نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

روابط عاطفی میان والدین در خانواده که مهم‏ترین نهاد تربیتی جامعه و نخستین آموزشگاه فرد شمرده می‏شود، اثرگذارترین عامل حرکت مطلوب فرزندان برای انتخاب سبک و شیوه زندگی اسلامی است. این پژوهش به بررسی تعدادی از نقش‏هایی که والدین می‏توانند در تربیت عاطفی فرزند خود داشته باشند می‏پردازد. روش انجام پژوهش توصیفی-تحلیلی است. به‌منظور گردآوری داده‌های لازم برای دستیابی به اهداف پژوهش، متون مرتبط با موضوع پژوهش، گردآوری‌شده و با شیوه کیفی به تحلیل آن‌ها پرداخته‌شده است. بعد از استخراج متون مرتبط جایگاه والدین در این تربیت و ضرورت تربیت عاطفی کودک توضیح داده‌شده است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است کارهایی که والدین در تربیت عاطفی فرزند می‏توانند انجام دهند که در آموزه‏های دینی و بخصوص سیره امام رضا (ع) بر آن‌ها تأکید شده است ازجمله: همسویی بینش‌ها، اندیشه از خود دانستن فرزند، تکریم و احترام متقابل، حسن رفتار، همدلی، خوش‌رویی، محبت، هدیه دادن و الگوی شایسته بودن.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of parent's role in emotional education of child by use of Imam Reza's tradition

نویسندگان [English]

  • Seyed Sadradin Shariati 1
  • Fatemeا sahraii 2

1 Study of parent's role in emotional education of child by use of Imam Reza's tradition Tehran.Iran

2 Faculty of Psychology & Education Sciences Department of History & philosophy of Education Tehran.Iran

چکیده [English]

Emotional relations between parents in family which is the most educative structure is society and the first school for any person is the most effective optimal motion factor of children to choose Islamic life style. This research considers some of the parents' roles which they can use for their children's emotional education method of research is descriptive- analytic. In order to gathering required date's to reach to the researches goods related texts to the researches have been gathered and have been analyzed by qualitative method. After extraction of related texts parents' role in this education and necessity of child's emotional education have been explained. Results of this research shows that parents can do something in child's emotional education which they have been emphasized in religious doctrines especially in Imam Rezas method such as: concerted look, thought of child's ownership, reciprocal respect, good behavior, thinking a like amiability, love, giving gift, being a suitable model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • education
  • emotional education
  • family
  • parents' role
  • Imam Reba's method
اعزازی، شهلا. (1389). جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران؛ روشنگران و مطالعات زنان.
امینی، ابراهیم. (1368). آیین تربیت. قم، انتشارات اسلامی، صص 12 و 13.
اسلامزاده، بابک، اسماعیلی، معصومه و کاظمیان، سمیه. (1396). تحلیل کیفی نقش نوسازی جامعه همراه با رسانه‏های مجازی بر ساختار خانواده. فصلنامه علمی- پژوهشی فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 8(31). صص 133 تا 164.
احسانی، محمد. (1387). زبان قرآن و تعلیم و تربیت. نشریه معرفت، 130(73).
احمدی، محمدرضا. (1385). مبانی روان‌شناختی ارتباط مؤثر والدین با فرزندان در محیط خانواده. نشریه معرفت، شماره 104، صفحات 25 – 18.
احمدی، محمدرضا. (1380). نقش صله‌رحم در بهداشت روانی. نشریه معرفت، شماره 48، صفحات 37- 29.
بهشتی، احمد. (1390). اسلام و حقوق کودک. قم: بوستان کتاب. ویرایش دوم.
باقری، خسرو. (1374). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. چاپ چهارم، تهران: انتشارات مدرسه.
پناهی، علی احمد، شریفی، احمد حسین (1388). "بایست‏های اخلاقی همسران و نقش آن در تربیت فرزندان". معرفت اخلاقی، شماره 1: صفحات 119- 142.
چهری، طیب. صفایی مقدم، مسعود (1392)."جایگاه تربیت عاطفی در تعلیم و تربیت اسلامی". چهارمین همایش انجمن فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی.
حافظ نیا، محمدرضا. (1397). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. انتشارات سمت.
حسین زاده، علی. (1388). همسران سازگار، راه‏های سازگار. چاپ سوم، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
حیدری، مجتبی. (1387). دین‌داری و رضامندی خانوادگی. قم، موسسه آموزشی امام خمینی (ره).
حیدری، ناهید. پورشایگان، نوشین (1393)."تکریم و احترام به کودک". دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
حموی جوینی، ابراهیم. (1379). مسند الامام الرضا (ع). (عزیزالله عطاردی، مترجم)، تهران: کتابخانه صدر.
رضوی دوست، غلامرضا. موسوی، سید محمد حسین. شایان فر، جواد. حسومی، ولی الله (1394). "بایستگی‌های اخلاقی زیست خانوادگی از منظر امام رضا (ع). اخلاق زیستی، شماره 15: صفحات 41- 70.
راحمی، حسین علی (1389). " نقش والدین در تربیت فرزندان". پیوند، شماره 376، صفحات 7-9.
رستمی نسب، عباسعلی. (1388). فلسفه تربیتی ائمه اطهار (ع)، کرمان: انتشارات دانشگاه شهید باهنر.
سپاه منصور، مژگان و همکاران. (1387). "ادراک دلبستگی کودکی، دلبستگی بزرگسال و دلبستگی به خدا، روانشناسی تحولی"، روانشناسان ایرانی، شماره 15: صفحات 253 – 265.
شعاری‏نژاد، علی‌اکبر. (1392). روانشناسی رشد. تهران: انتشارات اطلاعات. چاپ 20، صفحات 302.
شریف قریشی، باقر (1382). نظام تربیت اسلام. تهران: فجر، چاپ اول.
صنوبری، صادق. (1390). بررسی نقش عاطفه در تعلیم و تربیت قرآنی. سومین همایش به‌سوی راهبردهای قرآنی در تعلیم و تربیت، موسسه فرهنگی قرآنی و عترت صابر.
صمدی، معصومه، رضایی، منیره. (1390). بررسی نقش خانواده در نظام تربیت رسمی و عمومی از دیدگاه علم و دین. فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، ش 12، صفحات 117- 95.
ضرابی، عبدالرضا. (1388). مجموعه مقالات تربیتی. تربیت دینی، اخلاقی و عاطفی، قم: موسسه آموزشی امام خمینی (ره).
فقیهی، علی‌نقی، نجفی، حسن (1392). عوامل تربیت عاطفی فرزندان در خانواده برگرفته از احادیث. مجله اسلام و پژوهش‏های تربیتی. سال 5. شماره 10: صفحات 5 تا 28.
فرجاد، محمدحسین. (1372). آسیب‌شناسی اجتماعی خانواده و طلاق. تهران، بدر.
فرهادیان، رضا. (1388). تربیت برتر، آنچه والدین و معلمان باید بدانند. چاپ هفتم، قم، بوستان کتاب.
فلاح رفیع، علی. (1391). روش‌شناسی الگو در انتقال ارزش‌ها. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، شماره 2، صفحات 57- 33.
قربانی، مهدی. (1389). هزار و یک حدیث رضوی (جامع الاحادیث امام الرضا). مشهد: انتشارات قاف.
قائمی امیری، علی (1383). خانواده و مسائل همسران. تهران: امیری، چاپ سیزدهم.
عطاردی، عزیز الله. (1397 ق). آثار و اخبار امام رضا (ع). تهران: کتابخانه صدر.
مجلسی، محمدباقر. (1364). بحارالانوار. (موسی خسروی، مترجم). تهران: اسلامیه.
میرزایی، سمیرا، نجارپوریان، سمانه، نعیمی، ابراهیم، سماوی، سید عبدالوهاب. (1397). تدوین الگوی بهزیستی روان‌شناختی مبتنی بر رهیافت‌های نهج‌البلاغه. فصلنامه علمی- پژوهشی فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(34)، صفحات 26- 1.
مردانی نوکنده، محمدحسین، صابر، رضا. (1391). تکریم شخصیت در حکایت تربیتی قرآن. مجله پیوند. شماره 443: صفحات 27 تا 31.
نجفی، محمد. (1386). الگوی نظری برنامه درسی در تربیت اسلامی با تأکید بر رویکرد تربیتی محبت اهل‌بیت (ع). رساله دکتری دانشگاه شیراز.
نیک نژادی، فرزانه و همکاران. (1386). تأثیر آموزش روش‌های تربیتی بر اساس دیدگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان. فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، ش 14، صفحات 42- 23.
یوسفیان، نعمت‌الله. (1386). تربیت دینی. قم، زمزم هدایت.
Becker,H & Epstein J (1993) Parent Invoivment:A Survey Of Teacher Practic. The Elementtar School Journal, 83, 85-102.
Brown,B & Francis,S (1993), participation In scgool: perception Of Self &Family. Adolescence,28, 383-391.
Eisenberg,N & Losoya,S (1997), Emotionl Responding:Regulation, Social Correlates & Socialization (pp129-162) New York: Basic Book.