, N., & Henson, R. A (2016). A meta‐analysis of parent–adolescent conflict: Disagreement, hostility, and youth maladjustment. Journal of Family Theory & Review, 8(1), 95-112.