Document Type : Research Paper
Authors
1 Counseling Associate Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities
2 Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Hakim Sabzevari University
Abstract
The purpose of this study was to determine the effectiveness combination of morality treatment (forgiveness) and emotion-focused on hardiness and attitude towards divorce in women applying for divorce. This experimental research study utilized a pretest-posttest and follow-up control group design. The research population consisted of all divorce applicant women who referred to family counseling centers in Sabzevar during the first 6 months of 2020. Furthermore, 30 divorce applicant woman were selected as the participants of the study using convenience sampling and were randomly assigned to either the experimental or control groups. The research instruments included the Kobasa hardiness questionnaire (1979) and Kineard and Gerard attitudes toward divorce Scale (1986(. To analyze the data, repeated measures ANOVA was used. The research findings demonstrated that combination of morality treatment (forgiveness) and emotion-focused was effective on hardiness and attitudes to divorce in divorce applicant couples(p< 0.05). It should be noted that the persistence of the treatment effect was maintained after two months (p< 0.05). Based on the findings of the present study, it can be concluded that a combination of ethics-oriented (forgiveness) and emotion-oriented approaches can be used to reduce the problems of women seeking divorce and increase their hardiness in dealing with marital life problems.
Keywords
ایمانی راد، اعظم؛ گل‌محمدیان، محسن؛ مرادی، امید و گودرزی، محمود (1400). اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار بر بخشودگی و باورهای ارتباطی زوجین درگیر در پیمان‌شکنی زناشویی. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روان‌شناختی، 20(100)، 665-653.
بشارت، محمدعلی؛ صالحی، مریم؛ شاه محمدی، خدیجه؛ نادعلی، حسین و زبردست، عذرا (1388). رابطه تاب‌آوری و سخت‌کوشی با موفقیت ورزشی و سلامت روانی در ورزشکاران. مجله روانشناسی معاصر، 3(2)، 38-49.
پور طالب، سکینه؛ غباری بناب باقر و قاسم زاده سوگند (1398). اثربخشی برنامه‌ی بخشایشگری در کاهش مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده‌ی نوجوانان مقیم کانون اصلاح و تربیت تهران. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(1)، 96-86.
جلالی تهرانی، محمد احسان (1399). اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار بر رضایتمندی زناشویی و احساس تنهایی در زوجین متقاضی طلاق. فصلنامه ایده‌های نوین روانشناسی، 5(9)، 8-1.
چابکی، ام البنین. (1392). مطالعه بین نسلی رابطه نگرش به طلاق و کارکرد‌های خانواده در زنان شهرتهران. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 1(1)، 159-185.
خجسته مهر، رضا؛ ممبینی، جعفر و اصلانی، خالد (1392). مقایسه‌ی نگرش به ازدواج و طلاق و دلبستگی به همسالان در دانشآموزان پسر دبیرستانی خانواده‌های عادی و طلاق. مجله روانشناسی مدرسه و آموزشگاه، 2(3)، 75-57.
رابینز، استیون. (1998). رفتار سازمانی: مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها. ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی (1395). تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی
روشنی، شهره؛ تافته، مریم و خسروی، زهره (1398). فراتحلیل پژوهش‌های طلاق در ایران در دو دهه اخیر (1377-1397) و ارائه راهکارهای کاهش طلاق و پیامدهای منفی آن برای زنان و فرزندان. زن در توسعه و سیاست، 17(4)، 574-653.
زالی، زهرا؛ احمدی، صدیقه و صرامی، غلامرضا (1398)، نقش میانجی بخشش زناشویی در رابطه سخت رویی روانی با دلزدگی زناشویی. آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، 1(9)، 124-107.
زاهد بابلان، عادل؛ قاسم پور، عبداله و حسن زاده، شهناز (1390). نقش بخشش و سرسختی روان‌شناختی در پیش‌بینی امید. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 12(3)، 13-19.
سبزعلی زاده، حمیده؛ بادامی رخساره و زاکت الحسینی مریم (1393). رابطه عملکرد خانواده با استحکام ذهنی در ورزشکاران پارالمپیکی. مجله مطالعات ورزشی روانشناسی، 3(9)، 10-1.
شاهمرادی، حسین؛ صادقی، مسعود؛ گودرزی، کوروش و روزبهانی، مهدی (1397). هم سنجی اثربخشی رویکردهای تلفیقی هیجان مدار-گاتمن و راهبردی-راه حل محور بر بازیابی صمیمیت زناشویی در زوجین متقاضی طلاق. پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 14(54)، 327-294.
عباسی، مسلم؛ درگاهی، شهریار و قاسمی جوینه، رضا (1397). نقش نارسایی شناختی و نارسایی هیجانی در تعارضات زناشویی زنان در معرض طلاق. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد، 20(1)، 1-6.
عظیمی، ناهید؛ حسینی، سعیده سادات؛ عارفی، مختار و پرندین، شیما (1398). بررسی نقش میانجی گر سرسختی روان‌شناختی در ارتباط بین سبک‌های کنترل تعارض و طلاق عاطفی در زوجین. مجله علوم روان‌شناختی، 18(84)، 2328-2319.
علی پور، احمد؛ صحراییان، محمدعلی؛ علی‌اکبری دهکردی، مهناز و حاجی آقابابایی، مرضیه (1390). ارتباط میان حمایت اجتماعی ادراک‌شده و سخت رویی با سلامت روان و وضعیت ناتوانی در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 1(3)، 133-110.
فتوحی، سکینه؛ میکاییلی، نیلوفر؛ عطادخت، اکبر و حاجلو، نادر (1397). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی مبتنی بر فراهیجان با زوج‌درمانی روایتی بر سازگاری و دلزدگی زناشویی زوجین متعارض. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(34)، 101-97.
گودرزی، امیرحسین؛ کیخسروانی، مولود و دیره عزت، گنجی، کامران (1399). اثربخشی درمان هیجان مدار بر انعطاف‌پذیری شناختی و تعهد اجتماعی در زوجین متقاضی طلاق. مجله علوم پزشکی رازی، 27(12).
محمدی، محمد؛ اژه‌ای، جواد و غلامعلی لواسانی، مسعود (1397). اثربخشی آموزش رویکرد هیجان مدار بر دلزدگی زناشویی و میل به طلاق. مجله روانشناسی، 22(4)، 378-362.
میردریکوند، فضل اله؛ رحیمی پور، طاهره و سلیمی، حسین (1394). تأسی رویکرد گروه‌درمانی معنوی بر میزان سخت رویی دانشآموزان دختر دوره‌ی متوسطه شهر اصفهان. مجله دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 16(1)، 107-97.
میرزازاده، رقیه؛ حسین ثابت، فریده و برجعلی، احمد (1397). اثربخشی آموزش بخشایشگری بر افزایش عواطف مثبت و همدلی زنان مطلقه تحت پوشش بهزیستی شهرستان دزفول. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 1(11)، 147-133.
نامنی، ابراهیم؛ محمدی پور، محمد و نوری، جعفر (1396). اثربخشی درمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 8(29)، 78-57.
ولینی، سینا؛ شریفی، شهرام؛ کاشفی، هاجر و خان پور، فرزانه (1399). بررسی مقایسه‌ای اختلالات شخصیت بین زوجین متقاضی طلاق مراجعه‌کننده به مراکز مشاور خانواده و زوجین غیر متقاضی طلاق شهر سنندج. مجله روانشناسی و روان‌پزشکی شناخت، 7(1)، 29-15.
هنرپروران، نازنین (1391). رویکرد هیجان مدار در زوج‌درمانی. تهران: دانژه.
Adamson, N. A (2013). Emotionally focused therapy with couples facing breast cancer: a theoretical foundation and descriptive case study. Journal of psychosocial oncology, 31(6),712-726.
Akhtar, S. & Barlow, J (2018). Forgiveness therapy for the promotion of mental well-being: A systematic review and meta-analysis. Trauma, Violence, & Abuse, 19(1), 107-122.
Beauregard, M (2014). Neural correlates of conscious self-regulation of emotion. Journal Neurosci, 21, 18-32.
Braithwaite, S.R. Selby, E.A. & Fincham, F.D (2011). Forgiveness and relationship satisfaction: mediating mechanisms. Journal of Family Psychology, 25(4): 551-559.
Da Fonsêca, P. N. de Jesus Lopes, B. da Silva Gusmão, E. É. Pessoa, V. S. A. & da Silva, M. I. F (2017). Marital Forgiveness: An Explanation Based on Human Values. Temas Em Psicologia, 25(4), 1927–1940.
Davis, D. E. Worthington Jr, E. L. Hook, J. N. & Hill, P. C (2013). Research on religion/spirituality and forgiveness: A meta-analytic review. Psychology of Religion and Spirituality, 5(4), 233.
Day, L. Hanson, K. Maltby, J. Proctor, C, & Wood, A (2010). Hope uniquely predicts objective academic achievement above intelligence, personality, and previous academic achievement. Journal Resarch Personality, 44(4), 550-553. doi:10.1016/j.jrp.2010.05.009.
Decaporale, L.N; Steffen, A.M; Marwit, S; & Meuser, T.M (2013). Extension of Enright forgiveness inventory to middle-aged and older wives. Journal of Religion, Spirituality and Aging, 25(4), 344-357.
Enright, R. D. Rhody, M. Litts, B. & Klatt, J. S (2014). Piloting forgiveness education in a divided community: Comparing electronic pen-pal and journaling activities across two groups of youth. Journal of Moral Education. 43(1), 1-17.
Fehr, R. Gelfand, M. J. & Nag, M (2010). The road to forgiveness: a metaanalytic synthesis of its situational and dispositional correlates. Psychological bulletin, 136(5), 894.
Garmendia, A. Yaben.S.Y (2014).Validity and Reliability of the Spanish Translation of the Attitudes towards Divorce Scale. Journal of Divorce & Remarriage, 55, 5, 65-95.
Gili, SH. Haghayegh, A. Sadeghi Firoozabadi, V. Ghavidel, A. Rezayi Jamalooi, H (2020). Effectiveness of Emotionally-Focused Therapy on Depression of Patients with Coronary Heart Disease. Iranian Journal of Health Psychology, 3(1), 91-98.
Hahlweg, K. Baucom, D. Grawe-Gerber, M. & Snyder, D. (2010). Strengthening couples and families: dissemination of interventions for the treatment and prevention of couple distress. In: Hahlweg K, Grawe-Gerber M, Baucom DH, eds. Enhancing couples: The shape of couple therapy to come.USA: Hogrefe publishing; 2010. pp:3-30.
Hamid, N (2020). Study of the Relationship of Hardiness and Hope with Life Satisfaction in Managers. International Journal of Psychology, 14(1), 310-339.
He, Q, Zhong, M. Tong, W. Lan, J. Li, X. Ju, X. Fang, X (2018). Forgiveness, Marital Quality, and Marital Stability in the Early Years of Chinese Marriage: An Actor–Partner Interdependence Mediation Model. Front Psychol, 9, https://doi.org /10.3389 /fpsyg.2018.01520
Jarwan A & Alfrehat B (2020). Emotional Divorce and its Relationship with Psychological Hardiness. International Journal of Education and Practice, Conscientia Beam, 8(1), 72-85.
Kubasa, SC (1979). Stressful life events, personality, and health: An inquiry into hardiness. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 1-10.
Love, H. A. Moore, R. M. & Stanish, N. A (2016). Emotionally focused therapy for couples recovering from sexual addiction. Sexual and Relationship Therapy, 31(2), 176-189.
Motataianu, IR (2015).The Relation between Anger and Emotional Synchronization in Children from Divorced Families. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 203,158-162.
Norcross, J.C. & Newman, C.F (1992). Psychotherapy integration: Setting the context. In J. C. Norcross & M. R. Goldfried (Eds), Handbook of psychotherapy integration. New York: Basic Books; 1992. P: 3-45.
Norman, K (2017). Forgiveness: How it Manifests in our Health, Well-being, and Longevity. University of PennsylvaniaScholarlyCommonsMaster of Applied Positive Psychology (MAPP)Capstone Projects. University of Pennsylvania, positivemedicine.
Qiu, S. Hannigan, B. Keogh, D. & Timulak, L. (2020). Learning emotion-focused therapy: certified emotion-focused therapists’ perspectives. Person-Centered & Experiential Psychotherapies, 1-21.
Rossi, F. S. Holtzworth-Munroe, A. & Rudd, B. N (2016). Intimate Partner Violence and Child Custody Evaluations: Applied Research for the Family. Journal of Child Custody, 9(4), 250-309.
Sarah, W. Scott, M. Howard, J. & Christine, A. (2013). Attitudes Toward Divorce, Commitment, and Divorce Proneness in First Marriages and Remarriages. Journal Marriage Family, 75(2), 276–287.
Shakerian, A.Nazari, A-M. Masoomi, M. Ebrahimi, P.& Danai, S (2014). Inspecting the relationship between sexual satisfaction and marital problems of divorce-asking women in Sanandaj City family courts. Procedia-Social and Behavioral Sciences,114, 327-333.
Smith-Greenaway E,Clark S. (2017).Variation in the link between parental divorce and children’s health disadvantage in low and high divorce settings. SSM-population health.3,473-486.
Sánchez-Hernández, Ó. Canales, A. Peinado, A. & Enright, R. D (2021). Evaluation of the effectiveness and satisfaction of the Learning to Forgive program for the prevention of bullying. Electronic Journal of Research in Education Psychology, 19(53), 185-204.
Taysi, E. & Vural, D (2015). Forgiveness education for fourth grade students in Turkey. Journal of Child Indicator Research. 9(4), 1095-1115.
Timulak, L. & Keogh, D (2020). Emotion-focused therapy: A transdiagnostic formulation. Journal of Contemporary Psychotherapy, 50(1), 1-13.
Wiebe, A. S. & Johnson, M. S (2016). Creating relationship that foster resilience in Emotionally Focused Therapy. Current Opinion in Psychology, 13, 65-69.
Woldarsky Meneses, M. & Greenberg, L (2014). Interpersonal Forgiveness in Emotion‐Focused Couples' Therapy: Relating Process to Outcome. Journal of Marital and Family Therapy, 40(1), 67-49.
Worthington Jr, E. L. (Ed.) (2007). Handbook of forgiveness. Routledge.
Worthington Jr, E. L. & Cowden, R. G (2017). The psychology of forgiveness and its importance in South Africa. South African Journal of Psychology, 47(3), 292-304.
Worthington, E. L. Jr. & Wade, N. G (1999). The social psychology of unforgiveness and forgiveness and the implications for clinical practice. Journal of Social and Clinical Psychology, 18(4), 385– 418.
Zhang, L.F (2010). Hardiness and the Big Five personality traits among Chinese university students. Learning and Individual Differences, 21(1), 109-113.
)