نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

2 استادیار گروه روانشناسی مرکز تحقیقاتی روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

3 دانشیار، گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

چکیده

بیماری MS علاوه بر اثرات مخرب جسمانی، مشکلات هیجانی و روانشناختی نیز به دنبال دارد. هدف از این پژوهش بررسی مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی بر کاهش حساسیت اضطرابی در زنان مبتلا به m.s در شهر ارومیه بود. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل زنان مبتلا به M.Sمراجعه کننده به انجمن M.S شهر ارومیه در سال 1398 بود ، که از بین آ‌ن ها یک نمونه 45 نفری به صورت داوطلب انتخاب شد ند و در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایشی اول، مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد اجرا شد ، و برای گزوه آزمایشی دوم واقعیت درمانی اجرا شد، در حالیکه گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. ابزار پژوهش شامل مقیاس حساسیت اضطرابی ریس و پترسون،(1985)، بود. نتایج نشان داد هر دو درمان بر کاهش حساسیت اضطرابی، بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروز(MS)اثر داشته‌اند، و بیشترین تاثیر را مداخله پذیرش و تعهد p(<0/05) بر کاهش حساسیت اضطرابی داشته است. یافته‌های این پژوهش اطلاعات مفیدی را در ارتباط با واقعیت درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش حساسیت اضطرابی فراهم می‌کند، مشاوران و روانشناسان بالینی می‌توانند برای کاهش حساسیت اضطرابی در بیماران مبتلا به M.S از هر دو مداخله درمانی استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the effectiveness of acceptance-based therapy and reality therapy on reducing anxiety sensitivity in women with MS in Urmia

نویسندگان [English]

  • leyla sepas 1
  • Ali Shaker dioulag 2
  • Ali khademi 3

1 Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Urmia Branch

2 Assistant Professor, Department of Human Science, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran

3 Associate Professor, Department of Human Science, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran

چکیده [English]

In addition to the destructive effects of MS, there are emotional and psychological problems. The aim of this study was to compare the effectiveness of acceptance, commitment and reality therapy based on reducing anxiety sensitivity in women with MS in Urmia. The research design was a quasi-experimental pretest-posttest with a control group. The statistical population of this study included women with MS referred to the MS Association of Urmia in 1398, from which a sample of 45 people were selected voluntarily and were divided into two experimental groups and a control group. For the first experimental group, the intervention based on acceptance and commitment was performed, and for the second experimental group, reality therapy was performed, while the control group did not receive any training. The research instruments included Reese and Peterson Anxiety Sensitivity Scale (1985). Both treatments showed an effect on reducing anxiety sensitivity in patients with multiple sclerosis (MS), and the most effective intervention acceptance and commitment (p <0.05) had an effect on reducing anxiety sensitivity. The findings of this study provide useful information about reality therapy and treatment based on acceptance and commitment to reducing anxiety sensitivity. Clinical counselors and psychologists can use both therapeutic interventions to reduce anxiety sensitivity in patients with MS.

کلیدواژه‌ها [English]

  • multiple sclerosis
  • acceptance and commitment therapy
  • reality therapy
  • Anxiety Sensitivity
ابن‌نصیر، شکوه. خالقی‌پور، شهناز (1397). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر حساسیت اضطرابی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به پرفشاری خون دارای صفت شخصیت اجتنابی. تحقیقات علوم رفتاری. ۱۶ (۲):205-198.
ایران دوست، فروزان. نشاط دوست، حمید طاهر. نادی، محمدعلی. صفری، سهیلا (1393). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان شدت درد زنان مبتلا به کمردرد مزمن روان‌شناسی بالینی. 6(2): 84-75.
بنی‌هاشمی، سارا. حاتمی، محمد. حسنی، جعفر. صاحبی، علی. (1399). مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی‌شناختی، واقعیت درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر راهبردهای مقابله‌ای، کیفیت زندگی و سلامت عمومی ‌مراقبین بیماران مزمن. روان‌شناسی بالینی. 12(1):76-63.
پیامنی، فیروزه. میری، مجید (1390). بررسی علائم و عوارض بیماری‌ام. اس در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. توسعه پرستاری در سلامت. ۲ (۲ و ۳):50-45.
حاجی کرم، آمنه. قمری، محمد. امیری مجد، مجتبی (1398). مقایسه اثربخشی گروه‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و واقعیت‌درمانی بر تعارض کار- خانواده و بهزیستی روانی زنان متأهل شاغل با اثر ماندگاری. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. ۲۴ (۳): ۲۰-۳۳.
دلاور، علی (1389). تحقیقات نظری و عملی در علوم انسانی و علوم اجتماعی. تهران، انتشارات رشد.
دلی‌لر، ساناز. هواسی، ناهید. (1398). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر فرسودگی تحصیلی و خودکنترلی دانشجویان. پژوهش پرستاری. ۱۴ (۳):69-63.
درتاج، افسانه. مهناز، علی‌اکبری دهکردی. عبدالرضا، ناصرمقدسی. احمد، علی پور (1400). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل پریشانی، ادراک درد و اینترلوکین 12 در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس.  فصلنامه روان‌شناسی کاربردی 15(1), 72-49.
علیرضایی مالک، فتحی اقدم قربان، قمری محمد، بزازیان سعیده. مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و طرح‌واره درمانی بر تنظیم هیجان در زنان دارای تعارض زناشویی. نشریه طب انتظامی. ۱۳۹۹; ۹ (۳): ۱۷۲-۱۶۵
سلیمانی، اسماعیل. بابایی، کریم. (1395). اثربخشی آموزش واقعیت درمانی گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب بر اضطراب و امیدواری افراد وابسته به مواد در حین ترک. فصلنامه علمی اعتیادپژوهی. ۱۰ (۳۷):150-137.
سلیمانی، اسماعیل. حبیبی، مجتبی. تاج الدینی، امراه (1390). بررسی راهبردهای نظم‌جویی شناختی هیجان، حساسیت پردازش حسی و حساسیت اضطرابی در بیماران مبتلا به MS. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک; ۱۹ (۸):66-57.
عراقی، یحیی، بزازیان، سعیده، امیری مجد، مجتبی، قمری، محمد. (1399). مقایسه اثربخشی آموزش گروهی به شیوه فراشناخت و رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش ناامیدی زوجین متقاضی طلاقفرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 11(43).237-266
عالی پور، رسول. حاجی علیزاده، کبری (1396). مقایسه اثربخشی گروه‌درمانی مبتنی بر پذیرش، تعهد و دارودرمانی بر بهبود بیماران مبتلا به افسردگی اساسی. روان پرستاری. ۵ (۴): ۶۱-۶۸.
قطره سامانی، مهناز. نجفی، محمود، رحیمیان بوگر اسحق. مقایسه اثربخشی مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فیزیوتراپی بر افسردگی، اضطراب و تنیدگی در بیماران مبتلا به درد مزمن. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روان‌شناختی. ۱۳۹۸; ۱۸ (۷۴): ۱۶۹-۱۵۹.
مولوی، پرویز. میکائیلی، نیلوفر. رحیمی، ندا. مهری، سعید (1393). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اضطراب و افسردگی دانش آموزان دارای ترس اجتماعی. مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. ۱۴ (۴): ۴۱۲-۴۲۳.
مژدهی، رضا، اعتمادی، احمد. (1390). بررسی میانجی‌های درمانی و اثربخشی درمان پذیرش و تعهد در کاهش علائم اختلال اضطراب فراگیر. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 2(7).1-30.
نیکوکار، یعقوب. جعفری، علیرضا. فتحی، قربان. پویامنش، جعفر (1399). مقایسه اثربخشی دو رویکرد مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد (ACT) و واقعیت درمانی بر معنای زندگی و افکار غیرمنطقی زنان سرپرست تحت پوشش کمیته امداد. پژوهش‌های انتظامی - اجتماعی زنان و خانواده. 8(1):268-244.
Abramowitz, J. S. & Blakey, S. M. (Eds.). (2020). Clinical handbook of fear and anxiety: Maintenance processes and treatment mechanisms (pp. xiv-399). American Psychological Association.
Bayrami, M. Akbari, E. Qasempoor, A. & Azimi, Z. (2011). study of anxiety sensitivity, meta-Worry and components of emotion regulation in students with clinical symptoms of social anxiety and normal students. Journal of Clinical Psycology2(8), 43-49.
Derogatis, L. R. Lipman, R. S. Rickels, K. Uhlenhuth, E. H. & Covi, L. (1974). The Hopkins Symptom Checklist (HSCL): A self‐report symptom inventory. Behavioral science19(1), 1-15.
Dobson, R. & Giovannoni, G. (2019). Multiple sclerosis–a review. European journal of neurology26(1), 27-40.
Döring, A. Pfueller, C. F. Paul, F. & Dörr, J. (2012). Exercise in multiple sclerosis-an integral component of disease management. Epma journal3(1), 2.
Dorstyn, D. S. Roberts, R. M. Murphy, G. & Haub, R. (2019). Employment and multiple sclerosis: a meta-analytic review of psychological correlates. Journal of health psychology24(1), 38-51.
Ebnosharieh, J. & Aghili, S. M. (2019). Effectiveness of group based reality therapy based on Glasser choice theory on the general health and obsessive beliefs of divorced women. Journal of Gorgan University of Medical Sciences20(4), 53-60.‏
Farmani, F. Taghavi, H. Fatemi, A. & Safavi, S. (2015). The efficacy of group reality therapy on reducing stress, anxiety and depression in patients with Multiple Sclerosis (MS). International Journal of Applied Behavioral Sciences2(4), 33-38.
Glasser, W. (1999). Choice theory: A new psychology of personal freedom. HarperPerennial.
Gregg, J.A. Callaghan, G.M. Hayes, S.C. Glenn-Lawson, J.L. (2007). Improving diabetes self-management through acceptance, mindfulness, and values: A randomized controlled trial. J Consult Clin Psychol; 75(2):336-43.
 Hartoonian, N. Terrill, A. L. Beier, M. L. Turner, A. P. Day, M. A. & Alschuler, K. N. (2015). Predictors of anxiety in multiple sclerosis. Rehabilitation psychology60(1), 91.
Hayes, S. C. & Strosahl, K. D. (2005). A practical guide to acceptance and commitment therapy. Springer Science+ Business Media.
Hayes, S. C. (2016). Acceptance and Commitment Therapy, Relational Frame Theory, and the Third Wave of Behavioral and Cognitive Therapies–Republished Article. Behavior Therapy, 47(6), pp. 869-885.
Hovenkamp-Hermelink, J. H. Voshaar, R. C. O. Batelaan, N. M. Penninx, B. W. Jeronimus, B. F. Schoevers, R. A. & Riese, H. (2019). Anxiety sensitivity, its stability and longitudinal association with severity of anxiety symptoms. Scientific reports9(1), 1-7.
Kelsch, D. M. (2002). Multiple Sclerosis and Choice Theory: It is a disease and Choice Theory works! International journal of reality therapy22(1).
M PO. [The effectiveness of acceptance and commitment group therapy in social phobia of students]. J Knowledge Health. 2011;6(2):1-5.
 Mocan, D. (2018). Complementary Aspects in Reality Therapy and Person-Centered Therapy. Open Journal for Psychological Research2(1).
Otto, M. W. Smits, J. A. Fitzgerald, H. E. Powers, M. B. & Baird, S. O. (2019). Anxiety sensitivity and your clinical practice. In The Clinician's Guide to Anxiety Sensitivity Treatment and Assessment (pp. 179-193). Academic Press.
Pakpoor, J. Disanto, G. Altmann, D. R. Pavitt, S. Turner, B. P. Marta, M. ... & Schmierer, K. (2015). No evidence for higher risk of cancer in patients with multiple sclerosis taking cladribine. Neurology-Neuroimmunology Neuroinflammation2(6).
Paramonova, N. Trapina, I. Dokane, K. Kalnina, J. Sjakste, T. & Sjakste, N. (2020). An intergenic rs9275596 polymorphism on Chr. 6p21 Is associated with multiple sclerosis in latvians. Medicina56(4), 154.
Prezman, S. & Murphy, R. M. (2016). Effects of teaching control theory and reality therapy as an approach to reducing disruptive behaviors in middle school physical education. International Journal of Reality Therapy, 57(1), 149-150.
Reiss, S. Peterson, R. A. Gursky, D. M. & McNally, R. J. (1986). Anxiety
sensitivity,anxiety frequency and the prediction of fearfulness. Behaviour research and therapy24(1), 1-8.
 
Samaan,M.Diefenbacher,A.Schade,C.Pontow,I.M.Pakenham,K.&Fydrich,T. (2021).Aclinical effectiveness trial comparing ACT and CBT for inpatients with depressive and mixed mental disorders. Psychotherapy Research,31(3),372-385.
Taylor, S. Jang, K. L. Stewart, S. H. & Stein, M. B. (2008). Etiology of the dimensions of anxiety sensitivity: A behavioral–genetic analysis. Journal of anxiety disorders22(5), 899-914.
Taylor, S. (2020). Anxiety sensitivity. In J. S. Abramowitz & S. M. Blakey (Eds.), Clinical handbook of fear and anxiety: Maintenance processes and treatment mechanisms (p. 65–80). American Psychological Association
van der Feen, F. E. de Haan, G. A. van der Lijn, I. Heersema, D. J. Meilof, J. F. & Heutink, J. (2020). Independent outdoor mobility of persons with multiple sclerosis–A systematic review. Multiple sclerosis and related disorders37, 101463.
Wheaton, M. G. Deacon, B. J. McGrath, P. B. Berman, N. C. & Abramowitz, J. S. (2012). Dimensions of anxiety sensitivity in the anxiety disorders: Evaluation of the ASI-3. Journal of Anxiety disorders26(3), 401-408.