فرهنگ مشاوره و روان درمانی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تدوین الگوی چهار وجهی مشاوره پیش از ازدواج «آگاه» با نگاه بومی و فرهنگی، و بررسی اثربخشی آن بر آگاهی، پذیرش، مسئولیت پذیری و سازگاری زناشویی زوجین

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره،واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار گروه روان شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

3 استادیار گروه روان شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تدوین الگوی بومی «مشاوره پیش از ازدواج» و بررسی اثربخشی آن بر آگاهی نسبت به خود و همسر، پذیرش و مسئولیت پذیری نسبت به همسر و نیز سازگاری زناشویی است. طرح پژوهشی از لحاظ هدف، از نوع «کاربردی» و از نظر شیوه اجرا، در مرحله تدوین الگو(بخش کیفی پژوهش) از نوع «نظریه زمینه ای»، «تحلیل مضمونی» و «تجربه زیسته افراد خبره»، و در مرحله اثربخشی (بخش کمی پژوهش) از نوع «شبه آزمایشی» و به روش «پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری همراه با گواه» است. در مرحله تدوین الگو، با بررسی نظریات مربوط به ازدواج، روش های مشاوره ای متخصصان داخلی و نیز آموزه های دینی، الگوی بومی مشاوره پیش از ازدواج تدوین شد. در مرحله ارزیابی اثربخشی این الگو، تعداد 44 نفر (22زوج) از افراد متقاضی دریافت مشاوره پیش از ازدواج مراجعه کننده به مرکز مشاوره ، به طور تصادفی در دو گروه مساوی تقسیم بندی شدند. گروه آزمایشی از روش مشاوره تدوین شده استفاده کردند و گروه گواه از سایر روش های مشاوره ای بهره بردند. برای جمع آوری اطلاعات از روش مصاحبه ساختارمند، قبل از مشاوره (پیش آزمون)، بعد از مشاوره (پس آزمون) و بعد از حداقل 4 ماه پس از ازدواج (پیگیری) استفاده شد. برای تحلیل نتایج از روش آماری تحلیل واریانس و آزمون t استفاده شد. در بخش اثربخشی، نتایج نشان می دهد افرادی که از این الگوی مشاوره پیش از ازدواج بهره گرفته اند، به شکل معنی دار(P≤0/001) از سطح بهتری در شاخص های مربوطه برخوردارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Preparing the Four-dimensional Model of Premarital Consuling and its Effects on Awareness, Acceptance, Responsibility and Marriage Adjustment

نویسندگان [English]

  • mohammad seyyedhassantehrani 1
  • Keyvan Kakabraei 2
  • hasan amiri 3

1 Islamic Azad University, kermanshah branch, Iran

2 Department of Psychology and counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.

3 Department of Psychology and counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.

چکیده [English]

Referral of single girls and boys to counseling centers on the eve of marriage, during the dating and courtship process, to expertly assess the appropriateness and correctness of their choice, is one of the needs of counseling day. The purpose of this study was to develop a local model of "premarital counseling" for single people on the verge of marriage (suitor couple) and to evaluate the effectiveness of this counseling model on awareness and acceptance, responsibility and marital adjustment, After marriage. For this purpose, the research was conducted in two descriptive and experimental stages. In the descriptive stage of the research, after studying theories related to marriage, studying religious teachings related to marriage and also studying the counseling methods used by counselors and internal experts in this field, this model was developed. In the experimental stage, the effectiveness of this consulting method was evaluated. The research plan of this stage is "applied" in terms of purpose and "quasi-experimental" based on the method of implementation and "pre-test, post-test, follow-up with evidence". For this purpose, 22 individuals (11 couples) who applied for premarital counseling who had referred to a counseling center in Tehran were examined.To evaluate the effectiveness of this counseling method, in the qualitative dimension, the structured interview method was used, and in the quantitative dimension, the statistical method of analysis of variance and independent t-test were used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • premarital consuling
  • awareness
  • acceptance
  • responsibility
  • marital adjustment
مراجع
ابراهیمی، سیروان؛ گودرزی، محمود و عیسی نژاد، امید (1398). اثربخشی مشاوره پیش از ازدواج با برنامه مراقبت زوجین CARE بر انتظارات زناشویی و باورهای ارتباطی افراد در شرف ازدواج. مشاوره و برگردانمانی خانواده، 1: 236-217.
اختیاری امیری، راضیه؛ فرحبخش، کیومرث؛ کلانتر هرمزی، آتوسا؛ سلیمی بجستانی، حسین (1397). تدوین و ارائه الگوی مطلوب مشاوره پیش از ازدواج مبتنی بر فرهنگ اسلامی-ایرانی. نشریه پایش، سال هفدهم، شماره چهارم، مرداد ـ شهریور 1397، 442-431.
اسماعیل طلایی، فاطمه؛ شریعتمدار، آسیه؛ برجعلی، احمد؛ فرحبخش، کیومرث و خونین زاده، محمد حسین (1398). خواستگاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر اساس تحلیل کیفی قرآن کریم. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 10(40)، 1-28.
اصلانی، خالد (1383). نقش مهارت‌های ارتباطی بر کارایی خانوادگی دانشجویان متأهل. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 14، 124-103.
افخمی کیان، زینب؛ حسن آبادی، حسین و شاملو، زهره (1394). اثربخشی گروه‌درمانی مبتنی بر آموزش غنی‌سازی ازدواج به روش اولسون بر رضایت زناشویی زنان. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی، تهران، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا.
پاشیب، ملیحه؛ سیدمحرمی، ایمان؛ محمدی، سمیه و تاتاری، مریم (1395). تأثیر مشاوره پیش از ازدواج بر انتظار از ازدواج در بین دانشجویان علوم پزشکی. مجله علوم پزشکی تربیت حیدریه، 4 (4)، 15-10.
جمشیدیان نائینی، یاسمن؛ یونسی، فلورا و قادری، زهرا (1394). اثربخشی آموزش مهارت‌های پیش از ازدواج بر رشد فردی دختران مجرد. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 6(23)، 121-138.
حسین خانی نائینی، هادی؛  جان بزرگی، مسعود و آذربایجانی، مسعود (1391). ساخت و اعتباریابی مقیاس انتخاب همسر از دیدگاه اسلام. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال چهارم بهار و تابستان 1391، شماره 1، پیاپی 7، 30- 1.
خاکسار، میلاد (1395). اثربخشی آموزش پیش از ازدواج بر باورهای محدودکننده انتخاب همسر و انتظار از ازدواج در دانشجویان پسر شهر اصفهان. پایان‌نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد در رشته مشاوره خانواده. دانشگاه رازی. کرمانشاه. ایران.
خمسه، اکرم (1382). آموزش قبل از ازدواج: راهنمای عملی برای زوج‌های جوان. ترجمه و تألیف اکرم خمسه. تهران: دانشگاه الزهرا (س)، پژوهشکده زنان.
رجبی، غلامرضا؛ عباسی، قدرت اله؛ سودانی، منصور و اصلانی، خالد (1395). اثربخشی آموزش پیش از ازدواج به شیوۀ برنامه آگاهی و انتخاب میان فردی بر باورهای ارتباطی دانشجویان مجرد. مجله مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 6،1(پیاپی 21)، 79-97.
رضازاده، مسعود؛ صدری دمیرچی، اسماعیل و قمری کیوی، حسین (1398). اثربخشی برنامه آموزش پیش از ازدواج بر نگرش دربارۀ ازدواج، تابآوری و انتظار از ازدواج در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز. مجله مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 1، 124- 109.
رضوی، سیدحسین؛ جزایری، رضوان السادات؛ احمدی، سید احمد و اعتمادی، عذرا (1397). مقایسه‌ی تأثیر برنامه‌ی آماده‌سازی پیش از ازدواج بر اساس مدل اولسون و بسته‌ی مشاوره پیش از ازدواج بومی بر مشکلات دوران عقد زوجین. خانواده پژوهی، دوره 15، شماره 58، 195-181. 
رضوی، سیدحسین؛ جزایری، رضوان السادات؛ احمدی، سید احمد و اعتمادی، عذرا (1398). تأثیر برنامه آماده‌سازی پیش از ازدواج بر اساس مدل اولسون بر رضایت زناشویی زوج‌ها در دوران عقد. فصلنامه علمی پژوهش‌های مشاوره، ۱۷ (۶۷)، 19- 4.
سهرابی، زهرا؛ میکائیلی، نیلوفر؛ عطا دوخت، اکبر و نریمانی، محمد (1397). هم سنجی تأثیر زوج‌درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان رابطۀ اجتماعی هیجانی بر باورهای ارتباطی زوجین. دو فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده،8 (1)، 64 – 47.
عباسی، قدرت اله (1394). بررسی و مقایسه اثربخشی آموزش قبل از ازدواج مبتنی بر برنامه آموزش ارتباط و برنامه آگاهی و انتخاب بین فردی بر انتظارات زناشویی و باورهای ارتباطی دانشجویان مجرد دانشگاه‌های شهر اهواز. پایان‌نامه دکترای تخصصی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز.
قاسمی مقدم، کبری؛ بهمنی، بهمن و عسگری، علی (1392). اثربخشی آموزش گروهی برنامه غنی‌سازی زناشویی (سبک اولسون) بر افزایش رضامندی زنان متأهل. روانشناسی بالینی و شخصیت،2(8)، 10-1.
گلزاری، محمود و کمن، محمدرضا (1394). الگوی همسرگزینی در مشاوره پیش از ازدواج گام‌به‌گام از آشنایی تا انتخاب. مجموعه مقالات همایش خانواده و تربیت جنسی، مشهد، 92-71.
گودرزی، محمود؛ شیری، فاطمه و محمودی، بختیار (1397). اثربخشی آموزش مؤلفه‌های خانواده‌درمانی شناختی رفتاری بر تعارض والد فرزندی و تعارض زناشویی. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 12(4 پیاپی 48)، 551-531.
لطفی، زهرا (1394). مقایسه اثربخشی برنامه غنی‌سازی ازدواج (طرح اولسون) و برنامه ارتقای کیفیت زندگی بر رضایت زناشویی زنان. چهارمین کنفرانس بین المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران، همایشگران مهر اشراق.
مشتاقی، مرضیه؛ آتش پور، سید حمیدرضا؛ آقایی، اصغر و علامه، سیدفرید (1391). تأثیر آموزش گروهی انسان‌گرایی بر باورهای ارتباطی زنان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و فرهنگسراهای شهر اصفهان. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(3) 339 – 322.
میر محمد صادقی، مهدی (1397). آموزش پیش از ازدواج. مشهد. به نشر (آستان قدس رضوی).
میراحمدی، سیده لیلا؛ فاتحی زاده، مریم؛ اعتمادی، عذرا؛ جزایری، رضوان السادات و پسندیده، عباس (1398). بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر مدل تحکیم ازدواج پیش از شروع (symbis) بر انتظارات از ازدواج و باورهای مربوط به انتخاب همسر دختران مجرد شهرکرد. فصلنامه خانواده پژوهی، 15(1)، 24-7.
نوروزی، سوده و زندی پور، طیبه (1396). اثربخشی مشاوره گروهی آموزش‌های پیش از ازدواج بر نگرش به انتخاب همسر دختران در آستانه ازدواج. دومین کنگره بین‌المللی نقش زن در سلامت خانواده و جامعه. دانشگاه الزهرا.
Berger, R., & DeMaria, R. (2014). Epilogue: The future of preventive interventions with couples, InR.Berger&M.T. Hannah (Eds.), Preventive ApproachesinCouples Therapy, (pp. 391–428), Philadelphia:Brunner/ Mazel.
Bernstein, Flich. H., & Bernstein. Marcei. T. (2003). Knowing and treating marital differences. Translated by Hamidreza Sohrabi, Second Edition, Tehran: Rasa Services.
Bruhn, D. M., & Hill, R. (2004). Designing a Premarital Counseling Program. The Family Journal, 12(4), 389–391. https://doi.org/10.1177/1066480704267233
Carroll, J. S., & Doherty, W. J. (2003). Evaluating the Effectiveness of Premarital Prevention Programs: A Meta Analytic Review of Outcome Research. Family Relations, 52(2), 105-118.
Ceren, Sandra. Levy .(2008). Essentials of Premarital Counseling: Creating Compatible Couples (New Horizons in Therapy). Loving Healing Press.
Clyde, T. L., Hawkins, A. J., & Willoughby B. J. (2019). Revising premarital relationship interventions for the next generation. Journal of Marital and Family Therapy. Advance online publication. https://doi.org/10.1111/jmft.12378
Fincham, F. D., & Beach, S. R. H. (2010). Marriage in the new millennium: A decade in review. Journal of Marriage and Family, 72, 630–649. https://doi.org/10.1111/j.1741‐3737.2010.00722.x
Glasser, W. (2000). Counseling with Choice Theory: The New Reality Therapy, New York: HarperCollins.
Gurman, A. S., Lebwo, J. L., Snuder, D. K. (2019). Clinical Handbook of Couple Therapy, Fifth Edition, The Gilford press, New York London.
Halford, W. K. (2003). Best practice in couple relationship education. Journal of Marital and Family Therapy, 29, 385–406.
Halisch, F., & Geppert, U. (2001). Motives, Personal Goals, and Life Satisfaction in Old Age, In A. Efklides, J. Kuhl, & R. Sorrentino (Eds.), Trends and Prospect in Motivational Research (pp. 389-409). Dordrecht: Kluwer.
Hawkins, A. J., Blanchard, V. L., Baldwin, S. A., & Fawcett, E. B. (2008). Does marriage and relationship education work? A meta-analytic study. Journal of Consulting and Clinical Psychology 2008; 76: 723-734.
Kaplan, M., & Maddux, j. E. (2002). Goals and Marital Satisfaction: Perceived Support for Personal and Collective Efficacy for Collective Goals. Journal of Social and Clinical Psychology, 21(2), 157-164.
Klausli, J., & Gross, C. (2020). Premarital Education in the Catholic Church: Exploring Retrospective Perceptions of Effectiveness of a Theologically Oriented Program on Relational and Spiritual Outcomes. Journal of Psychology and Theology. https://doi.org/10.1177/0091647120956965
Knutson, D. H., & Olson, D. H. (2003). Effectiveness of PREPARE program with premarital couples in community settings. Marriage & Family: 2003, 6, (4), 529-546.
Kurdek, L. A. (1995). Predicting change in marital satisfaction form husband and wives conflict resolution styles. Journal of Marriage and the family, 57, 153 – 164.
Larson, J. H., & Holman, T. B. (1994). Premarital predictions of marital quality and stability. Family Relations, 43, 2, 228- 237.
Larson, P., & Smally, G. (2004). Intensive approach to premarital counseling. Marriage & Family, 7, 91-101.
Moradi, M., zaifi R, Mohammadi, S., & Sarichelo, M. (2015). Psychological status of couples referring to premarriage classes. Psychiatric Nursing. Journal of Psychaiatric Nursing 2015; 3: 19-26[Persian].
Murray, C. E., & Murray, Jr. T. L. (2004). Solution‐focused premarital counseling: helping couples build a vision for their marriage. Journal of Marital and Family Therapy. 2004;30(3):349-58.
Odero, M. E. A. (2019). Pre-marital counseling and its influence on marital quality among seventh day adventist members in Kibra Division of Nairobi County, Kenya (Doctoral dissertation), Pan Africa Christian (PAC) University, Kenya.
Olson, D. H., & De Frain, J. (2006). Marriage and Families: Intimacy, Strength, and Diversity (5TH ed). New York: Mcgraw-Hill Higher Education.
Parhizgar, O., Esmaelzadeh-Saeieh, S., Akbari Kamrani, M., Rahimzadeh, M., & Tehranizadeh, M. (2017). Effect of Premarital Counseling on Marital Satisfaction, Shiraz E-Med J. 2017; 18(5):e13182. doi: 10.5812/semj.44693.
Parrott, L., & Parrott, L. (2010). The Complete Guide to Marriage Mentoring. Grand Rapids, Michigan: Zondervan.
Qian, Z., & Lichter, D. T. (2018). Marriage markets and assortative mating in first marriages and remarriages in the USA Les marchés du mariage et l’homogamie sociale dans les premiers mariages et les remariages aux Etats Unis. Marriage.
Salimavi Khoshab, A. L. M., Moradi, M., & Dehghanizadeh, M. H. (2012). Investigation The Meditational Role Of Spirituality And Religiousness Between Five Factor Personality And Resiliency. Journal of Personality & Individual Differences, 1(2), 94-115.
Shahhosseini, Z., Hamzehgardeshi, Z., & Kardan Souraki, M. (2014). The effects of premarital relationship enrichment programs on marriage strength: A narrative review article. Journal of Nursing and Midwifery Sciences. 2014;1(3):62-72.
Strauss, A. L., & Corbin, J. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for developing Grounded Theory (3rd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
Stutzer, A., & Bruno, S. (2006). Dose marriage make people happy, or do happy people get married?. journal of socio-economice, 35(3):326-367.
Stutzman, S. (2011). Premarital counseling and culture: A narrative inquiry of couples' insights. Graduate Theses and Dissertations. Iowa State University. Journal of Family therapy2011; 2:65-81.
Taylor, C., Lillis, C., LeMone, P., & Lynn, P. A. (2001). Fundamentals of nursing: The art and science of nursing care: Lippincott Philadelphia.
Ternholm, S., & Jensen, A. (1996). Interpersonal communication. New York: Washington publishing company.
Torkian, S., Mostafavi, F., & Pirzadeh, A. (2020). Effect of a Mobile Application intervention on Knowledge, Attitude and Practice Related to Healthy Marriage among Youth in Iran.
Vail, S. H. (2016). Reducing the divorce rate among Christians in America: Premarital counseling a prerequisite for marriage. Journal Marriage and Family, 80(16),1179-1198.
Van Epp, M. C., Futris, T, G., Van Epp, J. C., & Campbell, K. (2008).The impact of the PICK a partner relationship education program on single army soldiers. Family and Consumer Sciences Research Journal, 36, 328-349.
Williamson, H. C., Hammett, J. F., Ross, J. M., Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (2018). Premarital education and later relationship help‐seeking. Journal of Family Psychology, 32, 276–281. https://doi.org/10.1037/fam0000383
Williamson, Hannah C., Trail, Thomas. E., Bradbury, Thomas. N., & Karney, Benjamin. (2014).Does premarital education decrease or Increase Couples’ later help-seeking? Journal of Family Psychology, Vol 28(1), Feb 2014, 112-117.
فرهنگ مشاوره و روان درمانی
دوره 12، شماره 46 - شماره پیاپی 46
تیر 1400
صفحه 23-52
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار