نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

2 دانشیار گروه روان شناسی پژوهشکده زنان دانشگاه الزهراء(س)

3 دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبک‌های دلبستگی، خودمراقبتی ذهن‌آگاه و راهبردهای حفظ رابطه در زنان و مردان متأهل با و بدون تعارض انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع علّی- مقایسه‌ای بود. جامعه آماری پژوهش در دو گروه شامل کلیه زنان و مردان متأهل ساکن شهر تهران و زنان و مردان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاورۀ شهر تهران بودند که 183 فرد متأهل (گروه اول: 98 نفر و گروه دوم: 85 نفر) به روش نمونه‌گیری دردسترس و داوطلب برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. هر دو گروه به‌صورت انفرادی به مقیاس خودمراقبتی ذهن‌آگاه کوک­کاتن (2015)، پرسشنامۀ تجارب در روابط نزدیک فرالی، والر و برینان (2000) و راهبردهای حفظ رابطۀ استافورد (2011) پاسخ دادند. نتایج حاصل از اجرای آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره (مانوا) نشان داد که زنان و مردان دارای تعارض زناشویی، در مؤلفه­های خودمراقبتی ذهن­آگاه و راهبردهای حفظ رابطه نمرات پایین­تر و در سبک­های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی نمرات بالاتری نسبت به گروه زنان و مردان بدون تعارض زناشویی کسب کردند. وجود تعارضات حل‌نشده، موجب تضعیف رفتارهای خودمراقبتی، راهبردهای حفظ رابطه و اتخاذ سبک‌های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی در زوجین می‌شود، ازاین‌رو، ارتقای کیفیت رابطه زوجین به کمک آموزش و آگاه کردن آن‌ها نسبت به استفاده از راهبردهای حفظ رابطه می‌تواند زوجین را نسبت به رفتارهای خودمراقبتی و اصلاح سبک‌های دلبستگی یاری نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The comparison of Mindful self-care, Attachment Styles and Relationship Maintenance Strategies in Married People with & without Marital Conflict

نویسندگان [English]

  • Motahhareh Abooie Mehrizi 1
  • Seyyedeh Fatemeh Mousavi 2
  • Fariborz Bagheri 3

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم وتحقیقات

2 Associate Professor of psychology, Women Research Center, Alzahra Universiy

3 Associate Professor of psychology Islamic Azad University, Science & Research Branch

چکیده [English]

The aim of current study is the comparison of attachment styles, mindful self-care and relational maintenance strategies in Married People with & without Marital Conflict. The research method is descriptive and causal–comparative. The statistical population included two groups of married men and women who living in Tehran city and the other group was married men and women referring to counseling centers located in Tehran city, the sample size was 181 people (group1: people and group 2: 85 people) who voluntary participated in research. Both groups have individually answered to Mindful Self-care Scale from Cook-Cottone (2015), Experiences in Close Relationships-Revised Questionnaire from Fraley, Waller & Bernan (2000), and Relational Maintenance Strategies Measure from Stafford (2011). The results from running MANOVA test showed that in compare to non-distressed married people, the distressed married people had lower scores in mindful self-care and relationship maintenance strategies and higher scores in avoidant and anxious attachment styles. Unresolved conflicts in couple’s relationship can weaken their self-care behaviors, relationship maintenance strategies and lead to acquire avoidant and anxious attachment styles. Therefore, improving the quality of couple’s relationship by means of their training and awareness about relationship maintenance strategies can help them with their self-care behaviors and attachment style improvement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • attachment styles
  • mindfulness self-care
  • relationship maintenance strategies
اسماعیلی، سارا. (1395). مقایسه سبک‌های اسناد، شیوه‌های حل تعارض و راهبردهای حفظ رابطه در زوج‌های متقاضی طلاق و عادی شهر داراب. پایان­نامۀ کارشناسی‌ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی، ‌واحد مرودشت.
ﺧﺠﺴﺘﻪﻣﻬﺮ، رضا. (1384). ﺑﺮرﺳﯽ وﯾﮋﮔﯽ‌ﻫﺎی ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ، ﻣﻬﺎرت‌ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، سبک‌های دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ و وﯾﮋﮔﯽ‌ﻫﺎیﺟﻤﻌﯿﺖ‌ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ به‌عنوان ﭘﯿش‌ﺑﯿﻦ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ و ﺷﮑﺴﺖ راﺑﻄﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ در زوج‌ﻫﺎی ﻣﺘﻘﺎﺿﯽ ﻃﻼق و ﻋﺎدی در ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز. ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪ دﮐﺘﺮی رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﯿﺪ ﭼﻤﺮان اﻫﻮاز.
رباط‌سرپوشی، داود؛ توکلی‌ثانی، سیده‌بلین؛ علیزاده سیوکی، هادی و پیمان، نوشین. (1397). ارزیابی مطالعات سواد سلامت در ایران: یک مرور نظامند. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 25(6): 793-807.
رشیدی، فرزانه. (1396). بررسی مدل خودکارآمدی رمانتیک و رضایت زناشویی با میانجی‌گری رفتارهای حفظ رابطه. پایان­نامۀ کارشناسی‌ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.
سیدالشهدایی، مهناز؛ برسته، سلمان، جلالی‌نیا، سیده فاطمه؛ اقبالی، محمد، نظامی قلعه‌نوئی، محسن. (1394). بررسی ارتباط سواد سلامت با رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲. پژوهش پرستاری، ۱۰ (۴): ۴۳-۵۱.
شمس­الدینی، علی. (۱۳۹۷). بررسی اثربخشی آموزش گروهی سبک زندگی سالم بر رضایت از زندگی در زوجین دارای طلاق عاطفی شهرکرمان. سومین کنفرانس توانمندسازی جامعه در حوزه علوم انسانی و مطالعات روانشناسی. تهران: مرکز توانمندسازی مهارت‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه.
صاحب‌الزمانی محمد؛ صفوی؛ محبوبه و فراهانی؛ حجت­اله. (1388). بررسی میزان فرسودگی شغلی و ارتباط آن با حمایت‌های اجتماعی پرستاران شاغل در بیمارستان‌های روان‌پزشکی شهر تهران. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ۱۹ (۳): ۲۰۶-۲۱۱.
عباس‌زاده، محمد؛ علیزاده اقدام، محمدباقر؛ بدری‌کرکری، رحیم و دادهیر، ابوعلی. (1390). نقش باور به مقدس‌بودن ازدواج در ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﺆﺛﺮ بر سبک ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان. مطالعات توسعۀ اجتماعی فرهنگی، 1(1): 141-119.
عباسی، محمدباقر؛ علیزاده، مرجان؛ امیدوار شلمانی، صدیقه؛ حسینی، سیدمحمد؛ خطیبی، آمنه و صفاکیش، محدثه (1397). طلاق در ایران. سازمان ثبت‌احوال کشور. دفتر آمار و مطالعات جمعیتی و مهاجرت.
غفاری‌نژاد، علیرضا و پویا، فاطمه. (1381). بررسی رفتارهای ارتقادهنده سلامت در معلمان شهر کرمان. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان. ۱۱ (۴۳):9-1.
قزلسفلو، مهدی و هاشمی، سجاد. (1397). پیش‌بین‌های بی‌ثباتی ازدواج: بی‌آلایشی زوجین و راهبردهای حفظ رابطه. مشاوره کاربردی، 8(1): 1-18.
قزلسفلو، مهدی؛ آقامیری، نسیم؛ آقامیری، نسرین وهمتی‌پویا، سمیه. (1397). ساختار عاملی، پایایی و روایی مقیاس راهبردهای حفظ رابطه در زوجین شهر تهران. سلامت اجتماعی. 5(3): 216-207.
گلشیری، پرستو؛ صدری، غلامحسین؛ فرج‌زادگان، زیبا؛ صحافی، معصومه‌سادات؛ نجیمی، آرش. (1390). آﻳﺎ ﺑﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﺎﻧﻮاده و ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﻲ ﺳﻼﻣﺖ در زﻧﺎن راﺑﻄﻪ وﺟﻮد دارد؟ ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺻﻔﻬﺎن، 29(166): 2253-2261.
مرکز آمار ایران (1396). میزان طلاق ثبت‌شده برحسب طول مدت ازدواج برحسب استان. بازیابی در تاریخ 1/12/98 به نشانی https://www.amar.org.ir.
ملکی، قیصر؛ ذبیح‌زاده، عباس؛ پناغی، لیلا؛ رشیدی، مانا و باقری، محبوبه. (1393). تاکتیک‌های حل تعارض در انواع سبک‌های دلبستگی زوجین. اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی، 31 ‏: 87-77.
نصرالهی، سارا و تمدنی، مجتبی. (1397). شناسایی الگوهای رفتاری تداوم‌دهنده مشکلات زناشویی. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(34): 75-57.
نیکوگفتار، منصوره و اسحاقی، فائزه. (1391). پیش‌بینی رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت بر اساس سبک‌های دلبستگی و کانون کنترل سلامت: نقش تعدیل‌کنندۀ جنس. روان­شناسی سلامت، 1(4): 96-84.
هادی، سعیده؛ اسکندری، حسین؛ سهرابی، فرامرز؛ معتمدی، عبداله و فرخی، نورعلی. (1395). مدل ساختاری پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و متغیرهای میانجی خودکنترلی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه (در افراد دارای روابط فرازناشویی عاطفی). فرهنگ مشاوره و روا‌ن‌درمانی، 7 (28): 60-33.
Badr, H., & Taylor, C. L. C. (2008). Effects of relationship mainterianceon psychological distress and dyadic adjustment among couples with lancancer. Health psycology, 27(5). 616.
Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological bulletin, 117(3), 497.
Belus, J. M., Pentel, K. Z., Cohen, M. J., Fischer, M. S., & Baucom, D. H. (2019). Staying connected: An examination of relationship maintenance behaviors in long-distance relationships. Marriage & Family Review, 55(1), 78-98.
Bergeron, S., Brassard, A., Mondor, J., & Péloquin, K. (2019). Under, Over, or Optimal Commitment? Attachment Insecurities and Commitment Issues in Relationally Distressed Couples. Journal of sex & marital therapy, 1-14.
Bippus, A. M., & Rollin, E. (2003). Attachment style differences in relational maintenance and conflict behaviors: Friends' perceptions. Communication Reports, 16(2), 113-123.
Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Separation (Vol. 2). New York: Basic Books.
Clout, D., & Brown, R. (2016). Marital relationship and attachment predictors of postpartum stress, anxiety, and depression symptoms. Journal of Social and Clinical Psychology, 35, 322–341.
Collins, N. L., & Feeney, B. C. (2000). A safe haven: An attachment theory perspective on support seeking and caregiving in intimate relationships. Journal of personality and social psychology, 78(6), 1053.
Collins, N., Clark, C. L., & Shaver, P. R. (1996). Attachment styles and internal working models of self and relationship partners. Knowledge structures in close relationships: A social psychological approach, 25.
Collins, W. L. (2005). Embracing spirituality as an element of professional self-care. Social Work & Christianity, 32(3).
Cook-Cottone, C. P. (2015). Incorporating positive body image into the treatment of eating disorders: A model for attunement and mindful self-care. Body image, 14, 158-167.
Cook-Cottone, C. P., & Guyker, W. M. (2018). The development and validation of theMindful Self-Care Scale (MSCS): An assessment of practices that support positive embodiment. Mindfulness, 9(1), 161-175.
Dainton, M., Zelley, E., & Langan, E. (2003). Maintaining friendships throughout the lifespan. In D. J. Canary & M. Dainton (Eds.), Maintaining relationships through communication: Relational, contextual, and cultural variations (pp. 79-102). Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Feeney, J. A. (2000). Implications of attachment style for patterns of health and illness. Child: Care, Health and Development, 26, 277–288.
Feeney, J. A., Noller, P., & Callan, V. J. (1994). Attachment style, communication and satisfaction in the early years of marriage. In K. Bartholomew & D. Perlman (Eds.), Advances in personal relationships, Vol. 5. Attachment processes in adulthood (pp. 269-308). London, England: Jessica Kingsley Publishers.
Gouin, J. P., Glaser, R., Loving, T. J., Malarkey, W. B., Stowell, J., Houts, C., & Kiecolt-Glaser, J. K. (2009). Attachment avoidance predicts inflammatory responses to marital conflict. Brain, behavior, and immunity, 23(7), 898-904.
Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of personality and social psychology, 52(3), 511.
Hollist, C. S., & Miller, R. B. (2005). Perceptions of attachment style and marital quality in midlife marriage. Family Relations, 54(1), 46-57.
Homan, K. J., & Tylka, T. L. (2014). Appearance-based exercise motivation moderates the relationship between exercise frequency and positive body image. Body image, 11(2), 101-108.
Hotchkiss, J. T., & Cook-Cottone, C. P. (2019). Validation of the Mindful Self-Care Scale (MSCS) and development of the Brief-MSCS among hospice and healthcare professionals: a confirmatory factor analysis approach to validation. Palliative & supportive care, 17(6), 628-636.
Huntsinger, E. T., & Luecken, L. J. (2004). Attachment relationships and health behavior: The mediational role of self-esteem. Psychology & Health, 19(4), 515-526.
Jacobson, E. H. K., Wilson, K. G., Kurz, A. S., & Kellum, K. K. (2018). Examining self-compassion in romantic relationships. Journal of Contextual Behavioral Science, 8, 69-73.
Kandula, N. R., Nsiah-Kumi, P. A., Makoul, G., Sager, J., Zei, C. P., Glass, S., ... & Baker, D. W. (2009). The relationship between health literacy and knowledge improvement after a multimedia type 2 diabetes education program. Patient education and counseling, 75(3), 321-327.
Karakurt, G., Whiting, K., & Banford Witting, A. (2019). Adult Attachment Security and Different Types of Relational Violence Victimization Among CollegeAge Couples. Journal of marital and family therapy, 45(3), 521-533.
Kuan, G., Kueh, Y. C., Abdullah, N., & Tai, E. L. M. (2019). Psychometric properties of the health-promoting lifestyle profile II: cross-cultural validation of the Malay language version. BMC public health, 19(1), 751.
Maunder, R. G., & Hunter, J. J. (2001). Attachment and psychosomatic medicine: developmental contributions to stress and disease. Psychosomatic medicine, 63(4), 556-567.
McCusker, J., Cole, M. G., Yaffe, M., Strumpf, E., Sewitch, M., Sussman, T., ... & Belzile, E. (2015). A randomized trial of a depression self-care toolkit with or without lay telephone coaching for primary care patients with chronic physical conditions. General Hospital Psychiatry, 37(3), 257-265.
Mikulincer, M. & Shaver, P. R. (2003). The attachment behavioral system in adulthood: Activation, psychodynamics, and interpersonal processes. In M.P. Zanna (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology (vol 35). san Diego: Academic press.
Neff, K. D., & Beretvas, S. N. (2013). The role of self-compassion in romantic relationships. Self and Identity, 12(1), 78-98.
Oglsky, B.G, & Bowers, J.R. (2013). A meta analytic review of relationship maintenance and its correlates. Journal of Social and Personal Relationships, 3(3), 343- 367.
Ogolsky, B. G., & Monk, J. K. (Eds.). (2019). Relationship Maintenance: Theory, Process, and Context. Cambridge University Press.
Ozmen, O, & Atik,G. (2010). Attachment styles and marital adjustment of Turkish married individuals. Journal of Social and Behavioral Sciences, 5, 367–371
Pearce, Z. J., & Halford, W. K. (2008). Do attributions mediate the association between attachment and negative couple communication? Personal Relationships, 15(2), 155-170.
Piran, N. (2015). New possibilities in the prevention of eating disorders: The introduction of positive body image measures. Body Image, 14, 146-157.
Piran, N., & Teall, T. (2012). The developmental theory of embodiment. Preventing eating-related and weight-related disorders: Collaborative research, advocacy, and policy change, 169-198.
Ramirez, A. (2008). An examination of the tripartite approchto commitment: Anactor-partner in terdependence model analysis of the effect of relational maintenance behavior. Journal of Social and Personal Relationships, 25(6), 943-965
Riegel, B., Jaarsma, T., & Strömberg, A. (2012). A middle-range theory of self-care of chronic illness. Advances in Nursing Science, 35(3), 194-204.
Riegel, B., Jaarsma, T., Lee, C. S., & Strömberg, A. (2019). Integrating symptoms into the middle-range theory of self-care of chronic illness. ANS. Advances in nursing science, 42(3), 206.
Robles, T. F., Slatcher, R. B., Trombello, J. M., & McGinn, M. M. (2014). Marital quality and health: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 140, 140–187.
Rusbult, C. E. (1983). A longitudinal test of the investment model: The development (and deterioration) of satisfaction and commitment in heterosexual involvements. Journal of personality and social psychology, 45(1), 101.
Shaver, P., & Hazan, C. 8: Bradshaw, D. (1988). Love as attachment: The integration of three behavioral systems. The psychology of love, 68-99.
Silva, E. H., Lawler, S., & Langbecker, D. (2019). The effectiveness of mHealth for self-management in improving pain, psychological distress, fatigue, and sleep in cancer survivors: a systematic review. Journal of Cancer Survivorship, 13(1), 97-107.
Srof, B. J., & Velsor-Friedrich, B. (2006). Health promotion in adolescents: A review of Pender’s health promotion model. Nursing Science Quarterly, 19(4), 366-373.
Stafford, L., & Canary, D. J. (1991). Maintenance strategies and romantic relationship type, gender and relational characteristics. Journal of Social and Personal relationships, 8(2), 217-242.
VanderDrift, L. E., Agnew, C. R., & Arriaga, X. B. (Eds.). (2020). Interdependence, Interaction, and Close Relationships. Cambridge University Press.
Viskovich, S., & De George-Walker, L. (2019). An investigation of self-care related constructs in undergraduate psychology students: Self-compassion, mindfulness, self-awareness, and integrated self-knowledge. International Journal of Educational Research, 95, 109-117.
West, M., Rose, M. S., & Sheldon-Keller, A. (1994). Assessment of patterns of insecure attachment in adults and application to dependent and schizoid personality disorders. Journal of Personality Disorders, 8(3), 249-256.