فرهنگ مشاوره و روان درمانی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت خواب و تنظیم هیجان کارکنان دارای سندروم خستگی مزمن

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت خواب و تنظیم هیجان کارکنان دارای سندروم خستگی مزمن بود. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل تمامی کارکنان دانشگاه ارومیه در سال 1401 بود. حجم نمونه شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه) از جامعه آماری به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و در دو گروه گواه و آزمایش جایدهی شدند. برای گروه آزمایشی، آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی اجرا شد در حالیکه گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه علائم دوپال (جیسون و همکاران، 2010)، پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (بویس و همکاران، 1989) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود کیفیت خواب و تنظیم هیجان در مراحل پس‌آزمون و پیگیری تاثیر معنی‌دار داشته است (001/0P<). یافته‌های این پژوهش اطلاعات مفیدی را در ارتباط با آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی فراهم می‌کند و مشاوران و روانشناسان می‌توانند برای بهبود کیفیت خواب و تنظیم هیجان کارکنان دارای سندروم خستگی مزمن از این مداخله استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of mindfulness-based training on sleep problems and emotional regulation of employees with chronic fatigue syndrome

نویسندگان [English]

  • Esmaiel Soleimani 1
  • ammar jahanbakhsh farman 2

1 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran

2 Ph.D Student of Psychology, Faculty of literature and Humanities, University of Urmia, Urmia, Iran

چکیده [English]

The purpose of this research was the effectiveness of mindfulness-based training on sleep problems and emotional regulation of employees with chronic fatigue syndrome. The quasi-experimental research design was pretest-posttest and follow-up with the control group. The statistical population of this research included all employees of Urmia University in 2022. The sample size includes 30 subject (15 subject in the experimental group and 15 subject in the control group) from the statistical population were selected by available sampling method and they were placed in two control and experimental groups. For the experimental group, psychological resilience intervention was implemented, while the control group did not receive training. The research tools included the DePaul Symptom Questionnaire (Jason et al, 2010), the Pittsburgh Sleep Quality Inventory (Boyce et al, 1989) and the Cognitive emotion regulation questionnaire (Garnefski, Kraaij, 2006). The data was analyzed using the analysis of variance test with repeated measurements. The results showed that the mindfulness-based training had a significant effect on improving sleep problems and emotional regulation in the post-test and follow-up stages (P<0.001). The findings of this research provide useful information about mindfulness-based training, and counselors and psychologists can use this intervention to improve sleep problems and emotional regulation of employees with chronic fatigue syndrome.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sleep problems
  • emotional regulation
  • mindfulness-based training
  • chronic fatigue syndrome
مراجع
اصغری، فرهاد.، قاسمی جوبنه، رضا.، حسینی صدیق، مریم السادات.، جامعی، مینو. (1395). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان و کیفیت زندگی زنان دارای همسر معتاد. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 7(26): 132-115.
برقعی، نرجس سادات.، نیازی، آیدا.، بهنام پور، ناصر.، اصفهانی، مهری. (1400). بررسی تأثیر مشاوره گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر کیفیت خواب زنان باردار نخست‌زا. کومش. ۲۳ (۵): ۵۷۳-۵۶۳.
برمال، فرید.، صالحی فدردی، جواد.، طبیبی، زهرا. (1397). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر نشخوار ذهنی، شیوۀ حل مسئله و تنظیم شناختی هیجان افراد مبتلا به افسردگی. مطالعات روان‌شناختی. 14(2): 107-91.
بساک نژاد، سودابه.، آقاجانی افجدی، اعظم.، زرگر، یدالله. (1390). بررسی اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و کیفیت زندگی دانشجویان دختر. مجله دستاوردهای روان‌شناختی. 18(2): 198-181.
بشارت، ‌محمد‍علی و ‌بزازیان،‌سعیده (1393). بررسی ‌ویژگی‌های ‌روان‌سنجی ‌پرسشنامه ‌تنظیم ‌شناختی ‌هیجان ‌در‌ نمونه‍ای ‌از جامعه ‌ایرانی.‌مجله ‌دانشکده ‌پرستاری ‌و مامایی، 24(84): 70-61.
جاویدنیا، سهیلا.، مجتبایی، مینا.، بشردوست، سیمین. (1400). مقایسه تأثیر درمان متمرکز بر هیجان و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان زنان مبتلا به اختلال سوگ ناشی از کووید – ۱۹. روان پرستاری. ۹ (۶): ۱۳-۱.
سلطانی بیرق، پدیده.، پناه علی، امیر. (1399). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس، افکار خودآیند منفی و کیفیت خواب در بیماران مبتلا به فشارخون بالا. اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی. 15(58): 56-47.
سلگی، زهرا.، کمرخانی، آمنه. (1401). اثربخشی آموزش ذهن ‏آگاهی بر درماندگی روان‏شناختی و کیفیت خواب دختران دارای سندرم درد قاعدگی. روانشناسی سلامت، 11(43): 150-131.
شعبانی، مهشید.، خلعتبری، جواد. (1398). اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر دشواری‌های تنظیم هیجان و بهزیستی روان‌شناختی در سندرم پیش از قاعدگی. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی سلامت. 8(29): 152-134.
طاهری، الهام. (1396). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر حساسیت اضطرابی و تنظیم هیجان. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره. 7(2): 122-105.
طاهری، سارا.، سجادیان، ایلناز (1397). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خستگی، اضطراب و افسردگی کارکنان دارای سندرم خستگی مزمن. دستاوردهای روانشناختی. 25(2): 150-129.
عبداله‍زاده، زینب.، مشهدی، علی.، بیگدلی، ایمان‍الله.، طبیبی، زهرا. (1402). اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی کودک بر مشکلات خواب و مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی. مجله پرستاری کودکان. ۹ (۳): ۲۵-۳۹.
فرحبخش، عاطفه.، دهقانی، فهیمه. (1395). اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و سلامت روان زنان مبتلا به اختلال بی‌خوابی. مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت‌حیدریه. ۴ (۳): ۱۵-۸.
کاظمی، نواب.، حسین خانزاده، عباسعلی.، رسول‌زاده، وحید و محمدی، سید تقی. (1399). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر فرسودگی شغلی و خوش‌بینی آموزشی در معلمان ابتدایی. مشاوره شغلی و سازمانی، 12(43): 72-51.
میرمحمدی، سید محمد.، رحیمیان، محمد.، سدیری جوادی، عاطفه. (1400). بررسی نقش عدم امنیت شغلی بر خستگی کارکنان با توجه به نقش میانجی نقض قرارداد روان‌شناختی. پژوهش‌های مدیریت در ایران. 24(1): 176-153.
هارون رشیدی، همایون. (1401). اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر انعطاف‌پذیری شناختی و کیفیت خواب مردان سالمند. مطالعات روان‌شناختی. 18(2): 46-35.
وطن‌خواه محمدآبادی، محمد.، کافی، سید موسی.، ابوالقاسمی، عباس.، شاکرنیا، ایرج. (1400). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با تعامل شاخص توده بدنی بر کنترل وزن، کارکردهای اجرایی و تنظیم هیجان دانش آموزان نوجوان. روان‌شناسی مدرسه و آموزشگاه. 10(2): 203-181.
References
Ageborg Morsing, J., Smith, M. G., Ögren, M., Thorsson, P., Pedersen, E., Forssén, J., & Persson Waye, K. (2018). Wind turbine noise and sleep: Pilot studies on the influence of noise characteristics. International journal of environmental research and public health, 15(11), 2573.
Ahola Kohut, S., Stinson, J., Davies-Chalmers, C., Ruskin, D., & van Wyk, M. (2017). Mindfulness-based interventions in clinical samples of adolescents with chronic illness: A systematic review. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 23(8), 581-589.
Buysse, D. J., Reynolds III, C. F., Monk, T. H., Berman, S. R., & Kupfer, D. J. (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry research, 28(2), 193-213.
Cortes Rivera, M., Mastronardi, C., Silva-Aldana, C., Arcos-Burgos, M., Lidbury, B. (2019). Myalgic encephalomyelitis/chronic fatigue syndrome: a comprehensive review. Diagnostics (Basel). 07;9(3):91
Dashti, H. S., Jones, S. E., Wood, A. R., Lane, J. M., Van Hees, V. T., Wang, H., ... & Saxena, R. (2019). Genome-wide association study identifies genetic loci for self-reported habitual sleep duration supported by accelerometer-derived estimates. Nature communications, 10(1), 1-12.
Dewald, J. F., Meijer, A. M., Oort, F. J., Kerkhof, G. A., & Bögels, S. M. (2010). The influence of sleep quality, sleep duration and sleepiness on school performance in children and adolescents: A meta-analytic review. Sleep medicine reviews, 14(3), 179-189.
Ferré, A. (2018). Chronic fatigue syndrome and sleep disorders: Clinical associations and diagnostic difficulties. Neurología (English Edition), 33(6), 385-394.
Flaskamp, L., Roubal, C., Uddin, S., Sotzny, F., Kedor, C., Bauer, S., Scheibenbogen, C., Seifert, M. (2022). Serum of Post-COVID-19 Syndrome Patients with or without ME/CFS Differentially Affects Endothelial Cell Function In Vitro. Cells, 11, 2376.
Frone, M. R., & Tidwell, M. C. O. (2015). The meaning and measurement of work fatigue: Development and evaluation of the Three-Dimensional Work Fatigue Inventory (3D-WFI). Journal of occupational health psychology, 20(3), 273-288.
Gall, M., Borg, W., & Gall, J. (2016). Quantitative and qualitative research methods in educational sciences and psychology. Translated by Ahmad Reza Nasr, et al, 1398(11).
Garnefski, N., & Kraaij, V. (2006). Cognitive emotion regulation questionnaire–development of a short 18-item version (CERQ-short). Personality and individual differences, 41(6), 1045-1053.
Gross, C. R., Kreitzer, M. J., Reilly-Spong, M., Wall, M., Winbush, N. Y., Patterson, R., ... & Cramer-Bornemann, M. (2011). Mindfulness-based stress reduction versus pharmacotherapy for chronic primary insomnia: a randomized controlled clinical trial. Explore, 7(2), 76-87.
Guendelman, S., Medeiros, S., & Rampes, H. (2017). Mindfulness and emotion regulation: Insights from neurobiological, psychological, and clinical studies. Frontiers in psychology, 220.
Gullo, S., Gelo, O. C. G., Bassi, G., Lo Coco, G., Lagetto, G., Esposito, G., ... & Di Blasi, M. (2022). The role of emotion regulation and intolerance to uncertainty on the relationship between fear of COVID-19 and distress. Current Psychology, 1-12.
Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2011). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. Guilford press.
Iani, L., Lauriola, M., Chiesa, A., & Cafaro, V. (2019). Associations between mindfulness and emotion regulation: The key role of describing and nonreactivity. Mindfulness, 10(2), 366-375.
Jason, L., Evans, M., & Porter, N., (2010). The development of a revised Canadian myalgic encephalomyelitis hronic fatigue syndrome case definition. Am Journal of Biochem Biotechnol, 6 (2), 120-135.
Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: past, present, and future. Science and Practice. 10(2):144-56
Legg, M., Meertens, R. M., van Roekel, E., Breukink, S. O., Janssen, M. L., Keulen, E. T., ... & Bours, M. (2022). The Association between Sleep Quality and Fatigue in Colorectal Cancer Survivors up until Two Years after Treatment: A Cross-Sectional and Longitudinal Analysis. Cancers, 14(6), 1527.
Lorusso, L., Ricevuti, G. (2022). Special Issue “Chronic Fatigue Syndrome/Myalgic Encephalomyelitis: Diagnosis and Treatment”. J. Clin. Med. 11, 4563.
Marcus, J., Huibers, H., Jmert Kant, I., Knottnerus, J., Swaen, H., & Kasl,V. (2004). Development of the chronic fatigue syndrome in severely fatigued employees: predictors of outcome in the Maastricht cohort study. J Epidemiol Community Health, 58, 877–882.
Moghaddam, J. F., Nakhaee, N., Sheibani, V., Garrusi, B., & Amirkafi, A. (2012). Reliability and validity of the Persian version of the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI-P). Sleep and Breathing, 16(1), 79-82.
Oldershaw, A., Hambrook, D., Rimes, K. A., Tchanturia, K., Treasure, J., Richards, S., ... & Chalder, T. (2011). Emotion recognition and emotional theory of mind in chronic fatigue syndrome. Psychology & Health, 26(8), 989-1005.
Raanes, E. F., & Stiles, T. C. (2021). Associations Between Psychological and Immunological Variables in Chronic Fatigue Syndrome/Myalgic Encephalomyelitis: A Systematic Review. Frontiers in Psychiatry, 12, 716320.
Ramiller, A., Mudie, K., Seibert, E., & Whittaker, S. (2022). The Facilitation of Clinical and Therapeutic Discoveries in Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome and Related Diseases: Protocol for the You+ ME Registry Research Platform. JMIR Research Protocols, 11(8), e36798.
Rimes, K. A., & Chalder, T. (2010). The Beliefs about Emotions Scale: validity, reliability and sensitivity to change. Journal of psychosomatic research, 68(3), 285-292.
Rimes, K. A., Ashcroft, J., Bryan, L., & Chalder, T. (2016). Emotional suppression in chronic fatigue syndrome: Experimental study. Health psychology, 35(9), 979.
Roger, J.S., Michele, Y., Sue, R., Gail, J., & Josephine, M.C. (2016). Knowing,
planning for and fearing death: Do adults with intellectual disability and disability staff differ. Journal of Research in Developmental Disabilities, 49(12), 47–59.
Saidi, O., Rochette, E., Doré, É., Maso, F., Raoux, J., Andrieux, F., ... & Duché, P. (2020). Randomized double-blind controlled trial on the effect of proteins with different tryptophan/large neutral amino acid ratios on sleep in adolescents: the PROTMORPHEUS study. Nutrients, 12(6), 1885.
Sejbuk, M., Mirończuk-Chodakowska, I., & Witkowska, A. M. (2022). Sleep Quality: A Narrative Review on Nutrition, Stimulants, and Physical Activity as Important Factors. Nutrients, 14(9), 1912.
Surpur, C., Ihm, E., Schooler, J., Nagarathna, H. R., & Ilavarasu, J. (2021). Cross-Cultural Study on the Effects of 10 Days of Online Mind Sound Resonance Technique (Msrt) on State Anxiety, Stress, Quality of Sleep, and Mindfulness. ASEAN Journal of Psychiatry, 1-3.
Thümmler, R., Engel, E. M., & Bartz, J. (2022). Strengthening Emotional Development and Emotion Regulation in Childhood—As a Key Task in Early Childhood Education. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(7), 3978.
Valdez, A. R., Hancock, E. E., Adebayo, S., Kiernicki, D. J., Proskauer, D., Attewell, J. R., ... & Proskauer, C. (2019). Estimating prevalence, demographics, and costs of ME/CFS using large scale medical claims data and machine learning. Frontiers in pediatrics, 6, 412.
van Son, J., Nyklíček, I., Pop, V. J., & Pouwer, F. (2011). Testing the effectiveness of a mindfulness-based intervention to reduce emotional distress in outpatients with diabetes (DiaMind): design of a randomized controlled trial. BMC Public Health, 11(1), 1-11.
Vink, M., & Vink-Niese, A. (2022). The Updated NICE Guidance Exposed the Serious Flaws in CBT and Graded Exercise Therapy Trials for ME/CFS. Healthcare. 10, 5: 898
Wang, D., Xie, X., Tian, H., Wu, T., Liu, C., Huang, K., ... & Zhang, L. (2022). Mental fatigue and negative emotion among nurses during the COVID-19 pandemic. Current Psychology, 1-9.
Yang, J., Du, Y., Shen, H., Ren, S., Liu, Z., Zheng, D., ... & Wei, G. X. (2022). Mindfulness-Based Movement Intervention to Improve Sleep Quality: A Meta-Analysis and Moderator Analysis of Randomized Clinical Trials. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(16), 10284.
فرهنگ مشاوره و روان درمانی
دوره 16، شماره 61
فروردین 1404
صفحه 67-92
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار