Document Type : Research Paper

Authors

1 Family counseling, counseling and education, Rooden, Tehran, Iran

2 Professor at Allameh Tabataba'i University

Abstract

The purpose of this study was to determine the effectiveness of training for "Philosophy for Children" on Moral development of sixth-grade male elementary students, in Educational District NO.6 in Tehran. The research was a quasi-experimental one with the pre-test and post-test design involving both experimental and control groups. The (statistical) population consisted of all sixth-grade male students of the Educational District No.6 in Tehran in October 2017, among them15 subiects were selected through convenience sampling method and were randomly assigned into two groups. The instruments of the Spiritual-Moral Development (1391) Scale measured both these groups(experimental and control) in the pre-test stage. Then, the experimental group were trained for P4C in 8 sessions using the educational package of stories for Iranian children, but the control group did not receive any training. The above tools were used in both pre-test and post-test stages. The data was analyzed by means of one-variable covariance analysis. The results showed that the implementation of the independent variable caused an increase of the scores on moral development in comparison with the control group.One of the main goals of the philosophy program for children and adolescents is to strengthen thinking in childhood. Accordingly, the training of wise, self-conscious, precise, responsible, moral, social, researcher, critical, self-critical, and ... persons will be accomplished by this program.

Keywords

اسمعیل‌زاده، تیمور؛ و الله‌کرمی، آزاد. (۱۳۹۴). اجرای چندرسانه‌ای فلسفه برای کودک (P4C) و بررسی تأثیر آن بر خردورزی دانش‌آموزان ابتدایی. فصلنامه تفکر و کودک، ۶ (۲)، ۲۱-۱.
اکرمی، لیلا؛ قمرانی، امیر؛ و یارمحمدیان، احمد. (۱۳۹۳). اثربخشی آموزش فلسفه بر قضاوت اخلاقی و عزت‌نفس دانش‌آموزان نابینا. تفکر و کودک، ۵ (۱۰)، ۱۶-۱.
الماسی حسینی، صمد. (1391). بررسی تأثیر آموزش «فلسفه برای کودکان» بر رشد مهارت‌های اجتماعی بر عزت‌نفس دانش‌آموزان. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
بدری گرگری، رحیم؛ و واحدی، زهرا. (۱۳۹۴). تأثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان بر رشد هوش اخلاقی دانش‌آموزان دختر». تفکر و کودک، ۶ (۱۱)، ۱۷-۱.
بیابانگرد، اسماعیل (1390). روان‌شناسی تربیتی، تهران: نشر ویرایش.
پازوکی، فاطمه. (1391). اهمیت فلسفه‌ورزی در کودکان. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
تجلی‌نیا، امیر (1393). بررسی تأثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان در کاهش و مهار خشم دانش‌آموزان پسر پایه اول مقطع متوسطه شهر تهران، تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س 5، ش 9، 39-63.
تیموری آسفیچی، محمدمهدی (1392). مقایسه قضاوت اخلاقی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی ذهنی. پایان نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شیراز.
جعفری، زهره؛ محمدی، پروین؛ قائدی، یحیی (1394). بررسی تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش روحیه پژوهشگری کودکان دوره پیش‌دبستانی، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، س 12، ش 44، 41-49.
جلیلیان، سهیلا؛ عظیم‌پور، احسان، جلیلیان، فریبا (1395). اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش توانایی حل مسئله و قضاوت اخلاقی در دانش‌آموزان، پژوهش‌های تربیتی، ش 32، 80-101.
جناب‌زاده رودباری، مریم؛ انصاریان، فهیمه؛ نادری، عزت اله (1395). بررسی نقش برنامه آموزش فلسفه برای کودک (P4C) بر کاهش برون‌ریزی خشم و درون‌ریزی خشم در دانش‌آموزان پسر پایه اول مقطع متوسطه مدارس دولتی منطقه 14 شهر تهران، پژوهشنامه تربیتی س 11، ش 47، 23-48.
حاتمی، حمیدرضا؛ کریمی، یوسف؛ نوری، زهرا (1394). بررسی تأثیر اجرای برنامه فلسفه برای کودکان (P4C) در افزایش هوش هیجانی دانش‌آموزان دختر مقطع اول راهنمایی مدرسه شهدای آزادی تهران در سال تحصیلی 88-89. تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س 1، ش 2، 3-22.
حیدری، الهام (1392). بررسی رابطه استدلال اخلاقی و سبک تصمیم‌گیری مدیران دانشگاه شیراز. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه شیراز.
دازه، نوشین و گرکز، منصور (1394). رابطه بین استدلال اخلاقی، طرز تفکر، نیت و تمایل اخلاقی حسابداران رسمی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 10(1)، 115-122.
رضایی، هما؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ قائدی، یحیی؛ دلاور، علی؛ و اسمعیلی، معصومه. (1392). بررسی اثربخشی اجرای برنامه فلسفه برای کودکان به شیوة اجتماع پژوهشی در افزایش هوش هیجانی دختران دبیرستانی. فصلنامة روان‌شناسی تربیتی، ۳۰ (۹)، ۱۰۶-۷۹.
ستاری، علی. (۱۳۹۳). نقد مبانی فلسفی «فلسفه برای کودکان». قم: جعفری، چاپ اول.
سیف، سوسن؛ کرمی‌نوری، رضا؛ کدیور، پروین؛ لطف‌آبادی، حسین (1395). روان‌شناسی رشد (1)، چاپ، 26، نشر سمت.
سیفی گندمانی، محمد یاسین؛ شقاقی، فرهاد؛ کلانتری میبدی، سارا (1390). اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به دانش‌آموزان دختر بر عزت‌نفس و توانایی حل مسئله آن‌ها»، فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، س 5، ش 2، 66-83.
شفیع‌آبادی، عبدالله. (۱۳۹۳). فنون تربیت کودک. تهران: چهر، چاپ هشتم.
شیرمحمدی، عاطفه؛ و عبدالهی پور، زهرا (1391). تبیین و ترمیم فکری بینا برای کودکان نابینا. مجلة تفکر و کودک، سال سوم.
صفایی مقدم، مسعود (1393). برنامة آموزش فلسفه به کودکان، فصلنامة علمـی پژوهشـی علـوم انسـانی دانشگاه الزهرا، س 8، ش 27.
طالب‌زاده ثانی، هادی و کدیور، پروین (1391). بررسی رابطه دانش فراشناخت اخلاقی (فرااخلاق) با استدلال و رفتار اخلاقی. فصلنامه تعلیم و تربیت، 32، 93-70.
طباطبائی، زهرا و موسوی، مرضیه (1392). بررسی تأثیر برنامة فلسفه برای کودکان در پرسشگری و تفکر انتقادی دانش‌آموزان پایه‌های سوم تا پنجم ابتدایی دبستان علوی شهر ورامین. فصلنامه تفکروکودک. س 2؛ ش 2. صص 90-73.
عسگری، محمد؛ دیناروند، حسن؛ ترکاشوند، محمدرضا (1394). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر تفکر منطقی دانش‌آموزان دختر و پسر سوم راهنمایی منطقه ثامن، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، س 11، ش 35، 25-41.
فیشر، رابرت. (۲۰۰۳). آموزش تفکر به کودکان. ترجمة مسعود صفایی مقدم و افسانه نجاریان، ۱۳۹۱. تهران: گوزن، چاپ سوم.
قائدی، یحیی (1393). برنامة آموزش فلسفه به کودکان، بررسی مبانی نظری، تهران: دواوین.
قضاوت‌پور، مسعود. (1389). بررسی تأثیر آموزش فلسفه بر رشد اخلاقی دانش‌آموزان. پایان نامة کارشناسی‌ارشد، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
کدیور، پروین (1395). بررسی رشد وجدان اخلاقی دانش‌آموزان و رابطه آن با جو سازمانی مدرسه. وزارت آموزش‌وپرورش، پژوهشکده تعلیم و تربیت.
کریمی، یوسف (1394). روان‌شناختی اجتماعی. تهران: دوران.
کم، فیلیپ (1391). داستان‌های فکری 2، ترجمة فرزانه شهرتاش، مژگان رشتچی و نسـرین ابراهیمـی لویـه، تهران: شهرتاش. (تاریخ انتشار اصلی: 2006).
مرادی، ماریه؛ و پروین، بهناز. (۱۳۹۲). زنگ فلسفه. تهران: علم، چاپ اول.
مرعشی، منصور (1395). تأثیر اجتماع پژوهشی بر پرورش مهارت‌های استدلال دانش‌آموزان پایه سوم راهنمایی پسر شهر اهواز. هفتمین همایش سالانه انجمن مطالعات برنامة درسی: صص 791-739.
مفیدی، فرخنده؛ و کفیلی‌مقدم، سیما. (۱۳۹۱). بررسی اثربخشی آموزش اخلاق به کمک فیلم‌های پویانمایی در رشد اخلاق دانش‌آموزان پیش‌دبستانی. تحقیقات روان‌شناختی، ۴ (۱۵).
ناجی، سعید و قاضی‌نژاد، پروانه (1396). بررسی نتایج برنامه فلسفه برای کودکان بر روی مهارت‌های استدلالی و عملکرد رفتاری کودکان، مطالعات برنامه درسی، س 2، ش 7، 123-150.
ناجی، سعید؛ و خطیبی مقدم، سمیه. (۱۳۹۵). تأثیر روش حلقه کندوکاو فلسفی بر مهارت‌های گفت‌وگویی دانش‌آموزان ابتدایی. تفکر و کودک، ۷ (۱)، ۱۱۰-۸۳.
نوروزی، رضاعلی؛ عابدی درچه، منیره؛ و بدیعیان، راضیه (1395). داستان‌های فکری برای کودکان ایرانی. اصفهان: یارمانا، چاپ دوم.
هدایتی، مهرنوش؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ قائدی، یحیی؛ یونسی، غلام‌رضا. (1388). بررسی تأثیر اجرای برنامه «فلسفه برای کودکان» به‌صورت اجتماع پژوهشی بر افزایش عزت‌نفس در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، ۹ (۳۵).
هدایتی، مهرنوش؛ قائدی، یحیی؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ و یونسی، غلامرضا. (۱۳۸۹). کودکان متفکر، روابط میان فردی مؤثر مطالعه تحقیقی پیرامون تأثیر برنامه «فلسفه برای کودکان» برای ارتباطات اجتماعی کودکان. تفکر و کودک، 1(1)، ۱۴۵-۱۲۵.
Barrow, W. (2015). ‘I think she’s learnt how to sort of let the class speak’: Children’s perspectives on Philosophy for Children as participatory pedagogy. Thinking Skills and Creativity, 17, 76-87. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.tsc.2015.06.003
Cheng, C. (2014). The predictive effects of self-esteem, moral self, and moral reasoning on delinquent behaviors of Hong Kong young people. International Journal of Criminology and Sociology, 3, 133-145.
Gimenez, M. Quintanilla, L. Ojeda, V. & Lucas – Molina, b. (2017). Effect of a dialogue-based program to improve emotion knowledge in Spanish Roma Preschoolers. Infants & Young Children, 30(1), 3-16.
Graham, J. W. (1995). Leadership, moral development, and citizenship behavior. Business ethics quarterly, 43-54.
Hymer. B. (2012). IAPC. montclair state university.
Lipman, M. (1980). Philosophy in the Classroom, Temple University Press.
Lipman, M. (2003). Thinkig in Education, (2nd Ed). Cambridge & New York: Cambridge Univergirg.
Makaiau, A. S. (2015). Global and local impacts of philosophy for children: A summary of recent research findings. The University if Hawaii Uehiro Academy for Philosophy and Ethics in Education. 1-2.
Rest, J. R. (Ed.). (2014). Moral development in the professions: Psychology and applied ethics. Psychology Press.
Ryan, J. J. (2011). Moral reasoning as a determinant of organizational citizenship behaviors: A study in the public accounting profession. Journal of business Ethics, 33(3), 233-244.
Sanjana, M. and D. Whitebread (2015). ‘Philosophy for children and Moral Development in the Indian context’, Cambrige University, Vol 21, No, 3.
Siddiqui, N. Gorard, S. & Hautsee, B. (2017). Non cognitive impacts of philosophy for    children. Project Report School of Education, Durham University. Durham, 1-48.
Swanson, H. L. & Hill, G. (2013). Metacognitive aspects of moral reasoning and behavior. Adolescence, 28(111), 711.
Trickey. S & Topping. K.J. (2014). Philosophy for children: a systematic review. Research Papers in Education, 19 (3).
Unnsteinsdóttir, K. (2012). The influence of sandplay and imaginative storytelling on children’s learning and emotional-behavioral development in an Icelandic primary school. The Arts in Psychotherapy, 39, 328-332.
Wang, X. Lei, L. Liu, D. & Hu, H. (2016). Moderating effects of moral reasoning and gender on the relation between moral disengagement and cyberbullying in adolescents. Personality and Individual Differences, 98, 244-249.