نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری پژوهش محوردانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

2 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاداسلامی واحد رودهن

چکیده

پژوهش‍حاضر ‍با ‍هدف ‍تدوین‍ الگوی ‍مفهومیِ‍ تبیین ‍موفقیت ‍شغلی ‍مشاوران مدارس انجام‍ شد.‍ در این پژوهش از روش آمیخته با رویکرد اکتشافی - متوالی هدایت‌شده استفاده شد. در بخش کیفی از روش پدیدارشناسی توصیفی و در بخش کمی از روش توصیفی- زمینه‍یابی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش‍ دربرگیرنده خبرگان و مشاوران موفق آموزش‌وپرورش استان تهران در سال 98-1397 که تقریباً 1300 نفر بودند. در بخش کیفی نمونه به شیوه هدفمند گلوله برفی انتخاب شد و ‍10 تا رسیدن به اشباع بررسی شدند. در بخش‍کمی 300 نفر به‌صورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‍ها در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته موفقیت شغلی مشاوران استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ این پرسشنامه‌ 81/0 به دست آمد و متخصصان روایی صوری و محتوایی آن‌ را تأیید کردند. تحلیل داده‍ها در بخش کیفی با استفاده از روش کلایزی و در بخش کمی با استفاده ‍از‍ تحلیل عاملی تأییدی با کمک نرم‌افزار Amous صورت پذیرفت. بر اساس یافته‌های این پژوهش در بخش کیفی، پنج مقوله اصلی موفقیت ‍‍شغلی ‍‍مشاوران مدارس، شامل برخورداری ‍از ‍دانش حرفه‍ای، ‍کاربست ‍دانش، توسعه‍توانایی، تعامل‍شغلی/‍اجتماعی و فعالیت‍‍های‍ دفتری به دست آمد. یافته‍های بخش کمی نیز بیانگر برازش مدل اندازه‍گیری پژوهش با داده‍های گردآوری‌شده بود. همچنین نشان داده‌شده که بین پنج مؤلفه مذکور همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. بر اساس یافته‍های این پژوهش توصیه می‍شود که در آموزش ضمن خدمت مشاوران، این پنج مؤلفه را موردتوجه قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a conceptual model to explain the job success of school counselors

نویسندگان [English]

  • sara Haghshenas 1
  • Khadijeh Abolmaali Alhoseini 2

1 Research-oriented PhD student, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen , Iran

2 Department of Psychology, Faculty of Psychology, Islamic Azad University, Roudehen Branch

چکیده [English]

The purpose of this study was to develop a conceptual model for explaining the job success of school counselors. In this study, a mixed-method with a sequentially guided exploratory approach was used. In the qualitative part, the descriptive phenomenological method was used. In the qualitative part, the descriptive survey method was applied. the statistical population of the study consisted of school successful consultants in Tehran province in 1397-98, Which were about 1300 people. In the qualitative part, the sample was selected by‌ snowball purposeful method, and 10 people were examined until saturation. In a quantitative part, 300 people were selected conveniently and voluntarily. For Data collection was used semi-structural interview, in the qualitative part, and a researcher-made questionnaire on the job success of school counselors, in the qualitative part. Cronbach's alpha coefficient of this questionnaire was 0.81 and its face and content validity were confirmed using the opinion of experts. In the qualitative part, data analysis was performed, using the Colaizzi method, and in the quantitative part using confirmatory factor analysis with AMOS software. The results of the qualitative part, for the job success of consultants, were identified 5 categories, including that professional knowledge, application of knowledge, ability development, job / social interaction, and office activities. Also, the results of the quantitative part indicated the fit of the research measurement model with the collected data. I

کلیدواژه‌ها [English]

  • Job Success
  • Counselors
  • Schools
ابراهیمی، لقمان (1393). تدوین الگوی توانمندسازی مشاوران بر مبنای آسیب‌شناسی فعالیت‌های مشاوران در مدارس و ارزیابی (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی: تهران.
اشرفی فشی، سکینه؛ عبدالهی، بیژن؛ گودینی، فاطمه (1396). درک مدیران، معلمان و مشاوران از نقش و وظایف مشاوران مدارس (مطالعه موردی: مدارس شهر نورآباد). نشریه پژوهش‌های تربیتی، 4 (34)، 17-1.
افروز، غلامعلی (1389). مشکلات اجرایی مشاورین در مدارس. فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه، دوره‌ی ششم، شماره 2.34.
امامی پور، حسن (1391). بررسی عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی مشاوران مدارس شهر تبریز (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته مشاوره شغلی). دانشگاه خوارزمی: تهران.
بابا زاده، رعنا (1395). تعیین عوامل پیش برنده و بازدارنده موفقیت شغلی زنان در دانشگاه تبریز. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه تبریز: تبریز.
توکلی، یداالله؛ ایزدی، علی‍اصغر؛ مصطفی‍پور، فریدون؛ فولادی، عزت‍االله؛ محمدخانی، شهرام (1386). برنامه‌ها و فعالیت‌های راهنمایی و مشاوره در دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی. تهران: انتشارات ورای دانش با همکاری دفتر برنامه‌ریزی امور فرهنگی و مشاوره وزارت آموزش‌وپرورش. چاپ سوم.
جباری، فائزه. (1395). بررسی رابطۀ خود مدیریتی و موفقیت شغلی با نقش میانجی هوش هیجانی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته مدیریت اجرایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
جناآبادی، حسین؛ روشن، سید علیقلی، منصورشاد، ابراهیم. (1389). بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی مشاوران مدارس متوسطه با کاهش مشکلات تحصیلی، شغلی، شخصی و خانوادگی دانشآموزان. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان
حاج بابایی، مرتضی و حاج بابایی، آرش (1392). فنون کاربردی مشاوره در مدرسه. تهران: انتشارات ما و شما.
رسولی، فاطمه (1395). شناسایی عوامل موفقیت شغلی گیرندگان وام خوداشتغالی کمیته امداد امام خمینی (ره). پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
زوار، تقی؛ مهری، فرشید (1397). تجربه زیسته مدیران و معاونان آموزشی مدارس از لذت خدمت. نشریه مدیریت بر آموزش سازمان‍ها، 7 (1)، 168-135.
زهراکار، کیانوش؛ سامی، عباس (1392). توصیف یک الگوی ممتاز و جدید برای مشاوران مدارس، تهران: روان.
سلیمانی فارسانی، سعید (1395). اثربخشی آموزش مؤلفه‌های سبک زندگی سالم بر اساس مدل سازمان بهداشت جهانی (WHO) موفقیت شغلی و انگیزش شغلی کارکنان نیروی انتظامی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
شاهمرادی، غلامرضا؛ نقوی، اعظم و جعفرعلی، مریم. (1390). چند و چون گسترش راهنمایی و مشاوره در دوره عمومی. رشد مشاور مدرسه. دوره 6. شماره 4.
شعبانی بهار، غلامرضا؛ عرفانی، نصراله و حکمتی، زهرا (1392). رابطه بین انگیزه ورزش و میزان موفقیت شغلی کارکنان اداره کل آموزش‌وپرورش استان کرمانشاه. پژوهش‌های کاربردی در مدیریت، سال دوم، شماره 3(7)، 22-11.
شفیع‌آبادی، عبداله (1400). فنون و روشهای مشاوره. کتاب فکر نو.
شفیع‌آبادی، عبداالله (1395). راهنمایى و مشاوره تحصیلی و شغلی: مفاهیم و کاربردها. تهران: سمت.
غلامی، علیرضا. (1385). آشنایی با فعالیت‌های راهنمایی و مشاوره در سازمان‌های آموزشی شهرستان‌های شهر تهران. نشریه. روان‍شناسی. رشد مشاور مدرسه. شماره 5.
قاسمی، مرتضی (1393). بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و موفقیت شغلی کارکنان اداره کل آموزش‌وپرورش استان چهارمحال و بختیاری در سال 93-92. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته مدیریت آموزشی دانشگاه ارومیه.
منعمی مطلق، فاطمه. (1387). مشاوران و چالش‌های پیش رو: مروری بر مسائل، مشکلات و چالش‌های مشاوران مدارس. فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه، شماره 10، 44 -41
نصری، صادق؛ حیدری بافقی، راضیه؛ جراره، جمشید (1396). ویژگی‌های شخصیتی، باورهای غیرمنطقی و مهارت‌های ارتباطی به‌عنوان پیش‌بین‌های عملکرد شغلی مشاوران مدرسه. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 7 (1)، 46-27.
نصیری ولیک نبی، فخرالسادات و کارخانه، سمیه. (1395). بررسی افزایش موفقیت شغلی کارکنان در پرتو شایستگی مدیران در دانشگاه بوعلی سینا همدان. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سال دهم، شماره 1، 138-121.
Abdulrahman. A. M. (2013). A guidance and counseling model practiced within Malaysia schools. International Journal of Education and Research Vol. 1 No. 4.pp: 1- 12.
Borgers SB, Tyndall LW. (2015) Setting expectation for group. Journal for Specialists in Group Work; 7 (2): 109-111.
Cooper, M. (2013). School-based counselling in UK Secondary Schools: A review and critical evaluation. University of Strathclyde. p. 34.
Gallant, D. J. Zhao, J. (2011). High school Students ' Perception of School Counseling Services: Awareness, Use, and Satisfaction. Journal of Counseling Outcome Research and Evaluation, 2 (1), 87-100.
Jeffrey, M. W. Edwin, R. G. (2013). Effects of School Counselors’ Cognitive BehavioralConsultation on Irrational and Efficacy Beliefs of Elementary School Teachers. The ProfessionalCounselor. Volume3. Issue1.Page6-15.
Kline, R. B. (2011). Principels and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
Mitchell ME, Eby LT, Ragins BR. (2015). My mentor, my self: antecedents and outcomes of perceived similarity in mentoring relationships. Journal of Vocat Behav; 89: 1.
Modo FN, George IN (2013). Professional Challenges to counseling practice in Akwa Ibom State. J. Educ. Practice 4(3): 83-89.
Newman, L. (2007). Basics of Social Research: Qualitative and Quantitative Approaches. Second Edition. United States: Allyn & Bacon.
Nyaga, V. K. (2011). Effectiveness Guidance and Counselling Services on University Students Development of Academic, Social and Personal Competencies: A Comparative study of public and private Universities in Kenya. A Thesis Submitted to the Graduate School in Fulfillment of the Requirements for the Award of the Degree of Doctor of Philosophy in Counselling Psychology of Chaka University College.
Patricia B. Kyle and Joyce A. Davos. (2011). The Professional School Counselor’s Role as Change Agent in School Discipline. A Journal of the Arizona School Counselors’ Association, Incorporated, vol. 3, pp:7-17
Shajith, B I. & Erchul, W P. (2014)_.Bringing Parents to School: The Effect of Invitations from School, Teacher, and Child on Parental Involvement in Middle Schools.Volume 2, Issue 1, PP: 26 -38.
Ramaswami, A, Carter, N. M, & Dreher, G. F. (2016). Expatriation and career success: A human capital perspective. Human Relations, 69, 1959-1987.
Wang,‌Y,‌&‌ D’Amato,R.‌C. (2013). Providing comprehensive school psychology services in the Republic of Taiwan. School Psychology International, 34(2), 145–153