نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 استادیار روانشناسی عمومی دانشگاه پیام نور

3 استادیار گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

این پژوهش با هدف سلامتی خانواده و کاهش تعارضات زناشویی به بررسی عوامل کاهنده ی آن از جمله خودشناسی، عشق و هوش هیجانی پرداخت که بوسیله نمونه گیری خوشه ای به صورت تصادفی از مراجعین زوج مراکز مشاوره شهر تهران، 248نفر نمونه (115 زن و 133 مرد) انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات پرسشنامه تعاارضات زناشویی ثنایی و همکارن (1396)، پرسشنامه خودشناسی قربانی و همکاران (2008)، پرسشنامه عشق استرنبرگ (1986)، پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ (1380) بودند. داده‌های پیمایش پس از گردآوری با استفاده از رگرسیون گام به گام بررسی شدند. یافته ها حاکی از آن است که متغیرهای خودشناسی، عشق و هوش هیجانی جمعا 54 درصد از واریانس تعارضات زناشویی را تبیین می کند و اثر متغیر عشق، خودشناسی و هوش هیجانی بر کاهش تعارضات زناشویی به ترتیب بیشتر است. با توجه به نتایج این مطالعه تدوین یک پروتکل آموزشی – درمانی دقیق برای زوجین با هدف کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت جامعه پیشنهاد می شود. نتایج نشان داد که خودشناسی، عشق و هوش هیجانی در پیش بینی کاهش تعارضات زناشویی نقش معنی دار دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of self-knowledge, love and emotional intelligence in predicting marital conflicts

نویسندگان [English]

  • iran sadeghi 1
  • Afshin Salahyan 2
  • Mahdieh Salehy 3

1 Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Central Tehran, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of General Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

3 Islamic Azad University Central Tehran Branch

چکیده [English]

This study aimed to reduce family factors such as self-knowledge, love and emotional intelligence with the aim of family health and reducing marital conflicts. So that by cluster sampling, 248 samples (115 females and 133 males) were randomly selected from a couple of clients in Tehran counseling centers. The instruments used to collect information were Sanaei et al, Marital Conflict Questionnaire (2017), Ghorbani et al, Self-Knowledge Questionnaire (2008), Sternberg Love Questionnaire (1986), and Schering Emotional Intelligence Questionnaire (2001). Survey data were analyzed using stepwise regression. Findings indicate that the variables of self-knowledge, love and emotional intelligence explain a total of 54% of the variance of marital conflicts and the effect of love, self-knowledge and emotional intelligence on reducing marital conflict is greater, respectively. According to the results of this study, it is recommended to develop an accurate educational-therapeutic protocol for couples with the aim of reducing marital conflicts and increasing community health. The results showed that self-knowledge, love and emotional intelligence have a significant role in predicting the reduction of marital conflicts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital conflicts
  • self-knowledge
  • love
  • emotional intelligence
آرین فر، نیره؛ پورشهریاری، مه سیما (1396). مدل معادلات ساختاری پیش‌بینی تعارضات زناشویی بر اساس طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه حوزه بریدگی و طرد و متغیر میانجی سبک‌های عشق ورزی، فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی (فرهنگ مشاوره)، 8(29)، 107-134.
اسدی، جوانشیر (1382). بررسی رابطه بین هوش هیجانی، فرسودگی شغلی و سلامت روانی کارکنان شرکت ایران‌خودرو، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی عمومی، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
اسکندری، بهاءالدین (1390). جامی و مشکل عشق. فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، (24)7، 37-68.
اصلاحی فرشمی، فاطمه؛ اصغرنژاد فرید، علی‌اصغر؛ ابوالمعالی الحسینی، خدیجه؛ خلعتبری، جواد (1400). اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر استعاره‌های مثنوی معنوی بر ابعاد سرمایه روان‌شناختی، در دانشجویان دختر افسرده. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، دانشگاه علامه طباطبائی، (46) 11، 171-204.
السون، متیواچ. هرگنهان، بی.آر (1396). نظریه‌های یادگیری، علی‌اکبر سیف، تهران: داوران.
امید­بیکی، مهسا؛ خلیلی، شیوا؛ غلامعلی لواسانی، مسعود؛ قربانی، نیما (1393). رابطه­ی ذهن آگاهی و خودشناسی منسجم با رضایتمندی زناشویی، روان­شناسی، 3 (18)، 341-327.
بابایی فرد، اسداله؛ طهماسبی نادری چگنی، محمد (1400). تغییر ملاک‌های عشق: چالش عشق در رویارویی با مدرنیته. مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی. (14)4، 47-58.
براتی باقرزاده، طاهره (1379). تأثیر تعارضات زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد رودهن.
پاپالیا، دایان ای؛ وندکاس الدز، سالی؛ داسکینفلدمن، روت (1396). روان­شناسی رشد و تحول انسان، داوود عرب قهقهستانی، هامایاک آوادیس یانس، حمیدرضا سهرابی، فروزنده داورپناه، افسانه حیات روشنایی، سیامک نقشبندی، تهران، رشد.
ثنایی، باقر؛ علاقمند، ستیلا؛ فلاحتی، شهره؛ هومن، عباس (1396). مقیاس­های سنجش خانواده و ازدواج، تهران، بعثت، 242.
جعفری، نرگس؛ سلحشوری، احمد؛ فیاض، ایراندخت؛ عسگری، محمد (1400). تدوین مفهومی الگذوی خودآگاهی مبتنی بر اندیشه‌های شهید مطهری (ره). فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. (48)12، 1-24.
حشمتی مولایی، نفیسه (1396). بررسی رابطه‌ی عشق استرنبرگ و رضایت زناشویی، با هدف داشتن در زندگی، در زنان متأهل 20-40 ساله حاضر در شهر تهران با فرهنگ ایرانی. کنفرانس بین المللی فرهنگ آسیب شناسی روانی و تربیت، (1)، 1-8.
حفازی طرقبه، میترا؛ فیروزآبادی، علی؛ حق‌شناس، حسن (1385). بررسی رابطه بین مؤلفه‌های عشق و رضایت زناشویی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، پایان‌نامه، (16)54، 99-109.
خزایی، مهدی (1385). بررسی رابطه بین الگوهای ارتباطی با تعارضات زناشویی دانشجویان دانشگاه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره، دانشگاه خاتم.
دهقان، فاطمه (1380). مقایسه تعارضات زناشویی زنان متقاضی طلاق با زنان مراجعه‌کننده برای مشاوره زناشویی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه تربیت‌معلم تهران.
دی آنجلیس، باربارا (1391). رازهایی درباره‌ی عشق، ابراهیمی، تهران، نسل نو اندیش.
رستمی، مهدی؛ نوابی نژاد، شکوه؛ فرزاد، ولی اله (1399). اثربخشی آموزش مهارت‌های پیش از ازدواج مدل تحکیم ازدواج پیش از شروع (SYMBIS) بر الگوها و آسیب‌های زوج نامزد. خانواده درمانی کاربردی، (1)1، 35-53.
رضوی، سید حسین؛ جزایری، رضوان السادات؛ احمدی، سید احمد؛ و اعتمادی، عذرا (1398). مقایسه تأثیر برنامه آماده‌سازی پیش از ازدواج بر اساس مدل اولسون و بسته مشاوره پیش از ازدواج بومی بر مشکلات دوران عقد زوجین. فصلنامه خانواده پژوهی، (58)15، 181-195.
شولتز، دوان؛ شولتز، سیدنی آلن (2013). نظریه‌های شخصیت، یحیی سید محمدی، تهران، ویرایش.
صادقی، ایران (1398). عشق آموزش می‌خواهد: فرمولی برای عشق با استفاده از کاملترین فرمول یادگیری کلارک هال، تهران، وانیا.
عبد الرحیمی، محمد؛ فعالی، محمدتقی (1394). تأثیر عشق برسلامت معنوی نزد فروم و مولوی. دو فصلنامه علمی- پژوهشی ادیان، 9(18)، 73-105.
عرب، سید محمد؛ ابراهیم­زاده پزشکی، رضا؛ مروتی شریف­آبادی، علی (1393). طراحی مدل فرا­ترکیب عوامل مؤثر بر طلاق با مرور نظام­مند مطالعه­های پیشین، اپیدمیولوژی ایران، 10 (4)، 22-1.
فخاری، نرگس؛ لطیفیان، مرتضی؛ اعتماد، جلیل (1390). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود در دانشجویان ایرانی، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، (1) 21، 19-21.
فلاحت پیشه بابلی، مریم؛ موتابی، فرشته؛ مظاهری تهرانی، محمدعلی؛ پناهی، لیلی؛ حیدری، محمود (1400). ما ازدواج کرده‌ایم، اما زیر یک سقف زندگی نمی‌کنیم؛ تجارب زیسته افراد متأهل در دوران عقد بستگی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. (48)12: 55-100.
کاظمیان، سمیه؛ اسمعیلی، معصومه (1391). بررسی اثربخشی آموزش خودمتمایزسازی بر کاهش میزان اضطراب فرزندان خانواده‌های طلاق، پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 4(6)، 59-53.
کاظمیان­مقدم، کبری؛ مهرابی­زاده هنرمند، مهناز؛ کیامنش، علیرضا؛ حسینیان، سیمین (1397). رابطه علّی تمایزیافتگی، معناداری زندگی و بخشودگی با دلزدگی زناشویی از طریق میانجی­گری تعارض زناشویی و رضایت زناشویی، روش­ها و مدل­های روان‌شناختی، 31 (9)، 146-131.
گودرزی، محمود (1398). پیش‌بینی میزان احتمال پیمان­شکنی در روابط زناشویی بر اساس سطح تمایز یافتگی، عملکرد خانواده و دلزدگی زناشویی، پژوهش­های مشاوره، 71 (17)، 100-82.
منصوری، بهزاد (1380). هنجاریابی آزمون هوش هیجانی سیبریا شرینگ در دانشجویان دانشگاه‌های تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
میرزایی، میترا؛ زارعی، اقبال؛ صادقی­فرد، مریم (1398). نقش تمایز­یافتگی خود و عوامل اقتصادی با میانجیگری تعارضات خانوادگی در پیشگیری از آسیب­های روانی و اجتماعی، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 37 (10)، 170-143.
نجفلوئی، فاطمه (۱۳۸۵). نقش تمایز خود در رابطه زناشویی اندیشه‌های نوین تربیتی. دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه الزهرا، 2(3، 4).
هاشمی، سیدمحمد؛ رشیدی آشجردی، مرتضی (1395). بررسی مؤلفه‌های عشق کامل از دیدگاه استرنبرگ در غزلیات سعدی. انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران، دانشگاه گیلان. (11)، 2103-2118.
هومن، حیدر علی (1393). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل (با اصلاحات)، انتشارات سمت، 352.
Abhilash, S. & Neelakandan, R. (2020). Effect of Social Intelligence, Emotional Intelligence, And Sexual Satisfaction on Marital Adjustment of Working Women. Journal of Natural Remedies, 21(6 (S2)), 95-104.
Anderson, R. T. (2013). Marriage: what it is, why it matters, and the consequences of redefining it. Heritage Foundation Backgrounder, 2775.
Anyamene, A. (2020). Relationship between Emotional Intelligence and Marital Satisfaction of Male and Female Married Teachers in Anambra State. European Journal of Educational Sciences, 7(3), 1-16.
 Bajaj, B.  Gupta, R .  Sengupta, S. (2019). Emotional Stability and Self-Esteem as Mediators Between Mindfulness and Happiness. Journal of Happiness Studies, ( 20),  2211–2226.  
Bonab, S. F. E. Sadeghi, S. & Hashemi, T. (2013). Study of Relationship Between self-knowledge and marital Adjustment. Life Science Journal, 10(6s), 6-18.
Bowen, M. (1988). Family therapy in clinical practice. New York: Jason Aronson.
Bradbury, T. N. Fincham, F. D. & Beach, S. R. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of marriage and family, 62(4), 964-980.
Birditt, K. & Antonucci, T. C. (2008). Life sustaining irritations? Relationship quality and mortality in the context of chronic illness. Social Science & Medicine, 67(8), 1291-1299.
Cassepp-Borges, V. (2021). Should I Stay or Should I Go? Relationship Satisfaction, Love, Love Styles and Religion Compatibility Predicting the Fate of Relationships. Sexuality & Culture, 1-13.
Carandang, M. N. S. Guda, I.V.P. (2015). “Indicators of Marital Satisfaction of Batangueño Couples: Components of Love and the Other External Factors in Marriage”, International Journal of Information and Education Technology, 1(5), 60- 67.
Clemente, M. Gandoy‐Crego, M. Bugallo‐Carrera, C. Reig‐Botella, A. & Gomez‐Cantorna, C. (2020). Types of love as a function of satisfaction and age. PsyCh journal, 9(3), 402-413.
Davies, P. T. & Cummings, E. M. (1994). Marital conflict and child adjustment: An emotional security hypothesis. Psychological bulletin, 116(3), 387.
Davis, D. Shaver, P. R. & Vernon, M. L. (2003). Physical, emotional, and behavioral reactions to breaking up: The roles of gender, age, emotional involvement, and attachment style. Personality and Social Psychology Bulletin, 29(7), 871-884.
Drake, J. R. (2011). Differentiation of self inventory-short form: creation and initial evidence of construct validity (Doctoral dissertation, University of Missouri--Kansas City).
Erus, S. M. & Deniz, M. E. (2020). The mediating role of emotional intelligence and marital adjustment in the relationship between mindfulness in marriage and subjective well-being. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 10(2), 317-354.
Evans, T. R. Hughes, D. J. & Steptoe-Warren, G. (2020). A conceptual replication of emotional intelligence as a second-stratum factor of intelligence. Emotion, 20(3), 507.
Ghorbani, N. Cunningham, C. J. L. & Watson, P. J. (2010). Comparative analysis of integrative self-knowledge, mindfulness, and private self-consciousness in predicting responses to stress in Iran. International Journal of Psychology, 45, 147-154.
Ghorbani, N. Watson, P. J. Bing, M.N. Davison. H. K. & Le Berton, D. (2003). Two facets ofself-knowledge: Cross-cultural development of measures in Iran and the United States. Genetic, Social, and General. Psychology Monographs, (12), 238-268.
Ghorbani, N. Watson, P. J. & Hargis, M. B. (2008). Integrative Self-Knowledge Scale: Correlations and incremental validity of a cross-cultural measure developed in Iran and the United States. The Journal of Psychology, 142(4), 395-412.
Ghorbani, N. Watson, P. J. Fayyaz, F. & Chen, Z. (2015). Integrative self-knowledge and marital satisfaction. The Journal of Psychology, 149(1), 1-18.
Hajnal, J. (2017). European marriage patterns in perspective. Routledge, 101-144.
Hajian, M. & Naeinian, M. R. (2020). Predicting the signs of sexual desire/arousal in women with their attachment and differentiation styles mediated by marital conflicts. Journal of Clinical Psychology, 12(3), 77-88.
Hewitt, B. & Churchill, B. (2020). Convergence and difference: Marriage and family life from across-cultural perspective Cross-Cultural. Family Research and Practice, 57-102: Elsevier.

 Hogan, J, N.  Gordon,C, L.(2020). “Six of One, Half a Dozen of Another” or Do Mindfulness and Gratitude Each Add Unique Value to Relationship Functioning? Contemporary Family Therapy, ( 42),  299–304.

Hosseini, A. Rasouli, M. Davarniya, R. & Babaeigarmkhani, M. (2016). The effect of group training based on practical application of intimate relationship skills program on marital relationships quality. Jornal of Ilam University of Medical Sciennces, 8-17.
Kim, H. S. & Jung, Y. M. (2015). Self-differentiation, family functioning, life satisfaction and attitudes towards marriage among South Korean university students. Indian Journal of Science and Technology, 8(19), 1-8.
Kordoutis, P. (2115). Love and Intimacy, Psychology. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 375-381.
Mbwirire, J. (2017). Causes of marital conflicts in Christian marriages in Domboshawa area, Mashonaland East Province, Zimbabwe, 196.
Mohammadi, S. Hafezi, F. Ehteshamzadeh, P. Eftekhar Saadi, Z. & Bakhtiarpour, S. (2020). Effectiveness of schema therapy and emotional self-regulation therapy in the components of women’s marital conflicts. Journal of Client-centered Nursing Care, 6(4), 277-288.
Muloko, E. Limbu, R. & Anakaka, D. L. (2020). The Difference Of The Triangular Theory Of Love In Married Women Judging From The Length Of Marriage. Journal of Health and Behavioral Science, 2(4), 264-276.
Oputa, C. (2003). Peace building and non-violence conflict resolution: Approaches in Nigeria. Guardian Newspaper, 15, 13.
Pietromonaco, P. R. Overall, N. C. Beck, L. A. & Powers, S. I. (2021). Is low power associated with submission during marital conflict? Moderating roles of gender and traditional gender role beliefs. Social Psychological and Personality Science, 12(2), 165-175.
Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological review, 93(2), 119.
Sternberg, R. J. (1997). Construct validation of a triangular love scale. European Journal of Social Psychology. (27): 313±335.
Talarico, J. F. Varon, A. J. Banks, S. E. Berger, J. S. Pivalizza, E. G. Medina-Rivera, G. ... & Metro, D. G. (2013). Emotional intelligence and the relationship to resident performance: a multi-institutional study. Journal of clinical anesthesia, 25(3), 181-187.
Tolorunleke, C. A. (2014). Causes of marital conflicts amongst couples in Nigeria: Implication for counselling psychologists. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 140, 21-26.
Warner, D. F. & Kelley-Moore, J. (2012). The social context of disablement among older adults: Does marital quality matter for loneliness? Journal of health and social behavior, 53(1), 50-66.