نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی گرایش خانواده درمانی دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار روان شناسی پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

تنظیم هیجان و همچنین هورمون‌ اکسی‌توسین از جمله عوامل اثرگذار بر تعامل زوجین است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان‌مدار بر تنظیم هیجانی و سطح پلاسمایی هورمون‌های اکسی‌توسین خون بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل زوجین شهر تهران در سال 1397 بود که با فراخونی در فضای مجازی 15 زوج به روش داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل (هفت زوج) و آزمایش (8 زوج) گمارده شدند. علاوه بر پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان (گرتز و روئمر ، 2004) و پرسشنامه تعارضات زناشویی (براتی و ثنایی، 1379)، از آنالیز آزمایشگاهی به روش الایزا برای سنجش سطح اکسی‌توسین در پلاسما، جهت گرداوری داده‌ها استفاده شد. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت مداخلات زوج درمانی هیجان‌مدار قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکردند. علاوه بر آماره‌های توصیفی، از تحلیل کوواریانس و مقایسۀ زوجی بنفرونی برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که زوج درمانی هیجان‌مدار باعث بهبود نمرات تنظیم هیجان زوجین در مولفه‌های عدم پذیرش پاسخ هیجانی، دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجانی و عدم وضوح هیجانی می‌شود (05/0p<)، ولی بر مولفه‌های دشواری در انجام رفتار هدفمند، دشواری در کنترل تکانه و فقدان آگاهی هیجانی اثربخشی معناداری ندارد (05/0<P). همچنین نتایج نشان داد که زوج‌درمانی هیجان‌مدار اثربخشی معناداری بر کاهش سطح اکسی‌توسین پلاسمایی زوجین دارد (05/0p<). نتیجه پژوهش نشان داد زوج‌درمانی هیجان‌مدار می‌تواند در جهت بهبود تنظیم هیجان و تغییر در ترشح هورمون اکسی‌توسین مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of emotion-focused couple therapy on emotion regulation and plasma levels of the hormone oxytocin in blood of couples'

نویسندگان [English]

  • Zohreh shoushtari akbar khabaz 1
  • Muhammad arash Ramezani 2

1 Master of Clinical Psychology, Family Therapy, Family Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor and Family Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Emotion regulation as well as the hormone oxytocin are among the factors affecting couple interaction. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of emotion-focused couple therapy on emotion regulation and plasma levels of blood oxytocin hormones. The research method was quasi-experimental with a pretest-posttest design with a control group. The study population consisted of couples in Tehran in 1397 who were randomly selected by calling 15 couples in cyberspace and randomly assigned to two groups of control (7 couples) and experimental (8 couples). In addition the emotion difficulty questionnaire (Gertz and Roemer, 2004) and the marital conflict questionnaire (Barati and Sanaei, 2000), ELISA laboratory analysis was used to measure plasma oxytocin levels to collect data. The experimental group underwent emotion-focused couple therapy for 12 sessions, while the control group did not receive any intervention. In addition to descriptive statistics, analysis of covariance and Benferoni pair comparison were used to analyze the data. The results showed that emotion-focused couple therapy improves couples' emotion regulation scores in the components of non-acceptance of emotional response, limited access to emotional regulation strategies and lack of emotional clarity (P<0/05), but on components difficult to perform purposeful behavior, difficulty in controlling impulse and lack Emotional awareness is not significantly effective (P>0/05). The results also showed that emotion-focused couple therapy has a significant effect on reducing the plasma oxytocin level of couples (P<0/05). The results showed that emotion-focused couple therapy can be used to improve emotion regulation and change in the secretion of oxytocin.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotion-focused couple therapy
  • Emotion regulation
  • Plasma oxytocin
  • Couples
بازرگان، سمیه؛ رمضانی، محمد آرش؛ آتش پور، حمید؛ و امیری، رومینا (1400). مقایسه اثربخشی بسته آموزشی ارتقاء روابط بین فردی زوجین بر اساس رویکرد هیجان مدار و مشاوره زناشویی شناختی رفتاری بر دلبستگی و تعهد زناشویی. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 12(48), 259-294.
بشارت، محمد. علی. و بزازیان، سعید (1393). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان در نمونه­ای از جامعه­ ایرانی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی، 84، 70-61.
خجسته مهر، رضا؛ شیرالی نیا، خدیجه؛ رجبی، غلامرضا؛ و بشلیده، کیومرث (1392). اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار بر کاهش نشانه‌های افسردگی و تنظیم هیجانی زوجین آشفته. مشاوره کاربردی، 3(1), 1-18.
سوادکوهی، لادن؛ و قربان نژاد، علی (1396). اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار بر افزایش تنظیم هیجانی و افسردگی زوجین متقاضی طلاق. مشاوره و روان‌درمانی (تعالی مشاوره و روان‌درمانی)، 6(24)، 28-39.
نامنی، ابراهیم؛ محمدی پور، محمد. و نوری، جعفر (1396). اثربخشی درمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی (فرهنگ مشاوره)، 8(29)، 57-78.
Andrewes, D. G. & Jenkins, L. M. (2019). The role of the amygdala and the ventromedial prefrontal cortex in emotional regulation: implications for post-traumatic stress disorder. Neuropsychology review, 29(2), 220-243.‏
Ávila, M. Brandão, T. Teixeira, J. Coimbra, J. L. & Matos, P. M. (2015). Attachment, emotion regulation, and adaptation to breast cancer: assessment of a mediational hypothesis. Psycho‐oncology, 24(11), 1514-1520.‏
 Brandão, T. Matias, M. Ferreira, T. Vieira, J. Schulz, M. S. & Matos, P. M. (2020). Attachment, emotion regulation, and well‐being in couples: Intrapersonal and interpersonal associations. Journal of personality, 88(4), 748-761.‏
Cheche Hoover, R. & Jackson, J. B. (2019). Insecure attachment, emotion dysregulation, and psychological aggression in couples. Journal of interpersonal violence, 0886260519877939.‏
Davoudi, R. Manshaee, G. & Golparvar, M. (2019). Comparing the Effectiveness of Adolescent-Centered Mindfulness with Cognitive Behavioral Therapy and Emotion-Focused Therapy on Emotion Regulation among Adolescents Girl with Nomo-Phobia. Journal of Health Promotion Management, 8(4), 16-25.‏
Feldman, R. & Bakermans-Kranenburg, M. J. (2017). Oxytocin: a parenting hormone. Current opinion in psychology, 15, 13-18.
Ferretti, V. Maltese, F. Contarini, G. Nigro, M. Bonavia, A. Huang, H. ... & Papaleo, F. (2019). Oxytocin signaling in the central amygdala modulates emotion discrimination in mice. Current Biology, 29(12), 1938-1953.‏
Frye, N. Ganong, L. Jensen, T. & Coleman, M. (2020). A dyadic analysis of emotion regulation as a moderator of associations between marital conflict and marital satisfaction among first-married and remarried couples. Journal of Family Issues, 41(12), 2328-2355.‏
Geng, Y. Zhao, W. Zhou, F. Ma, X. Yao, S. Hurlemann, R. ... & Kendrick, K. M. (2018). Oxytocin enhancement of emotional empathy: generalization across cultures and effects on amygdala activity. Frontiers in neuroscience, 12, 512.‏
Ghahari, S. Jamil, L. Farrokhi, N. & Davoodi, R. (2021). Comparing the Effects of Emotion-focused Couple Therapy and Acceptance and Commitment Therapy on Marital Conflict and Emotion Regulation. Practice in Clinical Psychology, 9(2), 121-132.‏
Goldman, R. N. & Greenberg, L. S. (2007). Integrating love and power in emotion-focused couple therapy. European psychotherapy, 7(1), 117-135.‏
Gratz, K. L. & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of psychopathology and behavioral assessment, 26(1), 41-54.‏
Greenberg, L. S. (2002). Integrating an emotion-focused approach to treatment into psychotherapy integration. Journal of Psychotherapy integration, 12 (2), 154-168.
Greenberg, L. S. & Goldman, R. N. (2008). Emotion-focused couples therapy: The dynamics of emotion, love, and power (pp. 351-364). Washington, DC: American Psychological Association.
Greenberg, L. S. & Johnson, S. M. (1986). Affect in marital therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 12 (1), 1-10.
Greenberg, L. S. & Johnson, S. M. (1988). Emotionally focused therapy for couples. Guilford Press.
Gross, J. J. (2013). Emotion regulation: taking stock and moving forward. Emotion13 (3), 359-374.
Herwig, U. Lutz, J. Scherpiet, S. Scheerer, H. Kohlberg, J. Opialla, S. ... & Bruehl, A. B. (2019). Training emotion regulation through real-time fMRI neurofeedback of amygdala activity. NeuroImage, 184, 687-696.‏
Jayaram, N. Varambally, S. Behere, R. V. Venkatasubramanian, G. Arasappa, R. Christopher, R. & Gangadhar, B. N. (2013). Effect of yoga therapy on plasma oxytocin and facial emotion recognition deficits in patients of schizophrenia. Indian journal of psychiatry, 55(Suppl 3), S409.‏
Kreuder, A. K. Scheele, D. Wassermann, L. Wollseifer, M. Stoffel‐Wagner, B. Lee, M. R. ... & Hurlemann, R. (2017). How the brain codes intimacy: The neurobiological substrates of romantic touch. Human Brain Mapping, 38(9), 4525-4534.‏
Kreuder, A. K. Wassermann, L. Wollseifer, M. Ditzen, B. Eckstein, M. Stoffel‐Wagner, B. ... & Scheele, D. (2019). Oxytocin enhances the pain‐relieving effects of social support in romantic couples. Human brain mapping, 40(1), 242-251.‏
Leone, R. M. Jarnecke, A. M. Back, S. E. Brady, K. T. & Flanagan, J. C. (2020). The moderating role of infidelity on the relation between oxytocin and conflict behaviors among substance misusing couples. Experimental and Clinical Psychopharmacology, 28(3), 251–257.
Li, X. H. Matsuura, T. Xue, M. Chen, Q. Y. Liu, R. H. Lu, J. S. ... & Zhuo, M. (2021). Oxytocin in the anterior cingulate cortex attenuates neuropathic pain and emotional anxiety by inhibiting presynaptic long-term potentiation. Cell Reports, 36(3), 109411.‏
Mah, B. L. Van IJzendoorn, M. H. Smith, R. & Bakermans-Kranenburg, M. J. (2013). Oxytocin in postnatally depressed mothers: its influence on mood and expressed emotion. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry, 40, 267-272.‏
Melton, K. K. Larson, M. & Boccia, M. L. (2019). Examining couple recreation and oxytocin via the ecology of family experiences framework. Journal of Marriage and Family, 81(3), 771-782.‏
Pollak, K. M. Olderbak, S. G. Randall, A. K. Lau, K. K. & Duran, N. D. (2022). Comparing self-reported emotions and facial expressions of joy in heterosexual romantic couples. Personality and Individual Differences, 184, 111182.‏
Queen, J. P. Quinn, G. P. & Keough, M. J. (2002). Experimental design and data analysis for biologists. Cambridge university press.‏
Saemi, H. Besharat, M. A. & Asgharnezhad Farid, A. (2020). Comparison of the Effectiveness of Gottman Couple Therapy and Emotionally Focused Couples Therapy on Emotion Regulation in Couples. Research in Clinical Psychology and Counseling, 10(1), 87-104.‏
Shameli, L. Mehrabizadeh Honarmand, M. Naa'mi, A. & Davodi, I. (2019). The Effectiveness of Emotion-Focused Therapy on Emotion Regulation Styles and Severity of Obsessive-Compulsive Symptoms in Women with Obsessive-Compulsive Disorder. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 24(4), 356-369.‏
Yaghoubi, R. Bayazi, M. H. Babaei, M. & Asadi, J. (2020). Comparison of the Effectiveness of Emotion-Focused Therapy Group and Schema Group Therapy on the Difficulties in Emotion Regulation and Health Promoting Lifestyle of Obese Women. International Journal of Health Studies, 6(4).‏
Zelinka, V. Cojan, Y. & Desseilles, M. (2014). Hypnosis, attachment, and oxytocin: An integrative perspective. International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 62(1), 29-49.‏
Zilcha-Mano, S. Shamay-Tsoory, S. Dolev-Amit, T. Zagoory-Sharon, O. & Feldman, R. (2020). Oxytocin as a biomarker of the formation of therapeutic alliance in psychotherapy and counseling psychology. Journal of Counseling Psychology, 67(4), 523–535.