Document Type : Research Paper
Authors
1 Department of Clinical Psychology, Islamic Azad University of Qom
2 Islamic Azad University of Qom
3 a
Abstract
Forgiveness brings mental, social, mental and physical benefits to the elderly, and also reduces anxiety, depression, mental illness, heart disease, and blood pressure. The purpose of this study was to explain the forgiveness of the elderly through gratitude, happiness and acceptance with the mediating role of self-empowerment. The research method was descriptive correlations and structural equations. The statistical population of the study consisted of all the elderly members of the municipality centers of Tehran municipality in 1396, of which 950 were selected by cluster sampling. Data was collected by Fordes Happiness Questionnaire, the unconditional acceptance of James and colleagues, Megaculov's appreciation, the psychological power of Ego Strom and colleagues, and the forgiveness of Ehshamzadeh et al. Then, using Pearson correlation and structural equation, the results were analyzed. The results of Pearson correlation test showed that the dependent variable of the research, forgiveness with all the variables of research has a significant relationship (p <0.05). For all these positive relationships, this means that increasing each of the independent variables (appreciation, acceptance, happiness and self-empowerment) leads to an increase in forgiveness. The study of intensity of correlations shows that the strongest relationship with forgiveness is related to their ability and happiness, respectively. By enlisting the elderly of his abilities and strengthening the sense of appreciation, happiness and acceptance in him, one can raise the positive attitude of the elderly towards himself and the surrounding world, the amount of forgiveness and mental health of them.
Keywords
احتشام‌زاده، پروین؛ احدی، حسن؛ عنایتی، میر صلاح‌الدین و حیدری، علیرضا (1389). ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش بخشودگی بینفردی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال شانزدهم، شماره 4 صص 455-443.
احدی، حسن و جمهری، فرهاد (1390). روانشناسی رشد: نوجوانی، بزرگ‌سالی (جوانی، میان‌سالی و پیری). تهران: آینده درخشان.
الطافی، شهین (1388). مقایسه نفوذ قدرت و ویژگیهای شخصیتی در افراد وابسته به مواد و افراد غیر وابسته (پایاننامه کارشناسی ارشد چاپ نشده). دانشگاه شاهد، تهران.
امانی، رزیتا (1395). شادکامی در دوران سالمندی: نقش عزتنفس. فصلنامه روانشناسی پیری، سال دوم، شماره 1، صص 80-73.
ایمانی فر، حمیدرضا؛ فاطمی، جمیله و امینی، فاطمه (1391). بخشش از دیدگاه روانشناسی و قرآن کریم. نشریه انسان پژوهی دینی، سال نهم شماره 27، صص 175- 149.
بلورساز مشهدی، هنگامه (1396). ارتباط هوش هیجانی با سلامت روانشناختی و خودکارآمدی در زنان سالمند شهر کرج. فصلنامه مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، سال چهارم، شماره 2 صص 51-41.
پارسافر، سارا؛ نامداری، کورش؛ هاشمی، سید اسماعیل و مهرابی، حسینعلی (1394). بررسی رابطهی تعهد مذهبی، سبک بخشش، نبخشیدن و نشخوار ذهنی با سلامت روان. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. سال ششم، شماره 23، صص 162-139
جواهری، محمدکاظم (1397). بررسی رابطه بین بخشودگی و شادکامی با رضایت زناشویی معلمان آموزش‌وپرورش شهر ملارد. مقاله چاپ نشده. https://javaherypsychologist.com
خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ حیدری، فاطمه و زنگنه مطلق، فیروزه (1397). اثربخشی درمان گروهی-ترکیبی دعا و روانشناسی مثبت‌گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی-حرکتی. مجله پژوهش در دین و سلامت، سال چهارم، شماره 2 صص 28-16.
دشت بزرگی، زهرا؛ سواری، کریم و صفرزاده، سحر (1396). اثربخشی معنویت درمانی اسلامی بر احساس تنهایی و اضطراب مرگ سالمندان. فصلنامه روانشناسی پیری، سال دوم، شماره 3 صص 186-177.
رحمانی، احد (1396). مقایسه پذیرش خود و کیفیت رابطه با مادر در نوجوانان دارای تعارض بالا و پایین (پایاننامه کارشناسی ارشد چاپ نشده). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
تسلطی، آمینه سادات (1396). پیشبینی سلامت روان بر اساس متغیرهای خردورزی، قدردانی، بخشش و همدلی در دانشجویان(پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شاهد، تهران.
رضوانیزاده، اکرم و نامور، هومن (1395). رابطه بخشش و قدردانی با توجه به نقش میانجیگری عوامل بینفردی در عملکرد خانواده همسران دیابتی. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری. سال یکم، شماره 5 صص 68-51.
روانی‌پور، مریم؛ صالحی، شایسته؛ طالقانی، فریبا و عابدی، حیدرعلی (1387). توانمندی در دوران سالمندی: یک بررسی کیفی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال چهاردهم. شماره 14، صص 453- 447.
روزبهانی، حدیث و پورصمد، عبداله (1394). ارتباط بین توانمندی خانوادهها در مراقبت از سالمندان و حس خودکارآمدی آنها در شهرستان دشتی در سال 1394 (پایاننامه کارشناسی ارشد چاپ نشده). دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، شیراز.
زارع، نجف؛ دانش‌پژوه، فرح؛ امینی، مرضیه؛ رازقی، محسن و فلاح زاده، محمدحسین (1386). رابطه وضعیت تحصیلی با سلامت عمومی و عزتنفس در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، سال هفتم، شماره1 صص 67-59.
زندی پور، طیبه؛ آزادی، شهدخت و ناهیدپور، فرزانه (1390). بررسی رابطهی ویژگیهای شخصیتی، بخشش و سلامت روان در زوجهای مراجعه کننده به مراکز بهداشت گچساران. فصلنامه زن و جامعه، سال دوم. شماره 6 صص 18-1.
شانه ساززاده، لیلا و نادی، محمدعلی (1397). الگوی ساختاری رابطه بین ویژگیهای شخصیتی، قابلیت‌های هوش هیجانی، قدردانی و خوش‌بینی با بخشش بین فردی در بین دانشجویان پرستاری. روان پرستاری. سال ششم. شماره، صص ۷۴-۸۲
شعاع کاظمی، مهرانگیز و مؤمنی جاوید، مهرآور (1388). بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و امید به زندگی در بیماران مبتلابه سرطان بعد از عمل جراحی. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران، سال دوم شماره 3 و 4، صص 27-20.
صف‌آرا، مریم و بخشی زاده، محمد (1396). اثربخشی آموزش بخشودگی بر بهزیستی روانشناختی و شادکامی مادران دانش آموزان دارای اختلال خاص یادگیری شهر طبس. روانشناسی افراد استثنایی، سال هفتم، شماره 28، صص 187-208.
ضیایی، محمد (1395). اثربخشی گروه‌درمانی پذیرش خویشتن به سبک درایدن بر استرس دانش‌آموزان مقطع پیش‌دانشگاهی شهر همدان. پایاننامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه شیراز.
عابدی، محمدرضا (1383). شادی در خانواده. چاپ دوم، تهران: مطالعات خانواده.
عیسی زادگان، علی؛ سلمان پور، حمزه؛ احمدی، عزت‌الله و قاسم‌زاده، ابوالفضل (1395). نقش تمایل به بخشش، قدردانی، امید و بهزیستی ذهنی در رضایت از زندگی. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، سال یازدهم، شماره 42، صص، 111-95.
غباری بناب، باقر؛ کیوانزاده، محمد و وحدت تربتی، شادی (1387). بررسی رابطه بین عفو و گذشت و سلامت روانی در دانشجویان علوم پزشکی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی، سال سی و هشتم، 38 شماره،2، صص 180-167.
قاسمی پیر بلوطی، محمد و امینی، سیده مهرناز (1395). بررسی اثربخشی بخشش درمانی بر بهزیستی روانشناختی و سازگاری دانش آموزان دختر شهرکرد. کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و مهندسی، ترکیه.
قدمپور، عزت اله؛ مرادیزاده، سیروس و شاه کرمی، محمد (1397). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر افزایش شادکامی و بهبود کیفیت زندگی سالمندان. فصلنامه روانشناسی پیری، سال چهارم، شماره 1، صص 38-27.
قطره‌ای، فرشته (1385). بررسی رابطه شادکامی (نشاط) و کیفیت عوامل آموزشی در دوره ابتدایی مدارس شهر تهران (پایاننامه کارشناسی ارشد چاپ نشده). دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تربیت معلم، تهران.
قمرانی، امیر؛ کجباف، محمد باقر؛ عریضی، حمیدرضا و امیری، شعله (1388). بررسی روایی و پایایی پرسشنامه قدردانی در دانش آموزان دبیرستانی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، سال سوم، شماره 1، صص ۷۷-۸۶.
کدخدازاد، شیوا؛ مهرابی، حسینعلی و کلانتری، مهراد (1394). پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان. فصلنامه روانشناسی و دین، سال هشتم، شماره 1، صص 114-99.
کلانتری، فریبا (1393). اثربخشی درمان عقلانی – هیجانی رفتاری بر نمایه تودهی بدن، باورهای غذایی غیرمنطقی و خودکارآمدی وزن، تصویر بدن و پذیرش خود در نوجوانان دختر دارای اضافه وزن (پایاننامه دکتری چاپ نشده). دانشگاه شهید چمران اهواز.
کوششی، مجید؛ کمیجانی، اکبر و نیاکان، لیلی (1392). برآورد و پیشبینی نرخ مرگ‌ومیر در ایران با استفاده از مدل لی-کاتر. پژوهشنامه بیمه (صنعت بیمه)، سال بیست و هشتم، شماره 4، صص 25-1.
لواف پور نوری، فرشاد؛ زهراکار، کیانو و آذرهوش فتیده، زهرا (1393). تبیین نقش اثربخشی مداخله‌ی بخشش فرایندمحور در کاهش انگیزه‌های انتقام‌جویی و دوری گزینی دانش‌آموزان پسر دوره‌ی راهنمایی. روانشناسی مدرسه، سال سوم، شماره 2 صص 185-170.
مرادخانی، ندا (1395). پیشبینی رابطه بین کیفیت زندگی و شادکامی سالمندان فعال و غیرفعال شهر تهران (پایاننامه کارشناسی ارشد چاپ نشده). دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
مرمرچی نیا، مژگان و ذوقی پایادار، محمدرضا (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امیدواری و شادکامی نوجوانان دختر تحت پوشش بهزیستی. روانشناسی کاربردی، سال یازدهم، شماره 2، صص 157-174.
معتمدی، عبدالله (1398). پیشبینی رفتار جامعه پسند در سالمندان بر اساس رابطه با خداوند و ویژگیهای جمعیت شناختی. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، سال دهم، شماره 37، صص 62-41.
ناصح، لادن؛ شیخی، رحیم علی و رفیعی، حسین (1395). خودکارآمدی عمومی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان مقیم سرای سالمندی. مجله پرستاری و مامایی جامعنگر، سال بیست و ششم، شماره 80، صص 97-90.
نریمانی، محمد و صمدی فرد، حمیدرضا (1396). سلامت اجتماعی در سالمندان: نقش عزتنفس، خودکارآمدی و شادکامی. فصلنامه روانشناسی پیری، سال سوم، شماره 3، صص 206-199.
نصیری، زکیه؛ دادخواه، اصغر و خدابخشی کولایی، خدابخشی (1391). بررسی و مقایسه شادکامی و حرمت خود در سالمندان مقیم مراکز شبانه‌روزی و سالمندان مقیم در خانه. مجله سالمندی ایران، سال هفتم، شماره 2، صص 25- 18.
هادی نژاد، حسن و زارعی، فاطمه (1388). پایایی، اعتبار و هنجاریابی پرسشنامه شادکامی آکسفورد. پژوهشهای روانشناختی، سال دوازدهم، شماره 1 و 2، صص 77-62.
Abu-Bader, S. H. Rogers, A. & Barusch, A. S. (2003). Predictors of life satisfaction in frail elderly. Journal of Gerontological Social Work, 38(3), 3-17.
Abid, M. Shafiq, S. Naz, I. & Riaz, M. (2015). Relationship between personality factors and level of forgiveness among college students. International Journal of Humanities and Social Science, 7, 149-154.
Adak, M. & Anjaliray, P. (2015). Forgiveness and lonliness: a study of elderly people in Kolkata. EPRA international. Journal of Economic Forgiveness and Business Review, 3(1), 234-252.
Adler, M. G. & Fagley, N. S. (2005). Appreciation: Individual differences in finding value and meaning as a unique predictor of subjective well‐being. Journal of personality, 73(1), 79-114.
Algoe, S. B. Gable, S. L. & Maisel, N. C. (2010). It's the little things: Everyday gratitude as a booster shot for romantic relationships. Personal relationships, 17(2), 217-233.
Akhtar, S. & Barlow, J. (2018). Forgiveness therapy for the promotion of mental well-being: A systematic review and meta-analysis. Trauma, Violence, & Abuse, 19(1), 107-122.
Aricioglu, A. (2016). Mediating the Effect of Gratitude in the Relationship between Forgiveness and Life Satisfaction among University Students. International Journal of Higher Education, 5(2), 275-282.
Argyle, M. (2001). The psychology of happiness. London: Rutledge.
Chamberlain, J. M. & Haaga, D. A. (2001). Unconditional self-acceptance and psychological health. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 19(3), 163-176.
Chamorro-Premuzic, T. Bennett, E. & Furnham, A. (2007). The happy personality: Mediational role of trait emotional intelligence. Personality and individual differences, 42(8), 1633-1639.
Chen, L. H. & Kee, Y. H. (2008). Gratitude and adolescent athletes’ well-being. Social Indicators Research, 89(2), 361-373.
Diener, E. Oishi, S. & Lucas, R. E. (2003). Personality, culture, and subjective well-being: Emotional and cognitive evaluations of life. Annual review of psychology, 54(1), 403-425.
Digdon, N. & Koble, A. (2011). Effects of constructive worry, imagery distraction, and gratitude interventions on sleep quality: A pilot trial. Applied Psychology: Health and Well‐Being, 3(2), 193-206.
Dixit, S. & Malhotra, M. (2017). Role of Happiness, Hope and Gratitude on Health and Wellbeing among Young Adults. International Journal of Science and Research, ISSN (Online): 2319-706,78-96.
McCullough, M. E. & Emmons, R. A. (2003). Counting blessings versus burdens: An experimental investigation of gratitude and subjective well-being in daily life. Journal of Personality and Social Psychology, 84(2), 377-389.
Enright, R. (2011). Psychological Science of Forgiveness: Implications for Psychotherapy and Education.
Enright, R. D. (2001). Forgiveness is a choice: A step-by-step process for resolving anger and restoring hope. American Psychological Association.
Eysenck, M. W. (1990). Happiness: Facts and myths. Hove, East Sussex: Lawrence Erlbaum Associates.
Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. American psychologist, 56(3), 218.
Garcia, D. Al Nima, A. & Kjell, O. N. (2014). The affective profiles, psychological well-being, and harmony: environmental mastery and self-acceptance predict the sense of a harmonious life. PeerJ, 2, e259.
González-Carrasco, M. Casas, F. Malo, S. Viñas, F. & Dinisman, T. (2017). Changes with age in subjective well-being through the adolescent years: Differences by gender. Journal of Happiness studies, 18(1), 63-88.
KARDUZ, A. Firdevs, F. & SARIÇAM, H. (2018). The Relationships between Positivity, Forgiveness, Happiness, and Revenge. Romanian. Journal for Multidimensional Education/Revista Romaneasca pentru Educatie Multidimensionala, 10(4).
Lawler-Row, K. A. & Piferi, R. L. (2006). The forgiving personality: Describing a life well lived? Personality and Individual Differences, 41(6), 1009-1020.
Luchesi, B. M. de Oliveira, N. A. de Morais, D. de Paula Pessoa, R. M. Pavarini, S. C. I. & Chagas, M. H. N. (2018). Factors associated with happiness in the elderly persons living in the community. Archives of gerontology and geriatrics, 74, 83-87.
Luhmann, M. Necka, E. A. Schönbrodt, F. D. & Hawkley, L. C. (2016). Is valuing happiness associated with lower well-being? A factor-level analysis using the Valuing Happiness Scale. Journal of research in personality, 60, 46-50.
MacInnes, D. L. (2006). Self‐esteem and self‐acceptance: an examination into their relationship and their effect on psychological health. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 13(5), 483-489.
Markstrom, C. A. Sabino, V. M. Turner, B. J. & Berman, R. C. (1997). The psychosocial inventory of ego strengths: Development and validation of a new Eriksonian measure. Journal of youth and adolescence, 26(6), 705-732.
Maas, M. (Ed.). (2001). Nursing care of older adults: Diagnoses, outcomes & interventions. Mosby Incorporated.
Matsuyuki, M. (2011). An examination of the process of forgiveness and the relationship among state forgiveness, self-compassion, and psychological well-being experienced by Buddhists in the United States.
McCullough, M. E. Emmons, R. A. & Tsang, J. A. (2002). The grateful disposition: A conceptual and empirical topography. Journal of personality and social psychology, 82(1), 112.
Miller, J. F. (2000). Coping with chronic illness-overcoming powerlessness (3rd. ed.). Philadelphia: F. A. Davis.
Nakahara, J. (2013). Effects of social activities outside the home on life satisfaction among elderly people living alone. International Journal of Psychological Studies, 5(1), 112.
Neto F. (2007) Forgiveness, personality and gratitude. Personal Individ Diff.43(8):2313-23.
Orcutt, H. K. (2006). The prospective relationship of interpersonal forgiveness and psychological distress symptoms among college women. Journal of Counseling Psychology, 53(3), 350.
Paltasingh, T. & Tyagi, R. (2012). Demographic transition and population ageing: Building an inclusive culture. Social Change, 42(3), 391-409.
Popov, S. Radanović, J. & Biro, M. (2016). Unconditional self-acceptance and mental health in ego-provoking experimental context. Suvremena psihologija, 19(1), 71-80.
Rani, V. Malik, A. & Kohli, S. (2015). Forgiveness and gratitude as correlates of mental health. IAHRW International Journal of Social Sciences Review, 3(1).
Sapmaz, F. Yıldırım, M. Topçuoğlu, P. Nalbant, D. & Sızır, U. (2016). Gratitude, Forgiveness and Humility as Predictors of Subjective Well-being among University Students. International Online Journal of Educational Sciences, 8(1).
Seligman, M. E. & Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive psychology: An introduction. In Flow and the foundations of positive psychology (pp. 279-298). Springer, Dordrecht.
Seligman, M. E. Steen, T. A. Park, N. & Peterson, C. (2005). Positive psychology progress: empirical validation of interventions. American psychologist, 60(5), 410.
Sheldon, K. M. & Lyubomirsky, S. (2006). How to increase and sustain positive emotion: The effects of expressing gratitude and visualizing best possible selves. The journal of positive psychology, 1(2), 73-82.
Smith, E. E. Nolen-Hoeksema, S. Fredrickson, B. & Loftus, G. (2002). Atkinson and Hilgard's introduction to psychology. 14th ed. New York: Wadsworth Publ.
Su, H. Cao, J. Zhou, Y. Wang, L. & Xing, L. (2018). The mediating effect of coping style on personality and mental health among elderly Chinese empty-nester: A cross-sectional study. Archives of gerontology and geriatrics, 75, 197-201.
Nanthamongkolchai, S. Nanthamongkolchai, S. Tuntichaivanit, C. Munsawaengsub, C. Munsawaengsub, C. Charupoonphol, P. & Charupoonphol, P. (2009). Factors influencing life happiness among elderly female in Rayong Province, Thailand.
Seyed, J. A. & Zarbakhsh, M. (2015). Adaptation to college and interpersonal forgiveness and the happiness among the university students.
Toussaint, L. & Webb, J. R. (2005). Theoretical and empirical connections between forgiveness, mental health, and well-being. Handbook of forgiveness, 349-362.
Van Dyke, C. J. & Elias, M. J. (2007). How forgiveness, purpose, and religiosity are related to the mental health and well-being of youth: A review of the literature. Mental Health, Religion and Culture, 10(4), 395-415.
Wilks, D. C. Neto, F. & Mavroveli, S. (2015). Trait emotional intelligence, forgiveness, and gratitude in Cape Verdean and Portuguese students. South African Journal of Psychology, 45(1), 93-101.
Witvliet, C. V. Richie, F. J. Root Luna, L. M. & Van Tongeren, D. R. (2019). Gratitude predicts hope and happiness: A two-study assessment of traits and states. The Journal of Positive Psychology, 14(3), 271-282.
Wood, A. M. Froh, J. J. & Geraghty, A. W. (2010). Gratitude and well-being: A review and theoretical integration. Clinical psychology review, 30(7), 890-905.
Worthington Jr, E. L. Lavelock, C. vanOyen Witvliet, C. Rye, M. S. Tsang, J. A. & Toussaint, L. (2015). Measures of forgiveness: Self-report, physiological, chemical, and behavioral indicators. In Measures of personality and social psychological constructs (pp. 474-502). Academic Press.
)