نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

2 استادیاریار گروه مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

3 استادیار گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

چکیده

روابط صمیمانه زناشویی، مهم‌ترین پیش‌بینی کننده رضایت از زندگی است. هدف از پژوهش حاضر، هم سنجی اثربخشی آموزش زوج‌ها بر اساس رویکرد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و تصویرسازی ارتباطی بر مدیریت تعارض زوجین بود. جامعه‌ی آماری این پژوهش کل زوج‌های مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره آوای سروش شهر کرمانشاه در سال 1397 بود که از میان آن‌ها تعداد 45 زوج که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند به‌عنوان نمونه و با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. بنابراین، 45 زوج (زن و شوهر ) انتخاب و به‌صورت گمارش تصادفی، در سه گروه (15زوجی) ایماگوتراپی، اکت و شاهد جایگزین شدند. در 8 جلسه 120 دقیقه‌ای یکی از گروه‌های آزمایش در معرض آموزش بر اساس رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه دیگر در معرض آموزش بر اساس تصویرسازی ارتباطی قرار گرفتند. مدیریت تعارض توسط پرسشنامه تعارض زناشویی(MCQ) سنجیده شد. داده‌های حاصل در سطح توصیفی با استفاده از میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکووا) توسط نرم‌افزارSPSS نسخه 23 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد در سطح معنی‌داری 5 درصد آموزش زوج‌ها بر اساس رویکرد اکت و ایماگوتراپی بر مدیریت تعارض زوجین مؤثر است. همچنین نتایج حاکی از آن بود که آموزش زوج‌ها بر اساس رویکرد اکت در ابعاد روابط خانوادگی و خویشاوندان مؤثرتر و آموزش زوج‌ها بر اساس رویکرد ایماگوتراپی در بعد هیجانی مؤثرتر است و در دیگر ابعاد مدیریت تعارض بین این دو روش تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Couple Training Based on Approach Acceptance and Commitment (ACT) and Imago therapy on Couple Conflict Management

نویسندگان [English]

  • Mahvash Maazinezhad 1
  • Mokhtar Arefi 2
  • hasan amiri 3

1 Islamic Azad University, Kermanshah Branch

2 Islamic Azad University, Kermanshah Branch. department counseling and psychology

3 Department of Psychology, Islamic Azad University, Kermanshah Branch

چکیده [English]

Intimate marital relationships are the most important predictor of life satisfaction. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of couples' education based on the approach of treatment based on acceptance and commitment and Imago therapy on couple conflict management. The statistical population of this study was the total number of couples referring to Avae Soroush Counseling Center in Kermanshah in 1397, among which 45 couples who had the criteria to enter the research were selected as a sample and available by sampling method. Therefore, 45 couples (husband and wife) were selected and, as a random appointment, were replaced by three groups (15 couples) of Imago therapy, act, and control. In 8 120-minute sessions, one of the experimental groups was exposed to training based on an approach based on acceptance and commitment, and the other group was exposed to training based on Imago therapy. Conflict management was measured by Questionnaire the (MCQ). Descriptive data were analyzed using standard mean and standard deviation and inferential analysis using multivariate analysis of covariance (Manquova) was analyzed by SPSS. The findings showed that in a significant level of 5%, couples 'training based on ACT and Imago therapy approach is effective in managing couples' conflict. The results also showed that couples 'education was more effective based on ACT approach in terms of family relationships and relatives and couples' education based on Imago therapy approach was more effective in emotional dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital Conflict
  • Couple Training
  • Acceptance and Commitment Approach
  • Imago therapy Approach
ابراهیمی، اعظم. امینی، ناصر. دیره، عزت (1396). اثربخشی رویکرد ایماگوتراپی زوجین بر افزایش سازگاری، صمیمیت و تاب‌آوری زوجین شهر بوشهر. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری 2. (9): 89-75.
احمدی، زهرا؛ احمدی، احمد و فاتحی زاده، مریم (1385). بررسی اثربخشی شیوه زوج‌درمانی ارتباطشی کوتاه‌مدت بر الگوهای ارتباطی زوجین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
اعتمادی، عذرا. نوابی نژاد، شکوه. احمدی، سیداحمد. فرزاد، ولی اله (1389). بررسی تأثیر زوج‌درمانی به شیوه ایماگوتراپی بر افزایش صمیمیت زوجین مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، دوره 5، شماره 19، ص 9-22.
امانی، احمد؛ عیسی نژاد، امید و علیپور، الهه (1397). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به شیوه‌ی گروهی برآشفتگی زناشویی، تعارض زناشویی و خوشبینی در زنان متأهل مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره کمیته امداد شهر کرمانشاه. مجله روانشناسی و روان‌پزشکی شناخت. 5(1): 64-42.
ایزدی، راضیه و عابدی، محمدرضا (1392). کاهش علائم وسواس در بیماران مبـتلا بـه وسـواس فکـری و عملـی مقاوم به درمان از طریق درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. فیض، 17(3)، 286 -275.
آسوده، حسین؛ خلیلی، شیوا؛ لواسانی، مسعود و دانشپور، منیژه (1389)، پرسشنامه زوجی اینریچ: دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، برگرفته از سایت www.prepare-enrich.com
براتی، طاهره و ثنایی، باقر (1379). پرسشنامه تعارض زناشویی . در ب . ثنایی، گردآورنده،  مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج . ص 58- 55. تهران: موسسه انتشارات بعثت.
بیات، مریم (1386). بررسی اثربخشی ایماگوتراپی بر نگرش‌های عشقی دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان. مقاله چاپ‌نشده دانشگاه اصفهان.
پورمحسنی کلوردی، فرشته (1392). رابطه فعالیت سیستمهای مغزی-رفتاری با بخشش و رضایت زناشویی زوجین. روانشناسی معاصر 8(2)، 17-26.
ثنایی ذاکر، باقر (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
حیدریان فر، نرگس و امان الهی، عباس (1395). زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (راهنمای گام‌به‌گام درمانگران). اهواز: انتشارات علوم و فنون پزشکی اهواز.
خوش‌سیرت، ماندانا (1393). تأثیر زوج‌درمانی کوتاه‌مدت با روش ایماگوتراپی بر سازگاری در رضایت زناشویی در 5 سال اول زندگی. کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
دنوان، جیمز مونتگمری (1943). زوج‌درمانی-روابط موضوعی. ترجمه تبریزی، مصطفی؛ مظلومی، سعیده؛ فرامرزی، عالیه و علائی، پروانه (1386). تهران: انتشارات فراروان.
صالوری محمود آبادی، زینت (1393). اثربخشی تصویر ارتباطی بر سازگاری، صمیمیت و سلامت روان زنان متأهل، کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
صدرجهانی، سمیه؛ اعتمادی، احمد؛ سعدی پور (بیابانگرد)، اسماعیل و آرین، سیده خدیجه (1389). اثربخشی آموزش فنون ایماگوتراپی (تصویرسازی ارتباطی) بر صمیمیت زناشویی معتادان به مواد مخدر و همسرانشان. اعتیاد پژوهی، 3، 25-44.
طایی، سرور؛ نسبی، عبدالکاظم و عطاری یوسفعلی (1392). بررسی اثربخشی آموزش گروهی ایماگوتراپی (ارتباط درمانی) بر نگرش عشق ورزی زوجین مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره نفت اهواز، مجله یافته‌های نو 7(3).
عارفی، مختار؛ نوابی نژاد، شکوه و ثنایی، باقر (1385). بررسی رابطه بین سبک‌های دل‌بستگی با کیفیت دوستی در دانش آموزان دبیرستانی شهر کرمانشاه. فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن مشاوره ایران. تابستان . 1385 . جلد 5. شماره 18.
علوی، سیده زهرا؛ امان الهی، عباس؛ عطاری، یوسفعلی و کرایی، امین (1398). اثربخشی زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود صمیمیت اجتماعی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی زوج‌های ناسازگار. مجله روان‌شناسی اجتماعی، سال سیزدهم، شماره 50، ص 57-72.
قوچان عتیق، کلال و سرایی، فاطمه (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سازگاری زناشویی، رضایت جنسی و رضایت از زندگی زنان. مجله‌ی اصول بهداشت روانی. ویژه‌نامه سومین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و علوم تربیتی. ص 33-527.
محمودپور، عبدالباسط؛ شیری، طاهره؛ فرحبخش، کیومرث و ذوالفقاری، شادی (1399). پیش‌بینی گرایش به طلاق بر اساس دلزدگی زناشویی و تحمل پریشانی با میانجی‌گری احساس تنهایی در زنان متقاضی طلاق. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، سال یازدهم، شماره 42، ص 121 -141.
موحدی، اعظم و میرزاحسینی، حسن (1396). ایماگوتراپی راه‌حلی بر تعارضات زناشویی. چهارمین کنفرانس بین‌المللی نوآوری‌های اخیر در روان‌شناسی. شماره 15، ص 16-26.
یوسفی، ناصر و عزیزی، آرمان (1397). تبیین مدلی برای پیش‌بینی تعارض زناشویی بر اساس تمایزیافتگی و تیپ‌های شخصیت. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، سال نهم، شماره 35، ص 57-78.
 
Ashley, A. A. (2015). Discover a New Way to Love in 2015. Carole Kirly.
Baruch D. Kanker J, Busch A. Acceptance and commitment therapy: enhancing the relationships. Journal of Clinical Case Studies 2012; 8 (3): 241-257.
Beeton,T. A. (2005). Dyadic Adjustment and Use of Imago Skills Past Participants of the “Getting the Love You Want” Workshop for Couples. Unpblished doctoral dissertation.Walden University.
Brown, F. L., Whittingham, K., Boyd, R. N., McKinlay, L., & Sofronoff, K. (2015). Does stepping stones triple plus acceptance and commitment therapy improve parent, couple, and family adjustment following paediatric acquired brain injury? A randomised controlled trail. Behavior Research and Therapy, 73, 58-66.
Carson JW, Carson KM, Gil KM, Baucom DH. Mindfulness based relationship enhancement. Behavior Therapy 2004; 35(3):471-494.
Christensen A, Atkins DC, Berns S, Wheeler J, Baucom DH, Simpson LE. Traditional versus integrative behavioral couple therapy for significantly and chronically distressed married couples. J Consult Clin Psychol; 2011; 72(2): 176-191.
Enright, Robert D., & Fitzgibbons, Richard P. (2015). Empirical validation of the process model of forgiveness Forgiveness therapy: An empirical guide for resolving anger and restoring hope (pp.85-101). Washington, DC, US: American Psychological
Ericka, M. Welsh, M. Simone, A. J. French, H. & Melanie, W. (2016). Examining the relationship between family meal frequency and individual dietary intake: Does family cohesion play a role? Journal of Nutrition Education and Behavior, 11(3): 229-235.
Frankel, L. A., Umemura, T., Jacobvitz, D., & Hazen, N. (2015). Marital conflict and parental responses to infant negative emotions: Relations with toddler emotional regulation. Infant Behavior and Development, 40, 73-83.
Hendrix, H. (2006). How to keep your relationship shape: An introduction to Imago.
Hendrix, H.,Hunt,H.L.,Luquet, W.,& Carlson,J. (2015).Using the imago dialogue to deepen couples therapy. The Journal Of Individual Psychology, 71, 253-272.
Kline GH, Pleasant N D, Whiltton S W, MarKman H J. Understanding couple conflict. In A.L. 2006; Vangelisti & D.
Larmar, S., Wiatrowski, S. and Lewis-Driver, S. (2014) Acceptance & Commitment Therapy: An Overview of Techniques and Applications. Journal of Service Science and Management, 7, 216-221. doi: 10.4236/jssm.2014.73019.
Markman H J, & Halford W K. International perspectives on couple relationship education. Family Process, (2005); 44: 139–146.
Markman, H, j. (2006). The longitudinal study of couple’s interactions: implication for understanding and predicting the development of marital distress. New York: Gulford press.
Martin, M. M., Staggers, S. M., & Anderson, C. M. (2011). The relationships between cognitive flexibility with dogmatism, intellectual flexibility, preference for consistency, and selfcompassion. Communication Research Reports, 28(3): 275-80.
McConocha, D., & Tully, S. (2001),“Household money management: Recognizing nontraditional couples”. Journal of ConsumerAffairs, 27, 258–283.
Muske, G., &Winter, M. (2001),“An in-depth look at family cash flow management practices”, Journal of Family and EconomicIssues, 22, 353–372.
Peterson BD, Eifert GH, Feingold T, Davidson S. Using acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: a case study with two couples. Cogn Behav Pract 2009; 16(4): 430-42.
Somohano, V. C. (2013). Mindfulness, attachment style and conflict resolution. Behaviors in romantic relationships. (MA). Humboldt State University.
Wallerstein, J. S., & Blakeslee, S. (1995), The good marriage, New York: Warner Books.
Weisskirch, R., & Delevi, R. (2013). Attachment style and conflict resolution skills technology use in relationship dissolution. Computers in Human Behavior; 29; PP: 2530- 2534.